اصطلاحات و مدخل ها
-
تحریر ، فکّ ، عتق ، آزادسازی بردگان
2405 اصطلاحات فقهی - اصولی
«عتق» یا «تحریر رقبه» واژهای قرآنی و فقهی به معنای آزاد کردن برده است.
آزادکردن بردگان به خودی خود، عملی بسیار ارزشمند بوده و از
-
غنی ، بینیازی، مال و ثروت
13839 سرفصلهای قرآنی
ابتدا باید گفت که غنا و بینیازی واقعی ویژه خداوند بوده و تمام دیگران فقیر الی الله هستند. اما در لایههای بعدی و در نگاه مادی نیز نیازهای انسانها قابل شمارش نبوده و فردی میتواند در جنبهای بی
-
آخر الزمان
4867 سرفصلهای قرآنی
در نگاه دین اسلام، آخر الزمان به دوره پایانی دنیا و مرتبط با بعثت پیامبر(ص) و ظهور منجی موعود گفته میشود.
در مورد تاریخ این دوران نظریات مختلفی مطرح میشود، ولی به طور کلی میتوان آن را ب
-
آسیه ، همسر فرعون
3508 سرفصلهای قرآنی
آسیه بنت مزاحم، همسر فرعون یکی از بانوان موحد و خداپرستی است که در آصاف
1909 پیامبرانرجوع کنید: آصف بن برخیا(ع).
- آصف بن برخیا (ع)
2340 سرفصلهای قرآنیبنابر آنچه در برخی روایات و منابع تفسیری آمده است؛ آصف بن برخیا وزیر حضرت سلیمان(ع) و خواهر زاده حضرتشان بود. وی همچنین وصی حضرت سلیمان(ع) بوده که او نیز بعد از خود، حضرت زکریا(ع) را وصیّ خویش نمود
- آل ابراهیم
1751 سرفصلهای قرآنیواژه «آل ابراهيم» در قرآن کریم دو بار و در آیات 54 سوره نساء و 33 آل عمران آمده است.
مفسّران قرآن، در مورد مصادیق آل ابراهيم چند احتمال را مطرح كردهاند:
- منظور از آل ابراهیم،
- آل عمران
1824 سرفصلهای قرآنی«آل عمران»، اصطلاحی قرآنی است که تنها یکبار و در کنار آل ابراهیم آمده است: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمينَ»؛ خدا آدم و نوح و خاندان ابرا
- آل یعقوب
1496 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «بنی اسرائیل».
- آمنه بنت وهب
1460 شخصیتهاحضرت آمنه(س)، مادر پیامبر اسلام(ص)، دختر وهب بن عبد مناف بن زهرة بن كلاب، از مادری به نام «بره» دختر عبد العزى بن عثمان بن عبد الدّار بن
- آن دائم
1993 اصطلاحات عرفانییکی از «حضرات خمس»، حضرت الهیت است که در آن همه اشیا موجودند؛ اما وجود آنها در آن حضرت زمانمند نیست؛ بلکه حال و آنی دائم است. به عبارت دیگر، ازل و ابد در آنجا متحد
- آواز دهل از دور شنیدن خوش است.
1569 ضرب المثلهارجوع کنید: «شنیدن کی بود مانند دیدن».
- اباضیه
1571 فرقهها، مذهبها، گروهها«اباضیه» پيروان فردی به نام «عبداللّه بن اباض تميمی« میباشند كه گرایش به عقاید خوارج داشت، اما از خوارج افراطى كناره گرفت تا جایی که با هشام بن حکم، متکلم معروف شیعی روابط صمیمان
- ابتلاء
1603 سرفصلهای قرآنیرجوع کنید: «امتحان».
