آخرین پرسش‌ها و پاسخ‌ها
-
استفاده از چند مُهر در جایی که مهرها متعلق به مساجد و یا دیگر مکانهای عمومی هستند، چه حکمی دارد؟
101 دو سجده 1398/02/05استفاده از چند مُهر برای نماز در مکانهای عمومی اشکالی ندارد، مگر اینکه مُهرها وقفی بوده و نمازگزار بداند این کار بر خلاف نظر واقف است. همچنین اگر این کار موجب کمبود مُهر شود صحیح نیست. شایان ذکر است در هنگام سجده، لازم است ارتفاع ...
-
در مسیر تهذیب نفس و سلوک اخلاقی، آیا انسان میتواند بعد از محاسبه و مشاهده لغزش، خود را تنبیه بدنی کند؟!
96 عرفان و اخلاق 1398/02/05برای دست‌یابی به تهذیب اخلاق و آراسته‌شدن به فضیلت‌ها و دوری جستن از پستی‌ها، راه حل‌های متعددی وجود دارد، که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم: 1. تحکیم اعتقادات: انجام صحیح عبادات با مراعات شرایط و آداب آن در باورهای انسان اثر ...
-
اگر فردی مالی را فروخته و شرط کند که پس از فوت خریدار، تمام آنچه فروخته به خودش بازگردد، آیا چنین معامله‌ای صحیح است؟
182 خرید و فروش 1398/02/04چنین شرطی که با مقتضای عقد (مالکیت مال خریداری شده) مخالف است، صحیح نبوده و باطل است. ضمائم: پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1] حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مد ظله العالی): شرط مذکور فاسد است، ولی میتواند ...
-
ترک قنوت در نماز جماعت توسط مأموم چه حکمی دارد؟
120 گوناگون 1398/02/04اگر هنگام قنوت امام، مأموم به رکوع نرود، برخی از مراجع[1] معتقدند که هم نماز و هم جماعت این شخص صحیح است، ولی برخی دیگر[2] قائل‌اند، اگرچه نماز این مأموم باطل نمی‌شود، اما جماعتش باطل شده و باید ...
-
تفاوت «مقدمه خارجی» و «مقدمه داخلی» در دانش اصول چیست؟
181 کلیات و اصطلاحات 1398/02/03مقدّمه «مقدّمه»، به معنای ابتدای هر چیزی است، و اصطلاحاً به هر چیزی می‌گویند که تحقق چیز دیگری بر آن متوقّف باشد. و در مقابل آن «ذى المقدّمه» است؛ یعنى آن چیزى که داراى مقدّمه است.[1] در اصطلاح علم اصول، هرگاه دو ...
-
اگر صاحبان مسلمان یک شرکت هواپیمایی، خود مستقیماً به سرو شراب نپرداخته، اما پذیرایی را به شرکت دیگری واگذار کنند که شراب بخشی از پذیرایی آنها است، درآمدشان چه حکمی خواهد داشت؟
125 گوناگون 1398/02/03در صورتی که صاحب اصلی شرکت هواپیمایی هیچ دخالت و منفعتی در سرو شراب نداشته باشد، برخی مراجع درآمد اصلی شرکت را حلال می‌دانند، اما به عقیده گروهی از مراجع، چون عرفاً سرو شراب به وکالت از صاحب شرکت هواپیمایی انجام می‌شود، چنین شراکتی نیز حرام ...
-
حکم استفاده غیر قانونی از امکانات کشورهای غیر اسلامی چیست؟ به عنوان نمونه، اگر پیرو گزارش دروغی که فرد داده، اقامتگاهی در اختیارش قرار گیرد، آیا نمازش در آنجا صحیح است؟
201 1398/02/02در فرض سؤال، عمل بر خلاف قوانین مربوطه جایز نیست، پس اگر طبق مقررات آن کشور، برگرداندن مبالغ دریافتی لازم باشد، باید آن مبالغ را برگرداند و در مورد نمازهای خوانده شده، برخی از فقها[1] قضای آنها را - بنابر احتیاط - لازم دانسته
-
اگر پس از عقد، جهیزیه به تدریج تهیه گردد، ولی چون مرد از تمکن مالی برخوردار نشده، مراسم عروسی چند سال تأخیر بیافتد، آیا به آن جهیزیه خمس تعلق میگیرد؟
112 آنچه خمس بدان تعلق می گیرد 1398/02/02اگر عرفاً راهی جز تهیه تدریجی جهیزیه وجود نداشته باشد، اگر بیش از یک‌سال نیز به طول انجامد، به آن خمس تعلق نمی‌گیرد[1] به شرط آن‌که جهیزیه مطابق با شأن او بوده و از منافع خمس نداده سال‌های گذشته نیز ...
-
تفاوت «واجب موسع» و «واجب مضیق» را بیان کنید؟
239 کلیات و اصطلاحات 1398/01/31واجب به اعتبارات مختلف تقسیمات مختلفی دارد؛ یکی از آن تقسیمات، تقسیم به اعتبار وقت است؛ لذا واجب از لحاظ وقت به «واجب موسّع» و «واجب مضیّق» تقسیم می‌شود. از آنجا که واجب موسّع و مضیّق خود از اقسام «واجب موقّت» به شمار می‌روند؛ لذا ...
-
«واجب معلق» و «واجب منجز» چه تفاوتی با هم دارند؟
171 کلیات و اصطلاحات 1398/01/31واجب به اعتبارات مختلف تقسیمات مختلفی دارد؛ لذا به یک اعتبار به «واجب معلق» و «واجب منجز» تقسیم می‌شود. 1. واجب معلّق: «واجب معلّق» واجبى است که وجوب آن فعلیّت یافته، ولى واجب متوقّف بر چیزى است که از اختیار مکلّف خارج است، مانند اینکه شخصی ...
-
مختصری از زندگی «ارقم بن ابی ارقم» - که پیامبر اکرم(ص) دعوت مخفیانه به اسلام را از خانه او آغاز کرده بود – می‌خواهم؟
312 تاريخ بزرگان 1398/01/30«عبد مناف بن اسد بن عبدالله بن عمر بن مخزوم»، معروف به «ارقم بن ابی ارقم»؛[1] کنیه او «ابو عبدالله» بود.[2] مادرش «امیمه» دختر «حارث بن حباله بن عمیر بن غبشان» از قبیله «خزاعه»،[3] و دایى ...
-
رفت و آمد از مسیری که میان باغ دیگران کشیده شده و حصاری نیز بر گرد آن است و استفاده از میوه‌های آن باغ چه حکمی دارد؟
173 گوناگون 1398/01/30ورود به زمین و باغ دیگران جایز نیست، ولی چنانچه مسیری تبدیل به محل رفت و آمد عمومی شود و انسان بداند مالک باغ از استفاده میوه‌های درختانش رضایت دارد، رفت و آمد از آن مسیر و استفاده از آن میوه‌ها اشکالی ندارد. ضمائم: پاسخ دفاتر ...
-
منظور از «سیره متشرعه» چیست؟
261 کلیات و اصطلاحات 1398/01/28«سیره متشرعه»، یا «سیره شرعیه» و یا «سیره اسلامیه» عبارت است از: بناى عملى مسلمانان بر انجام یا ترک کارى که این سیره از مسلمان‌بودن آنها نشأت گرفته باشد، نه از عرف عام. به عبارت، دیگر «سیره متشرعه»، یعنی روش اهل شرع بر انجام دادن یا ترک ...
-
اینکه نام برخی حیوانات(مانند شیر و طاووس) در وصف امامان(ع) مورد استفاده قرار گیرد، آیا توهین به آن‌حضرات نیست؟
178 امام علی ع 1398/01/28گزارش‌هایی وجود دارد که در آنها امامان معصوم(ع) به موجوداتی؛ مانند «شیر» و «طاووس» تشبیه شده و یا به اشیاء بی‌قیمتی نظیر خاک نسبت داده شده‌اند.[1] 1. از القاب مشهور امام علی(ع)، «ابوتراب»(پدر خاک) است. 2. امام حسن(ع) در پاسخ ...
-
آیا در روایات شیعی توصیه شده است که از آزاد کردن بردگان اهل‌سنت خودداری کنیم؟
260 جهاد 1398/01/27گروهی از فقهای شیعه؛ آزاد کردن برده غیر شیعی را مکروه دانسته،[1] و به روایاتی مانند این روایت استدلال می‌کنند که در آن، امام صادق(ع) فرمود: «... شما بنده مخالفى را امروز آزاد می‌کنید و او فردای آزادی خود تبدیل به ...
-
ماه شعبان چه فضیلتی داشته و اعمال آن چیست؟
160 مستحب 1398/01/27ماه شعبان ماه رحمت و لطف الهی و فرصتی است برای شست‌وشوی دل از زنگارهای هواپرستی و دنیا زدگی. پیامبر اسلام(ص) در مورد فضیلت ماه شعبان فرمود: ماه شعبان، ماه شریفى است، و ماه من است، و حاملین عرش آن‌را بزرگ می‌دارند و قدرش را ...
