گنجینه پاسخ‌ها (طبقه بندی موضوعی:عرفان و اخلاق )
-
اصطلاح «وجود منبسط» در فلسفه به چه معنا است؟ اولین بار توسط چه کسی مطرح شد؟ و آیا ریشه در قرآن و سنت دارد؟
153 1397/09/08 وحدت وجودوجود منبسط ، اصطلاحی عرفانی- فلسفی است و به معنای وجود عام گسترده می باشد. از نگاه فلسفی ، وجود در یک مرتبه از تحقق عینی نه ذهنی خود ، دارای عموم سعی است ؛ به این معنا که در عین تحصل و تشخص و وحدت و... ...
-
آیا جمله «شهید به وجه الله نظر می‌کند» برگرفته از آیات و روایات است؟
140 1397/09/05 انسان و خداشهید نظر می کند به وجه الله ، سخنی از امام خمینی ره در مورد مقام و جایگاه شهیدان در پیشگاه خداوند است. [ 1 ] این جمله برگرفته از ایات و روایات زیر است: 1. وجوه یومئذ ناضره ، الى ربها ناظره ؛ [ 2 ] در ...
-
آیا در مورد ذکر «یا لطیف» احادیث صحیحی وجود دارد؟
221 1397/08/22 ذکرلطیف از جمله صفات الهی است [ 1 ] که بارها در قران کریم از ان یاد شده است. ذکر و توسل با استفاده از این نام پروردگار نیز در ضمن بسیاری از دعاهای ماثور وجود دارد ؛ مانند: 1. ...اللهم انی اسالک بمنک الکریم ...
-
آیا در آموزه‌های اسلامی توصیه شده است که در برابر متکبّران، ما نیز برخوردی متکبّرانه داشته باشیم؟!
127 1397/08/19 حدیثیکی از ویژگی های نکوهش شده در اموزه های دینی ، ویژگی تکبر و خود بزرگ بینی در برابر دیگران است که در مقابل ان ویژگی پسندیده تواضع و فروتنی است که مؤمنان به داشتن ان توصیه شده اند. با این وجود ، تواضع در ...
-
مقصود از «ظاهر بودن خدا به صورت جماد و حیوان» در سخن برخی از عارفان چیست؟
198 1397/08/12 وحدت وجوداگر مقصود از این ظهور و بروز ، ادعای دیدن خدا در قالب یک حیوان و یا جماد باشد ، باید ان را از شطحیات و اشتباهاتی دانست که قابل دفاع نیست ؛ اما اگر مقصود از ان ، اول و اخر و ظاهر و باطن بودن خداست که در ...
-
در ابتدای اسلام، سرویس‌های بهداشتی چگونه ساخته شده و چه نام داشتند؟
344 1397/07/30 حدیثدر گذشته ، مکانی که در ان قضای حاجت می شد ، با نام هایی ؛ مانند الخلا ، الغائط ، المخرج ، الکنیف ، المتوضا ، الحظیره و ... شناخته می شد و به چاه فاضلاب ، البالوعه می گفتند. اگر چه در روایات به ...
-
اطلاق ثبوتی و اثباتی به چه معنا است؟
271 1397/07/21 عرفان نظریدر علم اصول ، اصطلاح اطلاق و مطلق در جایی به کار برده می شود که لفظ یا کلام به وسیله برخی صفات و یا عوارضی که می تواند داشته باشد ، قید نخورده باشد. [ 1 ] در یک تقسیم ، اطلاق دارای دو قسم است: 1. اطلاق ...
-
اگر هنگام خوردن غذا، مهمانی وارد شود، آیا توصیه شده است که از سر سفره تکان نخورده و به احترام او از جا برنخیزیم؟!
445 1397/07/12 حدیثدر فرهنگ اسلامی ، سفره غذا - از ان جهت که نمادی از نعمت های پروردگار است - از حرمت و جایگاهی ویژه برخوردار می باشد. در همین راستا سفارش شده است تا زمانی که سفره پهن است و مشغول خوردن غذا هستید ، اگر شخصی ...
-
هفت ویژگی که باعث می‌شود تا انسان در روز قیامت در سایه و پناه الهی باشد، چیست؟
280 1397/06/17 حدیثبر پایه روایاتی از پیامبر اسلام ص ؛ روز قیامت هفت گروه از مردم در زیر سایه و پناه الهی هستند: 1. ابو سعید خدرى از ابوهریره از پیامبر خدا ص نقل می کند: هفت گروه اند که خداى متعال ، انان را در ان روزى که ...
-
در یکی از کتاب‌های عرفان نظری، عبارت توهین‌آمیزی در مورد نحوه باردارشدن حضرت مریم(ع) دیدم که شهوت او با دیدن جبرئیل تحریک شد و ...! نظر شما در این مورد چیست؟
428 1397/06/03 عرفان عملی و اخلاقدر مورد چنین عبارتی که در کتاب ممد الهمم در شرح فصوص الحکم امده ، باید گفت: 1. فصوص الحکم تالیف محی الدین عربی یکی از متون مهم درسی عرفان نظری است که و شرح های زیادی بر ان نوشته شده است. یکی از انها ممد ...
-
بر اساس آموزه‌های اسلامی، شخصیت افراد در چندسالگی به صورت کامل شکل گرفته و قابل تغییر نخواهد بود؟
335 1397/05/21 حدیثبر اساس اموزه های اسلامی و با جمع بندی ایات و روایات ، این گونه نیست که بعد از گذر از سنی ، انسان نتواند شخصیت خود را تغییر داده و مجبور باشد تا اخر عمر و به صورت جبری در سایه شخصیتی ثابت ادامه حیات دهد ...
-
معنای روایتی که بر اساس آن، مقام یک راوی حدیث از هزار عابد غیر محدّث بالاتر است، چیست؟! آیا عارفانی وجود ندارند که مقامی والاتر از محدّثان داشته باشند؟!
466 1397/05/14 حدیثدر تعالیم و اموزه های دین اسلام ، دانشمندان دین شناس و اندیشمندانی که علمشان در جهت خدمت دین و دنیای مردم و جامعه باشد ، در مقایسه با دیگر اقشار ، در پیش گاه خداوند دارای جایگاهی برتر و والاترند. [ 1 ] ...
-
مراد از «ظل اول» یا «اولین سایه» در عرفان اسلامی چیست؟
368 1397/05/02 اصطلاحاتاز نظر عرفان اسلامی حقیقت وجود فقط از ان خداوند متعال است ، و ماسوی الله نمود خداوند هستند ؛ و به همین جهت در نظر انان یکی از بهترین تعبیرات در مورد حقیقت عالم و ماسوی الله این است که عالم و ماسوی الله ...
-
آیا توصیه‌ای از جانب معصومان(ع) وجود دارد که مؤمنان گاهی در قبر بخوابند تا به یاد آخرت باشند؟
322 1397/04/23 حدیثبنابر تحقیق و جست وجو ؛ روایتی از پیشوایان معصوم دینی نیافتیم که صریحا به خوابیدن انسان زنده در قبر سفارش و توصیه کند. اما با این وجود: اولا: روایتی نیز نیافتیم که مؤمنان را از چنین کاری بازدارد. ثانیا: ...
-
براساس آموزه‌های دینی آیا «تخصص» مقدم بر «تعهد و تقوا» است؟
403 1397/04/22 تفسیرتعهد پاک دستی و التزام به کار و تخصص ، دو عنصر اساسی براى مدیریت صحیح در تمام جوامع دنیا است که در اموزه های دینی از تعهد تعبیر به تقوا می شود. این موضوع در تعالیم قران ، اگر چه به صورت مدون به عنوان ...
-
آیا در روایتی آمده است که هر فرد مؤمن باید سه سنت نهادینه شده از خدا، پیامبر(ص) و امام(ص) در خود داشته باشد؟
309 1397/04/16 حدیثدر روایتی از امام رضا ع چنین امده است: هیچ مؤمنی از اهل ایمان نخواهد بود ، مگر ان که سه ویژگی در او نهادینه باشد: سنتی از پروردگارش ، سنتی از پیامبرش و سنتی از ولی امام او. سنتی راه و روشی از پروردگار ...
-
مقصود از این‌که انسان از نعمت اسماء و صفات خداوند برخوردار است، چیست؟
381 1397/04/11 انسان شناسیاگر مقصود از پرسش این باشد که اسامی و صفات الهی در خارج از ذات الهی تحقق یافته اند و انسان و یا هر موجود دیگری اسمی از اسمای الهی و صفتی از صفات او است ؛ در این صورت ، این سخن درست نیست و بر اساس ادله ...
-
آیا امام هادی(ع) در مورد صوفیه و دراویش فرمودند حتی آنانی که خود را به اهل‌بیت(ع) منتسب می‌کنند را نیز باید طرد کرد؟
409 1397/04/09 حدیثبا جست وجویی که داشتیم ، اولین منابعی که این روایت را نقل کرده اند ، کتاب هایی ؛ مانند حدیقه الشیعه مقدس اردبیلی [ 1 ] و الهدایا لشیعه ائمه الهدی مجذوب تبریزی [ 2 ] هستند که در قرن دهم و یازدهم تالیف شده ...
-
منظور از اطوار سبعه(اطوار هفت‌گانه قلب) در عرفان اسلامی چیست؟
622 1397/04/08 اصطلاحاتاطوار جمع طور به معنای حالت ها و کیفیت ها است. [ 1 ] در اصطلاح عرفانی ؛ جلوه ها و مظاهر دل را گویند که به اطوار دل مشهور است. اطوار هفت گانه قلب در نگاه عرفانی عبارت اند از: 1. طور اول: که ان را صدر ...
-
این‌که در برخی از روایات آمده است که «انسان در دنیا مسافر است»، ناظر به چه واقعیتی است؟
401 1397/04/05 حدیثبر اساس اموزه های اسلامی ؛ انسان ، باید دنیا را یک سفر و خود را مسافر ان بداند که مقصدش اخرت است ، پس باید از فرصت ها استفاده کرده و از تباه شدن عمر و استعداد جلوگیرى نماید ؛ برای نمونه ؛ امام على ع در ...
-
معنای «رجب» چیست؟
386 1397/03/19 دیگر مواردرجب ؛ نام نهمین ماه از ماه های قمری است. بر اساس انچه در کتب لغوی امده ، این ریشه در موارد بزرگ داشت چیزی از روی هیبت ان مورد استفاده قرار می گیرد. و این ماه را نیز از ان رو رجب نامیده اند که در دوران ...
-
گناهان مختلفی در روایات به عنوان کلید دیگر گناهان اعلام شده است. به نظر شما کدام گناه، گناه کلیدی است؟
529 1397/02/30 حدیثهمان گونه که در پرسش امده ، در منابع اسلامی با روایات مختلفی روبرو می شویم که هر کدام گناهی را به عنوان کلید و سرچشمه دیگر گناهان معرفی می کنند: 1. غضب کردن ؛ امام صادق ع : غضب کردن ، کلید هر شری است ...
-
«خرقه» در عرفان اسلامی کنایه از چیست؟
743 1397/02/24 اصطلاحاتخرقه در لغت به معنای تکه پارچه ، یا جامه ای است که از تکه های پارچه دوخته شده باشد. در تصوف و عرفان ، واژه خرقه هم به معنای لباسی مخصوص است که پوشیدن و دراوردن ان دارای اداب و رسوم ویژه ای می باشد ؛ و ...
-
«زهد این نیست که تو مالک چیزی نباشی، بلکه زهد آن است که چیزی مالک تو نباشد».
آیا این سخن منتسب به امام علی(ع) در منبع معتبری وجود دارد؟
663 1397/02/20 حدیثدرباره معنا و حقیقت زهد چنین گفته شده است: لیس الزهد ان لا تملک شیئا ، بل الزهد ان لا یملکک شی ؛ [ 1 ] زهد این نیست که مالک چیزی نباشی ، بلکه زهد این است که چیزی تو را به ملک خود درنیاورد. حقیقه الزهد ...
-
معنا و جایگاه «خرابات» و «پیر خرابات» در عرفان اسلامی چیست؟
553 1397/02/16 اصطلاحاتخرابات در لغت جمع خرابه به معناى شراب خانه ، میخانه ، میکده و ویرانه ها است. [ 1 ] و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری ، و فانى شدن وجود جسمانى. [ 2 ] خراباتی به کسی می ...
-
با آنکه قواعد دانش منطق برای همگان شناخته شده است، پس چرا اندیشمندان اختلاف نظر دارند؟
592 1397/02/13 عملیاصل وجود اختلاف در میان جوامع بشری امری طبیعی بوده ، و حتی گاه وجود عقل و طبیعت بشری نیز چنین امری را اقتضا می کند ؛ زیرا عوامل محیطی و شرایط روحی نیز گاهی بر منابع ادراکی تاثیرگذارند. اما همان گونه که ...
-
اگر شاد کردن دل مؤمنان دارای پاداش است، آیا این پاداش، شامل حال کسانی نیز می‌شود که برنامه‌های طنزی را تولید کرده و مردم را شاد می‌کنند؟
589 1397/02/10 حدیثانسان ، موجودی چند بعدی است که یکی از ابعاد وجودی او بعد احساس و عاطفه است ، به همین جهت انسان ها گاهی شاد و خندان هستند و گاهی هم به سبب عواملی ، غم و اندوه انان را فرا می گیرد. شادی واقعی از دیدگاه اسلام ...
-
آیا این عبارت که به امام علی(ع) نسبت داده می‌شود، مستندی دارد: «خداوند دو چیز را بسیار عظیم خلق کرد؛ یکی آسمان و عظیم‌تر از آن انسان را»؟
528 1397/02/08 درایه الحدیثدر دیوان منسوب به امام علی ع درباره حقیقت انسان شعری وجود دارد که بر عظمت و گرامی داشت افرینش انسان نسبت به موجودات دیگر دلالت دارد: اتزعم [ 1 ] انک جرم صغیر * * * و فیک انطوى العالم الاکبر . [ 2 ] ...
-
آیا هرکس که عملش بر اساس بدعت باشد، شیطان در مقابل عبادت او مانعی ایجاد نکرده، بلکه حتی او را به خشوع و گریه نیز وا می‌دارد؟
721 1397/01/29 درایه الحدیثروایتی از پیامبر خدا ص ، درباره بطلان عمل بدعت گذار چنین نقل شده است: من عمل فی بدعه خلاه الشیطان و العباده و القى علیه الخشوع و البکا ؛ [ 1 ] هرکس به بدعتى عمل کند ، شیطان ، او را با عبادت تنها می گذارد ...
-
«رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» به چه معنا است؟
675 1397/01/12 اصطلاحاترحمت در لغت به معنای اراده رساندن خیر به دیگران ، [ 1 ] رقت ، عطوفت و رافت ، [ 2 ] امده است. رحمت امتنانیه به این معنا است که پیش از این که مخلوق کاری انجام دهد و استحقاق رحمت داشته باشد ، خداوند بر ...
-
چه دعاهایی برای خارج کردن محبت دنیا از قلب مفید است؟
800 1397/01/05 دستور العمل هانزدیک شدن به خدا و خارج کردن محبت غیر او از دل ، هدفی مقدس است که هر دعایی می تواند به ان کمک کند ، اما امامان و پیشوایان ما ، در برخی از دعاها و مناجات های خویش با پروردگار ، این موضوع را صریحا از خداوند ...
-
گاه انسان تنها در ذهن و قلبش و بدون آنکه چیزی بر زبان آورد، دست به دعا برداشته و چیزهایی را از خدا می‌خواهد. آیا پروردگار به این دعاها نیز توجه می‌کند؟
710 1397/01/04 تفسیراگرچه خدای تعالی از تمام اسرار و باطن انسان و نیازهای مورد نظر او اگاهی دارد ، اما با این وجود سفارش کرده تا او را بخوانند و وعده اجابتش را مقید به قید اذا دعان [ 1 ] وقتی او را بخوانند کرده است. از طرفی ...
-
آیا مادر حضرت سلیمان(ع) به او توصیه کرد که در شب زیاد نخوابد، زیرا موجب تهیدستی در آخرت می‌گردد؟
742 1396/12/28 درایه الحدیثگرچه خواب به عنوان یکی از نعمتهای الهی در ایات فراوانی از قران کریم به بشر گوشزد شده است ، اما در همان کتاب مقدس ، بارها توصیه به تهجد و شب زنده داری و نیز کار و کوشش شده است که پیامد طبیعی ان خودداری ...
-
آیا در روایات به شستن پاهای عروس توسط داماد در شب زفاف سفارش شده است؟!
1138 1396/12/24 زمان و مکان همبستریاز رسول خدا ص در اداب شب زفاف امده است: اوصى رسول الله ص علی بن ابی طالب ع فقال یا علی اذا دخلت العروس بیتک فاخلع خفها حین تجلس و اغسل رجلیها و صب الما من باب دارک الى اقصى دارک فانک اذا فعلت ذلک اخرج ...
-
«ولی تابع» در عرفان به چه معنا است؟
635 1396/12/15 مقاماتیکی از مباحث مهم عرفان مبحث ولایت و ولی است ؛ شاید یکی از بلندترین قله ی محبوب و مطلوب عرفا رسیدن به مقام ولایت و معرفی ان است. اهل عرفان با بیانات مختلف ولی را معرفی می کنند: 1. ولی شخصی است که طاعت ...
