گنجینه پاسخ‌ها (طبقه بندی موضوعی:استدلال شناسی)
-
آیا صدور حکم کلی از نمونه‌های جزئی کار عقل است؟ و آیا حیوانات دارای عقل هستند؟
4298 1393/06/12 استدلال شناسی1. در مورد ادراک جزئیات ، مشهور و معروف میان منطقیین این است که عقل ، جزئی را بدون واسطه نمی تواند درک کند ؛ بلکه جزئی توسط حواس درک می شود ؛ این گروه از اهل منطق بر این باورند که عقل بعد از ادراک جزئیات ...
-
با توجه به این‌که در منطق، قیاس معتبر و تمثیل و استقراء اعتبار لازم را ندارند؛ چرا امامان(ع) از تمثیل و استقراء استفاده می‌کردند؟
3862 1393/01/25 قیاس اقترانی و استثنائیاستفاده از تمثیل برای پذیرش اسان تر مطلب و به اصطلاح برای تقریب به ذهن اشکال ندارد. چنان که استقرا نیز اگر تام باشد دارای اعتبار لازم است و می تواند به عنوان دلیل مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین استفاده ...
-
مقصود از عبارت «معلوم السببیة غیر معلوم الماهیة» در فرق بین تجربیات و حدسیات چیست؟
2637 1393/01/20 صناعات خمسعالمان منطقی در فرق بین تجربیات و حدسیات چند مطلب را بیان کرده اند: یکی از انها این است که ؛ در تجربیات سبب در همین حد که سبب است معلوم است ؛ اما ماهیت ان معلوم نیست ؛ مثلا کسی که تجربه نموده در اثر خوردن ...
-
فائده قانون علت و معلول در تحلیل وقایع سیاسی و اجتماعی چیست؟ و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد؟
3235 1392/12/01 صناعات خمسقانون علیت یک قانون عمومی است ؛ یعنی این که هر اتفاقی معلول حوادث و اتفاقات اختیاری و غیر اختیاری دیگری است. نکته ای که در این مسئله باید در نظر داشت ؛ این است که علت در هر موضوعی و در هر علمی متناسب با ...
-
تقسیم بندی بدیهیات از دیدگاه خواجه نصیر چگونه است؟
4818 1392/11/17 صناعات خمسخواجه نصیر طوسی از اندیشمندان کم نظیر و از نوابغ علمی جهان شمرده می شود. وی در علوم مختلف دارای اثار با ارزش علمی است. از جمله ی علومی که وی در ان سرامد است ، علم منطق است. خواجه طوس در این زمینه اثار ...
-
فرق قضایای فطری با دیگر قضایای بدیهی در چیست؟
4018 1392/11/12 استدلال شناسیفطریات قضایایی است که قیاس و استدلال خودش را به همراه دارد ؛ یعنی صرف تصور طرفین کافی نیست که عقل به ان تصدیق نماید ، بلکه نیاز به استدلال دارد. اما این استدلال و حد وسط ، همراه قضایای فطری است ، و ذهن ...
-
نام کلیات خمس در منطق ارسطو چیست؟
4387 1392/09/02 صناعات خمسدر کتاب های منطق برای کلمه کلیات خمس در منطق ارسطو نام خاصی ذکر نشده است. دلیل این مطلب این است که ارسطو مبحث کلیات خمس را در منطق خود مطرح نکرده است ، بلکه بعد از وی فرفریوس حکیم ( از شاگردان فلوطین ) ...
-
مناظرات حضرت ابراهیم(ع) چه ویژگی‌هایی دارند؟ آیا در مورد آن، تعبیر محاجه صحیح‌تر است یا مناظره؟ اصولاً فرق محاجه و مناظره چیست؟
6369 1391/12/21 تاريخ بزرگانمحاجه متکی بر برهان و استدلال است و هریک از طرفین بر منطقی بودن گفته هایشان تردید به خود راه نمی دهند. هر چند استدلال ایشان از نظر دیگران منطقی نباشد. از سویی دیگر گروهی درصدد هستند عقاید باطل خود را با ...
