اصطلاحات و مدخل ها
-
اجماع
2792 اصطلاحات فقهی - اصولی
اجماع در لغت از مادّه «جمع» به دو معنا آمده است: 1. اتفاق و انضمام چیزى به چیز دیگر. 2. عزم. اما اجماع در اصطلاح فقهی و اصولی؛ به معنای اتفاق نظر گروهی خاص است که این اتفاق نظر آنان در اثبات حکم شر
-
اجماع بسیط
2195 اصطلاحات فقهی - اصولی
از یک نگاه، «اجماع» به دو نوع «اجماع بسیط» و «اجماع مرکّب» تقسیم میشود. اتفاقنظر همه فقها در یک مسئله؛ «اجماع بسیط» است، چون اجماع آ
-
اجماع تحقیقی
1814 اصطلاحات فقهی - اصولی
از یک نگاه، «اجماع» به دو گروه «اجماع تحقیقی» و «اجماع تقدیری» تقسیم میشود. معنای «اجماع تحقیقی» آن است که اتفاق نظرعلما بدون هیچگون
-
اجماع تشرّفی
1851 اصطلاحات فقهی - اصولی
«اجماع تشرّفی» در جایى است که فقیهى در زمان غیبت امام معصوم(ع) خدمت آنحضرت مشرّف شود و رأى و نظر ایشان را در مسئلهاى بشنود، ولى با توجه به اینکه در زمان «غیبت کبرى»، ادعای ملاقات با امام زمان(عج)
-
اجماع تضمّنی
1705 اصطلاحات فقهی - اصولی
رجوع کنید: «اجماع حسّی».
-
اجماع تعبدی
2431 اصطلاحات فقهی - اصولی
یکی از تقسیمبندی های مرتبط با «اجماع»، تقسیم آن به «اجماع تعبّدی» و «اجماع مدرکی» است. «اجماع تعبدى» به اجماعى میگویند که براى مسئله
-
اجماع تقدیری
1905 اصطلاحات فقهی - اصولی
از یک نگاه، «اجماع» به دو گروه «اجماع تقدیری» و «اجماع تحقیقی» تقسیم میشود. معنای «اجماع تقدیری» آن است که اجماع علما در مسئلهاى خاص
-
اجماع تقیّهای
1746 اصطلاحات فقهی - اصولی
- اجماع حدسی
- اجماع حسّی
2652 اصطلاحات فقهی - اصولیاز یک منظر، میتوان «اجماع» را به «اجماع حسّی» و «اجماع حدسی» تقسیم کرد. «اجماع حسّی» زمانی به دست میآید که این اطمینان حاصل شود که ا
- اجماع دخولی
1702 اصطلاحات فقهی - اصولیرجوع کنید: «اجماع حسّی».
