آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
معنای «عقیده» از نظر لغوی و ریشه چیست؟ و فرق آن با واژه اعتقاد در چیست؟ آیا احادیثی در مورد ماهیت عقیده در منابع شیعی وجود دارد؟
10 لغت شناسیواژهی «عقیده» از ریشه «عقد»[1] در لغت به معنای دینی است که انسان به آن اعتقاد دارد[2] و یا آن‌چیزی که انسان در دل قرار می‌دهد.[3]اما واژه‌ی اعتقاد به معنای حکم قطعی(جازم) ذهنی که تشکیک‌پذیر است، اعتقاد به این معنا ...
-
آیا این جمله معروف که: «مؤمن از یک سوراخ، دو بار گزیده نمی‌شود»، برگرفته از روایات است؟!
12 حدیثجمله معروفی وجود دارد که به نوعی ضرب المثل نیز تبدیل شده است مبنی بر این که «مؤمن از یک سوراخ دو بار گزیده نمی‌شود». این جمله شامل معنا و محتوایی است که هر عقل سلیمی آن‌را درک می‌کند؛ از این‌رو برای اثبات درستی آن نیازی به روایت ...
-
عبارت «من ذا الذی» که در قرآن و کلمات عربی کاربرد فراوانی دارد، معنایش چیست و از لحاظ ادبیات عرب چه وضعیتی دارد؟
45 تفسیرعبارت «مَنْ ذَا الَّذی...»،[1] در آیات مختلف قرآن به کار گرفته شده است. «مَنْ» در این عبارت، اسمی است که نقش نحوی مبتدا را داشته و محلا! مرفوع است. «ذَا» نیز اسم اشاره و نقش نحوی آن «خبر» بوده و آن نیز محلاً مرفوع است.
-
تفاوت واژه‌های «ملّت»، «دین» و «سنت» در آیات و روایات چیست؟
26 روایات و دعاهای برجای ماندهواژههای یاد شده اگرچه تا حدودی مترادف بوده و گاه به جای یکدیگر نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما لغت‌دانان تفاوت‌هایی را نیز میان آنها ذکر نموده‌اند.واژه «ملّت» به معنای آن چیزی است که خداوند به وسیله پیامبرانش برای بندگان خود ارسال کرده، تا به سمت ...
-
«بسم الله قاصم الجبارین» و «بسم الله قاسم الجبارین» معنایشان چیست و چه تفاوتی با هم دارند؟
73 حدیثواژهی «قاصم» از ریشه «قصم»، در لغت به معنای هلاک کننده و از بین برنده است.[1] و در برخی از روایات به این معنا اشاره شده است:امام صادق(ع)فرمود: پدرم امام باقر(ع) به جابر بن عبدالله انصاری روایتی در مورد پیامبر ...
-
منظور قرآن از زیباکردن آسمان نزدیک با استفاده از ستارگان چیست؟ آسمان دور کجا است؟ مگر در آسمان‌های دور ستاره‌ای وجود ندارد؟!
57 تفسیرخداوند در قرآن کریم از زینت دادن آسمان دنیا به چراغ‌های پرفروغ اشاره کرده است: «وَ لَقَدْ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابِیحَ وَ جَعَلْناها رُجُوماً لِلشَّیاطِینِ وَ أَعْتَدْنا لَهُمْ عَذابَ السَّعِیرِ»؛[1] ما آسمان پایین را با چراغ‌‌هاى پرفروغى زینت بخشیدیم، و آنها را تیرهایى براى شیاطین قرار ...
-
برای رهایی از دست مهمانی که موجب اذیت و آزار میزبان خود می‌شود، چه راه‌کار و چه دعایی وجود دارد؟!
59 حدیثمهمان حبیب خدا است و تا حد امکان باید با او رفتار نیکی داشت.[1] با این وجود اسلام رفتارهای خارج از حد عرفی را که از برخی میهمان‌ها سر می‌زند و میزبان را به زحمت می‌اندازد، نمی‌پذیرد. در این زمینه روایاتی وارد شده است؛ مانند:
-
بر اساس تعالیم دینی آیا مال و ثروت از فقر و نداری خطرناک‌تر است؟!
49 حدیثپیامبر اسلام(ص) در مورد خطر فقر در جامعه‌ای اسلامی فرمود: اگر رحمت پروردگار شامل حال فقیران امتم نمی‌شد، ترس آن می‌رفت که فقر و ناداری زمینه‌ساز کفرشان شود: «وَ لَوْ لَا رَحْمَةُ رَبِّی عَلَى فُقَرَاءِ أُمَّتِی کَادَ الْفَقْرُ یَکُونُ کُفْراً».[1]با توجه به خطر ...
-
تفسیر حروف مقطعه «حم عسق» در سوره‌ی شوری را بیان نمایید؟
77 قرآندر مورد حروف مقطعه[1] «حمعسق»[2] در سوره‌ی شوری، تفاسیر و روایاتی وجود دارد که بیشتر آنها یا بدون سند بوده و یا سند معتبری برای آن وجود ندارد و یا اساساً تفسیری نیست که به معصومان(ع) منسوب باشد که در ادامه به برخی از ...
-
چرا ترتیب زمانی اتفاقاتی که برای قوم حضرت لوط(ع) رخ داد، در سوره هود و سوره حجر یکسان و هم‌خوان نیست؟
67 تفسیردر قرآن چند رخداد مهم از داستان زندگی حضرت لوط(ع) به صورت برجسته بیان شده است:[1]1. نزول فرشتگان بر لوط(ع)حضرت لوط(ع)، از پیامبران معاصر با حضرت ابراهیم(ع) بود؛[2] و در میان گروهی که برای اولین بار اعمال ناپسند ...
-
در قرآن از واژه‌های گوناگونی؛ نظیر «نزغ»، «همز»، «وسوسه»، «تسویل» برای توصیف گمراه‌شدن انسان‌ها توسط شیاطین انس و جن و نیز فریب انسان توسط نفس خویش استفاده شده است. آیا همه‌ی آنها به یک معنا هستند؟!
95 لغت شناسیدایره و حیطه‌ی دشمنی شیطان نسبت به انسان، متناسب با وسعت حیطه‌ی زندگی انسان، توسعه دارد؛ از این‌رو برای اقداماتی که شیطان در راستای گمراه کردن و منحرف ساختن انسان انجام می‌دهد، از اصطلاحات مختلفی استفاده می‌شود که شاید در معنای کلی خود با هم مترادف باشند، اما ...
-
آیا صفات اخلاقی درونی افراد؛ مانند طمع، حرص، دنیا طلبی، بخل، و ... ذیل احکام فقهی قرار می‌گیرند؟
72 صفات اخلاقیفقه به معنای عام آن شامل هر موضوعی می‌شود که دین در مورد آن دیدگاهی را ارائه کرده است. با این نگاه، حتی صفات اندرونی انسان نیز می‌توانند در محدوده آن قرار گیرند، اما از آن‌جا که احکام فقه مصطلح، مربوط به افعال مکلفین است، صفات درونی افراد ...
-
چند حدیث در میراث شیعی وجود داشت و چه مقدار آن به دست ما رسیده است؟
100 حدیثبه چند دلیل هیچ‌گاه نمی‌توان در مورد تعداد احادیث شیعه‌ای که وجود داشته و تعدادی که به دست ما رسیده است، آمار دقیق و کارشناسی شده‌ای ارائه داد. از جمله:ممکن است روایتی در دو طبقه شفاهاً نقل شده باشد و سپس راوی آخر بدون آن‌که آن‌را ...
-
در فرهنگ قرآن، «محاربه» و «محادّه» که هر دو به معنای جنگ هستند، چه تفاوتی با هم دارند؟
73 تفسیر«حرب» به معنای شدت عمل است که در اصطلاح به آن «ستیزه» گفته می‌شود، و در مقابل آن واژه‌ی «سِلم» به معنای صلح قرار دارد. اگر این ستیزه ادامه پیدا کرده و استمرار داشته باشد، به آن محاربه گفته می‌شود. حال اگر «حرب» به قصد کشتن طرف مقابل ...
-
خلاصه‌ای از زندگی‌نامه عزیر نبی(ع) را بیان کنید.
80 عزیر«عزیر» نام فردی است که یهود او را به زبان عبرى «عزرا» می‌خوانند، و در نقل از زبان عبرى به عربى این تغییر به وجود آمد. «عزیر» از نسل هارون(ع) (برادر موسی(ع)) بود.[1] نام پدر عزیر بر اساس برخی منابع تاریخ سروحا،[2] ...
-
آیا پیامبر اسلام(ص) فرمود که فرمانروایان، عرب‌‌ها، دهقانان، بازرگانان، روستائیان و دانشمندان بدون حسابرسی به جهنم می‌روند؟!
110 حدیثمتن مورد پرسش، در ضمن روایتی طولانی و بدون سند، از پیامبر اکرم(ص) در بعضی از منابع نقل شده است.[1]در این متن آمده است: در قیامت شش گروه و طایفه، قبل از حساب و کتاب وارد جهنم می‌شوند و آن هم به ...
-
معنای بغض تکوینی چیست؟
83 هستی شناسیاصطلاحی با عنوان بغض و دشمنى تکوینی[1] خدا در برخی منابع آمده، و معنایش نیز این‌گونه بیان شده است که علم ازلی و دانایى خدا به آینده و به قرارگرفتن افراد احمق و بی‌خرد در مقام پست، و شایسته نبودن او براى کمال، منجر به بی‌بهره ...
