گزارش دقیقی از نحوه اقامت اهل‌بیت امام حسین(ع) در یکایک منازل بین کوفه و شام وجود ندارد، و جز چند گزارش، بیشتر آنچه از جزئیات مرتبط با توقف در منزل‌گاه‌ها نقل می‌شود، چندان مستند نبوده و تنها در کتب متأخر وجود دارد. در همین راستا، نمی‌توان با قطعیت گفت که اهل‌بیت امام حسین(ع) در تمام و یا بیشتر منزل‌گاه‌ها مورد اهانت اهالی آن مناطق قرار گرفته‌اند. اما به ...

. این روایت تنها در احتجاج طبرسی و مناقب ابن شهرآشوب[1] ذکر شده است، و برای یک واقعه تاریخی، همین مقدار قابل قبول به نظر می‌رسد: «قَالَ مَرْوَانُ‏ بْنُ الْحَکَمِ یَوْماً لِلْحُسَیْنِ‏ بْنِ عَلِیٍّ ع لَوْ لَا فَخْرُکُمْ بِفَاطِمَةَ بِمَ کُنْتُمْ تَفْتَخِرُونَ عَلَیْنَا؟ فَوَثَبَ الْحُسَیْنُ ع‏ ...»؛[2] از محمّد بن سائب نقل است: روزى مروان بن حکم به امام حسین(ع) ...

1. حزن و اندوه در صورتی که به انگیزه الهی باشد دارای آثار فراوانی است؛ [1] در برخی روایات نیز آمده ‌است: مصیبت امام حسین(ع) حرارتی را در قلب اولیای الهی ایجاد می‌کند که تا ده‌ها، صدها و هزاران سال بعد خاموش نمی‌شود.[2] به همین دلیل، امام کاظم(ع) بعد از گذشت یک سده، در ایام ابتدایی محرم هرگز لبخند نمی‌زد. ...

دو عامل می­تواند در چنین رخدادهایی مؤثر باشد: اولاً: در زمان‌های قدیم راه‌های ارتباطی – به دلیل نبود امکانات، صعب العبور بودن، وجود شن‌زار و... - مانند امروز لزوماً مستقیم نبود. و معمولاً پیک‌های خبررسان، راه میان‌بر را برای ارسال هرچه سریع‌تر خبر انتخاب می‌کردند، اما کاروان‌ها -بویژه اگر خانواده همراه آنان بود- از مسیرهای عمومی حرکت می‌کردند که هم دست‌رسی به آب و استراحتگاه داشته و هم ...

در برخی از منابع اهل‌سنت از امام باقر(ع) نقل شده است که ایشان فرمودند: «حسن و حسین(ع) به امّهات مؤمنین(همسران پیامبر ص) نمی‌نگریستند‏».[1] اگرچه به آنان مَحرم بوده و نگاهشان جایز بود. این روایت با فرض پذیرش؛ نشانگر نوعی احترام به همسران پیامبر(ص) از طرف امام حسن و امام حسین(ع) بوده است، نه این‌که نگاه‌کردن برایشان مجاز نبود. البته می‌توان این خودداری از نگاه ...

اگرچه برخی روایات ناظر به آن هستند که فاصله بین ولادت حسنین(ع) از حداقل مدت یک حمل(شش ماه)، بیشتر نبوده،[1] امّا با بررسی دقیق ولادت این دو امام به این نتیجه می‌رسیم که فاصله سنی بین آن دو بزرگوار بیش از ده ماه بوده است. بنابر روایت مشهور بین شیعه و اهل سنت، امام حسن(ع) در شب نیمه ماه مبارک رمضان، سال سوم هجرت ...

روایاتی که ناظر به آن هستند که خبر شهادت امام حسین(ع) از ابتدای تولد حضرتشان به پیامبر اسلام(ص)، امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) داده شده بود،[1] در هیچ‌کدام آنها این مطلب نیست که آنان با اعتراض، ناراحتی خود را اظهار داشته و یا رفتاری انجام داده باشند که نشانگر نپذیرفتن این پیشگویی و مقاومت در برابر تقدیر الهی باشد. بلکه در برخی روایات ...

بر اساس گزارش‌های تاریخی، امام سجاد(ع) در آن زمان در شهر مدینه حضور داشتند، اما چون بعد از فاجعه کربلا، یزید بن معاویه در ظاهر به حضرتشان احترام می‌گذاشت، در فاجعه حره[1] نیز آسیبی به ایشان و خانواده و بستگانشان وارد نشد. شیخ طبرسی در این زمینه می‌نویسد: «بعد از فاجعه کربلا، یزید همواره امام سجاد(ع) را مورد احترام قرار داده و توصیه به ...

على اکبر(ع) در واقعه عاشورا، از ارکان سپاه امام حسین(ع) به شمار می‌رفت. گزارش‌های تاریخی گوناگونی درباره چگونگی جنگیدن و شهادت ایشان و تعداد دشمنانی که توسط حضرتشان به هلاکت رسیدند، در منابع روایی نقل شده است؛ در برخی از این منابع به تعداد - البته با اختلاف در عدد(54، 70،‌ 200 و ...) - اشاره شده است. ولی در برخی از آنها تنها به عباراتی مانند «گروه ...

کاروان اسرای اهل بیت(ع) بعد از رسیدن به شام وارد مجلس یزید شدند و اتفاقاتی در آن‌جا رخ داد که حقانیت اهل بیت(ع) و قیام امام حسین(ع) را بیشتر نمایان کرد. بعد از وقایعی که در کاخ یزید رخ داد، به دستور او، اهل بیت را برای مدتی در شام سکنا دادند. شیخ مفید این موضوع را چنین به تصویر کشیده است: «...سپس دستور داد زنان را در ...

زنانی که با کاروان حسینی در قیام کربلا بویژه روز عاشورا حضور داشتند؛ مانند حضرت زینب(س) که پیام نهضت حسینی را منزل به منزل به گوش مردم عراق و شام و پس از آن به همه تاریخ رساند؛ بانویی مانند مادر وهب که فرزندش را در یاری رساندن امام حسین(ع) تشویق می‌کند و پس از شهادتش نیز هنگامی که دشمن - برای تضعیف روحیه این مادر و دیگر ...

با جست‌وجو در کتاب‌های تاریخی، حضور مادر حضرت علی اکبر (ع) در کربلا ثابت نشده است. ...

در این زمینه باید گفت که یهودیان در آن هنگام جایگاهی بسیار منفی در جامعه اسلامی داشته و حتی حاکمان جور نیز در ارتباط با آنها محتاط بودند و در همین راستا گزارشی وجود ندارد که به نقش یهودیان در واقعه کربلا بپردازد، اما گزارشهایی وجود دارد که مشاوری مسیحی در برخی تصمیم‌گیری‌های یزید نقش داشته است. برای نمونه؛ یزید پس از مرگ معاویه قصد داشت عبیدالله بن ...

1. اگرچه در جنگ‌ها معمولاً نیروهای مهاجم برای ضربه زدن به طرف مقابل، از هر حیله و وسیله‌ای کمک می‌گیرند، تا دشمن را از پای در آورند، اما در تمام زمان‌ها حتی در بدوی ترین قبیله‌ها که بویی از تمدن و فرهنگ نبرده بودند، جنگ و نبرد دارای قواعد مخصوص به خود بوده است، مگر در مواردی که دزدان و راه زنان به منطقه‌ای حمله می‌کردند برای چپاول ...

در منابع روایی معتبر شیعه، حدیثی با این مضمون وجود ندارد که حضرت محمد (ص) فرموده باشد، روزه گرفتن در روز عاشورا مستحب است، ولی احادیثی در مورد سیره آن حضرت به چشم می خورد که حضرت رسول (ص) این روز را روزه می گرفتند. مانند حدیثی که در آن امام رضا (ع) فرمودند: "صَامَ رَسُولُ اللَّهِ (ص) یَوْمَ عَاشُورَاء". بدیهی است که بر ...

کار، امری مقدس بوده و محدودیت زمانی چندانی ندارد. البته تنها هنگام اقامه نماز جمعه و نیز در روز عاشورا توصیه شده است که از فعالیت های اقتصادی، خودداری به عمل آید. ...

جواب سؤال شما را با یک سؤال شروع می کنیم، اگر در این مدت، نام ائمه را چند برابر نام خداوند ببریم، چه اشکالی پیش می آید؟ آیا خداپرستی فقط با بردن نام خداوند تحقق می یابد؟ در مکتب ما، ذکر و نام ائمه بنا بر فرمایشات غیر مستقیم قرآن و مستقیم پیامبر گرامی (ص) ، غیر از نام خداوند نیست، این تفکر ...

1. تمام راویان این حدیث، از ثقات هستند. 2. مقصود از تشبیه در این حدیث، تشبیه به مکان نیست؛ زیرا خدا دارای مکانى نیست تا عرش، مکان خدا محسوب شده و محل دیگر را تشبیه به مکان خدا کنند؛ بلکه عرش، منسوب به خدا و محل زیارت است؛ پس، معنى آن، زیارت کردن عرش خدا است. 3. زیارت ائمه معصومین (ع) به خصوص زیارت امام حسین (ع)، چون به ...

با در نظر گرفتن مجموعه روایات در این موضوع به این نتیجه می‌رسیم، گریه‌ای برای ورود به بهشت مؤثر است که از روی معرفت و محبت باشد، نه از روی احساسات صرف. گریه‌ای ارزش دارد که از صمیم قلب، محبت و عشق باشد، عشق و محبت واقعی، آن است که عاشق خود را به رنگ معشوق در بیاورد و از او پیروی کند، نمی‌شود کسی به شخصی علاقمند ...

