جستجوی پیشرفته
بازدید
5212
آخرین بروزرسانی: 1399/05/11
خلاصه پرسش
معجزات حسی و جسمی چه تفاوتی با معجزات علمی و عقلی دارند؟
پرسش
ویژگی‌های معجزات حسی و عقلی را توضیح دهید؟
پاسخ اجمالی

پیامبران الهی(ع) برای اثبات ارتباط خود با خدای متعال نیاز به معجزه دارند، و گرنه هر کس می‏تواند ادعای پیامبری کند.[1] از یک نگاه این معجزه با چند روش قابل ارائه است:

الف) معجزه حسی(جسمی): معجزه حسی معجزه‌ای است که با حواس پنج‌گانه انسان‌ها قابل درک باشد که این نوع از معجزه تنها برای آن دسته مردم از مردم، اتمام حجت خواهد کرد که در تماس مستقیم با آن بوده‌اند؛ مانند سرد شدن آتش بر ابراهیم(ع)،[2] معجزات نه‌گانه حضرت موسی(ع)[3] و ... .

گفتنی است، اگرچه معجزات حسی فراوانی از پیامبر اسلام(ص) گزارش شده است، اما از آن‌جا که دین اسلام، آخرین دین بوده و تا پایان عمر بشر باقی خواهد ماند، رویکرد اصلی آن، آوردن معجزه‌هایی علمی و عقلی بوده و به همین دلیل به بسیاری از درخواست‌های مشرکان مبنی بر آوردن معجزات حسی، پاسخ مثبتی ارائه نمی‌شود:

  1. «وَ قالُوا لَنْ نُؤْمِنَ لَک حَتَّی تَفْجُرَ لَنا مِنَ الْأَرْضِ ینْبُوعا»؛[4] گفتند: به تو ایمان نمی‌آوریم تا برای ما از زمین چشمه‌‏ای روان سازی.
  2. «لَوْ ما تَأْتِینا بِالْمَلائِکةِ إِنْ کنْتَ مِنَ الصَّادِقِینَ *‏ ما نُنَزِّلُ الْمَلائِکةَ إِلَّا بِالْحَقِّ وَ ما کانُوا إِذاً مُنْظَرِینَ»؛[5]

اگر راست می‌گویی؛ چرا فرشتگان را برای ما نمی‌آوری؟ ما فرشتگان را جز به حق نازل نمی‌کنیم و در آن هنگام دیگر مهلتشان ندهند.

در معجزه هر چه معرفت انسان نسبت به آن بیشتر باشد و آن معجزه، حسی‌تر و یقین‌آورتر باشد، انکار آن نیز دارای عذاب بیشتری خواهد بود؛ و به همین دلیل خداوند در جواب یاران حضرت عیسی(ع) که از آن‌حضرت(ع) مائده آسمانی درخواست کردند، فرمود: «قالَ اللَّهُ إِنِّی مُنَزِّلُها عَلَیکمْ فَمَنْ یکفُرْ بَعْدُ مِنْکمْ فَإِنِّی أُعَذِّبُهُ عَذاباً لا أُعَذِّبُهُ أَحَداً مِنَ الْعالَمِینَ»؛[6] خدا گفت: من آن مائده را برای شما می‌فرستم، ولی هر کس از شما از آن پس کافر شود چنان عذابش می‌کنم که هیچ‌یک از مردم جهان را آن‌چنان عذاب نکرده باشم.

