4554
این ضرب المثل را میتوان در چند موضوع و معنای نسبتاً جداگانه به کار گرفت: 1. «شنیدن یک واقعیت از زبان دیگران، با دیدن همان واقعیت تفاوت بسیاری دارد» و اثبات یک واقعیت با دیدن با اثبات همان واقعیت با شنیدن آن بسیار متفاوت است. 2.موضوع و معنای دوم: «بسیاری از شنیدهها واقعیت ندارند». یعنی نباید تنها به شنیدهها اعتماد کرد و حقیقت را باید از دیدهها خواست. 3.موضوع و معنای سوم: «گاهی تنها باید به شنیدهها بسنده کرد و به دنبال دیدن نبود» و این در مواردی است که انسان با شنیدهها - که شاید منطبق با واقعیت هم باشد - نسبت به یک فرد و یا یک موضوع نظر مثبتی پیدا کرده باشد، اما با مشاهده آن فرد یا موضوع، جنبههای منفی دیگری را در آن یافت که جنبه مثبت به دست آمده از شنیدن را تحت الشعاع قرار داد. ضرب المثلی عربی، گویای همین موضوع است: «تسمع بالمعیدی خیرٌ من أن تراه»؛ آوازه معیدی(نام فردی است) را از دور بشنوی، بهتر از آن است که با او روبرو شوی! این مثل، همان مثل معروف فارسی است که میگوید: «آواز دهل شنیدن از دور خوش است».