- اجماع ریاضتی
1493 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع ریاضتی» زمانی رخ خواهد داد که فقیهی از راه ریاضت و رسیدن به مقام کشف و شهود، به حکمى دست یابد و نخواهد کسى از نحوه به دست آوردن حکم بدین کیفیت آگاه شود و از این رو ادعای اجماع سکوتی
1954 اصطلاحات فقهی - اصولییکی از اقسام «اجماع»، اجماع سکوتی است. به فتوایى که توسط یک فقیه و یا گروهی از فقها صادر شده، سپس آن فتوا در میان فقهاى عصر منتشر شود، و بعد از گذشت مدتی قابل توجه، ه
- اجماع عملی
2014 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع عملی» و «اجماع قولی» تقسیم میشود. اگر تمام مجتهدان در مقام عمل، به قاعدهای مانند «استصحاب» عمل کنند، حت
- اجماع قولی
2082 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع قولی» و «اجماع عملی» تقسیم میشود. «اجماع قولی» زمانی رخ خواهد داد که تمام فقها به موضوعی معتقد باشند و ا
- اجماع محصّل
1517 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع محصّل» و «اجماع منقول» تقسیم میشود. «اجماع محصّل» اجماعى است که فقیه، خودش از راه جستجو و بررسی آراى تما
- اجماع مدرکی
2261 اصطلاحات فقهی - اصولییکی از تقسیمبندی های مرتبط با «اجماع»، تقسیم آن به «اجماع مدرکی» و «اجماع تعبّدی» است. «اجماع مدرکی» به مواردی گفته میشود که در موضو
- اجماع مرکّب
2010 اصطلاحات فقهی - اصولیاز یک نگاه، «اجماع» به دو نوع «اجماع مرکّب» و «اجماع بسیط» تقسیم میشود. اگر گروهى از فقها به حرمت چیزى نظر داده و برخى نیز به کراهت آن
- اجماع منقول
1680 اصطلاحات فقهی - اصولی«اجماع» از یک نگاه به «اجماع منقول» و «اجماع محصل» تقسیم میشود. «اجماع منقول» اجماعى است که در آن، فقیه شخصاً به اجماع علما در یک مسئ
- اجوف
2021 ادبیاتاز دیدگاه ادبیات عرب، هر کلمهای که حرف میانی از حروف اصلی و یا «عین الفعل» آن از «حروف علّه» باشد، «اجوف» نامیده میشود و اگر مانند «قول» حرف علّه میانی آن، واو باشد، «اجوف واوی» و اگر مانند «میل»
- اجوف واوی
1467 ادبیاترجوع کنید: «اجوف».
- اجوف یائی
1810 ادبیاترجوع کنید: «اجوف».
- احسان ، نیکوکاری
10053 سرفصلهای قرآنی«إحسان» مصدر باب افعال؛ به معناى نيكى كردن است.
در آیات قرآن و روایات وارده از سوی پیشوایان دین، فراوان به این موضوع سفارش شده است
- احمد بن محمد هاشمی
1027 شخصیتها- اخباریگری ، اخباریون
2270 اصطلاحات فقهی - اصولی«اخباریه» كه همان اصحاب حدیث هستند، در شیعه آنها را اخبارىها و یا اخباریون مینامند. پیروان این مکتب، اجتهاد را باطل دانسته و ادعا میکنند که تنها از اخبار و اختلاف ، تفاوت
7159 سرفصلهای قرآنیبه اختلاف و تفاوت از چند دیدگاه میتوان نگریست:
1 . ناهماهنگی در کلیت جهان آفرینش و در دستورات خداوند که قرآن و سنت، وجود چنین اخت
- اخلاص
5980 سرفصلهای قرآنیاخلاص همان روح عمل است و معنایش آن است که تنها خدا را شایسته عبادت دانسته و به دنبال آن، انگیزۀ اصلی ما در انجام کارها اظهار بندگی و کسب رضایت ذات حق تعالی باشد، نه کسب رضایت غیر او. به عبارت دیگر
- اخنوخ
1573 پیامبرانرجوع کنید: «ادریس(ع)»
- ادغام ، ادغام با غنه و بی غنه
1218 ادبیاتادغام در علم تجوید؛ به معنای مخلوط کردن دو حرف در یکدیگر است به گونهای که عملاً تبدیل به یک حرف مشدّد شوند.
در همین راستا بخشی از بحث ادغام، مربوط به حرف نون یا تنوین آخر کلمه است که اگر ا
- ادهم بن امیه
1389 شخصیتهابر اساس گزارشهای تاریخی، ادهم بن امیه نام یکی از شهدای کربلا بود که از اهالی بصره و از قبیله بنی عبد القیس به شمار میآمد که در روز عاشور
- اراده ، مشیت
27846 سرفصلهای قرآنی«اراده» در لغت به معنای خواستن، قصد کردن، میل، اشتیاق به انجام کار و... آمده است. البته امروزه «اراده» به معنای «ثبات قدم» نیز مورد استفاده قرار میگیرد. مانند مواردی که میگویند اراده فلانی قوی و
- ارث ، میراث، وارث، تراث
7734 سرفصلهای قرآنیواژهها و مشتقات گوناگونی از ریشه «ارث» بارها در قرآن کریم و روایات مورد استفاده قرار گرفته است. «ارث»، «میراث» و «تراث» به معنای مال، سرمایه، اعتبار، دانش، فرمانروا
- ارمیاء (ع)
1606 سرفصلهای قرآنیإرمیا بن حلقیا(ع) از پیامبران بنی اسرائیل بود که در زمان طغیان و نافرمانی بنی اسرائیل مبعوث شد و آنان را از عذاب الهی بیم داد. ایشان در زمان حملهی بخت النصر زنده بود. پس از حمله بخت النصر، یهودی
- از تو حرکت از خدا برکت
2522 ضرب المثلهااین ضرب المثل ناظر به آن است که بدون تلاش و کوشش نباید از خداوند انتظار گشایش و برکت داشت، بلکه افراد باید به تلاش بپردازند و آنگاه پروردگار برکت خود را شامل حال آنان خواهد گرداند. توصیه به تلاش و
- ازدواج ، نکاح ،همسری
18876 سرفصلهای قرآنیخداوند انسانها را زوج و دوگانه آفرید. یعنی آنان دارای دو جنسیت هستند و پیشرفت و تکمیل هرکدام از آنها وابسته به دیگری است. ازدواج یکی از زیباییهای آفرینش و از سنن و رسوم قطعی همۀ جوامع بشری است. <
پرسش های اتفاقی
-
فعلهای عربی از لحاظ زمان به چند بخش تقسیم میشوند؟
3497 قواعد عربی 1401/03/11فعلها در زبان عربی مانند زبان فارسی از نگاه ردهبندی زمانی به سه دسته ماضی، مضارع و مستقبل تقسیم میشود:فعل ماضی«فعل ماضی» به فعلی گفته میشود که بر انجام کاری در گذشته دلالت میکند،[1] و زیرمجموعههایی دارد:«فعل ماضی ساده» که ...
-
معنای فرازهای «یا أَبْصَرَ النَّاظِرِینَ»، «یا أَسْرَعَ الْحَاسِبِینَ»، «یا أَسْمَعَ السَّامِعِین»، «یا أَکرَمَ الْأَکرَمِینَ»، «یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ»، وَ «یا أَحْکمَ الْحَاکمِینَ» که در برخی ادعیه وجود دارد چیست؟
37827 حدیث 1399/03/18روایات و دعاهای متعددی وارد شده است که خداوند متعال را با اوصاف موجود در پرسش یعنی «أَسْمَعَ السَّامِعِین»، «أَبْصَرَ النَّاظِرِینَ»، «أَسْرَعَ الْحَاسِبِینَ»، «أَکرَمَ الْأَکرَمِینَ»، «أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ» و «أَحْکمَ الْحَاکمِینَ» معرفی مینماید:پیامبر(ص): یکی از دعاهایی که در روز عرفه وارد شده، آن است: «... ...
-
آیا سند خطبه فدکیه حضرت زهرا(س)، در کتاب «دلائل الامامة» محمد بن جریر طبری صحیح است؟
13917 درایه الحدیث 1392/03/28در کتاب «دلائل الامامة» محمد بن جریر طبری(ره)، اسناد متعددی برای خطبه فدکیه حضرت زهرا(س) آمده است. این خطبه در کتابهای متعددی از کتب قدماء آورده شده است و از آنچنان شهرتی برخوردار است که نمیتوان آنرا انکار کرد. اگرچه برخی از راویان این حدیث به طور کلی ...
-
من 8 سال ازدواج کرده ام تا کنون خمس خود را نداده ام، لطفاً بنده را راهنمایی کنید؟
20072 Laws and Jurisprudence 1389/08/18دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی):اولین روز کار, سرسال او است وهرسال در آن روز باید خمس آن چه را باقى مانده است بپردازد چه پول نقد باشد وچه مواد مصرفى, مانند آذوقه اى که باقى مانده وهمچنین اثاث و لباس و مانند آن، اگر ...
-
چرا خدا همگان را یکسان نمیآفریند تا آنان در شرایط مساوی در امتحان الهی شرکت کنند؟!
6841 امتحان و آزمایش الهی 1395/04/12ضرورت و لزوم وجود تفاوت در جهان خلقت قابل انکار نیست؛ چرا که تساوی سر از تناقض در میآورد و لازمهاش این بود که هیچ مخلوقی به وجود نیاید؛ زیرا اگر تفاوت وجود نداشته باشد، معنایش این است که در عالم خلقت فقط یک نوع مخلوق موجود باشد؛ ...
-
خداوند در آیاتی از قرآن، خطاب به پیامبرش میفرماید که با منافقان به مبارزه و جهاد برخیزد. با توجه به اینکه نفاق یک امر قلبی است چگونه پیامبر باید آنان را میشناخت؟
6236 تفسیر 1397/04/25خدای متعال در یکی از آیاتش در چگونگی برخورد با کفار و منافقان، خطاب به پیامبرش میفرماید: «یا أَیُّهَا النَّبِیُّ جاهِدِ الْکُفَّارَ وَ الْمُنافِقِینَ وَ اغْلُظْ عَلَیْهِمْ وَ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِیرُ»؛[1] اى پیامبر با کفّار و منافقان پیکار کن و بر آنان ...
-
در مقابل این ادعا که هرچه در قرآن وجود دارد از تورات حضرت موسی(ع) گرفته شده است، چه پاسخی دارید؟
9969 علوم قرآنی 1393/02/02اگر منظور آنان تورات تحریف شده کنونی است، تورات کنونی بدترین نسبتها را در زمینه بنا کردن بتکده، ترویج بتپرستى، عشق بیحساب به زنان و تعبیرات بسیار زننده از توصیفهاى عاشقانه پیامبران بیان کرده که نقل همه آن شرمآور است.[1] ساحت قرآن از این ...
-
آیا روایتی داریم که گفته باشد؛ گناه شیعیان هراندازه باشد، در قیامت بهواسطه شفاعت وارد بهشت میشوند؟
18912 حدیث 1396/11/03در مورد آنچه در پرسش آمده باید گفت؛ روایتی وجود دارد که در آن عمرو بن یزید نقل میکند که به امام صادق(ع) گفتم: شنیدهام که فرمودهاید همه شیعیان ما هر چه باشند داخل بهشت خواهند شد؟! آنحضرت فرمود: «این سخن را تأیید میکنم، سوگند به خدا که ...
-
آیا حدیث الناس علی دین ملوکهم درست است؟
98059 درایه الحدیث 1390/01/17این متن در منابع روایی وجود دارد.[1]اما این که این بیان حدیث منقول از معصوم باشد یا ضرب المثل، چندان روشن نیست. به نظر می رسد این سخن ضرب المثل بوده که به جهت کثرت استعمال در محاورات به حدیث معروف شده است. چنان که در کشف الغمه ...
-
حکم دیدن شخص نامحرم از طریق رایانه، تلویزیون، ماهواره و... چیست؟
19320 Laws and Jurisprudence 1388/05/12حضرت آیت ا... خامنه ای در پاسخ به سؤالی در این زمینه فرموده اند: نگاه کردن به تصویر زن نامحرم، حکم نگاه کردن به خود زن نامحرم را ندارد، بنا بر این اگر نگاه از روى لذّت نبوده و خوف افتادن به گناه نباشد و تصویر ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884209 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
753067 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
731052 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
643471 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
643270 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
639144 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
576915 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576564 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558861 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
558746 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...