جستجوی پیشرفته
بازدید
6034
آخرین بروزرسانی: 1396/04/25
خلاصه پرسش
امروزه ثابت شده که تفاوت فصلهای سال به دلیل مدل چرخش زمین به گرد خورشید است، اما در روایتی، جابه‌جایی «حوض زمهریر» توسط فرشتگان، علت تغییر فصول دانسته شده است! آیا چنین روایتی توجیه‌پذیر است؟!
پرسش
با سلام. شبهه‌ای برایم پیش آمده و آن این است که در داستان معراج پیامبر(ص) می‌خوانیم که ایشان به حوض زمهریر رسیده و جبرئیل به حضرتشان می‌گویند که با جابه‌جایی این حوض توسط فرشتگان، فصل‌ها پدید می‌آید،حال آنکه امروزه می‌دانیم گردش زمین به دور خورشید پدید آورنده فصلهاست! آیا این جا مشکلی پیش نمی‌آید؟با تشکر
پاسخ اجمالی
حکیمان بر این باورند که هر چیزی برای بوجود آمدن نیاز به چهار علت دارد. علت‌های چهارگانه در این تقسیم‌بندی عبارت‌اند از: 1. علت فاعلی، 2. علت مادی، 3. علت صوری، 4. علت غایی. [1]
به عنوان نمونه،‌ در فرایند ساخت یک صندلی، «نجّار» علت فاعلی بوده، «چوب» علت مادی، «شکل صندلی» علت صوری و «نشستن بر آن» علت غایی است.[2]
بنابراین در صورت صحت استناد و اعتبار رجالی روایت موجود در پرسش، آنچه در محتوای آن آمده که با جابه‌جا کردن حوض زمهریر توسط فرشتگان، فصل‌ها بوجود می‌آیند، ناظر به سلسله‌ی علل فاعلی پیدایش فصول بوده اما گردش زمین به دور خورشید ناظر به علت مادی تغییر فصل‌ها است و این هر دو با هم قابل جمعند. به بیان دیگر، پیدایش هر امر مادی علاوه بر این‌که متوقف بر تحقق شرایط مادی است، وابسته به یک سری امور غیر مادی و معنوی است که در این روایت، تأثیر امور معنوی بر حوادث مادی از باب تشبیه معقول به محسوس، به این شکل بیان شده است.
در مثالی ساده‌تر می‌توان گفت با آنکه تمام وسایل فیزیکی صدا و تصویر یک تلویزیون، درون خود آن قرار دارد، اما یک فرد  با استفاده از ابزار می‌تواند صدا، تصویر، رنگ، شفافیت و ... تلویزیون را از راه دور کنترل کند. شاید آن حوض زمهریر اشاره‌شده در روایت نیز نمادی از ابزار کنترلی فرشتگان باشد که با استفاده از آن، تغییرات آب و هوایی زمین را کنترل می‌کنند و اگر چنین کنترلی نباشد، سیستم مادی و طبیعی شناخته‌شده دیگر جوابگو نخواهد بود.
 

[1]. برای اطلاع بیشتر، ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، بدایة الحکمة، ص 109 - 124، قم، مؤسسه نشر اسلامی، 1423ق.
[2] . ر. ک: 55133.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود