گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:عرفان و اخلاق )
-
منظور از نفی خواطر به وسیلهی معرفت نفس چیست؟ و طریقهی عملی این کار چیست؟
51 1399/12/09 حدیثظاهرا مقصود این است که اگر انسان معرفت نفس پیدا کند ، میفهمد در جهان هستی چه جایگاه و ارزشی دارد ، در نتیجه کالای گرانبهای نفس و تواناییهای خود را در افکار بیهوده و خیالات بیفایده هزینه نمیکند ؛ وقت ...
-
بر اساس آموزههای دینی، معیار محبت و دوستی دو جانبه چیست؟ آیا همین که تو شخصی را دوست داشته باشی، نشانگر آن است که او نیز تو را دوست دارد؟!
61 1399/12/04 حدیثدر اموزههای دین اسلام محبت و دوستی نسبت به برادران دینی ، بیشترین نقش را در روابط اجتماعی ایفا میکند به گونهای که اساس دین محبت معرفی شده است: هل الدین الا الحب ؟ ؛ [ 1 ] ایا دین ، جز محبت و دوستی ...
-
مراحل سهگانهی نگاه و شهود عارف نسبت به وجود کدام است؟
102 1399/11/23 چینش وجودمقصود از تقسیم وجود مطلق به سه مرحله: مرحلهی ذات خدا ، مرحلهی عالم و مرحلهی تجلی است ؛ [ 1 ] یعنی در واقع تقسیم نگاه و شهود عارف است که سهگونه است. بنابراین ، وجود عالم هم میتواند از نوع دوم باشد ...
-
مادیگرایان میگویند: مغز تصاویر را به صورت کوچک تفسیر و سپس با نسبتسنجی تجربی، بزرگی آنها را درک میکند. آیا این حرف آنها ورود به سفسطه است؟
103 1399/11/19 انسان شناسیاولا: در نسبتسنجی بین دو چیز باید دو طرف تصور شوند و باید در همان جایی که سنجش صورت میگیرد وجود داشته باشند. بنابراین ، اگر در ذهن فقط یک صورت کوچک وجود داشته و طرف دیگر وجود ندارد ، چگونه سنجش صورت ...
-
آیا قرائت قرآن بدون عمل به آن، مسخرهکردن این کتاب مقدس بوده و کاملا بیفایده است؟
184 1399/11/18 قرآندر اموزههای دینی تاکید شده است که علاوه بر خواندن و حفظ قران کریم ، باید در ان تدبر نمود و به دستورات ان نیز عمل کرد تا برای انسان سودمند باشد: کتاب انزلناه الیک مبارک لیدبروا ایاته و لیتذکر اولوا ...
-
گفته میشود که علما و دوستان خدا هر کدامشان نوع خاص و ویژهای از شهود را دارند. آیا این به معنای پذیرش نسبیگرایی و عدم نیاز به تقلید و پیروی از مقررات دقیق دینی نیست؟!
117 1399/11/15 شهود قلبیابتدا باید گفت که نسبیگرایی در برخی مباحث پذیرفته است ، مثلا انکه یکی از راه تهجد بیشتر به خدا نزدیک میشود ، دیگری از راه صدقه و کمک به محرومان و مستضعفان و یکی نیز از راه نشر دانش و ... ؛ اما ان نسبیتی ...
-
آیا تفکر در مورد نفس و عجایب آن جایز است؟ اصلا آیا فکر میتواند در حیطهی نفس مجرد راه پیدا کند؟
121 1399/11/12 روح و نفستفکر در مورد حقیقت نفس و عجائب ان ، از مباحث مورد ترغیب و تشویق دین است ؛ [ 1 ] امام علی ع میفرماید: من عرف نفسه ، عرف ربه ؛ هر کس خود را شناخت خدای خود را شناخت. [ 2 ] عرفا و حکمای اسلامی بر این باورند ...
-
آیا انسان فوق مرتبه اسماء الله و از مقام احدیت است و بازگشت او نیز به سوی مقام احدیت خواهد بود؟
145 1399/11/08 مقام شناسیبر اساس عرفان اسلامی ، تمام عالم ، فروغ جمال حق و بازتاب اسما و صفات او است ؛ مبحث اسما الله ، در عرفان از یکسو نمایانگر وجه ارتباط خدا با عالم و ادم است ؛ و از سوی دیگر ، واسطۀ معرفتشناختی خدا و انسان ...
-
مگر نمیگویند خدا بود و دیگر هیچ، پس خداوند مادهی اولیهی ما را از کجا آورد؟! آیا مقداری از خودش را تبدیل به عالم مادّی کرد؟!
242 1399/11/04 انسان شناسیانچه به طور خلاصه در این مورد میتوان گفت این است که در نظر فیلسوفان و اهل معرفت ، هر چند هیچ چیز دقیقا شبیه خداوند نیست ، و خداوند نیز دقیقا شبیه هیچ چیز نیست ، اما در میان موجودات ، بهترین مثال نه مثل ...
-
مراد از «نکاح ازلی» چیست و آیا ریشه در آیات و روایات دارد؟
200 1399/10/30 عرفان عملی و اخلاقموضوع نکاح ازلی از مباحث مطرح در علم عرفان است و در ایات و روایات چنین مبحثی مطرح نیست. البته عارفان سعی میکنند مطالب خود را به گونهای به ایات و روایات مرتبط کنند. انان در توضیح نکاح ازلی میگویند: ...
-
آیا هر یک از حضرات معصومان(ع) در این عالم مأموریتی دارند و مأموریت امام رضا(ع) دستگیری از عرفا و سالکان در مرحله «نور ذات» است؟!
240 1399/10/11 امام رضا عبر اساس اموزههای دینی ، ائمه ع نور واحدند و در ویژگیهای مربوط به امامت مشترکاند. [ 1 ] البته همانگونه که در برخی از خصوصیات جسمی متفاوتاند ، در برخی از ویژگیهای معنوی هم ممکن است تفاوتهایی داشته ...
-
روایتی وجود دارد که در پانزده تا شانزده سالگی، پسران را برای روزه ادب نمایید. آیا این روایت با توصیههایی که در مورد تعلیم واجبات از دوران کودکی وجود دارد، ناهمخوان نیست؟
235 1399/10/02 حدیثاز انجا که اسلام به تربیت دینی و اسلامی فرزندان اهمیت بسیاری داده است ؛ [ 1 ] لذا مشاهده میشود که در برخی روایات به مراحل و زمان تربیت فرزند و مراحل تربیتی او بر اساس سن و سال ، اشاره شده است. در یکی ...
-
چه توصیههایی در روایات وجود دارد که با انجام آنها مانند روزی که از مادر متولد شدهایم، بیگناه و پاک و پاکیزه میشویم؟
300 1399/09/30 حدیثخداوند بخشنده در قران کریم ، بارها توبه و استغفار را راهی برای پاک شدن از گناه اعلام کرده است. در منابع حدیثی نیز دستورالعملهایی بیان شده است که اگر انسان بر انها مراقبت داشته باشد ، میتواند به عنوان ...
-
آیا امام علی(ع) به شخصی که مورد توهین و فحاشی قرار گرفته بود، فرمود که شما نیز میتوانید به او فحاشی کنید؟!
351 1399/08/25 حدیثدر موضوع فحاشی و ناسزا گفتن به دیگران ، باید گفت اصل این کار در تعالیم دینی به عنوان رفتاری ناپسند مورد نکوهش قرار گرفته [ 1 ] و به عنوان یکی از صفات زشت و رذیلههای اخلاقی به شمار امده است. پیامبر ...
-
آثار و نشانههای قرب الهی و نزدیکشدن به خدا چیست؟
449 1399/08/15 قربقرب در لغت ؛ به معنای نزدیکی یک چیز به چیز دیگر است. [ 1 ] این نزدیکی گاه از جهت مکانی و گاه از جهت زمانی است. قرب در عرف عام معنای دیگری هم دارد که همان داشتن ارزش و منزلت و جایگاه در نزد دیگری است. به ...
-
انوار قاهره، استشراف و استشراق معنایشان چیست؟
370 1399/07/27 اصطلاحاتانوار قاهره یکی از اصطلاحاتی است که در فلسفهی اشراق [ 1 ] فراوان به کار رفته است. سهروردی شیخ اشراق مکتب فلسفی خود و چگونگی چینش موجودات عالم را بر اساس نظام نوری جواهر نورانی و ظلمانی بنا نهاده ، و ...
-
آیا پندهایی که در نامهی 31 نهج البلاغه از سوی امام علی(ع) خطاب به فرزندشان امام مجتبی(ع) وجود دارد، منافی با معصومبودن امام دوم نیست؟
432 1399/06/29 حدیثامام علی ع جدای از مقام عصمت و امامت ، از جمله شخصیتهای تاریخی است که در طول شصت و اندی سال عمر خویش ، [ 1 ] در صحنههای مختلف اجتماعی حضوری پررنگ داشت و به اصطلاح فردی جامعهشناس ، سیاستمدار و ... بود ...
