جستجوی پیشرفته
بازدید
13446
آخرین بروزرسانی: 1397/07/11
خلاصه پرسش
چرا قبل از رفتن حضرت موسی(ع) به سوی فرعون، خداوند یک بار معجزاتش را به صورت آزمایشی به او نشان داد و چرا موسی(ع) در همین رونمایی، از تبدیل شدن عصایش به مار ترسید؟
پرسش
سلام؛ چرا حضرت موسی(ع) قبل از این‌که برای ابلاغ رسالتش به سوی فرعون برود، خداوند معجزاتش به او نمایاند، مگر پیامبر از معجزات خود ترس دارد؟! اصلاً مگر نه این‌که نبی باید به حدی از معرفت باید رسیده باشد که به علم حضوری درونش و اعمالش برایش مشهود است، پس ترس و یا عدم شناخت برای چیست؟
پاسخ اجمالی
قبل از آن‌که به چرایی معجزه حضرت موسی(ع) قبل از رفتن به سراغ فرعون بپردازیم، در ارتباط با ترس آن‌حضرت از اعجاز تبدیل شدن عصا به مار، باید گفت؛ از آن‌جا که پیامبران الهی جدای از مقام نبوتشان از جهت طبع بشری انسان‌هایی هستند مانند دیگر مردم، و همان‌گونه که مانند دیگران می‌خورند، می‌آشامند، بیمار می‌شوند و ... در برابر حوادث غیر مترقبه نیز مانند دیگران می‌ترسند و از جانشان در برابر حوادث و خطرها دفاع می‌کنند و این منافات با شأن نبوتشان ندارد.
چنان‌که در گزارش‌های تاریخی آمده است: «رسول خدا(ص) در جنگ اُحُد، زیر پرچمی [برای استراحت] نشست در حالی‌که دو زره پوشیده بود و کلاه‌خُود و زره زیرین آن‌‌را هم بر سر داشت».[1] چرا که قرآن کریم می‌فرماید: به آنها بگو؛ من انسانى هستم مانند شما، لکن بر من وحى می‌‏شود: «قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحى‏ إِلَیَّ».[2]
قرآن کریم در مورد حضرت داوود(ع) می‌فرماید: «إِذْ دَخَلُوا عَلى‏ داوُدَ فَفَزِعَ مِنْهُمْ قالُوا لا تَخَف»؛[3] در آن هنگام که بر او وارد شدند و او از دیدن آنها وحشت کرد، گفتند: نترس، دو نفر شاکى هستیم که یکى از ما بر دیگرى ستم کرده ...
این دو نفر هنگامی بر داوود وارد شدند که آن‌جناب در محرابش بود، و اینها از راه معمولى و عادى بر او وارد نشدند، بلکه از دیوار محراب بالا رفتند، و از آن‌جا بر وى درآمدند، و به همین جهت داوود از ورودشان وحشت زده شد.
بنابر این، این نوع ترس‌ها چیزی نیست که با مقام نبوت منافات داشته باشد و مسئله ترس موسی(ع) نیز در همین راستا است.
اما آنچه را که پیامبران از آن ترس ندارند، ترس در راه انجام وظیفه، در هر آنچه را که مربوط به رسالت آنان است. آنان در راه انجام رسالت از کشته شدن، از بین رفتن مال و زندگی، از دست دادن زن و فرزند هیچ هراسی ندارند، و اگر ترسی هم داشته باشند ترس از آن است که نتوانند در مأموریت خود با موفقیت روبرو شوند که در واقع، این ترسی از خدا است و پیامبران در ترس از خدا از دیگران ترسوترند، و ترس از خدا با وجودشان عجین بوده؛ اولیای الهی وجودشان سرشار از خوف خدا است؛ ترس از عدم انجام وظایف و مسئولیت‌ها، و اندوه بر آنچه از موفقیت‌ها از آنان فوت شده، که این ترس و اندوه جنبه معنوى دارد و مایه تکامل وجود انسان و ترقى او است.
قرآن کریم در ارتباط با ترس اولیای الهی می‌فرماید: «الَّذِینَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَیْبِ وَ هُمْ مِنَ السَّاعَةِ مُشْفِقُونَ»؛[4] کسانى که از پروردگارشان با این‌که او را به خشم نمی‌بینند، می‌ترسند و از رستاخیز بیمناک‌اند.
امام على(ع) در خطبه «همام» که حالات اولیاى خدا در آن به عالی‌ترین وجهى ترسیم شده است، می‌فرماید: «دل‌هاى آنها محزون و مردم از شر آنها در امان‌اند ... اگر اجلى که خداوند براى آنها مقرر کرده نبود، حتى یک چشم بر هم زدن، ارواح آنها در بدن‌هایشان آرام نمی‌گرفت، به خاطر عشق به پاداش الهى و ترس و وحشت از مجازات و کیفر او».[5]
به هرحال در گزارشی قرآنی می‌خوانیم ‌که خداوند به موسی(ع) فرمود عصایت را بینداز و هنگامی که عصا را انداخت و دید تبدیل به مار شد ترسید، و پا به فرار گذاشت و خدا به او فرمود که ترسی در دل نداشته باشد که خطری او را تهدید نمی‌کند.[6]
اگر گفته شود که حکمت این اعجاز آزمایشی چیست؟! در حالی‌که این‌جا موسی(ع) کسی را دعوت نمی‌کرد و کسی از او درخواست معجزه نکرده بود؟ پاسخش این است که موسى(ع) در کوه طور کلامى شنید که یقین داشت این سخن از آدمیان نیست، و فکر می‌کرد که این سخن از فرشتگان یا جنّیان است؛ لذا خدای تعالی این معجزه را بر او نمایاند، تا معلوم شود که این ندا از سوی خدا است و این فعل خارق عادت کار او است.[7]
شاید ارائه آزمایشی این اعجاز برای مأنوس شدن طبع بشری وی با این مسئله بود، تا وقتی که به سراغ فرعون می‌رود و می‌خواهد این معجزه را آشکار کند، از آن ترس نداشته باشد.[8]

[1]. واقدی، محمد بن عمر، المغازی، ج ‏1، ص 225، بیروت،‏ اعلمی، چاپ سوم‏، 1409ق.
[2]. فصلت، 6.
[3]. ص، 22.
[4]. انبیاء، 49.
[5]. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص 303، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.
[6]. قصص، 31.
[7]. ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، تحقیق، یاحقی، محمد جعفر، ناصح، محمد مهدی، ج 15، ص 9، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1408ق.
[8]. ر. ک: همان.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود