آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
منظور از «طامه کبری» در قرآن چیست؟
29 تفسیربسیاری از مشتقات ریشه «ط م م» به اموری اشاره می‌کنند که به نحوی با برتری و غلبه در ارتباط‌اند. به عنوان نمونه:«هذا أطمّ من هذا»؛ این یکی بلندتر از آن یکی است.«طم الطائر الشّجرة»؛ پرنده از بالاى درخت بلند شد.«جری الوادى فطمّ على القرى»؛ سیل در دره جارى شد ...
-
ریشه «بخس» به چه معنا است و «ثمن بخس» یعنی چه؟
69 تفسیراصطلاح «ثمن بخس» از دو واژه «ثمن» به معنای قیمت و بها، و «بخس» به معنای اندک و ناچیز ترکیب شده است. این اصطلاح معمولا در مسائل مالی و اقتصادی کاربرد دارد. و می‌گویند: فلان کالا به ثمن بخس، یعنی به قیمتی بسیار ناچیز فروخته شد.این اصطلاح با همین معنا ...
-
آیا حضرت موسی(ع) هنگامی که با جناب خضر(ع) دیدار داشت، به مقام پیامبری رسیده بود؟
101 تفسیردر قرآن به تاریخ دقیق ملاقات دو برگزیده خداوند، یعنی موسی(ع) و خضر(ع) اشاره‌ای نشده است، تا بتوان دریافت که این ملاقات در جوانی موسی(ع) رخ داده و یا بعد از برگزیده شدن ایشان به پیامبری؟ قرآن کریم همین مقدار می‌فرماید که «فَوَجَدا عَبْداً مِنْ عِبادِنا آتَیْناهُ ...
-
منظور از «مناسبت حکم و موضوع» چیست؟
115 مبانی فقهی و اصولیاگر دستوری از مقام مافوق در مورد چیزی صادر شود، در بسیاری از موارد، مخاطبان می‌توانند برداشت کنند که چرا و به چه دلیل، چنین دستوری صادر شده است. به عبارت دیگر، چه مناسبت و ارتباطی میان آن دستور و آن چیز وجود دارد و به دنبال دریافت و فهم ...
-
خداوند هنگام آفرینش آدم به فرشتگان فرمود: من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید! خداوند چه چیزی می‌دانست که آنان نمی‌دانستند؟!
144 تفسیرهمانگونه که در پرسش آمده، قرآن کریم می‌فرماید هنگامی که خدای متعال به فرشتگان فرمود: من می‌خواهم در زمین جانشینى بیافرینم، آنها گفتند: آیا در آن‌جا کسى را میآفرینى که به فساد و خون‌ریزى بپردازد؟! ما که تو را به پاکى می‌ستاییم و تقدیس میگوییم؟! خدای متعال در ...
-
بر اساس روایتی، تمام سادات، قبل از مرگ ایمان کامل خواهند آورد؛ اما می‌دانیم بسیاری از سادات، شیعه و حتی مسلمان نبوده و نیستند، و چه بسا جنایات بزرگی هم مرتکب شده باشند. آیا تمام آنها اهل بهشت‌اند؟!
216 حدیثنخست بیان این نکته ضروری است که خداوند هیچ تضمینی نداده است که بر اساس آن، افرادی تنها به دلیل وابستگی نسبی، هر گناهی را مرتکب شوند و سپس گمان کنند که خداوند آنها را مجازات نمی‌کند و بدون حساب‌رسی وارد بهشت خواهند شد.چنین چیزی منطبق با عدالت ...
-
پیامبر(ص) به هر کس چاه رومه را خریده و در اختیار مسلمانان قرار دهد، مژده بهشت داد و عثمان آن‌را خرید. آیا این نقل را می‌پذیرید؟
172 تاريخ بزرگانابتدا باید گفت این موضوع، گزارشی قرآنی نیست که ملتزم به پذیرش آن باشیم، و نیز ائمه شیعه(ع) در روایات خود چنین ماجرایی را نقل و تأیید نکرده‌اند که پیامبر اسلام(ص) به جبران خریداری چاه رومه(بئر رومه)، ضمانتی دائمی برای بهشتی شدن عثمان به او ...
-
سامری برای ساخت گوساله سخن‌گو از نبوغ شخصی خود استفاده کرد و یا از امور معنوی و خارق العاده بهره جست؟!
161 تفسیراز فرازهای مهم زندگى حضرت موسى(ع)، رفتن حضرتشان -به همراه نمایندگانی از بنیاسرائیل- به میعادگاه کوه طور، و سپس گوسالهپرستى امت او در همان هنگام است.خدای متعال به موسى(ع) وحی فرمود تا براى گرفتن دستورات تورات به همراهی هفتاد نفر به کوه طور برود، تا ...
