گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:Theoretical)
-
سواد اعظم در فرهنگ روایات و فرهنگ عرفان و تصوف به چه معنا است؟
404 1398/08/20 اصطلاحاتسواد اعظم در فرهنگ روایات به معنای جمعیت انبوه و اکثریت افراد جامعه است. به نظر می‌رسد این لفظ ذاتا دارای بار منفی یا مثبت نیست ؛ بلکه به حسب قرائن و موارد به کار گرفته شده متفاوت است ، گاهی بار منفی دارد ...
-
معنای وجود ربطی در حکمت اسلامی چیست؟
500 1398/07/14 وحدت وجودوجود ربطی در حکمت اسلامی به این معنا است که وجود معلول‌ها و ممکن‌ها ، نسبت به خداوند متعال عین ربط و اضافه اشراقی هستند ؛ یعنى استقلالى از خود ندارند ، و کاملا وابسته به مبدا فیض بوده ، و با کسب فیض وجود ...
-
گاه در زندگی با دشواری‌هایی برخورد می‌کنیم که فرصت هرگونه تفکّر را از ما سلب میکند. چگونه می‌توانیم در آن هنگام به یاد خدا بوده و ویژگی دائم الذکر بودن را حفظ کنیم؟
587 1398/02/16 انسان و خداهمواره به یاد خدا بودن از ویژگی های بندگان خوب پروردگار است و در دعاهای فراوانی مشاهده می کنیم که دوام ذکر از خدا خواسته شده و نیز روایات بسیاری توصیه می کند که انسان خواسته های خویش را در جهت رضای الهی ...
-
آیا آن‌گونه که «باربارا دی أنجلیس» گفته، عشق در واقع، رابطه بین دو نفر نبوده، بلکه نوعی «انرژی الهی» است؟!
667 1397/12/13 عشق و عرفانصرف نظر از تحلیل تمام انچه در نوشته های مؤلف یاد شده در پرسش وجود دارد که بسیاری از انها در حیطه پاسخ گویی این پایگاه نیست ، اما بخشی از ان که در پرسش بالا مطرح شده را می توان تحلیلی از حقیقت عشق دانست ...
-
جمله «الذکر خبر الذکر» که در سخن عارفان آمده معنایش چیست؟ و آیا برگرفته از آیات و روایات است؟
757 1397/11/25 عرفان و اخلاقعبارت الذکر خبر الذکر به برخی از عارفان نسبت داده می شود ، [ 1 ] معنایش ان است که یاد خدا حالتی دوجانبه دارد. [ 2 ] به عبارتی: الف هرگاه ما از خدا یاد کنیم ، او نیز از ما یاد خواهد کرد و هرگاه او را ...
-
افرادی مورد ظلم و ستم قرار می‌گیرند، نه حمایت‌کننده‌ای دارند و نه توانایی مقابله! خداوند چه تدبیری برای آنان اندیشیده است؟!
757 1397/11/08 ارتباط انسان و خدااگرچه نظام زندگی بشر در این دنیا به گونه ای نیست که تمام مظلومان بتوانند در همین دنیا ، مجازات ظالمان را با چشمان خود ببینند ، اما بی گمان ظالمان در نهایت به مجازات سختی دچار خواهند شد که شاید بخش کوچکی ...
-
استغفار چیست و چه آداب و شرایطی دارد و تفاوت آن با توبه چیست؟
3657 1397/10/18 انسان و خدااستغفار و درخواست امرزش از پیشگاه خدای متعال ، دارای چنان اهمیتی است که در قران کریم و روایات فراوان به ان سفارش شده است ، و پیامبران الهی ع نیز در عین پاکی و طهارت ، باز هم از خداوند درخواست امرزش داشتند. ...
-
آیا شخص عارف، مسائل جزئی را هم می‌تواند شهود کند؟
688 1397/10/16 مقاماتهر چند شهود اختصاص به توحید ندارد و مسائل جزئی نیز قابل شهود است ، اما باید توجه داشت که هر عارفی ، به اندازه ی تلاش و ریاضت خود و مناسب با ان به شهوداتی دست می یابد ؛ و از ان جا که غیر از انبیا و اولیای ...
