آخرین پرسش‌ها و پاسخ‌ها
-
آیا به دستور هارون، شصت نفر از سادات به شهادت رسیدند؟
96 حدیث 1397/02/03شیخ صدوق (م 381ق) در کتاب «عیون أخبار الرضا(ع)» روایتی را نقل می‌کند که هارون الرشید به حمید بن قحطبه طائی دستور داد که شصت نفر از سادات علوی را به قتل برساند و او نیز همین کار را انجام داد.[1] اگرچه این روایت ...
-
بکر بن صالح رازی که بود؟ کدام معصوم را درک کرد؟ آیا کتابی دارد؟
93 رجال الحدیث 1397/02/03بکر بن صالح رازی از موالی(بندگان یا هم‌پیمانان) بنی ضَبّه[1] (بنی ضبة بن أدّ بن طابخة[2]) بود.[3] او از امام کاظم(ع) روایت نقل کرده است.[4] او دارای کتاب «نوادر» است که محمد ...
-
آیا ملاصدرا در فلسفه، نوآوری و ابتکار داشته است و یا تنها سخن پیشینیان را بدون ذکر منبع بازنویسی کرده است؟
243 آراء شناسی 1397/02/02ملاصدرا در عین ارائه نظریات جدید و نوآورانه در مسائل فلسفی، گاهی کلمات حکمای پیشین را بدون استناد به گویندگان آن بیان نموده است. به همین جهت ابتدا بحثی راجع به نوآوری‌های ملاصدرا بیان می‌کنیم، آنگاه به علت نقل کلمات دیگران بدون استناد به گویندگان آنها خواهیم پرداخت. ...
-
چه افرادی سر مقدس شهدای کربلا را بر سر نیزه‌ها کرده و به کوفه و شام بردند؟
180 تاریخ 1397/02/02الف. سر امام حسین(ع) 1. از کربلا به کوفه: گزارش‌های گوناگونی در این زمینه وجود دارد، از جمله آنکه گزارش شده است در روز عاشورا، شمر بعد از بریدن سر مطهر امام حسین(ع)، آن‌را به خولی بن یزید داد تا به عمر بن سعد برساند.
-
آیا کاشت مو در صورت، حکم ریش را دارد و مانع وضو و غسل نیست؟
341 گوناگون 1397/02/01موهای زنده‌ای که در صورت کاشته و رشد می‌کند، حکم ریش طبیعی را داشته و مانع وضو و غسل نخواهد بود. اما موی مصنوعی که با چسب به بدن وصل می‌شود، مانع وضو و غسل است و باید برطرف شود (مگر آنکه غرض عقلایی داشته باشد)، اما بعد ...
-
حرف جر «مِنْ» در آیه «یغفر لکم من ذنوبکم...»، چه نقشی دارد؟ آیا مراد از آیه، آمرزش تمام گناهان است و یا بخشی از گناهان؟
213 تفسیر 1397/02/01مفسران در مورد جایگاه کلمه «من» در آیه «یَغْفِرْ لَکُمْ مِنْ ذُنُوبِکُمْ...»،[1] اختلاف نظر دارند. برخی معتقدند «من» در این جمله زائده بوده و تنها براى تأکید است؛ زیرا ایمان به خدا باعث بخشودگى تمام گناهان گذشته می‌شود، نه بخشی از آنها.
-
در سوره نوح(ع) به نقل از حضرتشان آمده است که آنان را جهراً خواندم و سپس به آنان اعلان کردم. تفاوت میان «جهر» و «اعلان» چیست؟
507 تفسیر 1397/01/30حضرت نوح(ع) با پروردگار خویش مناجات می‌کند که من انجام وظیفه کردم و از قوم خود شکایت می‌نماید که دعوتم سودی نداشت. در همین راستا، حضرتشان عرضه می‌دارد که با صداى بلند و آشکارا و مخفیانه و به هر نحوی که ممکن بود، آنان را دعوت نمودم: «ثُمَّ ...
-
در دو فراز از سوره بقره توصیه شده است که «استعینوا بالصبر و الصلاة». بر اساس روایات، آیا منظور از «صبر»، پیامبر اسلام(ص) و مراد از «نماز» امام علی(ع) می‌باشد؟
411 حدیث 1397/01/30قرآن کریم براى آنکه انسان بتواند بر هواها و خواستههاى نفسانی پیروز گردد و آنها را از قلب خود بیرون کند، می‌فرماید: «وَ اسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ»؛[1] از صبر و نماز کمک بگیرید. کلمه «استعانت» به معناى طلب کمک است، و این هنگامی صورت ...
-
اگر خانمی در معرض تجاوز بود و هیچ راه فراری پیدا نکرد، آیا برای حفظ عفت خود می‌تواند دست به خودکشی بزند؟
606 روابط نامشروع 1397/01/29خودکشی در هیچ شرایطی جایز نیست، هر چند آبروی وی در خطر باشد. در فرض مزبور اگر امکان داشته باشد و زن مانعی از ازدواج با مرد متجاوز نداشته باشد (یعنی همسر نداشته و در عدّه‌ی طلاق یا وفات نمی‌باشد)، خود را – و لو به طور موقت ...
-
«اصحاب الایکه» که در قرآن بدان اشاره شده، چه گروهی بودند و «امام مبین» که در توصیف محل زندگی آنان آمده است، معنایش چیست؟
299 تفسیر 1397/01/29قرآن کریم در چهار آیه از «اصحاب ایکه» نام می‌برد و آنان را مردمانی ظالم و ستم‌کار معرفی می‌کند. بسیارى از مفسران و ارباب لغت گفتهاند که «ایکه» به معناى درختان درهم پیچیده و یا بیشه است.[1] و «أَصْحابُ الْأَیْکَه» مردمی بودند که در ...
-
آیا هرکس که عملش بر اساس بدعت باشد، شیطان در مقابل عبادت او مانعی ایجاد نکرده، بلکه حتی او را به خشوع و گریه نیز وا می‌دارد؟
280 درایه الحدیث 1397/01/29روایتی از پیامبر خدا(ص)، درباره بطلان عمل بدعتگذار چنین نقل شده است: «مَنْ عَمِلَ فِی بِدْعَةٍ خَلَّاهُ الشَّیْطَانُ وَ الْعِبَادَةَ وَ أَلْقَى عَلَیْهِ الْخُشُوعَ وَ الْبُکَاءَ»؛[1] هرکس به بدعتى عمل کند، شیطان، او را با عبادت تنها می‌گذارد و حالت خشوع و گریه بر ...
-
آیا ملا صدرا ماهیت یا عین ثابت سگ و کافر را نجس می‌داند؟
305 هستی شناسی 1397/01/28ظاهر آموزه‌های اسلامی آن است که نجاست یک چیز لزوماً نشانی از شرّ بودن آن نیست. به عنوان نمونه، خون یک شهید با تمام ارزشی که دارد، اما از نظر فقهی نجس به شمار می‌آید. با این وجود، در مورد آنچه از ملا صدرا نقل شده است، می‌توان ...
-
آیا امام صادق(ع)، همسرشان «حمیده» را به طلای ناب تشبیه فرمودند؟
269 حدیث 1397/01/28حمیده، بانویی بود که به صورت ویژه از بازار بردگان خریداری شده و به همسری امام جعفر صادق(ع) در آمده و امام موسی کاظم(ع) فرزند ایشان است.[1] در مورد تاریخ و محل ولادت وی خبری به دست نیامد. این بانو فضائل فراوانی دارد ...
-
ریشه اختلاف در گرایش و پیروی انسان‌ها از «عقل» و «نفس اماره» چیست؟ آیا انسان در همه چیز اختیار دارد؟!
407 انسان و اختیار 1397/01/27اختلاف انسان‌ها گاهی در امور غیر اختیاری است؛ مانند اینکه در چه محیط و از چه پدر و مادر به دنیا می‌آیند؟ یا شکل و اندازه جسم و بدن آنها چگونه است؟ اختلاف در این امور لازمه زندگی طبیعی است.[1] اما گاهی اختلاف انسان‌ها ...
-
جهان مادی به چه جهانی گفته می‌شود؟
238 هستی شناسی 1397/01/27جهان مادی به جهانی گفته می‌شود که دارای ویژگی‌‌های مادی باشد. از مجموع سخنان حکیمان در این باب می‌توان چند چیز را به عنوان ویژگی و مشخصه امر مادی نام برد: 1. داشتن مکان خاص و اشغال فضا، 2. اشغال زمان و زمان داشتن، 3. قابل اشاره حسی ...
-
آیا شر دارای اقسام است؟
401 آفرینش انسان و جهان 1397/01/26از نظر فلسفی و بر اساس مبانی توحیدی همه‌ی افعال اعم از خیر و شر منسوب به خداوند هستند؛ هر چند انتساب شر به خداوند بالعرض است نه بالذات؛ یعنی در واقع آنچه منسوب به خداوند است خیر محض است؛ و انتساب شر به خداوند به معنای ندادن ...
-
آیا روایتی وجود دارد که بر اساس آن، آموختن دانش - حتی اگر با عمل همراه نباشد - از انجام عباداتی، مانند نماز مستحبی برتر است؟!
279 حدیث 1397/01/26در ارتباط با پرسش بالا باید گفت که در حدیثی مرسل و منسوب به امام صادق(ع) می‌خوانیم: «مَنْ تَعَلَّمَ باباً مِنَ الْعِلْمِ عَمِلَ بِهِ أَوْ لَمْ یَعْمَلْ کانَ أَفْضَلَ مِنْ أَنْ یُصَلِّیَ أَلْفَ رَکْعَةٍ تَطَوُّعاً»؛[1] هرکس شاخه‌ای از دانش را بیاموزد، چه بدان عمل ...