بنابراین، بعد از ارائه‌ی معجزه حسی و انکار آن توسط افراد، دیگر به آنها مهلت داده نخواهد شد؛ زیرا در چنین حالتی به تمام معنا برای آنها اتمام حجت می‌شود، و تمام بهانه‌‏ها قطع می‌گردد، و چون مهلت زندگی به منظور اتمام حجت و احتمال تجدید نظر و بازگشت به سوی حق است، و چنین چیزی در مورد این‌گونه افراد معنا ندارد، پایان عمر آنها اعلام می‌گردد و به مجازاتی که استحقاق آن‌را دارند، می‌رسند.[7] اما خدا نخواسته تا سرنوشت مسلمانان نیز مانند برخی امت‌های گذشته به نابودی بیانجامد همان‌گونه که قرآن در این زمینه می‌فرماید: «وَ قالُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیهِ مَلَک وَ لَوْ أَنْزَلْنا مَلَکاً لَقُضِی الْأَمْرُ ثُمَّ لا ینْظَرُونَ»؛[8] و گفتند: چرا فرشته‏‌ای بر او نازل نشده است؟ اگر فرشته‏‌ای می‌فرستادیم که کار به پایان می‌رسید و به آنها هیچ مهلتی داده نمی‌شد.[9]

از این‌رو معجزه حسی مستمر و فراگیری در اسلام ارائه نشده است.

ب) معجزه علمی(عقلی): معجزه عقلی آن است که با حواس پنج‌گانه انسان قابل درک نیست و فقط با عقل قابل درک است، مانند اعجاز قرآن کریم که کسی نتوانسته و نمی‌تواند مانند آن را ارائه کند و یا این اعجاز که پیامبر(ص) خود را آخرین پیامبر معرفی کرد و بعد از گذشت هزار و چهارصد سال مشاهده می‌کنیم که هیچ فردی موفق نشد حتی با ادعای دروغین پیامبری، هواداران گسترده‌ای را در سطح جهان جذب خود نماید! و این نشانگر آن است که خداوند حتی این اجازه را نمی‌دهد که بعد از حضرتشان، مردم به صورت گسترده و جهانی پیرامون پیامبری دروغین جمع شوند.

ذکر این نکته نیز مهم است که هرچه انسان‌ها رشد یابند، معجزات عقلی و علمی ارزش بیشتری از معجزات حسی خواهد داشت.


[1]. «تعریف و اثبات اعجاز»، 115؛ «جایگاه معجزه در رسالت انبیاء»، 11681.

[2]. «اصل علیت و نسوختن ابراهیم در آتش»، 11171؛ «نسوختن حضرت ابراهیم(ع) در آتش با توسل به پیامبر اسلام(ص)»، 64778.

[3]. «معجزات نهگانه حضرت موسی(ع) )»، 87170؛ «داستان ید بیضاء، اژدها شدن عصا و گذر حضرت موسی از نیل»، 5451؛ «گشوده شدن رود نیل یا دریای سرخ به‌روی بنی اسراییل»، 25624.

.[4]اسراء، 90.

[5]. حجر، 7 -8.

[6]. مائده، 115.

[7]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 11، ص 16، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

[8]. انعام، 8.