-
عرف چیست و چند قسم است؟
234 کلیات و اصطلاحات 1398/01/26«عرف» معادل واژه‌هایی؛ مانند رسم، روش، عادت، معمول، قانون غیر مدوّن، و آنچه را که در میان مردم معمول و متداول است، می‌باشد. برخی عرف را آنچه دانسته‌اند که طبیعت‌های سالم بشری آن‌را می‌پذیرند. در علم اصول نیز چندین تعریف براى عرف ...
-
معنای مفاهیم مخالفی؛ مانند شرط، لقب، وصف، حصر، غایت، عدد چیست و کدامشان حجیت دارند؟
121 کلیات و اصطلاحات 1398/01/26خود واژه «مفهوم»[1] با توجه به اصطلاح و واژه‌ای که در مقابل آن قرار میگیرد، دارای معانى مختلفى خواهد بود. گاهى «مفهوم» مقابل «مصداق» است. در این صورت، مفهوم عبارت است از: آن چیزى که در عقل یا نزد عقل حاصل مىشود.
-
چه تفاوتی بین دو کلمه «بلی» و «نعم» وجود دارد؟
241 لغت شناسی 1398/01/25با اینکه ظاهراً دو واژه «بلی» و «نعم» در معنا شبیه به هم هستند و هر دو معنای اثبات دارند، اما کاربرد آنها با هم متفاوت است؛ در جایی که جمله‌ای منفی مطرح شده، و در پاسخ بخواهیم آن جمله منفی را نادرست شمرده و جمله ...
-
در دانش اصول، «انسداد» به چه معنا است، و «مقدمات انسداد» چیست؟
128 کلیات و اصطلاحات 1398/01/25معنای انسداد «انسداد» در لغت به معنای «بسته بودن» در مقابل «انفتاح» به معنای «باز بودن» است. و در دانش اصول فقه هرگاه برای مکلف هر دو راه علم(قطع و یقین) و علمی(ظن خاص) به احکام شرعی بسته باشد، می‌گویند با «انسداد» برخورد کرده‌ایم. «انسداد» از ...
-
«سببیت» و «طریقیت» در امارات به چه معنا است؟
199 کلیات و اصطلاحات 1398/01/24سببیت و طریقیت در اماره این عنوان در بحث امارات در خصوص چگونگى حجیّت آنها مطرح است. در بحث «اماره» اختلاف است که آیا «اماره» از باب طریقیّت حجّت است، یا از باب سببیّت؟ می‌توان تصور کرد که اماره از طرف شارع حجّت قرار داده شده تا ...
-
«مصلحت سلوکیه» چیست؟
143 کلیات و اصطلاحات 1398/01/24از جمله مباحثی که در سرفصل «امارات» مطرح می‌شود، آن است که آیا حجیّت امارات به جهت طریقیت است، یا به جهت سببیت؟ به عبارت دیگر، آیا یک اماره، سبب می‌شود تا یک حکم واقعی ایجاد شود و یا آن‌که اماره هیچ حکم واقعی را ...
-
فرد نابالغی که طواف حج را صحیح انجام نداده، آیا میتواند بعد از بلوغش ازدواج کند؟
270 احرام 1398/01/23اگر فرد نابالغ به طور صحیح مُحرم شده باشد، باید طواف و نماز آن‌را به جا آورد و اگر نمی‌تواند، قبل یا بعد از برگشت - تا هر زمانی که به طول انجامد - باید نایب بگیرد و با توجه به اینکه یکی از ...
-
آیا «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» از سیاهی چشم نسبت به سفیدی آن، به اسم اعظم نزدیکتر است؟
225 حدیث 1398/01/23روایاتی با مضمون مشابهوجود داردکه «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» را نزدیک‌ترین چیز به اسم اعظم[1] معرفی کرده است: امام علی(ع) فرمود: به خدا سوگند، «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ» به اسم اعظم خدا نزدیکتر از سیاهى چشم به سفیدى آن است.
-
اصطلاح «ظن متأخم به علم» در دانش اصول به چه معنا است؟
197 کلیات و اصطلاحات 1398/01/21«ظنّ متأخّم به علم»، یا «ظنّ اطمینانى»، یا «ظنّ غالب»، و یا «ظنّ قوى»، همگى به ظنّ و گمانی گفته می‌شود که مردم عادى آن‌را به منزله علم تلقّى می‌کنند؛ و لذا به آن علم عرفى و عادى نیز گفته می‌شود.
