Gelişmiş Arama
Ziyaret
9536
Güncellenme Tarihi: 2011/08/21
Soru Özeti
Allah’a giden yolda nuranî hicaplar yani imamlar (a.s) yükselmeye neden olur mu?
Soru
Allah’a giden yolda nuranî hicaplar yani imamlar (a.s) yükselmeye neden olur mu? Onlara yakınlaşmak ne kadar önemlidir?
Kısa Cevap

İrfan ile ilgili tabirlerde gözlemlenen nuranî hicaplar kavramı, yolcunun ruhanî seyir ve yolculuk merhalelerinde kendisinde durması durumunda yüksek merhalelere çıkmasını engelleyen her merhaleye denir. Gerçekte manevi tekâmül ve rüşt amillerine her tür bağımsız bakış nuranî hicap olarak adlandırılır. Bu manasıyla nuranî hicapların imamlar hakkında kullanışının negatif bir değer ifade ettiği apaçıktır ve Allah’a giden yolda imamların (a.s) hem nuranî hicaplar oldukları ve hem de yükselmeyi sağladıkları söylenemez. Ama rivayetlerde ilahi isim ve sıfatlar ve de Hz. Peygamberin (s.a.a) nuranî hicaplar olduğu belirtilmiştir[i] ve esasen bu rivayetlerin belirtilen negatif manayı ifade etmemesi gerekmektedir. Onların sadece Hakkı gösteren ayetler oldukları ve de yürüme ve ilerlemeyi sağladıkları ifade edilmektedir: "کلما اضاءلهم مشوا فیه واذا اظلم علیهم قاموا" Ama her haliyle güçlü ve baskın olması nedeniyle hicaplardan geçmeksizin ilahi mutlak nurun tecelli ve zuhur etmesi mümkün değildir. Artı, varlıklar da zayıflık ve güçsüzlük nedeniyle vasıtasız bir şekilde mutlak nuru idrak etmeye kadir değildir. Bu yüzden isimler, sıfatlar, Peygamber (s.a.a) ve Ehli Beytin varlıksal kanalıyla O’na bakmak gerekmektedir. Belirtilen negatif mana kastedilmeksizin onların hicap olarak değerlendirebilmesi bu açıdandır. İmamlara (a.s) tevessül etmenin ne ölçüde Allah’a yakınlaşmakta etkili olduğu hususunda ise sitedeki mevcut yanıtlara müracaat ediniz.



[i] بالاسم الذی احتجبت به (Biharu’l-Envar, c. 18, s. 427). محمد صلی الله علیه وآله حجاب الله (a.g.e., c. 58, s. 42). الامام حجاب الله وآیةاللّه (a.g.e., c. 3, s. 102). امر الله بعض الملائکة حتی یحجبوه (a.g.e., c. 61, s. 53; c. 85, s. 266). اول ما خلق الله حجبه (a.g.e., c. 36, s. 342).

Ayrıntılı Cevap

“Hicap” kelimesi sözlükte gören ile görenin görmek istediği şey arasında engel ve mani olan örtüye denmektedir. Bu yüzden gözün görmesine engel olan her şey hicap olarak adlandırılmaktadır. [i] Yüce Kur’an ayetlerinde hicap ve türevleri yaklaşık sekiz defa kullanılmış ve birçok rivayette de bu kavram başka bir şeyi görmeye veya anlamaya engel olan şey anlamında zikredilmiştir. Ğıta, kalbin kilidi, setir, ekinne ve tab’ gibi kelimeler de hicapla eşanlamlı olarak kullanılmıştır. Hakeza gelin anlamındaki “hecal” kelimesi de hicap manasını çağrıştırmaktadır; çünkü genellikle namahremin görmemesi için gelin perde arkasında olur ve hicap taşır. Keşif, şuhud, muayene, ebsar ve basiret de hicap karşıtı bilinmiştir. Bu yüzden keşif ve şuhuda ulaşan kimsenin hicabı olmadığı ve hicapta bulunan herkesin Hakkın cemalini müşahede etmekten mahrum kaldığı iddia edilebilir. Merhum Seyid Ali Han Kebir şöyle demektedir: Hicap ve onun çoğulu olan hicaplar örtü manasındadır ve orijinalinde iki cisim arasında engel olan cisme denmektedir. Bu, cisim manası dışında da kullanılmıştır. Mesela bazen güçsüzlük insan ile hedefi arasında bulunan bir hicaptır veya günah kul ile Rabbi arasındaki hicaptır, diye söylenmektedir. İnsan ile Allah arasındaki hicabın hakikati ise yolcu insanın bir takım makam ve dereceler taşıması ve bunların her birinin Yüce Allah’a ulaşmadan önce onun engeli olmasıdır. İnsanların makamları sonsuz olması hasebiyle, hicapların mertebeleri de sonsuzdur. [ii]

Hicap Kısım Ve Türleri

Hicabın kısım ve türleri vardır, ama burada onun karanlık ve nuranî diye iki kısmına işaret ediyoruz:

Karanlık Hicaplar:

Meşhur bir hadiste şöyle buyrulmuştur: [iii] "إنّ لله سبعین ألف حجاب من نور و ظلمة" Yüce Allah’ın nur ve karanlıktan yetmiş bin hicabı vardır. Bu hadis-i şerif gereğince büyük arifler nuranî ve karanlık hicaplar konusuna değinmiş ve böylece tanıtıp bildikten sonra onları yırtmayı ve kenara atmayı hedeflemişlerdir. Çünkü ariflerin bakışında bin kelimesi kinaye olarak tümel demektir. Her tümelin bin tikel örneği vardır ve Allah nezdinde bir tümel gün bizim dünyevî tikel bin yılımıza bedeldir. Bu nedenle tümel hicaplar sıfatıyla nuranî ve karanlık yetmiş hicap belirtildiğinde, gerçekte yukarıdaki hadisin örneği beyan edilmiş olacaktır. Karanlık hicaplar "الظلم ظلمات یوم القیامة"  tabirinin örnekleridir. Hicabın çokluğu vahdetten kaynaklanması ve karanlık âlemler nur ve kutsal âlemin hicabı olması gibi, bu hicaplar da insanı maddi ve duyusal şeylerle sınırlar ve onu âlemin melekûtuna yönelmesinden gafil kılar.

Nuranî Hicaplar

İrfan tabirlerinde gözlemlenen nuranî hicaplar kavramı, yolcunun ruhanî seyir ve yolculuk merhalelerinde kendisinde durması durumunda yüksek merhalelere çıkmasını engelleyen her merhaleye denir. [iv] Gerçekte manevi tekâmül ve rüşt amillerine her tür bağımsız bakış nuranî hicap olarak adlandırılır. Bu manasıyla nuranî hicapların imamlar hakkında kullanışının negatif bir değer ifade ettiği apaçıktır ve Allah’a giden yolda imamların (a.s) hem nuranî hicaplar oldukları ve hem de yükselmeyi sağladıkları söylenemez. Bu durumda onlar yükselmeyi sağlamayacaklardır ve sadece nuranî hicaplar olacaklardır. Ama rivayetlerde ilahi isim ve sıfatlar ve de Hz. Peygamberin (s.a.a) nuranî hicaplar olduğu belirtilmiştir [v] ve esasen bu rivayetlerin belirtilen negatif manayı ifade etmemesi gerekmektedir. Onların sadece Hakkı gösteren ayetler olduğu ve de yürümeyi ve ilerlemeyi sağladıkları ifade edilmektedir: [vi] "کلما اضاءلهم مشوا فیه واذا اظلم علیهم قاموا" Ama her haliyle güçlü ve baskın olması nedeniyle hicaplardan geçmeksizin ilahi mutlak nurun tecelli ve zuhur etmesi mümkün değildir. Artı, varlıklar da zayıflık ve güçsüzlük nedeniyle vasıtasız bir şekilde mutlak nuru idrak etmeye kadir değildir. Bu yüzden isimler, sıfatlar, Peygamber (s.a.a) ve Ehli Beytin varlıksal kanalıyla O’na bakmak gerekmektedir. Belirtilen negatif mana kastedilmeksizin onların hicap olarak değerlendirebilmesi bu açıdandır. Her haliyle bizim için önemli olan şu hususu bilmemizdir: Her ne kadar nuranî hicaplar Allah’ı gösterse ve nurlarının çokluğu oranında görüneni daha iyi gösterse de, Allah’ı hicaplar arkasından göstermektedir ve hiçbir zaman açık ve perdesiz bir şekilde Hakkı görmek mümkün değildir; zira O her zaman gayb perdesinde saklı bir gelindir ve hiçbir kalp gözünün O’nu görecek mahremiyeti yoktur. O, hiçbir akıl ve kalbin taşımadığı taharet ve temizliği taşıyacak kadar yüce ve mukaddestir. Bu yüzden hiçbir akıl ve kalp bu yüceliğin cemal ve celalini müşahede edecek enginliği gösteremez. İmamlara (a.s) tevessül etmenin ne ölçüde Allah’a yakınlaşmakta etkili olduğu hususunda ise şu adreslere müracaat edebilirsiniz:

1. 6940. Yanıt (Site: 7040)

2. 542. Yanıt (Site: 590)

3. 1321. Yanıt (Site: 1316)    


[i] Mecmeu’l-Bahreyn, c. 2, s. 34.

[ii] Riyazu’s-Salikin, c. 2, s. 29, Zeyl-i Duay-ı sevvom, talhis-i er-Riyaz ev Tahafatu’l-Talibin, c. 1, s. 142.

[iii] Biharu’l-Envar, c. 55, s. 45.

[iv] Abidi, Ahmed, Du Mahneme-i Ayine-i Pejuheş, şımare-i 79, Hicabhay-ı Nurani Ve Zulmani Ez Didgah-ı İmam Humeyni, 48-59.

[v]   بالاسم الذی احتجبت به (Biharu’l-Envar, c. 18, s. 427). محمد صلی الله علیه وآله حجاب الله (a.g.e., c. 58, s. 42). الامام حجاب الله وآیةاللّه (a.g.e., c. 3, s. 102). امر الله بعض الملائکة حتی یحجبوه (a.g.e., c. 61, s. 53; c. 85, s. 266). اول ما خلق الله حجبه (a.g.e., c. 36, s. 342).

[vi] Bakara, 20.

Diğer Dillerde Soru Tercümesi
Yorumlar
yorum Sayısı 0
Lütfen soruyu doğru giriniz
örnek : Yourname@YourDomain.com
Lütfen soruyu doğru giriniz
Lütfen soruyu doğru giriniz