-
معنای استدلال مباشر چیست؟
8223 1391/12/06 قیاس اقترانی و استثنائیدر مورد استدلال مباشر انچه را که برخی از نویسندگان در این باره نگاشته اند ، در این جا نقل می کنیم: بسیاری از منطق نگاران معاصر انچه را در منطق نگاشته های پیشین با عنوان احکام قضایا یا نسبت قضایا مطرح بوده ...
-
اصطلاح آثار ذاتی اشیاء چه معنایی دارد؟
5559 1391/10/12 صناعات خمساصطلاح ذاتی دارای معانی و اقسام متعدد است ؛ در مجموع حداقل پنج نوع اصطلاح ذاتی در کتاب های منطقی می توان یافت. این پنج نوع را می توان به این شکل دسته بندی کرد: ذاتی یا در باب حمل به کار می رود ، یا در ...
-
تفاوت خطابه با جدل چیست؟
6467 1391/07/15 صناعات خمسمنطق صوری و بخشی که از خود مواد و محتوای معلومات بحث می کند منطق مادی یا صناعات خمس نامیده می شود. در منطق مادی یا صناعات خمس ، استدلال و حجت ، را به لحاظ مواد و محتوای مقدمات که ایا یقینی اند یا مشهور ...
-
تعریف مقبولات چیست؟ و در کجای صناعت منطقی بکار می‌رود؟
5291 1391/07/09 صناعات خمسمقبولات به قضایایی گفته می شود که فرد به جهت اعتماد به دیگری ان را می پذیرد. مقبولات در بحث صناعات خمس در صناعت جدل کاربرد دارد.
-
متواترات چیست؟ و در کجای صناعت منطقی بکار می‌رود؟
5013 1391/07/09 صناعات خمسمتواترات قضایایی هستند که به دلیل کثرت قائلین ، انسان اعتقاد به عدم کذب کلام پیدا می کند. متواترات مربوط به صناعات خمس است که در صناعت برهان بکار می رود.
-
تعریف قیاس اقترانی و استثنائی در منطق؟
9255 1390/10/22 فلسفه اسلامینتیجه قیاس ، گاهى به صورت پراکنده در مقدمتین موجود است ؛ یعنى هر جز ( موضوع و یا محمول در حملیه ، و مقدم یا تالى در شرطیه ) در یک مقدمه قرار گرفته است ، و گاهى یک جا در مقدمتین قرار گرفته است. اگر به صورت ...
-
آیا روش های فکری توصیه شده در قرآن، با صناعات خمس در منطق قابل تطبیق است؟
5662 1390/07/27 تبلیغ و گفتگونکته مهم در این بحث که نباید از ان غفلت ورزید ؛ این است که ما قبل از جست و جوی مواردی در قران که دلالت بر استفاده از صناعات خمس می کند ؛ یا بررسی ایه: ادع الی سبیل ربک ... ؛ باید در مورد ماهیت ، پیشینه ...
-
ارتباط دیالکتیک و حرکت دیالکتیکی را با فن جدل و مجادله در قرآن بیان نمایید؟
5932 1389/04/15 فلسفه احکام و حقوقابتدا باید جدل و مغالطه در منطق ، جدال مطلق و جدال احسن در قران و دیالکتیک و حرکت دیالکتیکی تبیین شوند ، تا رابطه میان انها مورد بررسی قرار گیرد. در این ارتباط ، پاسخ تفصیلی را ملاحظه فرمایید.
-
چرا برهان انّی نوع دوم یقین آور است؟
6602 1389/02/04 فلسفه اسلامیبرهان لمی استدلال از علت برای معلول است که نتیجه ای یقینی در پی دارد و برهان انی خود بر دو قسم است ؛ 1. برهان انی قسم اول که در واقع استدلال از معلول به علت است و در علم منطق مذکور است که این برهان ، نتیجه ...
