اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:فرقهها، مذهبها، گروهها)
-
اباضیه
2021 فرقهها، مذهبها، گروهها
«اباضیه» پيروان فردی به نام «عبداللّه بن اباض تميمی« میباشند كه گرایش به عقاید خوارج داشت، اما از خوارج افراطى كناره گرفت تا جایی که با هشام بن حکم، متکلم معروف شیعی روابط صمیمان
-
اخباریگری ، اخباریون
2253 اصطلاحات فقهی - اصولی
«اخباریه» كه همان اصحاب حدیث هستند، در شیعه آنها را اخبارىها و یا اخباریون مینامند. پیروان این مکتب، اجتهاد را باطل دانسته و ادعا میکنند که تنها از اخبار و اشاعره
2153 فرقهها، مذهبها، گروههابه پیروان مکتب فکری ابوالحسن اشعری «اشاعره» گفته میشود. در اواخر قرن چهارم هجری ابوالحسن اشعری به دلایلی؛ از جمله ناتوانی معتزله از پاسخ
- اصحاب الفیل ، عام الفیل
475 سرفصلهای قرآنیچند دهه قبل از ظهور اسلام و به نقل مشهور در سال تولد پیامبر اسلام(ص)، شخصی به نام ابرهه که سپاهیان او فیلسوار بودند، به قصد تخریب
- اصحاب أخدود
2011 سرفصلهای قرآنی«اخدود» به معناى گودال بزرگ يا «خندق» است. در قرآن کریم به «اصحاب اخدود» اشاره شده که مفسران در ارتباط با آن معتقدند که کافران شکنجهگر، خندقهاى بزرگی مملو از آتش ایجاد میکردند تا مؤمنان را در آن
- اصحاب صفّه
- بنی اسرائیل
20662 سرفصلهای قرآنی«اسرائیل» نام دیگر حضرت یعقوب(ع) است؛ از اینرو به فرزندان و نوادگان ایشان «بنیاسرائیل» گفته میشود. علاوه بر آن در مواردی، عنوان «بنیاسرائیل» به «قوم یهود» گفته م
- بنی امیه ، امویان
3053 فرقهها، مذهبها، گروههابنیامیه در زمان جاهلیت از توانگران قریش بودند که شغل آنها تجارت و بازرگانی بود. عداوت و دشمنی بنیامیه با بنیهاشم به پیش از بنی عباس ، عباسیان
2630 فرقهها، مذهبها، گروههابنی عباس از نسل عباس بن عبد المطلب، عموی پیامبر اسلام(ص) بودند که از سال 123 تا
- جارودیه
1445 فرقهها، مذهبها، گروهها«جارودیه»، یکی از فرقههای «شیعه زیدیه» و پیرو فردی به نام «ابو الجارود» میباشند. برخی عقاید آنان عبارت است از: 1. پیامبر اسلام(ص)، امام على(ع) را تنها با بیان ویژگیها به امامت انتخاب کرد؛ اما مر
- خوارج
3748 فرقهها، مذهبها، گروهها«خوارج» یکی از پرحاشیهترین گروههایی به شمار میآیند که در تاریخ اسلام ظهور نمودند. آغاز شکلگیری این فرقه، هنگام پایان جنگ صفین بود که
- زید بن علی بن الحسین ، زیدیه
2358 شخصیتهازيد بن على بن الحسين(ع) فرزند امام سجاد(ع) از شخصيتهای ممتاز شیعه و جهان
- سرحوبیه
1378 فرقهها، مذهبها، گروههارجوع کنید: «جارودیه».
- صحابه
826 فرقهها، مذهبها، گروهها«صحابه» به معنای همراهان و یاران است، اما این واژه در متون اسلامی بیشتر در مورد مسلمانانی مورد استفاده قرار میگیرد که مدتی از زمان زندگی آنان همعصر با زمان زندگی پیامبر اسلام(ص) بوده است.
- صفویه
2117 فرقهها، مذهبها، گروهها«صفویه» یا «صفویان» نام یکی از سلسله پادشاهان ایرانی است که از اوایل قرن دهم هجری قمری در ایران در رأس حکومت قرار گرفتند. این سلسله نام خود را از یکی از نیاکانشان به نام صفی الدین اردبیلی گرفته است
- غلو ، غالی ، غلات
3206 سرفصلهای قرآنی«غلو» در لغت به معنای زیادت و بلند شدن میباشد؛ به عبارت دیگر، غلو تجاوز کردن از حد و اندازه است. و به تعبیری بهتر تجاوز کردن و یا فراتر گذاشتن از اندازه و جایگاه در هر چیز، غلو است.
خداوند
- قریش
- کلبیون
1235 فرقهها، مذهبها، گروههارجوع کنید: «ملامتیه».
- لائیک ، لائیسم ، سکولاریسم
2861 فرقهها، مذهبها، گروههااندیشه «لائیک» و «سکولار» به معنای «تفکیک دین از حکومت» و یا «جدایى دین از جامعه» میباشد که به هر دو معنای آن مورد پذیرش مجوس(زرتشتیان)
3330 سرفصلهای قرآنیپیش از پادشاهی مادها و قبل از ظهور «زرتشت» – که شواهدی نشانگر پیامبر بودن ایشان وجود دارد - بومیان غیر آریایی ایران، دینی داشتند که «آیین مغان» نامیده میشد. کلمۀ «م
- محمد بن علی بن ابی طالب ، محمد بن حنفیه ، کیسانیه
2660 شخصیتهانام اصلی محمد بن حنفیه؛ «محمد بن على بن ابیطالب»، و نام مادر او «خوله» دختر «جعفر بن قيس بن مسلمة بن عبيد بن ثعلبة بن يربوع بن ثعلبة بن الدؤل بن حنيفة» است. او را به خاطر نام قبیلهی مادرش به حنفی
- مرجئه
1661 فرقهها، مذهبها، گروهها«مرجئه» از جمله فرقههای اسلامی است که در نیمه دوم قرن اول هجری با انگیزههای سیاسی شکل گرفته و سپس مبانی فکری خود را به عنوان تفکری کلامی سر و سامان داد. تحولات فکری مرجئه به شکلگیری انشعاباتی د
- مسیحیت،مسیحی،نصرانی
623 سرفصلهای قرآنیبه آن دسته از پیروان عیسای مسیح(ع) که بعدها به پیامبر اسلام(ص) ایمان نیاوردند، مسیحی، نصرانی، ترسا و ... گفته میشود و آیین آنان با ع
- معتزله
2564 فرقهها، مذهبها، گروهها«اعتزال» در لغت به معنای دوری گزیدن و کناره گرفتن است و معتزله عنوان گروهی است که برجستگی آن در طرح مباحث کلامی بوده و در نیمۀ اول قرن دوم هجری(هشتم میلادی) در بصره بنیان گذاشته شده و بعدها به عنوا
- ملامتیه
2129 فرقهها، مذهبها، گروهها«ملامتیه» گروهی میباشند که با انجام کارهای ناپسند خلاف عرف و شرع، خود را در چشم مردم خوار نموده و وجههی مردمی خود را تباه مینمایند. گفته شده که آنان از مکتب «کلبیان» یا «کلبیون» که مؤسس آن، «آنت
پرسش های اتفاقی
-
مدل تعالی انسان در نظام پویای رحمانی چیست؟
13156 Islamic Philosophy 1389/12/11این سؤال بیان دیگری از مسئله مدینه فاضلهیا ایدئولوژی رهائی بخش است. مدینه فاضله افلاطون قدیمی ترین و مشهور ترین مدل تعالی انسان است که در کتاب «جمهوری» تصویر شده است. در عالم اسلام فیلسوفی چون فارابی در کتاب «آراء اهل مدینه فاضله» درباره ...
-
دختری هستم که به اذن پدر به خواندن صیغه عقد موقت با مردی رضایت دادم اما آنها به جای خواندن صیغه موقت، عقد دایم را خواندهاند، آیا عقد صحیح بوده است؟
10996 گوناگون 1392/07/17اگر به عقد دایم حتی بعد از آن نیز راضی نشدید، عقد باطل بوده است؛ ولی اگر (ولو برای لحظهای) راضی شدهاید، عقد صحیح است و با رها کردن و رفتن آن مرد، عقد باطل نمیشود یا اتمام نمیپذیرد. ولی شما میتوانید با مراجعه به حاکم شرع و ...