- ابر ، سحاب ، مُزن ، معصرات
2620 سرفصلهای قرآنیواژهی «سحاب» در زبان فارسی به معنای «ابر» است. در قرآن کریم بارها از ابرها به عنوان یکی از نشانههای پروردگار هستی و نیز یکی نعمتهای ب
- ابراهیم بن حسین بن علی
1338 شخصیتهاجز در مناقب ابن شهرآشوب، در دیگر منابعی که در آنها به نام فرزندان امام حسین(ع) اشاره شده و یا مبارزه ابراهیم بن حصین اسدی
1075 شخصیتها- ابلیس، ابلاس
8318 سرفصلهای قرآنی«ابلیس» از ریشه «بلس» و برگرفته از كلمهی «ابلاس»، به معنای غم و اندوهی است كه از شدت یأس و ناامیدی باشد. و آیه «وَ يَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُون» ناظر به همین معناست. یعنی و رو
- ابن السبیل
3161 اصطلاحات فقهی - اصولی«سبیل» به معنای راه است و «ابن السّبيل» اگرچه معنای اولیهاش «فرزند راه» است، اما آنچه در قرآن و روایات و دیگر منابع دینی به این اصطلاح اشاره شده است، مراد از آن، مسافری است که در راه مانده و نيازم
- ابن سینا ، ابو علی سینا
2440 شخصیتهاحسین با کنیهی ابو علی، معروف به ابنسینا و شیخ الرئیس، از فلاسفهی بزرگ اسلامی و بنیانگذار مکتب فلسفی مشاء (سینوی) و پزشک بزرگ ایرانی، ح
- ابو الهیاج عبدالله (علی) بن ابی سفبان
1035 شخصیتها- ابو ثمامه صائدی(صیداوی)
1448 شخصیتهایکی از شهدای کربلا، أبوثمامه، عمرو(عمر) بن عبداللّه صائدی(صیداوی) انصاری نام داشت که برخی نام وی را زیاد بن عمرو بن عریب بن حنظله بن دارم
- ابو سعید بن عقیل
1056 شخصیتهاگزارشهای تاریخی حاکی از آن میباشند که در میان شهدای کربلا یکی از پسرعموهای امام ح
- ابو سفیان بن حرب
2083 شخصیتهاابوسفیان؛ صخر بن حرب بن أميه، ده سال قبل از عام الفیل، به دنیا آمد. وی از بزرگان قریش در دوران جاهلیت بود و بعد از ابو طالب
3586 شخصیتهاحضرت ابوطالب(ع) که نامهای دیگرش عمران و عبدمناف میباشد، فرزند عبد المطلب، فرزند هاشم، فرزند عبد مناف، فرزند قصی، از طائفهی قریش، نامش ع
- ابو لهب
1617 شخصیتهاعبدالعزی یکی از فرزندان عبدالمطلب بود که کنیهی اصلیاش ابوعُتبَه بوده، اما چون چهرهاش سرخرو بود، پدرش او را ابولهب میخواند و به تدریج
- ابوبکر بن ابی قحافه
6214 شخصیتهاعبدالله بن ابیقحافة(عثمان) بن عامر بن عمرو بن کعب، با کنیهی ابوبکر، از صحابیان برجسته رسول خدا(ص) بود که بعد از رحلت حضرتشان حکومت را به دست گرفت.
او از قبیلهی بنیتَیم بن مُرّه (یکی از
- ابوبکر بن حسن
1750 شخصیتها«ابوبکر بن حسن» فرزند امام مجتبی(ع) و یکی از شهدای کربلا است که در روز عاشورا و
- ابوبکر بن عبدالله بن جعفر
1078 شخصیتها- ابوبکر بن علی بن ابی طالب
2415 شخصیتها«ابوبکر بن علی بن ابی طالب» فرزند امام علی(ع) و لیلی بنت مسعود نام یکی از شهدای کرب
- ابوبکر بن قاسم بن حسین
1168 شخصیتها- ابوذر غفاری
2428 شخصیتهاجندب بن جناده(ابوذر غفاری) از صحابهی بزرگ پیامبر اسلام(ص) است که در همان اوایل رسالت، به آنحضرت گروید و از این رو وی یکی از نخستین
- اتحاد عاقل و معقول
1707 طبقهبندی نشده«اتحاد عاقل و معقول» یکی از مباحث فلسفهی اسلامی است. در فلسفه ادراک کلیات، تعقل و معلومات کلی، معقول نامیده میشود. امّا مسئلهی اتحاد عاقل با معقول،اختصاص به معلومات کلی ندارد؛ بلکه طرفداران ا
- اجماع
2204 اصطلاحات فقهی - اصولیاجماع در لغت از مادّه «جمع» به دو معنا آمده است: 1. اتفاق و انضمام چیزى به چیز دیگر. 2. عزم. اما اجماع در اصطلاح فقهی و اصولی؛ به معنای اتفاق نظر گروهی خاص است که این اتفاق نظر آنان در اثبات حکم شر
- اجماع بسیط
1684 اصطلاحات فقهی - اصولیاز یک نگاه، «اجماع» به دو نوع «اجماع بسیط» و «اجماع مرکّب» تقسیم میشود. اتفاقنظر همه فقها در یک مسئله؛ «اجماع بسیط» است، چون اجماع آ
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
مجردات به چه چیزهایی اطلاق میشود؟ آیا انسان هم از مجردات محسوب میشود؟
27632 مقدمات 1391/09/18کلمه «مجرد» اصطلاحی است که بیشتر از سوی فیلسوفان به کار میرود. فیلسوفان در توضیح واژه مجرد میگویند: «مجرد به معنای مقابل مادى به کار مىرود و منظور این است که موجودى داراى ویژگیهاى امور مادى نباشد و در واقع به معناى غیر مادى است؛ از این ...
-
چرا موسیقی حرام است، در صورتی که فطرت انسان به آن تمایل دارد؟
112230 موسیقی، غنا و لهویات 1386/04/23اکثر فقها به حرمت موسیقی لهوی فتوی داده و تمام انواع موسیقی را مشمول این حکم ندانستهاند؛ لذا نمیتوان به طور مطلق گفت که هرگونه موسیقی حرام است.دلایل اصلی حرمت موسیقی لهوی، آیات قرآن و روایات پیامبر اکرم(ص) و اهلبیت(ع) است. علاوه بر این؛ گسترش فساد ...
