اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصلهای قرآنی)
-
آیة الکرسی
1596 سرفصلهای قرآنی
یکی از آیات ویژه قرآن، آیة الکرسی و یا آیه 255 و به قولی آیه 255 تا آیه 257 قرآن میباشد.
منابع اسلامی به تفصیل در مورد تفسیر این آیات و نیز عباداتی که آیة الکرسی در آنها مورد استفاده قرار
-
اتراف ، مترف
937 سرفصلهای قرآنی
اگر فردی دارای رزق و روزی زیادی بوده و در زندگی خود، اسراف و لذتجویی را محور قرار دهد، فردی مترف به شمار خواهد آمد. معمولا چنین افرادی در مقابل فرستادگان خدا و آموزههای دینی از خود مقاومت نشان می
-
اصحاب الفیل ، عام الفیل
2419 سرفصلهای قرآنی
چند دهه قبل از ظهور اسلام و به نقل مشهور در سال تولد پیامبر اسلام(ص)، شخصی به نام ابرهه که سپاهیان او فیلسوار بودند، به قصد تخریب
- اعجاز قرآن
1444 سرفصلهای قرآنیقرآن کریم کتابی است که از طرف خداوند و برای هدایت مردم بر حضرت محمد(ص) نازل شده است.
این کتاب
- اهل کتاب
5076 سرفصلهای قرآنی- باطل ، بطلان
- بدعت
2702 سرفصلهای قرآنی- برهان
2999 سرفصلهای قرآنیبرهان، ثابت کنندهی حقانیت امور به طور قطع و یقین است. این کلمه، واژهای عربی است که در مورد ریشهی آن میان لغتشناسان اختلاف است، ولی بعید نیست این واژه در اصل مصدر
- تجارت ، بازرگانی
2814 سرفصلهای قرآنی«تجارت» و «بازرگانی» در لغت و عرف مردم به انجام مبادلات و داد و ستدها با هدف به دست آوردن سود گفته میشود و نیز به فعالیتهایی که در جریان مبادله کالا و یا خدمات از مرحلهی تولید تا مرحله مصرف انجا
- جوان ، جوانمردی ، فتی ، فتوت
5530 سرفصلهای قرآنیواژهی «فتوت» به معنای «جوانمردی» و «جوانی» از ریشه «فتی» به معنای جوان، و یا جوان قوی میباشد. این واژه و مشتقات آن در قرآن به صورت «
- حق ، حقوق ، حقیقت
32951 سرفصلهای قرآنی«حق» که جمع آن «حقوق» است، به معناى «راه رفتن در ميان جاده»، «دنبالکردن راستى و درستى» و «هر چیز را از روى حکمت در جاى خود قرار دادن» میباشد.
به عبارت دیگر
- دلایل و برهانهای اثبات پروردگار
2470 سرفصلهای قرآنیپیامبران و رسولان الهی و دیگر اندیشمندان خداباور در طول تاریخ در صدد اثبت وجود پروردگار با دلایل مختلف بوده و هستند.
بخشی از دلایل و برهانهایی که توسط آنان ارائه شده است از این قرار است .
- رمضان
6308 سرفصلهای قرآنی«رمضان» در لغت به معنای شدّت حرارت، و حرارت سنگ ناشی شدّت حرارت خورشید میباشد. نیز گفته شده است که به معنای گرمای شدید و برگشت از بادیه به شهر میباشد؛ امّا در اصطلاح، رمضان نام ماه نهم از ماههاى
- سبیل ، سبیل الله
- شادی ، فرح ، طنز ، نشاط
4771 سرفصلهای قرآنیشادی واقعی از دیدگاه یک فرد باایمان زمانی متصور است که او را یک گام به خدایش نزدیکتر کند. با این وجود، انسانها به دلیل حس طریق
1045 سرفصلهای قرآنیطریق و طریقه به معنای راه، شیوه، روش، آئین، مسلک، حال، حالت، عادت، خو، پیشه و شغل بوده و بارها با مشتقات گوناگون در قرآن کریم مورد استفاده قرا
- طمث ، حیض ، قرء ،پریود ، عادت ماهانه
3677 اصطلاحات فقهی - اصولی«حیض» به خونى گفته میشود كه پس از بلوغ، به صورت عادت ماهانه، در ایامى خاص از رحم زن بیرون میآید. از حیض به «طمث» و «قرء» هم تعبیر میشود، و به بانوانی كه در حالت ح
- عطر ، بوی خوش
3134 سرفصلهای قرآنی- عمران
1401 سرفصلهای قرآنی- غضب ، خشم
- قرعه ، قرعهکشی
2548 اصطلاحات فقهی - اصولیقرعه از جمله قواعد معروفی است كه در بسيارى از ابواب فقه - چه در منازعات چه در غير منازعات - به كار میرود و اندیشمندان دانش فقه در موارد فراوانی به آن تمسک کردهاند.