-
بهترین کسانی که انسان عارف برای سیر و سلوک خود میتواند به عنوان استاد انتخاب نماید، چه کسانی هستند؟
417 1399/06/11 عرفان و اخلاقانچه مسلم است ، سالک برای رسیدن به کمال نهایی خود باید مراحل و منازلی را در مسیر سیر و سلوک طی کند. این مراحل اگرچه با نامها و عددهای متفاوتی ذکر شده است ، اما همگی به یک مسیر واحد اشاره دارند. مسلما ...
-
آیا رعایتنکردن حقوق متقابل اجتماعی موجب کم شدن بارش باران میشود؟
485 1399/04/02 حدیثابتدا به عنوان یک مقدمه مهم باید گفت ؛ کم و زیاد شدن نعمتهای مادی عوامل گوناگونی داشته و همواره به معنای توجه و یا خشم خداوند نیست. به عنوان نمونه افزایش نعمت ، گاه به دنبال طاعت بندگان بوده و گاه برای ...
-
آیا حقیقت انسان قبل از ورود به عالم دنیا و در عالم مثال به دور از هر گونه صفت رذیلهای متنعم است؟
602 1399/03/21 انسان شناسیموضوعی که به نقل از برخی کتابها در پرسش مطرح شده است ، ناظر به وجود هر انسانی در عالم مثال ، به وجود مثالی خود است. [ 1 ] در تبیین این مطلب چنین گفته شده است: از انجا که هر انسان ، یعنی نفس جزئى او ...
-
«إنهن یغلبن العاقل و یغلبهن الجاهل»؛ زنان مرد دانا را شکست میدهند، اما مرد نادان آنان را شکست میدهد! این جمله از کیست و معنایش چیست؟
656 1399/03/20 شعرعبارت یاد شده در پرسش را اگرچه با همین الفاظ در کتب روایی نیافتیم ، اما گویا در سدههای گذشته به عنوان سخنی از پیامبر اسلام ص نقل میشد. به عنوان نمونه مولوی در قرن هفتم این سخن را در قالب شعر دراورده ...
-
آیا میتوانیم عرفان را از غیر معصومان(ع) نیز بیاموزیم و نکاتی که آنان ذکر کرده، اما در کلام معصومان نیست را به عنوان نکتهای عرفانی بپذیریم؟
656 1399/02/13 کلیاتپاسخ به این پرسش با توجه به نکات ذیل مشخص میشود: دریافت حقایق و معارف دین نیاز به کسب علوم و مقدماتی است ؛ نظیر دانش صرف ، نحو ، معانی ، بیان ، منطق ، فلسفه و ... . دانستن بسیاری از دانشها در توسعه ...
-
آیا صفات اخلاقی درونی افراد؛ مانند طمع، حرص، دنیا طلبی، بخل، و ... ذیل احکام فقهی قرار میگیرند؟
696 1399/01/11 صفات اخلاقیفقه به معنای عام ان شامل هر موضوعی میشود که دین در مورد ان دیدگاهی را ارائه کرده است. با این نگاه ، حتی صفات اندرونی انسان نیز میتوانند در محدوده ان قرار گیرند ، اما از انجا که احکام فقه مصطلح ، مربوط ...
-
«إذا قلت یا رب أین الطریق إلیک؟ جاءک النداء: فارق نفسک و تعال»؛ (اگر بپرسی خدایا! راه رسیدن به تو چیست؟! پاسخ خواهد آمد که خودت را رها کن و بیا). آیا این عبارت، روایت و یا برگرفته از روایت است؟
994 1399/01/06 حدیثیکی از راههای رسیدن و تقرب به سمت خدا ، [ 1 ] خالی کردن دل از غیر خدا است. به این معنا که بنده هر انچه غیر از خدا است را از دل خود بیرون کرده و اگر از غیر از خدا نیز کمک میگیرد ، قدرت مستقلی را برای ...
-
معنای «نور سیاه» در ادبیات عرفانی چیست؟ و آیا به موضوع نور سیاه در آیات قرآن و احادیث اهلبیت(ع) اشاره شده است؟
835 1398/12/25 مقام شناسیدر نظر اهل عرفان هنگامی که اسرار توحیدی بر قلب سالک وارد گردد ؛ نوری را در قلب خود مشاهده میکند که از عرش تا لایههای زیرین زمین را احاطه کرده است. و این نور چون رنگ ندارد او را نور سیاه مینامند. [ i ...
