جستجوی پیشرفته
بازدید
7914
آخرین بروزرسانی: 1396/09/08
خلاصه پرسش
آیا این حدیث معتبر است که؛ گاه انسان گناهی را انجام می‌دهد که دیگر قابل بخشش نخواهد بود؟
پرسش
آیا این حدیث معتبر است: امام صادق(ع) می‌فرماید: «هرگاه قصد کار بدى کردى آن‌را انجام نده؛ زیرا گاهی خداوند به بنده در حال ارتکاب معصیتى نظر می‌افکند و می‌فرماید: به عزّت و جلال خود سوگند که از این پس هرگز او را نمی‌بخشم».
پاسخ اجمالی
متن کامل این روایت چنین است:
امام صادق(ع) می‌فرماید: «وقتی اراده کار خیرى نمودى، تأخیرش مینداز؛ زیرا خداى عزّ و جلّ گاهى به بنده‌اش توجه می‌کند که او مشغول طاعتى است و می‌فرماید: به عزّت و جلالم سوگند که تو را پس از این هرگز عذاب نکنم و وقتی اراده گناهى کردى انجام مده؛ زیرا گاهى خدا بنده‌ای را می‌بیند که معصیتى انجام می‌دهد و می‌فرماید: به عزّت و جلالم که تو را بعد از این دیگر نخواهم آمرزید».[1]
این حدیث از جهت سندی صحیح است. و تمام راویان آن شیعه امامی، ثقه و جلیل القدر هستند.[2] همچنین علامه مجلسی این روایت را «حسن مثل صحیح» ارزیابی کرده است.[3]
در تفسیر و شرح بخش دوم این روایت، احتمالاتی داده‌اند؛ مانند این که گفته‌اند مقصود گناه‌کاری است که شیطان بر او مسلط شده و غرق در گناه و شرور است و توبه نکرده و با همین حال می‌میرد.[4] به عبارتی، خدا می‌داند با انجام چنین گناهی از طرف بنده‌اش، او آخرین شانس توبه را از دست داده و دیگر نقطه سفیدی در قلب او باقی نمانده که امید بازگشت در او باشد و این احتمال موافق آیات و روایات مربوط به توبه گناه‌کار و آمرزش گناهان هست[5] وگرنه ظاهر روایت، دلالت بر آن دارد ‌که برخی گناهان به صورت کاملاً شانسی و تصادفی قابلیت آمرزش را ندارند، و یا آن‌که خدا در شرایط کاملاً مساوی و بدون هیچ دلیل خاصی، گناهی را بخشیده و از بخشیدن گناه دیگر خودداری می‌کند و این موضوع، با آن‌که موافق آیه «یَغْفِرُ لِمَنْ یَشاءُ وَ یُعَذِّبُ مَنْ یَشاءُ» به نظر می‌رسد، اما با ادامه آیه «وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیما» چندان همخوانی ندارد. و به عبارتی با آن‌که خدا در بخشش و عدم بخشش مختار است و این اختیار نیز اعمال می‌کند، اما زمینه‌هایی که خود فرد ایجاد کرده نیز نمی‌تواند در انتخاب یکی از این دو گزینه توسط خدا بی‌تأثیر باشد.

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ‏2، ص 143، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. افراد در سند آن عبارتند از: علی بن إبراهیم قمی و پدرش هاشم‏، محمد بن ابی عمیر زیاد، هشام بن سالم؛ درباره اعتبار و ثقه بودن این افراد به ترتیب نک: نجاشی، احمد بن علی، رجال ‏النجاشی، ص‏260، 16، 327 و 434، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1407ق.
[3]. «حسن کالصحیح»؛ مجلسی، محمد باقر، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، محقق، رسولی، سید هاشم، ج ‏8، ص 336، تهران، ‌دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، 1404ق. «حسن کالصحیح»، روایتی است که راجع به راویان آن مدحی که تالی وثاقت است ذکر شده باشد، یا یک یا چند راوی آن از اصحاب اجماع باشد(قاسمی، محمد جمال الدین، قواعد التحدیث من فنون مصطلح الحدیث، ص 102، بیروت، دار الکتب العلمیة، 1399ق).
[4]. سروی مازندرانی، محمد صالح بن احمد، شرح الکافی (الاصول و الروضة)، محقق، شعرانی، ابو الحسن،‌ ج ‏8، ص 392، تهران، المکتبة الإسلامیة، چاپ اول، 1382ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • چرا خداوند در قرآن مسائلی را بیان می کند و بعد هم خود خدا می‌فرماید علم آن نزد من است و کسی نمی‌فهمد!؟
    8554 تفسیر 1391/06/15
    بیان این‌گونه مطالب اگر چه به صورت مشروح و مبسوط در قرآن نیامده است، اما همین مقدار هم در مجموع آثار و فوایدی دارد؛ مانند: 1. بیان اصل وجود روح: این آیه وجود روح را تأیید می‌کند و انسان را-در مقابل مادی‌گرایان که منکر چنین ...