-
اصطلاح «رشحات» در عرفان به چه معنا است؟
1347 1397/09/29 اصطلاحاترشحات جمع رشحه در لغت به معنای تراوش و چکیده است ؛ [ 1 ] و به تراوش و تراویدن اب ، رشحه می گویند. [ 2 ] در کتاب های فلسفی و عرفانی اما ، واژه رشحه و رشحات به معنای تراوش فیض ، رحمت ، دانش و دیگر امور ...
-
اصطلاح «وجود منبسط» در فلسفه به چه معنا است؟ اولین بار توسط چه کسی مطرح شد؟ و آیا ریشه در قرآن و سنت دارد؟
1028 1397/09/08 وحدت وجودوجود منبسط ، اصطلاحی عرفانی- فلسفی است و به معنای وجود عام گسترده می باشد. از نگاه فلسفی ، وجود در یک مرتبه از تحقق عینی نه ذهنی خود ، دارای عموم سعی است ؛ به این معنا که در عین تحصل و تشخص و وحدت و... ...
-
آیا جمله «شهید به وجه الله نظر میکند» برگرفته از آیات و روایات است؟
1946 1397/09/05 انسان و خداشهید نظر می کند به وجه الله ، سخنی از امام خمینی ره در مورد مقام و جایگاه شهیدان در پیشگاه خداوند است. [ 1 ] این جمله برگرفته از ایات و روایات زیر است: 1. وجوه یومئذ ناضره ، الى ربها ناظره ؛ [ 2 ] در ...
-
مقصود از «ظاهر بودن خدا به صورت جماد و حیوان» در سخن برخی از عارفان چیست؟
806 1397/08/12 وحدت وجوداگر مقصود از این ظهور و بروز ، ادعای دیدن خدا در قالب یک حیوان و یا جماد باشد ، باید ان را از شطحیات و اشتباهاتی دانست که قابل دفاع نیست ؛ اما اگر مقصود از ان ، اول و اخر و ظاهر و باطن بودن خداست که در ...
-
اطلاق ثبوتی و اثباتی به چه معنا است؟
1698 1397/07/21 Theoreticalدر علم اصول ، اصطلاح اطلاق و مطلق در جایی به کار برده می شود که لفظ یا کلام به وسیله برخی صفات و یا عوارضی که می تواند داشته باشد ، قید نخورده باشد. [ 1 ] در یک تقسیم ، اطلاق دارای دو قسم است: 1. اطلاق ...
-
مراد از «ظل اول» یا «اولین سایه» در عرفان اسلامی چیست؟
1213 1397/05/02 اصطلاحاتاز نظر عرفان اسلامی حقیقت وجود فقط از ان خداوند متعال است ، و ماسوی الله نمود خداوند هستند ؛ و به همین جهت در نظر انان یکی از بهترین تعبیرات در مورد حقیقت عالم و ماسوی الله این است که عالم و ماسوی الله ...
-
مقصود از اینکه انسان از نعمت اسماء و صفات خداوند برخوردار است، چیست؟
1196 1397/04/11 انسان شناسیاگر مقصود از پرسش این باشد که اسامی و صفات الهی در خارج از ذات الهی تحقق یافته اند و انسان و یا هر موجود دیگری اسمی از اسمای الهی و صفتی از صفات او است ؛ در این صورت ، این سخن درست نیست و بر اساس ادله ...
-
آیا امام هادی(ع) در مورد صوفیه و دراویش فرمودند حتی آنانی که خود را به اهل‌بیت(ع) منتسب می‌کنند را نیز باید طرد کرد؟
1566 1397/04/09 حدیثبا جست وجویی که داشتیم ، اولین منابعی که این روایت را نقل کرده اند ، کتاب هایی ؛ مانند حدیقه الشیعه مقدس اردبیلی [ 1 ] و الهدایا لشیعه ائمه الهدی مجذوب تبریزی [ 2 ] هستند که در قرن دهم و یازدهم تالیف شده ...
-
منظور از اطوار سبعه(اطوار هفت‌گانه قلب) در عرفان اسلامی چیست؟
2238 1397/04/08 اصطلاحاتاطوار جمع طور به معنای حالت ها و کیفیت ها است. [ 1 ] در اصطلاح عرفانی ؛ جلوه ها و مظاهر دل را گویند که به اطوار دل مشهور است. اطوار هفت گانه قلب در نگاه عرفانی عبارت اند از: 1. طور اول: که ان را صدر ...