[9]. «فرق بین معجزه پیامبر اکرم(ص) با معجزات سایر پیامبران»، 47414.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا شیعیان معتقدند که خداوند توسط جبرئیل به امام علی وحی نازل کرد، ولی اشتباهاً به پیامبر اکرم رسیده؟
    14304 شیعه آماج تهمتها 1388/12/19
    در پاسخ به این پرسش، توجه به نکاتی ضروری به نظر می رسد. الف. مهم ترین چیزی که برای یک محقق فرق و مذاهب لازم است این است که نخست از ...
  • قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء چه کسانی هستند؟
    54384 انسان کامل 1394/12/27
    عناوین نامبرده شده(قطب، اوتاد، ابدال، نجباء و صلحاء) از اصطلاحاتی است که در برخی کتاب‌های عرفانی آمده است و اشاره به مقاماتی دارد که اهل عرفان در مورد اهل سیر و سلوک و عرفان عملی بر می‌شمارند. اصرار و تأکید بر روی این اصطلاحات هر چند در کتاب‌های ...
  • آیا ارزش معنوی صدقه، متناسب با توانایی مالی فرد سنجیده می‌شود؟
    12575 انفاق و قرض الحسنه 1393/08/22
    در ارزش‌گذاری یک عمل، عوامل بسیاری دخالت دارند؛ مانند اخلاص، کمیت، سختی عمل و... بنابر این اگرچه کمیت و مقدار عمل نیز در ارزش‌گذاری اعمال دخالت دارد، امّا بدون شک میزان و ارزش واقعی بر اساس اخلاص و پاکی خود عمل است. خداوند می‌فرماید: آن‌کس که مرگ و ...
  • در صورتی که چند نفر به زنا کردن مردی شهادت داده و پس از اجرای حکم از شهادت خود برگردند دیه فرد معدوم بر عهده کیست؟
    9117 Laws and Jurisprudence 1388/08/10
    سؤال شما به دفاتر مراجع ارسال گردید و تا این لحظه پاسخ های زیر دریافت گردید:دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مدظله العالی):باید دیه کامله در میان چهار نفر تقسیم شود و به صاحبان خون داده شود.دفتر حضرت آیت الله العظمی سیستانی (مدظله العالی):این ...
  • آیا در روایات توصیه شد که بدن خود را با روغن‌های گیاهی ماساژ دهیم؟
    3012 حدیث 1402/06/20
     چرب‌کردن بدن با روغن‌های گیاهی، و مالش و یا ماساژ بدن با آنها، روشی است که از گذشته‌های دور در میان بسیاری از جوامع یکی از روش‌های درمان و یا کاهش‌دهنده بیماری‌ها مورد استفاده قرار گرفته و برخی موارد آن امروزه نیز در پزشکی نوین مورد تأیید قرار گرفته است.در ...
  • معنای «رجب» چیست؟
    39644 دیگر موارد 1397/03/19
    «رجب»؛ نام نهمین ماه از ماه‌های قمری است. بر اساس آنچه در کتب لغوی آمده، این ریشه در موارد «بزرگ‌داشت چیزی از روی هیبت آن» مورد استفاده قرار می‌گیرد. و این ماه را نیز از آن رو رجب نامیده‌اند که در دوران جاهلیت، آن‌را بزرگ شمرده و جنگ ...
  • تفسیر آیات 97 تا 99 سوره نساء چیست؟
    15089 تفسیر 1391/12/07
    در شأن نزول آيه 97 سوره نساء،[1] مفسران گفته‌‏اند؛ عده‌ای از مسلمانان كه به ظاهر شهادتين گفته بودند، با وجود این‌که قدرت داشتند از مكه به مدينه هجرت كنند، اما مهاجرت نكردند! زمانی كه رؤساى قريش به طرف بدر براى جنگ با مسلمانان می‌آمدند ...
  • نقش خانواده در گسترش آسیب‌‌های اجتماعی چگونه است؟
    18639 روش شناسی 1392/02/29
    خانواده، کوچک‌ترین نهاد اجتماعى است که اساس و زیرساخت واحدهاى بزرگ‌تر به شمار می‌رود. میزان موفقیت و سهمى که افراد براى ایفاى نقش در واحدهاى بزرگ اجتماعى ایفا می‌کنند بستگى تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایى‏استعدادهاى آنها در کانون مقدس خانواده دارد. خانواده در مسیر ...
  • آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟
    28822 رعایت مقررات و قوانین 1391/12/10
    تخلف از قوانین و مقررات نظام اسلامی جائز نیست اما در فرض مثال، چنانچه شرایط معامله رعایت گردد معامله باطل نیست (یعنی فروشنده مالک پول شده و خریدار هم صاحب آن جنس می‌شود)، اما کسی که اقدام به این عمل می‌کند، مرتکب گناه شده است.ضمائم:پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به ...
  • معنای شعایر اسلامی چیست؟ و شعایر اسلامی از دیدگاه قرآن چگونه است؟
    39427 تفسیر 1389/12/26
    شعایر اسلامی، مکان ها و نشان هایی می باشند که خدا آنها را برای عبادت قرار داده و انسان را به یاد خدا می اندازد. برای نمونه، صفا و مروه در قرآن کریم، دو مکان و علامت برای عبادتند که در مراسم حج خدا در آن ...

پربازدیدترین ها