اين قاعده، هم داراى م
- قریش
- کاهن ، کهانت
3052 سرفصلهای قرآنی«کهانت» یعنی ادعای دانستن اسرار دنیا و عالم غيب، با ادعای ارتباط با موجودات ماورایی. و «کاهن» به کسی گفته میشود که در نظر برخی عوام، دارای الهام و قدرتی مرموز و خارق العاده بوده، و با الههها و
- کسالت ، تنبلی، بیانگیزگی
2523 سرفصلهای قرآنیتعالیم و آموزههای دین اسلام کسالت و تنبلی را رد کرده و خواستار نشاط لوح ، الواح ، لوح محفوظ
895 سرفصلهای قرآنییکی از معانی «لوح»، تخته چوب میباشد و نیز هرآنچه بتوان با استفاده از آن، چیزی را ساخته و یا بر روی آن چیزی را نگاشت که به همین دلیل، خداوند هم از چوبهای بهکار رفته در کشتی مسیحیت،مسیحی،نصرانی
2129 سرفصلهای قرآنیبه آن دسته از پیروان عیسای مسیح(ع) که بعدها به پیامبر اسلام(ص) ایمان نیاوردند، مسیحی، نصرانی، ترسا و ... گفته میشود و آیین آنان با ع
- نعمت
- وقار ، وقر
2927 سرفصلهای قرآنیواژه «وقار» در لغت عرب به معنای آرامش و سکون - البته آرامش بدنی و ظاهری - است.
لسان العرب درمعنای وقار و وقر و موارد استعمال آن در لغت عرب، میگوید: «وقر» به معنای چیز سنگین در گوش
- همسایه ، همسایگی ، جوار
5062 سرفصلهای قرآنییکی از تعالیم و آموزههای اجتماعی اسلام حق همسایه و چگونگی تعامل با همسایگان است که بسیار مورد تأکید و سفارش است. از همسایه و هسایگان در م
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
دلایل خلیفة الله بودن انسان در زمین چیست؟ آیا آیات قرآن و روایات این موضوع را تأیید می کند؟
53940 تفسیر 1390/05/23مفسران قرآن کریم در ذیل آیات 30 تا 39 سوره بقره، همچنین آیه 39 سوره فاطر، و ...، درباره خلافت و جانشینی انسان بحث های مشروحی ارائه کرده اند. بعضى گفتهاند منظور جانشین فرشتگانى است که پیش از این در زمین زندگى مىکردند. برخی برآنند ...
-
حکم روزهخواری چیست؟
30532 قضای روزه و کفارات 1392/04/30روزهخواری چند صورت دارد که هر کدام دارای احکام مخصوصی است: 1. اگر کسی برای روزه نگرفتن عذر شرعی دارد؛ مانند اینکه مسافر است و یا بیماریای دارد که روزه گرفتن به او ضرر میرساند، در این صورت اگر چه روزه بر او واجب نیست، اما نباید در ...
-
آیا آیاتی به نام آیات مغربی وجود دارند که در آنها شمساییل و برقاییل و کاکاییل و لوماییل و کیفاییل را از فرشتگان بداند؟
76815 علوم قرآنی 1389/05/24علی رغم جست و جو های گسترده این اسامی (شمساییل و برقاییل و کاکاییل و لوماییل و کیفاییل) را در روایات ائمه طاهرین نیافتیم. این اسامی را در نوشته ها و کتاب هایی که منسوب به علوم غریبه است در ضمن اورادی یافتیم که از نظر سند ...
-
آیا یک مرد که به همسرش مهریه بدهکار است،می تواند هر سال مازاد عایدی خود را به عنوان بخشی از بدهی، به همسرش بپردازد؟
18627 Laws and Jurisprudence 1389/08/17دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):در صورتی که معمولا (همان گونه که در عرف امروز معمول است) زنان آن را مطالبه نکنند جزء دیونِ قابلِ کسر محسوب نمی شود.پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:مانعی ندارد که ...