-
«خرقه» در عرفان اسلامی کنایه از چیست؟
2315 1397/02/24 اصطلاحاتخرقه در لغت به معنای تکه پارچه ، یا جامه ای است که از تکه های پارچه دوخته شده باشد. در تصوف و عرفان ، واژه خرقه هم به معنای لباسی مخصوص است که پوشیدن و دراوردن ان دارای اداب و رسوم ویژه ای می باشد ؛ و ...
-
معنا و جایگاه «خرابات» و «پیر خرابات» در عرفان اسلامی چیست؟
1852 1397/02/16 اصطلاحاتخرابات در لغت جمع خرابه به معناى شراب خانه ، میخانه ، میکده و ویرانه ها است. [ 1 ] و در اصطلاح عرفانی عبارت است از: خراب شدن صفات و عادات نفسانی بشری ، و فانى شدن وجود جسمانى. [ 2 ] خراباتی به کسی می ...
-
آیا این عبارت که به امام علی(ع) نسبت داده می‌شود، مستندی دارد: «خداوند دو چیز را بسیار عظیم خلق کرد؛ یکی آسمان و عظیم‌تر از آن انسان را»؟
1144 1397/02/08 درایه الحدیثدر دیوان منسوب به امام علی ع درباره حقیقت انسان شعری وجود دارد که بر عظمت و گرامی داشت افرینش انسان نسبت به موجودات دیگر دلالت دارد: اتزعم [ 1 ] انک جرم صغیر * * * و فیک انطوى العالم الاکبر . [ 2 ] ...
-
«رحمت وجوبیه» و «رحمت امتنانیه» به چه معنا است؟
1256 1397/01/12 اصطلاحاترحمت در لغت به معنای اراده رساندن خیر به دیگران ، [ 1 ] رقت ، عطوفت و رافت ، [ 2 ] امده است. رحمت امتنانیه به این معنا است که پیش از این که مخلوق کاری انجام دهد و استحقاق رحمت داشته باشد ، خداوند بر ...
-
«ولی تابع» در عرفان به چه معنا است؟
1180 1396/12/15 مقاماتیکی از مباحث مهم عرفان مبحث ولایت و ولی است ؛ شاید یکی از بلندترین قله ی محبوب و مطلوب عرفا رسیدن به مقام ولایت و معرفی ان است. اهل عرفان با بیانات مختلف ولی را معرفی می کنند: 1. ولی شخصی است که طاعت ...
-
منظور از مقام «جمع الجمع» در مباحث عرفانی چیست؟
2661 1396/12/13 مقاماتاصطلاح جمع الجمع یکی از اصطلاحات عرفانی است. اهل عرفان این اصطلاح را در موارد متعدد به کار می برند ؛ گاهی در مباحث و مقامات عرفان عملی از ان نام می برند و گاهی در عرفان نظری: [ 1 ] 1. عرفان عملی: در ...
-
آیا «ثابتات ازلیه» که معتزله بیان کرده‌اند همان «اعیان ثابته» نزد عرفا است؟
1242 1396/11/29 اصطلاحاتاز نظر معتزلیان شی اعم از وجود است ؛ زیرا بین وجود و عدم ، حد وسطی به نام حال وجود دارد که هرچند وجود ندارد ، اما مفهوم شی بر ان صادق است ؛ اما اعیان ثابته در نظر اهل عرفان همان صور ماهیات و کثرات تفصیلی ...
-
آیا ابن عربی با این عبارات: «المهندس فی الغیوب اللاهوتیة، السیاح فی الفیافی الجبروتیة، الوالی للولایة الناسوتیة...» امام علی(ع) را ستایش کرده است؟ معنای آنها چیست؟
1490 1396/11/24 خصوصیات و مناقبعبارات المهندس فی الغیوب اللاهوتیه ، السیاح فی الفیافی الجبروتیه ، الوالی للولایه الناسوتیه... از محی الدین بن عربی در برخی از کتاب های عرفانی نقل شده و اندیشمندانی به شرح ان پرداخته اند. البته در کتاب ...
-
«مقام تحیر» در عرفان به چه مقامی گفته می‌شود و اینکه «حیرت بر شخص متحیر احاطه داشته و این تحیر، عین وصول است»، معنایش چیست؟
2374 1396/11/10 مقاماتمقام حیرت یا مقام تحیر اصطلاحی عرفانى بوده ؛ و به معنای سرگردانى در بحر توحید و وادى عشق است که بنده در دریاى بی کران احدیت سرگردان شود و محو جمال و جلال جبروت الهى شود. [ 1 ] مقالات متعددی در شرح و ...