دفتر حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): مانعی ندارد لکن فوائدی که در مجلس وعظ و خطابه که متضمن نشر احکام و معارف دین باشد بسیار بیشتر است. خداوند همه را در انجام وظایف شرعی موفق بدارد. دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): باید از این کار جداً پرهیز کرد که اهداف مقدس امام حسین (علیه السلام) را به ...

به طور طبیعى هر انسانى در غم فراق عزیزانش اندوهگین ‌شده و اشک می‌ریزد، حتی در روایات نقل شده است که بزرگ‌ترین شخصیت عالم، حضرت محمد(ص) در مرگ فرزندش «ابراهیم» گریه ‌کرد. بنابر این، گریه کردن امام حسین(ع) در شهادت فرزندان و یاران خود، نشأت گرفته از طبیعت لطیف و انسانی آن حضرت و پیروی از سیره رسول خدا(ص) است، که منافاتی با مقام عصمت و صبر و ...

درباره مراسم اربعین، آنچه که در فرهنگ دینی ما وارد شده، بزرگداشت چهلمین روز شهادت حضرت سید الشهداء (ع) است که مصادف با بیستم ماه صفر می باشد. امام حسن عسکری (ع) در حدیثی علامت های «مؤمن» را پنج چیز شمرده است: نماز پنجاه و یک رکعت، زیارت اربعین، انگشتر در دست راست کردن، پیشانی بر خاک نهادن و «بسم الله» را در نماز، بلند گفتن.

با آن که تفاوت سنی چندانی بین این دو امام بزرگوار وجود نداشته و  بزرگ تر بودن برخی فرزندان برادر کوچک نسبت به فرزندان برادر بزرگ نیز موضوعی چندان سؤال برانگیز نیست؛ زیرا ممکن است برادر بزرگ تر به دلیل شرایطی دیرتر ازدواج کند و یا در صورت ازدواج، دیرتر بچه دار شود و یا این که فرزندان او قبل از رسیدن به سن رشد از دنیا بروند، ...

با توجه به تحقیقات انجام شده، غیر از رباب، سایر همسران امام حسین(ع) پیش از واقعه کربلا از دنیا رفتند؛ از این‌‌رو در کربلا حاضر نبودند. در این رابطه به چند روایت و گزارش‌های تاریخی در مورد همسران امام حسین(ع) اشاره می‌کنیم. 1. شهربانو: شیخ صدوق درباره مادر حضرت امام زین‌العابدین(ع) این حدیث را ذکر کرده است که سهل بن قاسم نوشجانی می‌‌گوید: «امام رضا(ع) در خراسان به ...

در روایات و تعالیم دینی، کسانی که به دنبال به دست‌آوردن روزی نرفته و چشمانشان را تنها به دست دیگران می‌دوزند، شدیداً مورد سرزنش قرار گرفته‌اند،[1] مانند این‌که: روزی امام علی(ع) از کنار عده‌ای عبور می‌کرد که در کمال صحت و سلامت اما در گوشه‌ای از مسجد اقامت گزیده بودند! امام(ع) به آنان به فرمود: شما چه کسانی هستید؟ گفتند: ما افرادی هستیم که ...

بیشتر روایات و نقل‌های معتبر، بیماری حضرت زین العابدین(ع) را تنها در همان شب و روز عاشورا عنوان می‌کنند که ممکن است اثر آن تا چند روز بعد از آن نیز باقی بود. 1. امام سجاد(ع): «هنگامی که پدرم نزدیک مغرب در شب عاشورا اصحاب را جمع کرد برای این‌که آنها را مرخص کند. من نزدیک او شدم تا آنچه را برای آنها می‌گوید بشنوم و من در ...

1. یزدگرد سوم آخرین پادشاه سلسله ساسانیان بود.[1] تا قبل از روی کار آمدن ساسانیان، کشور ایران مذهب رسمی نداشت، اما وقتی آنها حکومت و پادشاهی را به دست آوردند، مذهب زرتشت را در ایران رسمیت بخشیدند.[2] پادشاهان ساسانی از همان ابتدا با روحانیان زرتشتی متحد شدند. این رابطه تا پایان عمر این حکومت ادامه داشت.[3] ...

کلمه «ولی» دارای معانى گوناگون است.[1] به نظر می‌رسد کلمه «ولی» در این زیارت‌نامه به معنای دوست‌دار یا ناصر به کار رفته است. بکارگیری این معنای از ولی در مورد هر مؤمنی نیز جایز است، چنان‌که در برخی روایات وارد شده است.[2] هر چند به معنایی که در مورد ائمه بکار می‌رود (یعنی به معنای کسى که از جهاتى بر ...

1. اعلام روز تولد و یا وفات شخصیت های بزرگ جنبه نمادین داشته، و این به معنای بی اعتنایی نسبت به دیگر بزرگان و زحمات آنها نیست.2. حضرت زینب دارای شخصیت ممتاز و منحصر به فردی بوده که خطبه هایش پس از قیام عاشورا در جریان اسارت گویای آن است. بدیهی است که وقتی نهضت کربلا و حوادث پس ...