-
در قرآن کریم از واژه «حفده» استفاده شده است؟ معنای این واژه چیست و مراد از آن، چه کسانی هستند؟
280 1402/11/09«وَ اللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْواجِکُمْ بَنینَ وَ حَفَدَةً ...».[1]یک ترجمه آیه این است: «خدا براى شما از جنس خودتان همسرانى قرار داد و براى شما از همسرانتان فرزندان و نوادگان به وجود آورد».گفتنی است که در قرآن کریم از ...
-
در فرهنگ قرآن واژه «تحت» با «اسفل» چه تفاوت دارد؟
7472 تفسیر 1394/06/031. «تحت» به معنای زیر و پایین، مقابل «فوق» یعنی بالا است. تحت از ظروف مکانیّه است، در مقابل فوق؛ مانند «تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ»، «وَ ما تَحْتَ الثَّرى»، «تَحْتَ أَقْدامِنا»، «تَحْتَ الشَّجَرَةِ»، که در این موارد تحت به مکان پایین اطلاق شده است. بر خلاف «سفل» که در مقابل ...
-
آیا بر اساس روایات، پدر میتواند بدون اجازه - حتی بر خلاف مصلحت - هرگونه تصرفاتی در اموال فرزند بالغ و غیر محجورش داشته باشد؟
36687 درایه الحدیث 1393/03/28روایت معروفی از پیامبر اکرم(ص) وجود دارد که خطاب به فردی فرمود: «أَنْتَ وَ مَالُکَ لِأَبِیک»؛ یعنی تو و اموالت برای پدرت میباشی. این روایت در برخی منابع شیعه[1] و سنی[2] نقل شده است. اما نباید برداشتی کلی و استثناناپذیر ...
-
حضرت ابا الفضل العباس(ع) چگونه میتواند الگویی برای نسل امروز باشد؟
9213 اهل بیت و یاران 1394/05/06حضرت عباس بن علی بن ابیطالب(ع)، از جمله بزرگترین شخصیتها در مکتب تشیع به شمار میرود. او دارای ویژگیهای اخلاقی بسیار والایی است؛ تا جایی که مقامی نزدیک به معصومان دارد. امام سجاد(ع) در وصف او چنین میفرماید: «خداوند عباس را رحمت کند که برادرش حسین(ع) ...
-
با آنکه قرآن اعلام میدارد، فرشتگان از همه طرف، محافظ انسانها هستند؛ پس چرا این همه بلا و گرفتاری دامنگیر بشر میشود؟
33565 تفسیر 1393/03/24خداوند در قرآن میفرماید: «لَهُ مُعَقِّباتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ ...».[1] برای این آیه شریفه دو تفسیر بیان شده است: 1. برای انسانها، فرشتگانی قرار داده شده که آنان را از بلایا و اتفاقات ناگوار، دور نگه داشته ...
-
غایت و پایان حرکت وجودی و ایجابی چیست؟
1734 غایت شناسی 1401/03/301. حرکت در بیان فلسفی عبارت است از: تغییر تدریجی یا خروج تدریجی چیزی از قوه به فعل؛ یعنی حرکت، نحوه وجودی است که شیای به واسطهی آن به تدریج از حالت قوه خارج شده و به فعلیت میرسد.[1]مقصود از مرتبه فعل ...
-
آیا در این عصر به بردگی کشیدن دختران مجاز است؟
17764 برده داری 1388/05/21قبل از هر چیز، باید بدانیم که برده داری، موضوعی نیست که دین اسلام آن را بنیان نهاده باشد، بلکه این امر، واقعیتی بوده که در عصر ظهور اسلام، در تمام مناطق دنیا رواج داشته است و اسلام در حد امکان و از راه های مختلف، تلاش نموده ...
-
چرا دین کامل به طور دفعى و یکجا ارسال نشد، چه ضرورتى براى تدریجى بودن وجود داشت؟!
14260 Philosophy of Religion 1386/04/17تدریجى بودن دین امرى است که تابع توان فکرى و روحى انسان از یکسو و نیازها و ابتلاءات دنیوى و اجتماعى او از سوى دیگر است؛ از اینرو چون بشر اولیه توان فکرى لازم را نداشت، نمىتوانست معارف اعصار بعد را دریافت کند و همچنین بشر قبل از ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
884052 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
752771 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
730607 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
643180 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
642766 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
638907 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
576514 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576486 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558730 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
-
می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
544480 Practical 1389/02/22دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...
- اصحاب الفیل ، عام الفیل