-
معنای «قرب الهی» چیست؟ اقسام آن کدام است؟ و چگونه حاصل می‌گردد؟
24680 1391/10/26 مقاماتقرب در لغت ؛ به معناى نزدیکى یک شى به شى دیگر است. این نزدیکى گاه از جهت مکانى و گاه از بعد زمانى است. بنابراین ، قرب یا مکانى است و یا زمانى. در عرف عام نیز ، قرب استعمال دیگری هم دارد که همان داشتن ارزش ...
-
«فنا» چیست؟ و در عرفان «مقام فنا» به چه مقامی گفته می‌شود؟
19579 1388/01/05 مقاماتفنا در لغت ؛ به معناى نابودى و نیستى است. نقطه مقابل بقا و ماندن . و در اصطلاح ؛ به معناى خود را ندیدن و نیافتن است. البته نه به معناى از خود بی گانگى ، بلکه ادمى به دلیل حضور در ساحت قدسى پروردگار ، خود ...
-
دین برای انسان است یا انسان برای دین؟
9405 1386/11/18 دینهرچند دین چون باز نمود سرشت و فطرت انسان است ؛ یعنی انسان و دین دو روی یک سکه هستند ، در نتیجه تعیین این که کدامیک برای دیگری است سهل و اسان نیست ، ولی از ان‌جا که انسان محور همۀ معارف و حقایق علمی و عملی ...
-
شیطان برای اجرای چه اهداف و برنامه‌هایی از خدای متعال مهلت خواست؟!
10781 1386/08/24 ابلیس و شیطانگمراه کردن انسان‌ها ، دعوت انها به اعمال خرافی و بدعت‌ها ، و وادار کردن انسان به تغییر و تبدیل در افرینش خدا ، از اهداف و برنامه‌هایی است که در قران به شیطان نسبت داده شده است.
-
فنا در عرفان به چه معنا است؟
17246 1386/08/24 مقاماتفنا واژه‌ای است عربی و در لغت به معنای نیست و نابود شدن است. و در اصطلاح عارفان ، مستغرق شدن بنده در حق را گویند. بدان‌گونه که بشریت بنده در ربوبیت حق محو شود. سالکان و پویندگان طریق الی الله ، راه وصول ...
-
خداوند انسان را با چه هدفی خلق کرد؟
25950 1386/08/23 کلام قدیمدلایل زیر را می‌توان هدف خلقت و افرینش انسان بر شمرد: الف خالقیت پروردگار متعال اقتضا می‌کرد که او خلق کند و دست به افرینش بزند. ب نظام افرینش نظامی حکیمانه و هدف‌مند است. ج علت غایی و هدف نهایی خلقت کائنات ...
-
آیا امکان دیدن خدا وجود دارد؟
15822 1386/08/19 تجلی ذاتیبه حکم عقل و شرع خدای متعال ، - نه در دنیا و نه در اخرت - با چشم سر قابل دیدن نیست ، ولی با چشم دل قابل مشاهده است. دل‌ها به مقدار ظرفیت وجودی ، از طریق شهود باطنی ، پس از پاکی درون و تصفیه باطن به واسطه ...
-
فتح مبین یک عارف با برپا شدن قیامت او در این نشئه چه ارتباطى دارد؟ و مظهر تجلى ذاتى حق شدن به چه معنا است؟
7383 1386/06/13 Theoreticalفتح مبین که ملازم با تجلى صفتى است ، از جهاتى به بحث ولایت و فنا و... مربوط است و با تبیین اقسام ولایت و اسفار چهارگانهى عرفا و مراتب فنا و مراحل قیامت شخص ، روشن خواهد شد که فتح مبین ملازم با ظهور توحید ...
-
چگونه و از چه راه‌هایی می‌توان به کمال و قرب الاهی رسید؟
21381 1386/06/03 Theoreticalکمال گاه مترادف با تمام به کار می‌رود و گاه در مفهومى غیر از تمام ، و مقابل کمال و تمام ، نقص است. کمال عبارت است از: فعلیت و هستى محض و نداشتن قوه و استعداد و یا صفت یا اوصافى که فعلیت اخیر شی ، اقتضاى ...