-
«دعای مبارکه» چیست و آیا سند معتبری دارد؟
185 حدیثنخست باید گفت؛ در آن دسته از متون دینی که به عنوان منبع شناخته می‌شوند، دعایی را نیافتیم که به صورت مطلق با نام «دعای مبارکه» معرفی شده باشد.از سوی دیگر، هر دعای مشروع و مأثوری را می‌توان دعایی مبارک در نظر گرفت؛ از این‌رو ممکن است در برخی روایات ...
-
معنای حرف جر «مِن» و کاربردهای آن چیست؟
128 صرف و نحودر ادبیات عرب، «حروف جاره» یا «حروف جر» حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم‌ها در می آیند و آنها را مجرور می‌کنند. حروف جر بر اساس نظر مشهور، هفده حرف‌اند که یکی از آنها حرف «مِن» است.«معانى و عمل‌کرد من»ادیبان عرب برای این حرف جر، معانی و کاربردهای متفاوتی ...
-
مراد از «ماء منهمر» -که در جریان طوفان نوح از آسمان بارید- چه آبی بود؟
197 تفسیر«ماء منهمر» به باران شدید و سیل‌آسا گفته می‌شود. واژه «منمهر»، همچنین ریشه‌ی لغوی «هـ م ر» در قرآن کریم تنها یک‌بار و آن هم در داستان طوفان نوح آمده است. آن‌جا که می‌فرماید:«فَفَتَحْنا أَبْوابَ السَّماءِ بِماءٍ مُنْهَمِرٍ»؛[1] آن‌گاه درهاى آسمان را با آبى ...
-
هنگامی که سلیمان(ع) و سپاهش وارد سرزمین مورچگان شدند، مورچهاى به دیگران هشدار داد که به لانه‌ها پناه ببرند تا پایمال نشوند! آن مورچه چگونه از ورود سلیمان(ع) آگاه شد؟ و چگونه ایشان را به نام شناخت؟!
256 تفسیرنخست باید گفت؛ تمام موجودات -از جمله مورچه‌ها- مأمور به اطاعت خدا هستند و طبیعی است که باید فهمى هم داشته باشند که اسباب طاعت را درک کنند، اگرچه ما از جزئیات آن آگاه نباشیم.امروزه با پیشرفت علم، هر روز بیشتر از دیروز به توانایی‌های موجودات پی برده ...
-
دعایی که امام حسین(ع) روز عاشورا و هنگام شهادت به امام سجاد(ع) آموخت چه بود؟ و در چه منبعی ذکر شده است؟
215 حدیثقطب الدین راوندی(متوفای 573) در کتاب دعوات (سلوة الحزین)، روایتی مرسل از امام سجاد(ع) نقل می‌کند که آن‌حضرت فرمود:پدرم روز عاشورا و هنگام شهادت، در حالی که خون از بدنش جاری بود، مرا به سینه‌اش فشرد و فرمود:پسرم! دعایی را از من به یاد داشته باش ...
-
حضرت موسی(ع) هفتاد نفر را برای رفتن به میقات برگزید. پرسش این است که از هر سبطی از اسباط دوازده‌گانه بنیاسرائیل، چند نفر را انتخاب کرد؟
170 تفسیرخداوند در قرآن و در آیه 155 سوره اعراف به ماجرایی اشاره می‌کند که طی آن حضرت موسی(ع) هفتاد نفر از بنیاسرائیل را برای رفتن به میقات برگزید؛ اما به این موضوع‌ها پرداخته نشد که آیا در عدد «هفتاد» هم مانند عدد «چهل»، سرّی نهفته است ...
-
معنای حرف جر «عن» و کاربردهای آن چیست؟
166 صرف و نحودر ادبیات عرب، «حروف جاره» یا «حروف جر» حرف‌هایی هستند که تنها بر سر اسم‌ها در می‌آیند و آنها را مجرور می‌کنند. حروف جر بر اساس نظر مشهور، هفده حرف‌اند که یکی از آنها حرف «عَنْ» است.عن و معانى آن:ادیبان عرب برای این حرف، چندین معنا ذکر کرده‌اند که البته ...
-
«حجر اسماعیل» و «حطیم» در چه منطقه‌ای از مسجد الحرام قرار دارد؟ و چرا به این نام‌ها نامیده شده‌اند؟
183 اسماعیل«حِجْرِ اسماعیل»، به فضایی گفته می‌شود که میان کعبه و دیوار نیم‌‌دایره مجاور آن قرار گرفته و از یال شمالی کعبه(رکن عراقی) تا یال غربی آن(رکن شامی) امتداد دارد.بعضی از مشتقات ریشه «ح ج ر»، ناظر به مواردی است که بر ممنوعیت دلالت می‌کند. به عنوان نمونه، به ...
