جستجوی پیشرفته
بازدید
3982
آخرین بروزرسانی: 1399/12/16
خلاصه پرسش
آیا هر یک از حضرات معصومان(ع) در این عالم مأموریتی دارند و مأموریت امام رضا(ع) دست‌گیری از عرفا و سالکان در مرحله «نور ذات» است؟!
پرسش
آیا احادیث معتبری در این زمینه وجود دارد که هر یک از حضرات معصومین(ع) در این عالم مأموریتی دارند و مأموریت امام رضا(ع) دست‌گیری از عرفا و سالکان در مرحله «نور ذات» است؟
پاسخ اجمالی

بر اساس آموزه‌های دینی، ائمه(ع) نور واحدند و در ویژگی‌های مربوط به امامت مشترک‌اند.[1] البته همان‌گونه که در برخی از خصوصیات جسمی متفاوت‌اند، در برخی از ویژگی‌های معنوی هم ممکن است تفاوت‌هایی داشته باشند، اما از نظر مأموریت اصلی امامت، یعنی تبیین معارف دین و تحکیم آن در جامعه و ... یکسان‌اند.[2]

با این وجود، بر حسب شرایط زمان و مکان، ممکن است صفتی در مورد امامی فعلیت و تبلور بیشتری یابد؛ مانند: جهاد و شهادت در امام حسین(ع)؛ تعلیم و تربیت در امام باقر(ع) و امام صادق‌(ع)؛ تحمل زندان در امام کاظم(ع) و ... .[3]

از طرف دیگر از برخی اهل معرفت نیز جایگاه و خصوصیت ویژه‌‌ای برای هر کدام از معصومان(ع) نقل شده است، به عنوان نمونه:

  1. رسول خدا(ص) و دختر گرامی او و دو سبط ارجمندش(حسنین) را خصوصیتی در حوائج متعلّقه به تحصیل طاعت و رضوان خدای متعال است.
  2. امام علی(ع)، برای انتقام از دشمنان و کفایت شرّ ستم‌کاران.
  3. امام سجاد(ع)، برای دفع جور پادشاهان و وسوسه‌ی شیاطین.
  4. امام باقر و امام صادق(ع)، برای فریادرسی بر امر آخرت.
  5. امام کاظم(ع) در ترس از ناخوشی‌ها و بیماری‌ها و دردها.
  6. امام رضا(ع) در نجات از هول و بیم سفرهای دریاها و صحراها و بیابان‌ها.
  7. امام جواد(ع) در وسعت زندگی و بی‌نیازی از مردم.
  8. امام هادی(ع) در برآورده شدن مستحبّات و نیکی به برادران و کامل شدن طاعات.
  9. امام حسن عسکری(ع) در اعانت بر امر آخرت.
  10. برای امام مهدی(عج) در تمامی حاجات و نیازمندی‌ها و... که نام حاجت بر آن اطلاق شود، اختصاص و خصوصیتی است.[4]

علاوه بر این علامه مجلسی دعای توسلی را نقل می‌کند که مشتمل بر همین مفاهیمی است که از برخی اهل معرفت بیان شده و شیخ عباس قمی نیز آن‌را در مفاتیح الجنان آورده است.[5]

گفتنی است که چنین رده‌بندی‌هایی را در روایات مشاهده نکردیم، اما با توجه به چند نکته، می‌توان برخی از این تفکیک‌ها را به گونه‌‌ای هماهنگ با روایات دانست:

الف) شهرت هر امامی به لقب و صفتی خاص که در برخی روایات آمده است.[6]

ب) در برخی روایات آمده است که ما در علم و شجاعت یکسان هستیم، اما در عطایا به مقداری[بهره‌‌مندیم] که امر شدیم.[7]

ج) اعلام برخی ویژگی‌ها برای ائمه(ع) در برخی روایات؛ مانند روایت معروف لوح که در آن به نقل از پیامبر(ص) آمده است: حسن(ع) را بعد از سپرى شدن روزگار پدرش کانون علم خود قرار دادم؛ و حسین(ع) را خزانه‌دار وحى خود ساختم و او را به‌ شهادت گرامى داشتم و پایان کارش را به ‌سعادت رسانیدم، او برترین شهدا است و مقامش از همه‌ی آنها عالی‌‌تر است. کلمه‌ی تامه(معارف و حجج) خود را همراه او و حجت رساى خود (براهین قطعى امامت) را نزد او قرار دادم، به سبب عترت‏ او پاداش و کیفر دهم. نخستین آنها سرور عابدان و زینت اولیای گذشته من است. و پسر او که مانند جد محمود(پسندیده) خود محمد است، او شکافنده علم من و کانون حکمت من است... .[8] 

نکته پایانی این‌که این نوع دسته‌بندی در تفصیل و تفکیک جایگاه اهل ‌بیت(ع) اگر بر اساس دریافت‌های شهودی باشد فقط برای افرادی که اطمینان به آن دریافت‌های شهودی دارند می‌تواند مقبول باشد. و باید توجه داشت که ممکن است دریافت شهودی عارفی با عارف دیگر متفاوت باشد و همان‌گونه که در راهنمای پرسشگری بدان اشاره شد، قضاوت در این زمینه بر عهده‌ی این پایگاه نیست.

 


[1]. «خَلَقَنِیَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى وَ أَهْلَ بَیْتِی مِنْ نُورٍ وَاحِد». خزاز رازى، على بن محمد، کفایة الأثر فی النصّ على الأئمة الإثنی عشر(ع)، ص 71، قم، بیدار، 1401ق. «نَحْنُ فِی الْأَمْرِ وَ الْفَهْمِ وَ الْحَلَالِ وَ الْحَرَامِ نَجْرِی مَجْرًى وَاحِدا». کلینى، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 1، ص 275، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق. «نَحْنُ فِی الْعِلْمِ وَ الشَّجَاعَةِ سَوَاء». همان.

[2]. ر. ک: «مأموریت اهل بیت(ع)»، 1248.

[3]. ر. ک: «ویژگی هر امام نسبت به امام دیگر»، 16272.

[4]. ر. ک: ملکی تبریزی، جوادآقا، المراقبات، ترجمه، محدث بندرریکی، ابراهیم، ص 43، قم، مؤسسه نشر اخلاق، 1376ش.

[5]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج 91، ص 34-35، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق؛ قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، ابواب ادعیه، دعای توسلی دیگر.

[6]. ر. ک: ابن بابویه، محمد بن على، کمال الدین و تمام النعمة، ج1، ص 319، تهران، اسلامیه، چاپ دوم، 1395ق.

[7]. «نَحْنُ فِی الْعِلْمِ وَ الشَّجَاعَةِ سَوَاءٌ وَ فِی الْعَطَایَا عَلَى قَدْرِ مَا نُؤْمَرُ». کافی، ج 1، ص 275.

[8]. همان، ص 527.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود