لطفا صبرکنید
بازدید
15643
15643
آخرین بروزرسانی:
1392/09/30
کد سایت
id21829
کد بایگانی
30247
نمایه
فروش میوه بر روی درخت قبل از رسیدن
طبقه بندی موضوعی
خرید و فروش
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
آیا فروش میوه بر روی درخت جایز است؟
پرسش
آیا می‌توانیم میوه‌هایی را که هنوز بر روی درخت است، در معرض فروش قرار داده و بفروشیم؟
پاسخ اجمالی
برای میوه و ثمرات بر روی درخت، چهار حالت قابل تصور است:
1. هنوز هیچ میوه ای بر روی درخت ظاهر نشده باشد 2. میوه آشکار و ظاهر شده باشد ولی «بدو صلاح»[1] حاصل نشده باشد 3. میوه ظاهر شده باشد، وقت بدو صلاح نیز رسیده باشد اما هنوز میوه نرسیده و کال است 4. میوه ظاهر شده و از بدو صلاح نیز گذشته باشد و میوه رسیده باشد.[2]
در قسم چهارم بالضروره خرید و فروش صحیح است،[3] و اختلاف دیدگاه و بحث بین فقها در سه قسم دیگر مطرح است که با بررسی کتابهای فقهی بدست آمده که فقهای متقدم، در حکم برخی از اقسام، ادعای اجماع نموده اند در حالی که فقهای معاصر در همان مسئله بر خلاف اجماع ادعا شده فتوا داده اند. بنابراین با توجه به کاربردی بودن مسئله و نیاز کاربران برای عمل به فتوای فقها و مراجع تقلید معاصر، از بیان دیدگاه فقهای متقدم در فروعات این مسئله خود داری نموده و فتوای فقها و مراجع تقلید معاصر را بیان می‌کنیم.
فروش میوه قبل از آشکار شدن:
امام خمینی، آیت الله خویی، آیت الله وحید خراسانی، آیت الله سیستانی میفرمایند: فروختن میوه و ثمره، قبل از بروز و ظهورش، برای یکسال[4] بدون ضمیمه[5] جایز نیست، اما فروختن آن برای دو سال و بیشتر از آن و یا برای یکسال همراه با ضمیمه[6] جایز است.[7]
آیت الله بهجت میفرماید: خرید و فروش میوه در نخل و درختان دیگر قبل از بروز و ظهور میوه برای یکسال یا دو سال و بیشتر، بدون ضمیمه جایز نیست اما فروختن آن برای یکسال و یا بیشتر از یکسال همراه با ضمیمه اشکالی ندارد و جایز است.[8]
آیت الله صافی میفرمایند: «فروختن میوه و ثمره ها قبل از آشکار شدن و ظهورش برای یکسال مطلقا جایز نیست چه با ضمیمه فروخته شود چه بدون ضمیمه مگر اینکه ضمیمه مقصود اصلی باشد و ثمره تابع باشد. و همچنین در فروش آن برای دو سال نیز احوط آن است که به همراه ضمیمه فروخته شود».[9]
آیت الله مکارم میفرماید: احوط آن است که فروش میوه و ثمره قبل از ظهورش همراه با ضمیمه باشد».[10]
فروش میوه بعد از آشکار شدن آن:
آیت الله صافی، وحید خراسانی، امام خمینی، خویی، بهجت، میفرمایند: فروش میوه و ثمره بعد از ظاهر شدن در صورتی که بدو صلاح حاصل شده باشد یا برای دو سال فرخته شود یا همراه با ضمیمه باشد جایز است و اشکالی ندارد. [11]
اما در فروش آن بدون وجود یکی از شرط‌های ذکر شده، بین فقها اندکی اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی[12] می‌گویند اقوا جواز فروش است ولی این فروش دارای کراهت است و برخی[13] دیگر می‌گویند اقوا جواز فروش است اما احتیاط در عدم جواز فروش است.[14]
آیت الله مکارم خرید و فروش میوه ها بعد از ظاهر شدن را مشروط به سه شرط یاد شده نمی‌کند بلکه میفرماید: خرید و فروش میوه و ثمره ها بعد از ظهور و منعقد شدن حبه به گونه ای که عادتاً سالم از مرض باشد جایز است.[15]
1. هنوز هیچ میوه ای بر روی درخت ظاهر نشده باشد 2. میوه آشکار و ظاهر شده باشد ولی «بدو صلاح»[1] حاصل نشده باشد 3. میوه ظاهر شده باشد، وقت بدو صلاح نیز رسیده باشد اما هنوز میوه نرسیده و کال است 4. میوه ظاهر شده و از بدو صلاح نیز گذشته باشد و میوه رسیده باشد.[2]
در قسم چهارم بالضروره خرید و فروش صحیح است،[3] و اختلاف دیدگاه و بحث بین فقها در سه قسم دیگر مطرح است که با بررسی کتابهای فقهی بدست آمده که فقهای متقدم، در حکم برخی از اقسام، ادعای اجماع نموده اند در حالی که فقهای معاصر در همان مسئله بر خلاف اجماع ادعا شده فتوا داده اند. بنابراین با توجه به کاربردی بودن مسئله و نیاز کاربران برای عمل به فتوای فقها و مراجع تقلید معاصر، از بیان دیدگاه فقهای متقدم در فروعات این مسئله خود داری نموده و فتوای فقها و مراجع تقلید معاصر را بیان می‌کنیم.
فروش میوه قبل از آشکار شدن:
امام خمینی، آیت الله خویی، آیت الله وحید خراسانی، آیت الله سیستانی میفرمایند: فروختن میوه و ثمره، قبل از بروز و ظهورش، برای یکسال[4] بدون ضمیمه[5] جایز نیست، اما فروختن آن برای دو سال و بیشتر از آن و یا برای یکسال همراه با ضمیمه[6] جایز است.[7]
آیت الله بهجت میفرماید: خرید و فروش میوه در نخل و درختان دیگر قبل از بروز و ظهور میوه برای یکسال یا دو سال و بیشتر، بدون ضمیمه جایز نیست اما فروختن آن برای یکسال و یا بیشتر از یکسال همراه با ضمیمه اشکالی ندارد و جایز است.[8]
آیت الله صافی میفرمایند: «فروختن میوه و ثمره ها قبل از آشکار شدن و ظهورش برای یکسال مطلقا جایز نیست چه با ضمیمه فروخته شود چه بدون ضمیمه مگر اینکه ضمیمه مقصود اصلی باشد و ثمره تابع باشد. و همچنین در فروش آن برای دو سال نیز احوط آن است که به همراه ضمیمه فروخته شود».[9]
آیت الله مکارم میفرماید: احوط آن است که فروش میوه و ثمره قبل از ظهورش همراه با ضمیمه باشد».[10]
فروش میوه بعد از آشکار شدن آن:
آیت الله صافی، وحید خراسانی، امام خمینی، خویی، بهجت، میفرمایند: فروش میوه و ثمره بعد از ظاهر شدن در صورتی که بدو صلاح حاصل شده باشد یا برای دو سال فرخته شود یا همراه با ضمیمه باشد جایز است و اشکالی ندارد. [11]
اما در فروش آن بدون وجود یکی از شرط‌های ذکر شده، بین فقها اندکی اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی[12] می‌گویند اقوا جواز فروش است ولی این فروش دارای کراهت است و برخی[13] دیگر می‌گویند اقوا جواز فروش است اما احتیاط در عدم جواز فروش است.[14]
آیت الله مکارم خرید و فروش میوه ها بعد از ظاهر شدن را مشروط به سه شرط یاد شده نمی‌کند بلکه میفرماید: خرید و فروش میوه و ثمره ها بعد از ظهور و منعقد شدن حبه به گونه ای که عادتاً سالم از مرض باشد جایز است.[15]
[1]. یعنی هنگامی که ثمره و میوه به طور عادت و متعارف، قابلیت برای خوردن را پیدا کند اگر چه ابتدای زمان خوردنش باشد، خویى، موسوی، سید ابو القاسم، منهاج الصالحین، ج 2، ص 62، نشر مدینة العلم، قم، چاپ بیست و هشتم، 1410 ق؛ خراسانى، وحید، حسین، منهاج الصالحین، ج 3، ص 74،مدرسه امام باقر علیه السلام، قم، چاپ پنجم، 1428 ق.