-
خداوند در قرآن از بت‌ها با دو تعبیر «شُرَکَائِی»(شریکان من) و «شُرَکاءَکُمْ»(شریکان شما) یاد می‌کند. تفاوت این دو تعبیر در چیست؟
264 تفسیربرای پاسخ به این پرسش ابتدا به نمونه‌ای عرفی توجه فرمایید:اهالی یک شهر به فرمانده‌ای نظامی اعلام می‌کنند که می‌توانند صدها سرباز را در اختیار او قرار دهند؛ اما در عمل چنین چیزی رخ نمی‌دهد.آن فرمانده بعدها می‌تواند در مقام شکایت و یا تمسخر به اهالی آن شهر بگوید:پس کجایند ...
-
چرا فرد ظالم را در آخرت مجازات می‌کنند و چه سودی از این مجازات به مظلوم می‌رسد؟!
393 تفسیراز آن‌جا که انسان مختار آفریده شده، بدیهی است که این اختیار می‌تواند این امکان را به وجود آورد تا برخی انسان‌ها در زندگی خود گاهی به دیگران ستم کرده و حق‌هایی را از دیگران ضایع نمایند.چنین افرادی نتیجه‌ی ظلم خود را گاه در همین دنیا و ...
-
ضرب المثل «پیراهن عثمان» کنایه از چیست؟
368 بیشتر بدانیدضرب المثل «پیراهن عثمان» به ماجرای کشته شدن خلیفه سوم، و سوء استفاده معاویه از این حادثه اشاره دارد.توضیح آن که امام علی(ع) -همان‌گونه که خود تصریح فرمود- نه تنها هیچ نقشی در کشته شدن عثمان بن عفان نداشت؛ بلکه در حد امکان در صدد آن بودند ...
-
خدای متعال در آیاتی می‌فرماید، ما به اعمال نیکی که از بهترین‌ها باشند پاداش می‌دهیم. آیا این سخن معنایش آن است که کارهای نیک عادی پاداش ندارند؟!
292 تفسیرآیه 38 سوره نور در مقام بیان بزرگی و عظمت اجر و پاداش کسانی است که در آیات 36-37 این‌گونه از آنان یاد شده است:«فی بُیُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ یُسَبِّحُ لَهُ فیها بِالْغُدُوِّ وَ الْآصالِ، رِجالٌ لا تُلْهیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ ...
-
آیا اسلام توصیه کرده است که در جریان عیادت از بیماران، هدیه‌ای تهیه کنید و به آنان بدهید؟
476 حدیثنخست باید گفت، هدیه‌دادن به دوستان و آشنایان، موضوعی است که در اسلام بدان اهمیت فراوان داده شده است، چه فرد مقابل، سالم باشد و یا بیمار. البته با توجه به محدودیت‌هایی که شخص بیمار دارد، طبیعی است که هدیه به او اثر خوشایندتری در روح و روانش ...
-
مراد از کفاره تأخیر چیست؟
427 قضای روزه و کفاراتاگر انسان در ماه رمضان به دلایل موجه و مشروعی روزه نگیرد، و بعد از ماه رمضان، عذر او برطرف شود، اما با این وجود، روزه‌های فوت شده را ظرف یک سال و تا ماه رمضان آینده قضا نکرده و آن را به سال‌های بعد موکول کند، ...
-
در آیه 80 سوره نحل، تفاوت «اثاث» با «متاع» چیست؟
363 تفسیرقرآن کریم در آیه 80 سوره نحل در بیان بعضی از نعمت‌هایی الهی که به مردم ارزانی داده شد می‌فرماید:خداوند خانههایتان را جاى آرامش شما قرار داد، همچنین این توانایی را به شما داد تا از پوست چارپایان، خانه‌های سبکی(خیمه) بسازید تا هم هنگام استقرار و هم هنگام ...
-
واژه «لهفان» که در برخی روایات از ویژگی‌های امام حسین(ع) اعلام شده، معنایش چیست؟
563 حدیث«لَهفان» از ریشه «لهف»، در لغت به معنای ستم‌دیده، مضطر دادخواه، اندوهگین و... آمده است.[1]این واژه در روایات وارده از معصومان(ع) نیز به همین معانی است:پیامبر(ص) فرمود: «قَالَ مَنْ أَغَاثَ لَهْفَاناً مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَغَاثَهُ اللَّهُ یَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّه...»؛[2] هر کس به ...
-
اصل خدا است یا انسان؟ چرا خدا در امور انسان‌ها دخالت می‌کند؟! چرا باید مانند بردگان اطاعت کنیم؟! اگر کاری با خدا نداشته و برای خودمان تصمیم بگیریم، چه رخ خواهد داد؟!
764 خدا و جهاندر پاسخ به این سؤال، ابتدا باید روشن شود که چه برداشتی از رابطه‌ی میان خدا و انسان داریم: اگر رابطه‌ی میان خدا و انسان مانند رابطه‌ی میان حاکمان و مردم تصور شود؛ در این صورت می‌توان این پرسش را طرح کرد که آیا حاکمان اصل‌اند و مردم باید پیرو ...