Konusal Sınıflandırma

Rastgele Sorular

  • Berzahta veya kıyamette ezan okunacak mı?
    7481 Diraytü’l-Hadis (Hadis Etidü) 2012/04/03
    1- Berzah aleminde ezan okunması konusunda hadis kaynaklarında herhangi bir şey yoktur. 2- Bir rivayette İmam Bakır (a.s) şöyle buyuruyor: ‘Resul-i Ekrem (s.a.a) miraca gittiğinde geçmiş bütün Peygamberler Onun yanına geldiler. Cebrail, Allah’ın emriyle ezan okudu ve kamet getirdi.[1] 3- ...
  • Aşura günü oruç tutma hakkında Peygamberden (s.a.a) hadis var mı? Aşura günü oruç tutmak müstehap mıdır?
    10676 Hukuk ve Şer’I Hükümler 2011/10/15
    Şianın muteber kaynaklarında Hz. Muhammed’den (s.a.a) aşura günü oruç tutmanın müstehap olduğunu gösteren herhangi bir hadise rastlanmamaktadır. Sadece O’nun (s.a.a) siretinde aşura günü oruç tuttuğunu gösteren hadisler vardır. Örneğin bir hadiste İmam Rıza (a.s) şöyle buyuruyor: ‘Resulullah (s.a.a) aşura günü oruç tutardı.’ Ama böyle rivayetleri esas alarak ...
  • acaba hem Allah-ı sevmek ve hem de ondan korkmak mümkün müdür?
    9244 Pratik Ahlak 2010/12/18
    Allah u Teâlâ'ya yönelik, ümit ile korkunun birlikte ve beraber oluşları, bazı yerlerde ve zamanlarda da mehabetin oluşu hiç de hayret verici bir durum değildir. Zira bu durum yaşamımızın her tarafını kapsamış, ancak biz bu durumdan, bu durumun şiddetli bir şekilde açık olduğundan dolayı gafiliz. ...
  • Hz Zehra’nın şehadetinin kesin tarihi nedir?
    10332 تاريخ بزرگان 2012/04/15
    Hz Zehra’nın (a.s) şehadet günü hakkında tarih kitaplarında birkaç görüş vardır. Bazı tarihçiler bunun Hz Peygamberin vefatından 40 gün sonra bazıları 6 ay sonra ve bir grup da 8 ay sonra gerçekleştiğini belirtmiştir. Aynı şekilde imamlarımızdan (a.s) nakledilen rivayetlerde iki tarih belirtilmiştir ve birçok Şia âlimi Hz ...
  • Arafat’ta durmanın sır, fazilet ve adabı nedir?
    10983 Pratik Ahlak 2011/08/17
    Arafat’ta durmanın sırrı hakkında birçok rivayet bulunmakta ve hepsi bu mübarek günün azamet ve faziletini göstermektedir. Arafat günü insanın kendisini tanıdığı ve de dua ve yakarış ile Allah’ın kerem ve ihsan sofrasında yer edinebilmek için arı bir niyet ile Allah’ın misafirliğine kabul olduğu gündür. Şeytan bu günde ...
  • Yaşamımda sürekli sorun ve buhranlarla karşı karşıyayım, benim için bir çözüm yolu var mıdır?
    7409 Eski Kelam İlmi 2011/04/11
    İnsanlar sürekli değişik yollarla Allah’ın sınamasına tabi tutulur ve başarılı şahıslar ancak bu sınamalardan yüz akıyla çıkanlardır. Bu esas uyarınca Allah’ın rahmetinden meyus olmayın ve Allah’a dua etmeyle, O’ndan rızık talebinde bulunmayla ve sorunları gidermeyi istemeyle birlikte mevcut durumunuzun iyilileşmesi için çalışın. Her halükarda ...
  • Neden Allah boşanmadan çok nefret etmektedir?
    9671 Hukuk ve Şer’I Hükümler Felsefesi 2012/03/12
    Boşanma ve evlilik arasında bir karşıtlık bulunduğundan, Allah’ın boşanmadan nefret etmesinin nedenini öğrenmek için, ilkönce evliliğin önemi açıklanmalıdır.[1] Yüce Allah Kur’an’da insanların çift yaratılmasını huzur ve sükûnet sağlayan ilahi ayet ve nişanelerden saymıştır.[2] Masumların (a.s) rivayetlerinde de evlilik büyük bir öneme ...
  • İslami düşüncenin kapsamlılığıyla ilgili dengeli bir proje sunmak mümkün müdür?
    8109 Eski Kelam İlmi 2007/08/23
    İslam, gönderilmiş olan son ve en mükemmel dindir. Bundan dolayı insan hayatını ilgilendiren bütün toplumsal ve ferdi alanlarda bu dinin yol gösterici olması beklentisi içerisindeyiz. “İslam’da sistematik düşünce teorisi “ İslam dininin kapsamlılığıyla ilgili dengeli bir teoridir. ...
  • Yezit İmam Hüseyin’i (a.s) neden öldürdü?
    14560 Eski Kelam İlmi 2011/08/03
    Birçok delil Yezit b.Muaviye’nin ahiret ve kıyamete hiçbir inancı olmadığını göstermektedir. O, üç yıllık yönetimi süresince İmam Hüseyin’i (a.s) şehit etmek, Medine’yi yağmalamak ve tahrip etmek, sahabelerden ve diğer kesimlerden[1] birçok ferdi öldürmek ve Allah’ın evini taşa tutmak ve ...
  • İlim ve ameli birleştirmek için uygun ve etkili çözüm nedir?
    6344 Pratik Ahlak 2012/01/18
    İslamî usuller esasınca, ancak salih ameli peşinden getiren bir ilim ve bilgi faydalı olabilir. Ama bununla birlikte bazı âlimlerin salih amel işlemekten geri kaldığını gözlemlemekteyiz. Bu konu değişik nedenlerden kaynaklanabilir. Mesela onlar sadece bir takım ıstılahları öğrenmiş, gerçek bilgin olmamış, bilgilerine önem vermemiş, dünya hayatını ahirete tercih etmiş, dinî ...

En Çok Okunanlar