-
آیا انسان‌ها در ادوار مختلف خلقت مساوی هستند یا تفاوت دارند؟ و اگر نسل بعدی بر قبلی برتری ندارد پس خلقتش بی‌فایده است و اگر برترند؛ چرا خدا از همان اول انسان برتر را خلق نکرد؟
762 آفرینش انسان و جهان 1397/01/23بر اساس برخی روایات «هنگامی که خداوند عمر این نسل از آدم و این عالم را به پایان رساند و اهل بهشت را در بهشت و جهنمیان را در جهنم ساکن کرد، دنیایی جدید با موجوداتی جدید، بدون اینکه از پدر و مادری متولد شده باشند، خلق خواهد ...
-
در آیه 95 سوره اسراء، منظور از گام برداشتن آرام فرشتگان در زمین چیست؟
611 تفسیر 1397/01/23خدای تعالی در آیات متعددی سخن از بهانه‌جویى مشرکان در زمینه شباهت رسولان الهی به انسان اشاره کرده است که چرا فرستادگان از افراد بشرند؟!: «تنها چیزى که بعد از آمدن هدایت مانع شد مردم ایمان بیاورند، این بود [که از روى نادانى و بی‌خبرى] گفتند: آیا خداوند ...
-
در حدیث آمده است، تنها زنازادگان هستند که پیامبران و فرزندان آنان را می‌کشند و فرعون چون زنازاده نبود، موسی(ع) را نکشت. با این فرض، آیا قابیل که هابیل را کشت، زنازاده بود؟!
814 حدیث 1397/01/22کفّار و مشرکان در برابر دعوت پیامبران الهی واکنش‌های متعددی داشتند. گروهی، آنها را تکذیب می‌کردند. قرآن در این‌باره می‌فرماید: «فَفَرِیقاً کَذَّبْتُم»؛[1] اما گروهی پا فراتر نهاده و دست به کشتن پیامبران الهی می‌زدند.[2] روایاتی در نکوهش کسانی که انبیای ...
-
«تَراهم رکّعاً سجّداً». خداوند در آیه 29 سوره فتح خطاب به چه شخصی می‌گوید که تو محمد(ص) و یارانش را در حال رکوع و سجده می‌بینی؟
514 تفسیر 1397/01/21ظاهراً مخاطب این خطاب، شخص خاصی مانند شخص پیامبر اسلام(ص) نیست؛ بلکه مخاطب آن عنوان عام است. توضیح مطلب آنکه گاه خطاب‌هایی داریم که به فرد مشخصی اشاره نمی‌کند: «ای شنونده!»، «ای بیننده!»، «ای دانشجو!» و .... این مطلب نیز در گفتگوها و سخنرانی‌ها متعارف است که گاهی ...
-
در فلسفه اسلامی اعلام می‌شود که «شرّ» اصلاً موجود نیست، پس این همه شروری که در اطراف خود می‌بینیم و با عدم نیز یکسان نیست، چه می‌شود؟!
482 خداشناسی 1397/01/21مقصود فیلسوفان از اینکه شرّ عدم است، اوّلاً: به لحاظ دقت فلسفی و عقلی است،[1] نه به لحاظ شرعی، عرفی و اجتماعی؛ زیرا «شر» از جهت عرفی، اخلاقی و اجتماعی دارای آثاری است و از این رو در موضوع آثار اخلاقی و اجتماعی شرّ ...
-
آیا توصیه اخلاقی مشهور «از تو حرکت از خدا برکت»، ریشه در آموزه‌های قرآنی دارد؟
507 تفسیر 1397/01/20آیه‌ای که تصریح بر این معنا داشته باشد در قرآن وجود ندارد، اما در عین حال می‌توان این معنا و این توصیه اخلاقی را از چندین آیه در فرازهای مختلف قرآنی برداشت کرد؛ مانند: 1. «اى کسانى که ایمان آوردهاید، اگر خدا را (پیامبر و دین و کتاب ...
-
سخنی از امام علی(ع) وجود دارد مبنی بر اینکه سختی‌ها و مصیبت‌ها میان مردم به طور مساوی تقسیم شده است. آیا این سخن با واقعیات موجود، همخوان است؟!
360 حدیث 1397/01/20ابتدا باید گفت که این روایت که «گرفتاری، رنج و بلا میان مردم به طور مساوى تقسیم شده است»، در منابع متعددی آمده است.[1] اما مقصود از این جمله، برابری و تساوی مصیبت‌‌های مردم از همه‌ی جهات نیست، بلکه منظور تساوی در اصل مصیبت ...
-
روایاتی توصیه به اتصال روزه شعبان به رمضان نموده و روزه دو ماه پیاپی را مطلوب می‌دانند، اما برخی روایات نیز سفارش می‌کنند تا یکی دو روز از شعبان را افطار کنیم. دلیل این اختلاف چیست؟
509 حدیث 1397/01/19درباره این پرسش ابتدا به روایات مرتبط اشاره می‌کنیم: الف) برخی روایات، روزه کل ماه شعبان را توصیه می‌کنند: پیامبر اسلام(ص) تا زمان از دنیا رفتن، ماه‌های شعبان و رمضان را به صورت کامل و سه روز از ماه‌های دیگر را روزه می‌گرفت. [1]
