جستجوی پیشرفته
بازدید
2883
آخرین بروزرسانی: 1402/05/29
خلاصه پرسش
در روایات، «غیبت» خورشت سگ‌های جهنم معرفی شده است. مگر در جهنم نیز سگ وجود دارد؟!
پرسش
سلام؛ در روایات، «غیبت» خورش سگ‌های جهنم معرفی شده است. مگر در جهنم سگ وجود دارد؟!
پاسخ اجمالی

همان‌گونه که می‌دانید، «غیبت» از گناهان کبیره است که در آیات و احادیث به شدت از آن نهی شده است.

در همین راستا و در نکوهش این گناه کبیره، تعبیری از پیامبر اسلام(ص) و ائمه(ع) نقل شده است که «غیبت»، خورشت و غذای سگ‌های دوزخ است:

«... فَقُلْتُ: زِدْنِی یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ! قَالَ: اجْتَنِبِ الْغِیبَةَ فَإِنَّهَا إِدَامُ کِلَابِ النَّارِ ...»؛[1]‏ در این روایت، امام علی(ع) در سفارش به نوف بکالی فرمود: از غیبت دوری کن که خورشت سگ‌های جهنم است.

در تعبیری دیگر آمده است: «الغیبة قوت کلاب النّار»؛[2] غیبت غذای سگ‌های دوزخ است.

اما این‌که آیا در جهنم، سگ وجود دارد، یا سگ در این روایات کنایه از چیز دیگری است؟ شارحان حدیث نظراتی را ارائه نموده‌اند:

  1. ممکن است منظور از سگ‌های جهنّم، خود غیبت‌کننده‌ها باشند که در جهنّم به صورت سگ ظاهر می‌شوند؛ چرا که غیبت به تدریج روح انسان را تبدیل به موجودات درنده‌ای مانند سگ می‌کند؛ یعنی غیبت برای انسان، اخلاق و روح سگی می‌سازد.

در این راستا تعالیم دینی می‌گویند، اصل بهشت و جهنم هم اکنون موجود است؛[3] اما افرادی که باید در آن‌جا ساکن شوند و برخی عذاب‌ها موجود نیستند؛ یعنی این خود انسان است که آتش جهنم،[4] سگ جهنم، و گرگ جهنم می‌شود؛ عمل‌کرد انسان است که مار و عقرب، و درخت زقوم را درست می‌کند.[5] به بیان دیگر، آتش جهنم را خود ما می‌افروزیم، زقوم جهنم را ما می‌کاریم و مار و عقرب جهنم را خود ما ایجاد می‌کنیم.

بر اساس این نظر، غیبت‌کننده در دوزخ گاه به صورت سگ درآمده، و گناه غیبت او نیز خورشت وی در آن‌جا خواهد بود؛ چرا که غیبت افراد به منزله خوردن گوشت آنها است. چنان‌که در قرآن و احادیث چنین تشبیهی وجود دارد؛[6] از این‌رو می‌توان غیبت را خورشت سگ‌های جهنّم دانست که همان دوزخیانند.

البته ممکن است این‌که برای غیبت‌کنندگان، تعبیر سگ به کار رفته، برای نشان‌دادن شدت زشتی گناهشان و نکوهش خودشان باشد، نه آن‌که آنان واقعا به شکل فیزیکی سگ درآیند.

  1. البته شاید خداوند -به عنوان یکی از وسائل عذاب- حیواناتی مانند سگ‌ را آفریده و آنان را در دوزخ قرار داده تا غیبت‌کننده‌‏ها را -به سزاى غیبتی که انجام دادند- پیش آنها بیندازند که طعمه آنها شوند. پس به این اعتبار غیبت در روایات، خورشت آنها اعلام شده است.[7]

گفتنی است، این‌گونه نیست که با یک‌بار طعمه‌شدن، کار آنان پایان یابد؛ بلکه دوزخیان نخواهند مرد و همواره با عذاب‌های گوناگون مجازات خواهند شد.


[1]. شیخ صدوق، امالی، ص 209، بیروت، اعلمی، چاپ پنجم، 1400ق.

[2]. لیثی واسطی، علی، عیون الحکم و المواعظ، محقق، مصحح، حسنی بیرجندی، حسین، ص 45، قم، دار الحدیث، چاپ اول، 1376ش.‏

[3]. ر. ک: «وجود بهشت و جهنم در حال حاضر».

[4]. «... فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتی‏ وَقُودُهَا النَّاسُ وَ الْحِجارَةُ...». بقره، 24؛ تحریم، 6.

[5]. «أَ ذلِکَ خَیْرٌ نُزُلاً أَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّومِ ... إِنَّها شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فی‏ أَصْلِ الْجَحیمِ». صافات، 62- 64. 

[6]. «... وَلا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ...». حجرات، 12.

[7]. ر. ک: آقا جمال خوانساری، محمد، شرح بر غرر الحکم و درر الکلم، محقق، مصحح، حسینی ارموی محدث، جلال‌الدین، ج ‏1، ص 299، قم، دارالحدیث، چاپ اول، 1376ش.‏

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود