گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:عرفان و اخلاق )
-
آیا رعایت‌نکردن حقوق متقابل اجتماعی موجب کم شدن بارش باران می‌شود؟
86 1399/04/02 حدیثابتدا به عنوان یک مقدمه مهم باید گفت ؛ کم و زیاد شدن نعمت‌های مادی عوامل گوناگونی داشته و همواره به معنای توجه و یا خشم خداوند نیست. به عنوان نمونه افزایش نعمت ، گاه به دنبال طاعت بندگان بوده و گاه برای ...
-
آیا حقیقت انسان قبل از ورود به عالم دنیا و در عالم مثال به دور از هر گونه صفت رذیله‌ای متنعم است؟
140 1399/03/21 انسان شناسیموضوعی که به نقل از برخی کتاب‌ها در پرسش مطرح شده است ، ناظر به وجود هر انسانی در عالم مثال ، به وجود مثالی خود است. [ 1 ] در تبیین این مطلب چنین گفته شده است: از ان‌جا که هر انسان ، یعنی نفس جزئى او ...
-
«إنهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل»؛ زنان مرد دانا را شکست می‌دهند، اما مرد نادان آنان را شکست می‌دهد! این جمله از کیست و معنایش چیست؟
169 1399/03/20 شعرعبارت یاد شده در پرسش را اگرچه با همین الفاظ در کتب روایی نیافتیم ، اما گویا در سده‌های گذشته به عنوان سخنی از پیامبر اسلام ص نقل می‌شد. به عنوان نمونه مولوی در قرن هفتم این سخن را در قالب شعر دراورده ...
-
آیا می‌توانیم عرفان را از غیر معصومان(ع) نیز بیاموزیم و نکاتی که آنان ذکر کرده، اما در کلام معصومان نیست را به عنوان نکته‌ای عرفانی بپذیریم؟
243 1399/02/13 کلیاتپاسخ به این پرسش با توجه به نکات ذیل مشخص می‌شود: دریافت حقایق و معارف دین نیاز به کسب علوم و مقدماتی است ؛ نظیر دانش صرف ، نحو ، معانی ، بیان ، منطق ، فلسفه و ... . دانستن بسیاری از دانش‌ها در توسعه ...
-
آیا صفات اخلاقی درونی افراد؛ مانند طمع، حرص، دنیا طلبی، بخل، و ... ذیل احکام فقهی قرار می‌گیرند؟
290 1399/01/11 صفات اخلاقیفقه به معنای عام ان شامل هر موضوعی می‌شود که دین در مورد ان دیدگاهی را ارائه کرده است. با این نگاه ، حتی صفات اندرونی انسان نیز می‌توانند در محدوده ان قرار گیرند ، اما از ان‌جا که احکام فقه مصطلح ، مربوط ...
-
«إذا قلت یا رب أین الطریق إلیک؟ جاءک النداء: فارق نفسک و تعال»؛ (اگر بپرسی خدایا! راه رسیدن به تو چیست؟! پاسخ خواهد آمد که خودت را رها کن و بیا). آیا این عبارت، روایت و یا برگرفته از روایت است؟
455 1399/01/06 حدیثیکی از راه‌های رسیدن و تقرب به سمت خدا ، [ 1 ] خالی کردن دل از غیر خدا است. به این معنا که بنده هر انچه غیر از خدا است را از دل خود بیرون کرده و اگر از غیر از خدا نیز کمک می‌گیرد ، قدرت مستقلی را برای ...
-
معنای «نور سیاه» در ادبیات عرفانی چیست؟ و آیا به موضوع نور سیاه در آیات قرآن و احادیث اهلبیت(ع) اشاره شده است؟
353 1398/12/25 مقام شناسیدر نظر اهل عرفان هنگامی که اسرار توحیدی بر قلب سالک وارد گردد ؛ نوری را در قلب خود مشاهده می‌کند که از عرش تا لایه‌های زیرین زمین را احاطه کرده است. و این نور چون رنگ ندارد او را نور سیاه می‌نامند. [ i ...
-
گناهان چشم چیست؟ و چه راه‌کاری برای ترک این گناهان پیشنهاد می‌کنید؟
382 1398/12/21 گناهدر میان اعضای بدن ، چشم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و بیشترین رابطه انسان با محیط پیرامونی با استفاده از این عضو صورت می‌گیرد ، با این وجود در روایات بیان شده است که چشم کمترین شکرگزاری را در میان ...
-
«بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید *** در این عشق چو مردید همه روح پذیرید».
معنای این شعر مولوی چیست و آیا با آموزه‌های اهلبیت(ع) همخوان است؟!
593 1398/12/04 حدیثمولوی در مورد مرگ شعر زیبایی دارد که برخی از ابیات ان چنین است: بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید در این عشق چو مردید همه روح پذیرید بمیرید بمیرید و زین مرگ مترسید کز این خاک برایید سماوات بگیرید بمیرید ...
-
«ذکر جَلی» و «ذکر خَفی» بدعتی از بدعت‌های صوفیان است، یا در منابع دینی نیز به آن اشاره شده است؟
395 1398/11/30 ذکرابتدا باید گفت که بر اساس صریح انچه در قران کریم امده است ، خداوند به هر کار خیری چه اشکار باشد و چه پنهان ، پاداش خواهد داد. [ 1 ] از طرفی ذکر و یاد خدا دارای اثار مهم و فروانی است. [ 2 ] ذکر خداوند ...
-
حقایق بزرگی را از زبان برخی عارفان برجسته می‌شنویم، چگونه است که آنان به حقانیّت تشیع پی نبرده بودند؟!
414 1398/11/28 مقام شناسیطبیعی است هر کس برای رسیدن به هر مطلبی تلاش کند ، خداوند او را در رسیدن به ان کمک می‌کند. [ 1 ] غالبا هدف اصلی عرفا رسیدن به مقام شهود و شناخت قلبی خداوند است ، و خداوند نیز به میزان تلاش و ظرفیت انها ...
-
فتوت و جوان‌مردی از نگاه آموزه‌های اسلام به چه معنا است؟
450 1398/11/17 صفات اخلاقیواژه فتوت از ریشه فتی [ 1 ] به معنای جوان ، [ 2 ] و جوان قوی [ 3 ] است که معادل ان در زبان فارسی کلمه جوان‌مردی است. [ 4 ] این واژه و مشتقات ان در قران به صورت فتی ، [ 5 ] فتیه ، [ 6 ] الفتیه ، [ 7 ] ...
-
کسی که متصف به صفت یا غنی باشد چگونه است؟ چه حالات و روحیاتی را تجربه می‌کند و افعالش چه تغییری می‌کند؟ و در مسیر بندگی او چه اتفاقاتی می‌افتد؟
476 1398/11/07 فضایل اخلاقیغنی در لغت به معنای توانگر شدن مصدری و توانگری و بی‌نیازی وصفی است. [ 1 ] داشتن صفت غنا و بی‌نیازی گاهی مثبت و مطلوب است و گاهی منفی و نامطلوب ؛ بر این اساس باید احتمالات مختلف را بررسی کنیم تا مشخص شود ...
-
«انسان، مدنی بالطبع است». این عبارت را توضیح دهید؟
747 1398/11/01 انسان شناسیاجتماعیبودن انسان بدیهی و روشن است ؛ انچه مورد گفت‌وگوی اندیشمندان است ، دلیل و تحلیل ان است که ایا این ویژگی انسان ، اقتضای سرشت او است که از ان به مدنی بالطبع بودنش تعبیر می‌اورند ، یا ان‌که انسان از ...
-
روح الارواح چیست؟ آیا اصطلاحی قرآنی یا عرفانی است؟
570 1398/10/16 اصطلاحاتعبارت و اصطلاح روح الاواح ، در قران کریم و یا در روایتی از پیامبر اسلام ص و یا معصومان ع نیامده است ، اما در کتابهای عرفانی این اصطلاح استفاده شده است. مقصود از روح الارواح موجودی است که فیض اول و منشا ...
-
آیا این عادلانه است که فردی بعد از چشیدن لذت گناه، توبه کرده باشد، سپس جایگاه او برابر با کسی شود که آن گناه را مرتکب نشده است؟!
763 1398/10/05 استغفار و توبههمانگونه که در پرسش امده ، روایاتی مبنی بر این وجود دارد که گناه‌کار توبه‌کار ، مانند کسی است که اصلا گناه انجام نداده است: امام باقر ع : توبهکننده از گناه مانند کسى است که گناه ندارد . [ 1 ] اما باید ...
-
«گر بدیدی حس حیوان، شاه را / پس بدیدی گاو و خر الله را»!
آیا این شعر مولوی کفرآلود نیست؟!