-
آیا محدث نوری از نوشتن کتاب فصل الخطاب پشیمان شد؟
14075 تاريخ بزرگان 1388/10/19این که آیا تحریفی در قرآن کریم انجام شده یا خیر، موضوعی است که بحث های بسیاری را در بین دانشمندان اهل سنت و شیعه برانگیخته است؛ زیرا برخی کتاب هایی که از دیدگاه این دو گروه معتبرند، شامل روایاتی هستند که از آن، بوی تحریف قرآن ...
-
مرز میان گذشت و زیر بار ستم نرفتن چیست؟
11031 معیار شناسی (دین و اخلاق) 1392/04/29عفو و گذشت از خصایص و ویژگیهای انسانهای بزرگ و نشانه بزرگواری روح است. در مکتب اسلام این صفت از فضایل اخلاقی شمرده شده است. دینی که پیامبرش برانگیخته شد تا مکارم و فضایل اخلاقی را به اتمام برساند و خود نیز دارای خُلق عظیم بود. در آیات ...
-
آیا روز قیامت خداوند با دانشمندان دینی که از علمشان سوء استفاده میکنند، سخن نمیگوید، و نظر رحمتش را از آنان برمیدارد؟
2788 قرآن 1400/01/28در آموزههای دینی وارد شده است که برخی افراد به دلیل گناهانی که انجام میدهند، روز قیامت مورد توجه خداوند قرار نمیگیرند:قرآن در این زمینه میفرماید: «وَ لَا یکلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لَا ینظُرُ إِلَیهْمْ یوْمَ الْقِیامَةِ وَ لَا یزَکیهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ ...
-
آنانی که همسرانی جوان و کودکانی خردسال دارند، اگر آرزوی شهادت کنند، آیا نوعی خودخواهی به شمار نمیآند؟
9962 احکام فرزندان 1396/08/08رسیدن به مقام والای شهادت در راه خدا، آرزوی هر مسلمانی است. اولیای الهی بویژه در دعاها و مناجات با پروردگار از وی درخواست رسیدن به چنین جایگاهی را داشتند: «اخْتِمْ لَنَا بِالسَّعَادَةِ وَ الشَّهَادَةِ فِی سَبِیلِک»؛[1] خدایا سرانجام ما را سعادت و شهادت ...
-
آیا در مورد ذکر «یا علی»، توصیهای در روایات وجود داشته و پاداشی برای آن اعلام شده است؟
22473 حدیث 1397/06/05بر پایه روایات متواتر از رسول اکرم(ص) که در کتب فریقین بدان اشاره شده، به یاد امام علی(ع) بودن، خود نوعی عبادت است: 1. «ذِکْرُ اللهِ عَزَّ وَ جَلَّ عِبادَةٌ وَ ذِکْری عِبادَةٌ وَ ذِکْرُ عَلِیٍّ عِبادَةٌ وَ ذِکْرُ الْأَئِمَّةِ مِنْ وُلْدِهِ عِبادَة»؛[1] یاد ...
-
چرا پس از مردن شخص، دهان و چشمهای او را میبندند؟
42619 بیشتر بدانیم 1397/10/10فقها در برخی از احکام کفن و دفن مردگان گفتهاند: مستحب است دهان و چشمهای مرده را ببندند.[1] این حکم برگرفته از روایات و برخی گزارشات از رفتار امامان معصوم(ع) است؛ از جمله اینکه امام صادق(ع) در جریان فوت فرزندشان(اسماعیل)، ریش و سبیل ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
893374 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
800893 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
766398 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه میکند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت میکند؟
687682 Practical 1390/07/12نفرین در آموزههای دینی ما مسئلهای شناخته شده است، چنانکه در آیات و روایات آمده است:«بریده باد هر دو دست ابولهب»؛ «از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان میرود». و... .منتها همانگونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، و هر دعایی از هر فردی قرین اجابت نیست، ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
662253 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
650494 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
604930 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
581952 Laws and Jurisprudence 1385/10/20پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فىالذمّه[1] بهجا آورد و پس از آن نماز قضا مىشود
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
580927 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
565992 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
- اعجاز قرآن