-
عمر فرشتگان چقدر است؟ آیا فرشتگان مقرب نیز میمیرند؟
71853 فرشتگان 1386/03/13بر اساس روایات خلقت ملائکه بعد از خلقت ارواح پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) بود، و همهی آنها حتی جبرائیل، اسرافیل و دیگر ملائکهی مقرب الهی قبل از قیامت خواهند مرد. دربارهی چگونگی مرگ ملائک احتمال دارد مراد، گسستن پیوند روح از قالب مثالیشان یا از کار افتادن فعالیت ...
-
پدری که سالها بعد از طلاق همسرش، هیچ سراغی از فرزند خود نگرفته، آیا حقی بر گردن این فرزند دارد؟ و آیا چنین پدری شایسته احترام و صلهی رحم است؟!
2789 گوناگون 1398/12/24در فرض سؤال، هرچند پدر مقصر است، ولی حقوق او ساقط نمیگردد، بلکه فرزند وظیفه دارد احترام پدر را رعایت کند، و از انجام عملی که موجب آزار وی میگردد اجتناب نماید. البته پدر نیز نباید در مورد حقوق فرزندان -از قبیل نفقه- کوتاهی کند.در فرض سؤال، قطع ...
-
ختنه زنان چه حکمی دارد؟ آیا این حکم با علوم روز منافات ندارد؟
68886 گوناگون 1392/02/30ختنه در زنان، به شکلهای مختلف قابل انجام است. روایات بر نوع خاصی از ختنه زنان دلالت دارد. با توجه و دقت در این روایات به آن به دست میآید که در اسلام کم آسیبترین نوع ختنه برای زنان در نظر گرفته شده است. از علتی که ...
-
چرا در روایت معراج، این همه به عذاب زنان دوزخی پرداخته شده است؟ مگر مردان گناهکار در دوزخ، عذاب نمیبینند؟
14127 اسراء و معراج 1391/05/231. همانگونه که میدانید پاداش و مجازات انسانها در قیامت، به تناسب کردار و رفتاری است که در دنیا از آنها سرمیزند و به جنسیت افراد(زن یا مرد بودنشان) ارتباطی ندارد. مانند غیبت که گناه زبان است، در عذاب غیبت در قیامت تفاوتی میان زن و مرد وجود ...
-
چه گزارشهایی از زندگی قبل از ازدواج حضرت فاطمه زهرا(س) وجود دارد؟
5318 حضرت فاطمه زهرا س 1398/07/29با آنکه گزارشهایی که در مورد دوران قبل از ازدواج حضرت فاطمه زهرا(س) وجود دارد،[1] کمتر از گزارشهای مرتبط با سالهای بعد است، اما با این وجود، نقلها و روایاتی در مورد این دوره از زندگی حضرتشان نیز در منابع تاریخی و روایی وجود دارد که ...
-
تفسیر آیۀ "وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِّساءِ اللَّاتِي لا يَرْجُونَ نِكاحاً فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُناحٌ أَنْ يَضَعْنَ ثِيابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجاتٍ بِزِينَةٍ"، بنابر نظر اهل بیت(ع) چیست؟
15360 Laws and Jurisprudence 1391/01/31با بررسی روایات وارده در ذیل آیۀ مورد سؤال، معنا و مفهوم آیه این است که آن دسته از زنانی که سالخورده شدند، به گونه ای که میل و رغبتی به ازدواج ندارند و دیگران هم به جهت سالخوردگی آنها میل و رغبتی برای ازدواج با آنها ...
-
مبانی فلسفی مهدویت چیست؟
21484 گوناگون 1386/09/20مبانی فلسفی مهدویت از دو جهت قابل بررسی است: از جهت علت غایی و از جهت علت فاعلی؛ یعنی از سویی مقتضای هدف داشتن خلقت و محال بودن نقض غرض، وجود انسان کامل است، و اینکه انسان کامل در سلسلۀ علت غایی خلقت عالم قرار داشته باشد. و ...
-
معصومین (ع) چند ساعت در شبانه روز می خوابیدند؟ بطور کلی برای یک مومن واقعی بهترین موقع خواب و زمان آن چقدر است؟
121521 دستور العمل ها 1387/03/30خواب، یکی از آیات الهی بوده و از نیازهای ضروری حیات موجودات عالم به حساب می آید، ولی پرخوابی مایه تضییع عمر شده و در روایات اسلامی، غضب الاهی را به دنبال دارد. نسبت به این که مقدار خواب ائمه (ع) چقدر بوده ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
825370 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
659795 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
615817 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
592329 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
550105 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
545042 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
540418 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
511848 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
497277 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
496563 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری ...
پیوند ها
ما 14200 مهمان و بدون عضو آنلاین داریم
- آصف بن برخیا (ع)