اصطلاحات و مدخل ها
-
تحریر ، فکّ ، عتق ، آزادسازی بردگان
2379 اصطلاحات فقهی - اصولی
«عتق» یا «تحریر رقبه» واژهای قرآنی و فقهی به معنای آزاد کردن برده است.
آزادکردن بردگان به خودی خود، عملی بسیار ارزشمند بوده و از
-
غنی ، بینیازی، مال و ثروت
13746 سرفصلهای قرآنی
ابتدا باید گفت که غنا و بینیازی واقعی ویژه خداوند بوده و تمام دیگران فقیر الی الله هستند. اما در لایههای بعدی و در نگاه مادی نیز نیازهای انسانها قابل شمارش نبوده و فردی میتواند در جنبهای بی
-
آخر الزمان
4795 سرفصلهای قرآنی
در نگاه دین اسلام، آخر الزمان به دوره پایانی دنیا و مرتبط با بعثت پیامبر(ص) و ظهور منجی موعود گفته میشود.
در مورد تاریخ این دوران نظریات مختلفی مطرح میشود، ولی به طور کلی میتوان آن را ب
-
آسیه ، همسر فرعون
3441 سرفصلهای قرآنی
آسیه بنت مزاحم، همسر فرعون یکی از بانوان موحد و خداپرستی است که در آصاف
1855 پیامبرانرجوع کنید: آصف بن برخیا(ع).
- آصف بن برخیا (ع)
2333 سرفصلهای قرآنیبنابر آنچه در برخی روایات و منابع تفسیری آمده است؛ آصف بن برخیا وزیر حضرت سلیمان(ع) و خواهر زاده حضرتشان بود. وی همچنین وصی حضرت سلیمان(ع) بوده که او نیز بعد از خود، حضرت زکریا(ع) را وصیّ خویش نمود
- آل ابراهیم
1732 سرفصلهای قرآنیواژه «آل ابراهيم» در قرآن کریم دو بار و در آیات 54 سوره نساء و 33 آل عمران آمده است.
مفسّران قرآن، در مورد مصادیق آل ابراهيم چند احتمال را مطرح كردهاند:
- منظور از آل ابراهیم،
- آل عمران
1800 سرفصلهای قرآنی«آل عمران»، اصطلاحی قرآنی است که تنها یکبار و در کنار آل ابراهیم آمده است: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمينَ»؛ خدا آدم و نوح و خاندان ابرا
- آل یعقوب
1491 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «بنی اسرائیل».
- آمنه بنت وهب
1442 شخصیتهاحضرت آمنه(س)، مادر پیامبر اسلام(ص)، دختر وهب بن عبد مناف بن زهرة بن كلاب، از مادری به نام «بره» دختر عبد العزى بن عثمان بن عبد الدّار بن
- آن دائم
1977 اصطلاحات عرفانییکی از «حضرات خمس»، حضرت الهیت است که در آن همه اشیا موجودند؛ اما وجود آنها در آن حضرت زمانمند نیست؛ بلکه حال و آنی دائم است. به عبارت دیگر، ازل و ابد در آنجا متحد
- آواز دهل از دور شنیدن خوش است.
1551 ضرب المثلهارجوع کنید: «شنیدن کی بود مانند دیدن».
- اباضیه
1553 فرقهها، مذهبها، گروهها«اباضیه» پيروان فردی به نام «عبداللّه بن اباض تميمی« میباشند كه گرایش به عقاید خوارج داشت، اما از خوارج افراطى كناره گرفت تا جایی که با هشام بن حکم، متکلم معروف شیعی روابط صمیمان
- ابتلاء
1577 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «امتحان».