[2]. سبزوارى، سید عبد الأعلى، مهذّب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، محقق و مصحح: مؤسسه المنار، ج 18، ص 60، مؤسسه المنار- دفتر حضرت آیة الله، قم، چاپ چهارم، 1413 ق.
[3]. مهذب الأحکام ، ج 18، ص 60.
[4]. مراد از یکسال، یک فصل برداشت است نه یکسال کامل. بنابراین اگر برخی از درختان در مدت یکسال دو بار ثمر بدهند مشتری نمی‌تواند به استناد اینکه به مدت یکسال میوه درخت را خریده در ثمره دوم نیز تصرف کند بلکه به عنوام ثمره دو سال محسوب می‌شود. خمینى، موسوی، سید روح اللّٰه، زبدة الأحکام، ص 151، سازمان تبلیغات اسلامى، تهران، چاپ اول، 1404 ق.
[5]. ضمیمه به معنای همراه کردن یک چیز با چیز دیگر است.، بستانی، فؤاد افرام، مهیار، رضا، فرهنگ ابجدی عربی-فارسی، متن، ص 57، انتشارات اسلامی، تهران، چاپ دوم، 1375ش.
[6]. مراد از فروش با ضمیمه این است که چیزی مانند یکی از درخت‌های باغ یا علف باغ یا یک متاع دیگری، به همراه فروش میوه به مشتری یکجا فروخته شود که در حقیقت، دو چیز با یک عقد به مشتری فروخته می‌شود. و آن دو چیز، یکی میوه هایی است که هنوز ظاهر نشده - مثلاً درخت تازه شکوفه داه اما شکوفه هنوز تبدیل به میوه نشده - و دیگری یکی از درخت‌های باغ یا علف باغ یا چیز دیگر است.
[7]. زبدة الأحکام، ص 150 – 151؛ منهاج الصالحین (للخوئی)، ج2، ص 62؛ منهاج الصالحین (للوحید)، ج 3، ص 74؛ سیستانى، حسینی، سید على، المسائل المنتخبة، ص 307، دفتر حضرت آیة الله سیستانى، قم، چاپ نهم، 1422 ق.
[8]. بهجت، محمد تقى، وسیلة النجاة، ص 485، انتشارات شفق، قم، چاپ دوم، 1423 ق.
[9]. گلپایگانى، صافی، لطف الله، هدایة العباد، ج 1، ص 339، دار القرآن الکریم، قم، چاپ اول، 1416 ق.
[10]. شیرازى، مکارم، ناصر، رسالة توضیح المسائل، ص 326، انتشارات مدرسه امام على بن ابى طالب علیه السلام، قم، چاپ دوم، 1424 ق.
[11]. هدایة العباد (للصافی)، ج1، ص: 339؛ منهاج الصالحین (للوحید)، ج 3، ص 74؛ زبدة الأحکام، ص 150 – 151؛ منهاج الصالحین (للخوئی)، ج 2، ص 62؛ وسیلة النجاة، ص 485.
[12]. امام خمینی و آیت الله بهجت.
[13]. آیت الله صافی، خویی، وحید.
[14]. هدایة العباد، ج 1، ص 339؛ زبدة الأحکام، ص 150 – 151؛ منهاج الصالحین (للخوئی)، ج 2، ص 62؛ وسیلة النجاة، ص 485؛ منهاج الصالحین (للوحید)، ج 3، ص 74.
[15]. رسالة توضیح المسائل (لمکارم)، ص 326.
ترجمه پرسش در سایر زبانها
: Apakah dibolehkan menjual buah yang masih di atas pohon?
19332
خرید و فروش
1392/10/04
Terdapat empat kondisi yang dapat digambarkan terkait dengan buah yang masih di atas pohon:
Tidak ada satu pun buah yang terlihat di atas pohon.
Buah telah tampak dan kelihatan namu
نظرات