  • واجب شدن نفقه‌ی همسر بر شوهر چه شرایطی دارد؟
    16389 نفقه 1386/03/26
    نفقه‌ی همسر با شرایط زیر بر شوهر واجب می‌شود:عقد دایم باشد.همسر قابلیت برای امور زناشویی داشته باشد.(همسری که در سنین کودکی است و قابلیت برای امور زناشویی نداشته باشد نفقه‌اش واجب نیست).زن در مواردی که اطاعت از مرد واجب است (مثل تمکین در مسائل زناشویی)، مطیع ...
  • «اصالة اللزوم» یا «قاعده لزوم» چیست و در چه مواردی کاربرد دارد؟
    1106 1402/06/12
    اصالة اللزوم(قاعده لزوم) قاعده‌ای از قواعد فقهى است که در معاملات و «هنگام شک در لزوم یا جواز عقد» مورد استفاده قرار می‌‏گیرد. این اصل یا قاعده فقهى، کمتر در کلمات فقها به صورت مستقل مورد بحث و بررسى قرار گرفته، ولى معمولا در ابتداى بحث معاملات - به خصوص ...
  • انصار چه کسانی بودند؟
    38247 تاريخ بزرگان 1388/12/03
    "انصار" جمع ناصر، از ریشه "نصر" به معنای یاوران است. در صدر اسلام به ساکنانمسلمانمدینهو اطرافآن، به ویژه افراد دو قبیلهاوسوخزرج،انصار گفته می‌شد؛ چرا که آنان به یاریپیامبر اسلام (ص)ومسلمانان مهاجر مکیو نقاط دیگر پرداختهبودند و در نشر ...
  • آیا انجام عمل حج با غسل مستحب جایز است؟
    9973 Laws and Jurisprudence 1388/08/03
    در ابتدا باید متذکر شد؛ هر طهارتی (وضو، تیمم، غسل مستحب،..) که برای نماز کفایت کند، برای اعمالی از حج که باید همراه طهارت باشد کفایت می کند. بنابراین ابتداءً باید چند بحث را مطرح کرد: 1- آیا با غسل واجب می توان اعمالی مانند نماز یا اعمال حج ...
  • چرا نیروهای یزید در همان لحظات اول امام حسین(ع) را شهید نکردند؟
    13695 حوادث روز عاشورا 1391/02/28
    1. اگرچه در جنگ‌ها معمولاً نیروهای مهاجم برای ضربه زدن به طرف مقابل، از هر حیله و وسیله‌ای کمک می‌گیرند، تا دشمن را از پای در آورند، اما در تمام زمان‌ها حتی در بدوی ترین قبیله‌ها که بویی از تمدن و فرهنگ نبرده بودند، جنگ و نبرد دارای ...
  • آیا «أصالة»(به فتح) صحیح است یا «إصالة»(به کسر)؟ تفاوت میان اصالة الحقیقه با تبادر چیست؟
    9721 مبانی فقهی و اصولی 1393/06/04
    «أصالة» -به فتح- مصدر ثلاثی مجرّد از ماده «أصُلَ»، «یَأصُل» است.[1] اما کلمه «إصالة» -به کسر- که در سخن فارسی‌زبانان شایع است، در لغت عرب وجود ندارد. بنابراین، تعبیر «أصالة الحقیقة» -با حرکت فتحه-، صحیح است. أصالة الحقیقة قاعده «أصالة الحقیقة» در اصطلاح یکی ...
  • «تأنّی» در آموزه‌های اسلامی به چه معنا است؟
    10811 آرامش و اطمینان 1392/04/24
    «تأنّی» در لغت به معنای درنگ کردن و آهستگی در انجام عمل، نیز وقار و متانت آمده است.[1] در زبان دین هم احادیثی که در آنها واژۀ «تأنّی» و مشتقات آن آمده، همین معنا را می‌رساند؛ مانند: ۱. «التَّأَنِّی‏ حَزْمٌ»؛ تأنّى در کارها دور ...
  • علت حسادت قابیل به هابیل چه بوده است؟
    56657 تفسیر 1391/02/28
    داستان هابیل و قابیل؛ پسران آدم (ع) از جمله داستان های معروف در نزد پیروان ادیان الاهی است. این داستان در تورات و قرآن کریم ذکر شده است که هر کدام قسمت هایی از این داستان را نقل کرده اند. آنچه را ...
  • حکم پرورش قورباغه و جلبک و فروش آن به غیر مسلمانان چیست؟
    21481 Laws and Jurisprudence 1388/01/17
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا کنون جواب های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مدظله العالی):فی نفسه اشکال ندارد ولی فروش آنها برای استفاده های غذایی انسان، جایز نیست هرچند خریدار خوردن آن را حلال بداند.دفتر حضرت آیت الله العظمی ...

پربازدیدترین ها