- ابر ، سحاب ، مُزن ، معصرات
2599 سرفصلهای قرآنیواژهی «سحاب» در زبان فارسی به معنای «ابر» است. در قرآن کریم بارها از ابرها به عنوان یکی از نشانههای پروردگار هستی و نیز یکی نعمتهای ب
- ابراهیم بن حسین بن علی
1321 شخصیتهاجز در مناقب ابن شهرآشوب، در دیگر منابعی که در آنها به نام فرزندان امام حسین(ع) اشاره شده و یا مبارزه ابراهیم بن حصین اسدی
1059 شخصیتها- ابلیس، ابلاس
8289 سرفصلهای قرآنی«ابلیس» از ریشه «بلس» و برگرفته از كلمهی «ابلاس»، به معنای غم و اندوهی است كه از شدت یأس و ناامیدی باشد. و آیه «وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُون» ناظر به همین معناست. یعنی و رو
- ابن السبیل
3152 اصطلاحات فقهی - اصولی«سبیل» به معنای راه است و «ابن السّبيل» اگرچه معنای اولیهاش «فرزند راه» است، اما آنچه در قرآن و روایات و دیگر منابع دینی به این اصطلاح اشاره شده است، مراد از آن، مسافری است که در راه مانده و نيازم
- ابن سینا ، ابو علی سینا
2413 شخصیتهاحسین با کنیهی ابو علی، معروف به ابنسینا و شیخ الرئیس، از فلاسفهی بزرگ اسلامی و بنیانگذار مکتب فلسفی مشاء (سینوی) و پزشک بزرگ ایرانی، ح
- ابو الهیاج عبدالله (علی) بن ابی سفبان
1029 شخصیتها- ابو ثمامه صائدی(صیداوی)
1433 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، أبوثمامه، عمرو(عمر) بن عبداللّه صائدی(صیداوی) انصاری نام داشت که برخی نام وی را زیاد بن عمرو بن عریب بن حنظله بن دارم
- ابو سعید بن عقیل
1042 شخصیتهاگزارشهای تاریخی حاکی از آن میباشند که در میان شهدای کربلا یکی از پسرعموهای امام ح
- ابو سفیان بن حرب
2056 شخصیتهاابوسفیان؛ صخر بن حرب بن أميه، ده سال قبل از عام الفیل، به دنیا آمد. وی از بزرگان قریش در دوران جاهلیت بود و بعد از ابو طالب
3557 شخصیتهاحضرت ابوطالب(ع) که نامهای دیگرش عمران و عبدمناف میباشد، فرزند عبد المطلب، فرزند هاشم، فرزند عبد مناف، فرزند قصی، از طائفهی قریش، نامش ع
- ابو لهب
1613 شخصیتهاعبدالعزی یکی از فرزندان عبدالمطلب بود که کنیهی اصلیاش ابوعُتبَه بوده، اما چون چهرهاش سرخرو بود، پدرش او را ابولهب میخواند و به تدریج
- ابوبکر بن ابی قحافه
6195 شخصیتهاعبدالله بن ابیقحافة(عثمان) بن عامر بن عمرو بن کعب، با کنیهی ابوبکر، از صحابیان برجسته رسول خدا(ص) بود که بعد از رحلت حضرتشان حکومت را به دست گرفت.
او از قبیلهی بنیتَیم بن مُرّه (یکی از
- ابوبکر بن حسن
1737 شخصیتها«ابوبکر بن حسن» فرزند امام مجتبی(ع) و یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و
- ابوبکر بن عبدالله بن جعفر
1065 شخصیتها- ابوبکر بن علی بن ابی طالب
2393 شخصیتها«ابوبکر بن علی بن ابی طالب» فرزند امام علی(ع) و لیلی بنت مسعود نام یکی از شهدای کرب
- ابوبکر بن قاسم بن حسین
1153 شخصیتها- ابوذر غفاری
2396 شخصیتهاجندب بن جناده(ابوذر غفاری) از صحابهی بزرگ پیامبر اسلام(ص) است که در همان اوایل رسالت، به آنحضرت گروید و از این رو وی یکی از نخستین
- اتحاد عاقل و معقول
1689 طبقهبندی نشده«اتحاد عاقل و معقول» یکی از مباحث فلسفهی اسلامی است. در فلسفه ادراک کلیات، تعقل و معلومات کلی، معقول نامیده میشود. امّا مسئلهی اتحاد عاقل با معقول،اختصاص به معلومات کلی ندارد؛ بلکه طرفداران ا
- اجماع
2187 اصطلاحات فقهی - اصولیاجماع در لغت از مادّه «جمع» به دو معنا آمده است: 1. اتفاق و انضمام چیزى به چیز دیگر. 2. عزم. اما اجماع در اصطلاح فقهی و اصولی؛ به معنای اتفاق نظر گروهی خاص است که این اتفاق نظر آنان در اثبات حکم شر
- اجماع بسیط
1667 اصطلاحات فقهی - اصولیاز یک نگاه، «اجماع» به دو نوع «اجماع بسیط» و «اجماع مرکّب» تقسیم میشود. اتفاقنظر همه فقها در یک مسئله؛ «اجماع بسیط» است، چون اجماع آ
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
حضرت فاطمه(س) چه غذاهایی برای خانوادهاش میپختند؟
9576 زندگی با امیر المؤمنین ع 1396/10/04تنوع غذایی در آن زمان بسیار کمتر از زمان کنونی بوده است. و معمولاً غذاهای تهیه و مصرف شده توسط افراد، برای جامعه آن روز – و حتی امروز - آن قدر اهمیت نداشت تا گزارش تمام آنها در منابع تاریخی و حدیثی ذکر شود. با این وجود، ...
-
در صلوات ابن عربی بر امام حسین(ع) آمده است: «حاصل مضمون نشأی ابداع و ذوق بخشنده اذواق». این جمله به چه معنا است؟
1772 امام حسین ع 1400/09/30جدا از بررسی صحت استناد این صلوات به محی الدین ابن عربی، باید گفت؛ در این صلوات و در بیان فضایل و مناقب امام حسین(ع) آمده است: «صلوات و درود بر معماى عالم ایجاد، حاصل مضمون نشأة ابداع و ذوق بخشنده اذواق(به شوقآورنده اشواق) ...
-
دیدگاه ائمه و علما راجع به شعر چیست؟
28045 شعر 1389/03/09برخی تصور می کنند که اسلام با شعر و شاعری سر ناسازگاری دارد در حالی که این توهّمی بیش نیست.بدون شک ذوق شعر، و هنر شاعرى؛ مانند همه سرمایههاى وجودى انسان در صورتى ارزشمند است که در یک مسیر صحیح به کار افتد و از ...
-
ترس و وحشت در علم اخلاق از ویژگیهای ناپسند انسانی اعلام شده است. پس چرا در قرآن کریم، خداوند صدها بار با تهدید به عذاب و نیز گزارش عذاب پیشینیان، انسانها را میترساند؟!
8696 تفسیر 1396/10/11ترس و خوف حالتی نفسانی است که به جهت احتمال ضرر و تصوّر رسیدن ضرری برای انسان حاصل میگردد. در علم اخلاق، ترس به دو دسته پسندیده و ناپسند تقسیم میگردد. ترس پسندیده، ترس و وحشتی است که انسان را در رسیدن به کمال خویش یاری نماید و ...
-
کسی که به خاطر پا درد یا بیماری دیگر مجبور است نشسته نماز بخواند. آیا نماز ش صحیح است یا خیر؟
41813 قیام 1387/09/11فریضه نماز از نظر اسلام بسیار با اهمیت بوده و در هیچ شرایطی نباید ترک شود، البته اسلام در مواردی که انسان قادر به رعایت تمام شرائط نماز نیست سختگیری نکرده و انجام این عبادت را حتی بدون حصول همه شرائط، کافی دانسته است. فتوای همه مراجع معظم تقلید نیز در ...
-
زندگینامه جندب بن جناده (ابوذر غفاری) را بیان کنید؟
25851 شخصیت های شیعی 1392/05/14جندب بن جناده یا همان ابوذر غفاری(ره) از صحابه بزرگ پیامبر اسلام(ص) است که در همان اوایل رسالت، به ایشان گرویده بود. او قبل از بعثت پیامبر(ص) نیز خداپرست بود و هنگام آشنایی با پیامبر(ص) به اسلام گروید. او برخلاف دیگر مسلمانان، بعد از اسلام آوردن در مکه ...
-
آیا امام کاظم(ع) فرزندی به نام «علاء الدین حسین» و یا «حسین» داشتهاند؟
1743 تاريخ بزرگان 1400/08/17بر اساس گزارشهای فراوانی که وجود دارد، یکی از فرزندان امام کاظم(ع)، حسین نام دارد که به حسین بن موسی علوی،[1] و مفقود[2] نیز شهرت دارد.[3] مادرش ام ولدی بود[4] که در منابع به نامش اشاره نشده؛ اما
-
آیا جایز است زن در مقابل نامحرم قرآن بخواند؟
39511 برخی احکام 1390/11/06این کار حرام نیست؛ مگر آنکه بگونهای بخواند که موجب جلب توجه و تهییج نامحرم و یا مفسده دیگری شود. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): اگر موجب جلب توجه و ...
-
ابومورع ازدی که به ناعدالتیهای دورهی خلیفهی سوم اعتراض میکرد؛ چرا در جنگ جمل همراه امام علی(ع) نبود؟
2333 تاريخ بزرگان 1399/07/14ابومورع فردی است که بیشتر منابع تاریخی، نام وی را در ارتباط با درگیری برخی افراد با ولید بن عقبة بن ابی معیط - برادر ناتنی عثمان بن عفان و امیر کوفه در دوره خلافتش - یاد میکنند.گاهی از این شخص با نام ابومزرِّع نیز یاد ...
-
آیا کرهٔ زمین بر ماهی و ماهی بر شاخ گاو نر بنا شده است؟ سند و شرح حدیثی که در آن این مطلب بیان شده و به حدیث الحوت معروف است، چگونه است؟
54666 درایه الحدیث 1391/07/05حدیث مورد بحث، از جهت سندی صحیح است. برخی از علما حدیث مزبور را شرح دادهاند و به زوایای مختلف آن پرداختهاند؛ و گفتهاند این مصاحبه علمی نظر به مسائل علمى و فيزيكى و فهم رموز نظم زمين و مواد شيميایى آن دارد. اما به طور کلی، ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
824313 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
657739 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
609805 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
590590 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
546344 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
544115 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
535723 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
507114 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
495012 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
494443 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
پیوند ها
ما 14808 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم
- آصف بن برخیا (ع)