1221 1398/09/24 انسان شناسیگر بدیدی حس حیوان ، شاه را / پس بدیدی گاو و خر ، الله را این بیت از مجموعه اشعار مثنوی مولوی بوده ؛ [ 1 ] و مقصود از ان تبیین محدوده‌ی قوای ادراکی انسان است ؛ که با حواس ظاهری نمی‌توان امور غیر محسوس ...
-
«اذکار سبعه» که سفارش به خواندن آن شده است، چیست و چه اثراتی دارد؟
2274 1398/09/23 ذکرگفته می‌شود که برخی از بزرگان معاصر ، به خواندن اذکاری به نام اذکار سبعه و یا ذکرهای هفت‌گانه توصیه کرده‌اند: 1. بسمله ، یعنی گفتن بسم الله الرحمن الرحیم ، [ 1 ] 2. حوقله ، یعنی گفتن: لا حول و لا قوه ...
-
آیا در آموزه‌های اسلامی به عبادتی با نام «چله کلیمیه» توصیه شده است؟
1817 1398/09/20 چله نشینیواژه چله برگرفته از عدد چهل است که در اموزه‌های ادیان مختلف ، بسیار به چشم می‌خورد. در این راستا می‌توان به اهمیت چهل سالگی ، [ 1 ] و مبعوث شدن پیامبر ص در همین سن ، اهمیت حفظ چهل حدیث ، [ 2 ] مدت وعده ...
-
چه افرادی به عنوان کاتبان وحی هنگام نزول آیات قرآن در کنار پیامبر اسلام(ص) حضور داشته و آن‌را می‌نگاشتند؟
1475 1398/09/12 قرآنپس از نزول ایات قران بر پیامبر اسلام ص ، حضرتشان انها را تلاوت فرموده و افراد مخصوصی که در کنار ایشان بودند ، ان ایات را می‌نوشتند. البته دلیلی وجود ندارد که غیر از انان ، افراد دیگر حق نگارش ایات را نداشتند. ...
-
اسلام نسبت به «اپرتونیزم» یا اصل «فرصت طلبی» چه دیدگاهی دارد؟
1121 1398/09/11 گناه و رذائل اخلاقیاگر اپورتونیزم را این‌گونه معنا کنیم که باید فرصت طلب و ابن الوقت بود و به هیچ اصولی پایبند نباشیم و هرگاه لازم باشد تغییر جهت داده و منافع خود را همواره بر منافع دیگران و جامعه ترجیح دهیم ، و از هر ...
-
سواد اعظم در فرهنگ روایات و فرهنگ عرفان و تصوف به چه معنا است؟
984 1398/08/20 اصطلاحاتسواد اعظم در فرهنگ روایات به معنای جمعیت انبوه و اکثریت افراد جامعه است. به نظر می‌رسد این لفظ ذاتا دارای بار منفی یا مثبت نیست ؛ بلکه به حسب قرائن و موارد به کار گرفته شده متفاوت است ، گاهی بار منفی دارد ...
-
چه کنیم تا مرگ آسانی داشته باشیم؟
1123 1398/08/11 دستور العمل هاابتدا باید گفت که برای انسان مؤمن ، گاه مرگ دشوار نیز نعمتی است که او را از گناهان دنیایی پاک کرده و با روحی پاک روانه اخرت می‌کند. با این وجود دعاهایی وجود دارد که انسان مرگ راحتی را از خدا بخواهد. [ ...
-
معنای وجود ربطی در حکمت اسلامی چیست؟
1257 1398/07/14 وحدت وجودوجود ربطی در حکمت اسلامی به این معنا است که وجود معلول‌ها و ممکن‌ها ، نسبت به خداوند متعال عین ربط و اضافه اشراقی هستند ؛ یعنى استقلالى از خود ندارند ، و کاملا وابسته به مبدا فیض بوده ، و با کسب فیض وجود ...
-
آیا عبارت مشهور «دروغ‌گو دشمن خدا است» ریشه قرآنی و روایی دارد؟
4872 1398/05/28 دروغ بر خدا و پیامبرامروزه ، عبارت دروغ‌گو دشمن خدا است به صورت یک ضرب‌المثل مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد و با جست‌و‌جویی که در منابع داشتیم ، ایه‌ای از قران کریم و یا روایتی از معصومان ع را نیافتیم که این عبارت مشهور را ...
-
برای جلوگیری از حوادثی که هنگام سفر رخ می‌دهد، خواندن چه سوره‌ها و آیاتی مناسب است؟
3289 1398/05/27 قرآنابتدا باید گفت ؛ حوادثی که برای انسان‌ها رخ می‌دهد ، یا بر اساس تدبیر خداوند در عالم وجود ، وقوع انان قطعی و حتمی بوده که چاره‌ای از رخ‌دادن ان نیست ، و یا ان‌که چیزی است که با عواملی ؛ مانند صدقه ، دعا ...
-
آیا داشتن روحیه‌ای احساسی و دلسوزی بیش از حد برای دیگران، ویژگی اخلاقی مثبتی است؟!
1706 1398/05/22 فضایل اخلاقیاصل دلسوز بودن برای مردم ، کاری پسندیده و مورد سفارش تعالیم دینی است. و پیشوایان دین هم چنین روحیه‌ای داشتند: لقد جاکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمؤمنین رؤف رحیم ؛ [ 1 ] به یقین ، ...
-
شکستن نماز چه حکمی دارد؟ علت آن چیست؟
19166 1387/04/01 • دیگر احکام مرتبط با نمازاز جمله احکام نمازهای واجب ان است که قطع و شکستن نماز در حال اختیار حرام است ، [ 1 ] مگر در برخی موارد که کاری اضطراری بوجود اید. [ 2 ] اما اگر انسان شک کند که نماز را درست خوانده یا نه ، نباید به شک ...
-
عبادت ما برای خود ما است، یعنی چه؟ این مسئله با عبادت برای خدا چگونه قابل جمع است؟
14683 1387/01/27 دستور العمل هااز ان‌جا که خداوند ، حکیم است و به کار عبث و بیهوده امر نمی‌کند ، قطعا عبادت‌هایی که ما را به انجام انها امر نموده ، دارای اثار و فوایدی است ، و چون خداوند غنی بالذات است و به این عبادت‌های ما نیازی ندارد ...
-
برای خودسازی و تزکیۀ نفس از کجا باید شروع کرد؟
74620 1386/12/26 عرفان و اخلاقتزکیه ؛ یعنی پاککردن نفس از ناپاکی‌ها. در قران مجید نیز ایاتی دربارۀ اهمیت تزکیۀ نفس امده است ، اما باید دانست که نقطۀ شروع در تزکیۀ نفس و خودسازی ، برای افراد مختلف ، متفاوت است. برای کسی که اسلام نیاوررده ...
-
چگونه از دیدن فیلم‌های مبتذل، توبه کنم؟
60807 1386/11/29 استغفار و توبهگناه و معصیت ، مانند لجن‌زار متعفنی است که انسان ، هر چه بیشتر در ان فرو می‌رود ، کمتر بوی تعفن ان‌را حس می‌کند ؛ زیرا حس بویایی او از کار می‌افتد و متوجه غرق شدن بیشتر خود نمی‌شود. از طرف دیگر ، تصمیم ...
-
دین برای انسان است یا انسان برای دین؟
10352 1386/11/18 دینهرچند دین چون باز نمود سرشت و فطرت انسان است ؛ یعنی انسان و دین دو روی یک سکه هستند ، در نتیجه تعیین این که کدامیک برای دیگری است سهل و اسان نیست ، ولی از ان‌جا که انسان محور همۀ معارف و حقایق علمی و عملی ...
-
شیطان برای اجرای چه اهداف و برنامه‌هایی از خدای متعال مهلت خواست؟!
11790 1386/08/24 ابلیس و شیطانگمراه کردن انسان‌ها ، دعوت انها به اعمال خرافی و بدعت‌ها ، و وادار کردن انسان به تغییر و تبدیل در افرینش خدا ، از اهداف و برنامه‌هایی است که در قران به شیطان نسبت داده شده است.
-
فنا در عرفان به چه معنا است؟
19508 1386/08/24 مقاماتفنا واژه‌ای است عربی و در لغت به معنای نیست و نابود شدن است. و در اصطلاح عارفان ، مستغرق شدن بنده در حق را گویند. بدان‌گونه که بشریت بنده در ربوبیت حق محو شود. سالکان و پویندگان طریق الی الله ، راه وصول ...
-
آیا امکان دیدن خدا وجود دارد؟
17829 1386/08/19 تجلی ذاتیبه حکم عقل و شرع خدای متعال ، - نه در دنیا و نه در اخرت - با چشم سر قابل دیدن نیست ، ولی با چشم دل قابل مشاهده است. دل‌ها به مقدار ظرفیت وجودی ، از طریق شهود باطنی ، پس از پاکی درون و تصفیه باطن به واسطه ...