-
فردی وصیت کرده تا مبلغی از سرمایه‌اش بعد از مرگ او در زمینه خاصی مصرف شود. آیا می‌توان آن مبلغ را در بانک و یا با خرید خانه، سرمایه‌گذاری کرده و از سود آن به وصیت میت عمل کرد؟
93 وصیتاگر از وصیت و یا دیگر قرائن و شواهد مشخص شود که میت با سرمایه‌گذاری با مال‌الوصیه، مخالف بوده و مایل به آن بوده که مبلغ مورد نظر را مستقیماً مصرف نمایند، هرگونه سرمایه‌گذاری با استفاده از آن مبلغ جایز نخواهد بود.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع ...
-
آیا در روایات برای بهره‌گیری و استفاده از وجود خویشتن سفارشی وجود دارد؟
101 خود آگاهی و خود فراموشیمعرفت نفس و خودشناسی،[1] به معنای شناخت تمام استعدادها و نیروها، برای رسیدن به کمال مورد تأکید آیات و روایات است. امام علی(ع) در این باره می‌فرماید: «خودشناسی سودمندترین دانش‌ها است».[2] «زیرک کسى است که نفس خود را بشناسد و عمل‌هاى خود را ...
-
اگر در معامله‌ی منزل، جریمه‌‌ای برای تأخیر در انتقال سند تعیین شود و اتفاقاً تأخیری ناخواسته به جهت انجام امور اداری مرتبط رخ دهد، آیا گرفتن جریمه جایز است؟
107 خرید و فروشاین امر بستگی به محتوای قرارداد دارد، اگر جریمه در قرارداد مشروط به کوتاهی فروشنده و تأخیر او در نظر گرفته شود، در فرض سؤال، گرفتن جریمه جایز نیست، ولی اگر به صورت مطلق شرط شده باشد که در صورت تأخیر -به هر جهت- باید جریمه پرداخت شود، ...
-
«إذا قلت یا رب أین الطریق إلیک؟ جاءک النداء: فارق نفسک و تعال»؛ (اگر بپرسی خدایا! راه رسیدن به تو چیست؟! پاسخ خواهد آمد که خودت را رها کن و بیا). آیا این عبارت، روایت و یا برگرفته از روایت است؟
146 حدیثیکی از راه‌های رسیدن و تقرب به سمت خدا،[1] خالی کردن دل از غیر خدا است. به این معنا که بنده هر آنچه غیر از خدا است را از دل خود بیرون کرده و اگر از غیر از خدا نیز کمک می‌گیرد، قدرت مستقلی را برای ...
-
پیاده‌رو از لحاظ قانونی، مسیر ره‌گذران است. حال اگر دست‌فروشی در آن‌جا بساط پهن کرده و اجناسش اشتباهاً توسط ره‌گذران آسیب ببیند، آیا آنها ضامن هستند؟ اگر فرصت اقدام قانونی نبوده و ره‌گذری عمدا برای باز شدن راه به او خسارت بزند چه حکمی دارد؟
110 ضمانبیشتر فقها معتقدند اگر دست‌فروش با پهن کردن بساط خود در مسیر رفت و آمد مردم، عرفاً اجناس خود را در معرض تلف و آسیب قرار داده باشد، در صورت خسارت‌زدن سهوی ره‌گذران، آنها ضامن نیستند، ولی خسارت زدن عمدی به دست‌فروش، موجب ضمان خواهد بود.ضمائم:
-
فضای دینی چیست؟ انسان دینی کیست؟
97 حدیثتعبیرهایی؛ مانند «فضای دینی»، «محیط دینی»، «فضای معنوی» و «محیط معنوی» را هر چند به طور صریح در آیات و احادیث نمی‌توان یافت، اما از تعابیری؛ مانند «دار الاسلام» و «دار الکفر» و احکامی که در فقه برای هریک بیان شده و نیز مسئله‌ی لزوم هجرت از دار الکفر و ...
-
آیا یک روحانی در روستایی دوردست می‌تواند بدون اذن ولی فقیه، نماز جمعه برپا کند؟
126 نماز جمعهامام جمعه، علاوه بر داشتن شرایط امام جماعت، یا باید خود مجتهد باشد، و یا منسوب از جانب مجتهد - جامع الشرایط- باشد. در همین راستا بسیاری از فقها معتقدند که در حکومت اسلامی، برپایی نماز جمعه بدون اجازه صریح و یا ضمنی ولی فقیه مجاز نیست.
-
با توجه به شیوع بیماری کرونا و توصیۀ مسئولان مبنی بر خودداری از سفر، انجام سفر شرعا چه حکمی دارد؟
273 رعایت مقررات و قوانینبا توجه به مسئولیت الهی که همه ما در قبال سلامت خود و دیگران داریم، در شرایط کنونی که ویروس کرونا گسترش یافته و متخصصان و مسئولان بهداشتی توصیه‌های أکید در مورد پرهیز از مسافرت دارند، لازم است این توصیه‌ها رعایت شود و چنانچه مقرراتی در این زمینه ...