-
گناهان چشم چیست؟ و چه راهکاری برای ترک این گناهان پیشنهاد میکنید؟
1342 1398/12/21 گناهدر میان اعضای بدن ، چشم از جایگاه ویژهای برخوردار بوده و بیشترین رابطه انسان با محیط پیرامونی با استفاده از این عضو صورت میگیرد ، با این وجود در روایات بیان شده است که چشم کمترین شکرگزاری را در میان ...
-
منظور از عرفان نظری و عرفان عملی چیست؟ و چه تفاوتی با هم دارند؟
33735 1391/10/25 نظریبرای عرفان عملی دو معنا مطرح است: یکی نفس خود سلوک و رفتار. و دیگری تعلیماتی که مشتمل بر شیوهی سلوک است. عرفان نظری گاهی در مقابل معنای اول قرار داده میشود ، و گاهی در مقابل معنای دوم ؛ یعنی عرفان نظری ...
-
یک جوان برای پاکسازی خود، قبل از حج یا عمره چه اقداماتی را باید انجام دهد؟
8560 1387/09/18 تزکیه نفسانجام کارهایی که در زیر میاید برای پربار شدن این سفر معنوی ، توصیه میشود: 1. انسان باید نیت خود را برای خدا خالص کند تا انگیزۀ غیر خدایی در ان نباشد. از گناهان توبه نماید. 3. اگر حق و حقوقی از مردم ...
-
بریدن کامل از زندگی اجتماعی و پناه بردن به گوشهای خلوت چه حکمی دارد؟
17187 1387/05/02 اختلاف روش هاگوشهگیری گاهی کامل و همیشگی است و گاهی ناقص و مقطعی ، کنارهگیری کامل و همیشگی به جهاتی اشکال دارد ؛ زیرا: گوشهگیری کامل و همیشگی خلاف طبع بشر و سنت الهی است ؛ چون سنت و مشیت ذات حق تعالی بر این است ...
-
شکستن نماز چه حکمی دارد؟ علت آن چیست؟
22840 1387/04/01 • دیگر احکام مرتبط با نمازاز جمله احکام نمازهای واجب ان است که قطع و شکستن نماز در حال اختیار حرام است ، [ 1 ] مگر در برخی موارد که کاری اضطراری بوجود اید. [ 2 ] اما اگر انسان شک کند که نماز را درست خوانده یا نه ، نباید به شک ...
-
آیا وجود استاد در مسیر تزکیه و خودسازی ضروری است؟
9076 1386/10/26 عرفان و اخلاقمسلما راهی به این دشواری و مهمی احتیاج به استاد دارد. استاد اولیۀ انسان خداوند است ؛ زیرا علاوه بر انکه از طریق فطرت ، انسان را به سوی این مسئله راهنمایی کرد ، پیامبران ع را نیز برای هدایت انسانها فرستاده ...
-
از دیدگاه قرآن، انسان موجودی ظلوم و جهول است، یا خلیفة الله؟!
10387 1386/08/26 تفسیرقران از طرفی نسبت به مقام شامخ انسان ، با تعابیر گوناگون تجلیل کرده و از طرفی دیگر در ایات فراوان ، او را مورد نکوهش و سرزنش قرار داده است. حرکت انسان در دو قوس صعود و سقوط بینهایت است و حد و مرزی ندارد ...
-
تا چه مدت ترک یک گناه، تضمین میکند که انسان دوباره به آن رجوع نکند؟
11958 1386/04/20 استغفار و توبهایه و روایتی به طور صریح در این باره وجود ندارد ؛ اما در روایات امده است که هر کس چهل روز در تمام کارهایش اخلاص داشته باشد و انها را برای رضای خداوند انجام دهد ، خداوند حکمتش را در قلب او استوار و بر زبانش ...
-
شیطان چگونه و از چه راههایی در فکر و اندیشه ما نفوذ کرده و خواستههاى خویش را القا میکند؟!
32892 1386/03/19 ابلیس و شیطانشیطان موجودى است از جنس جن ؛ از اینرو میتواند با تمثل به اشکال گوناگون خویش را در قالب هر چیزی اعم از حیوان یا انسان ، غیر از معصومین ع بنمایاند ؛ لذا یکى از اساسیترین راههاى اغواگرى او همین طریق ...
-
ثواب قرائت کدام یک از سورههای قرآن بیشتر است؟
121772 1386/02/26 حدیثقران کتاب عمل است. از نظر اسلام باید به قران مجید به عنوان کتاب زندگی و یک مجموعهی کامل درسهای انسانسازی نگاه کرد. کسانی که تنها به دنبال قرائت و تلاوت سوره یا سورههایی که ثواب بیشتری دارند ، از برکات ...