جستجوی پیشرفته
بازدید
14512
آخرین بروزرسانی: 1391/05/19
خلاصه پرسش
آیا ابن عباس شاگرد امام علی(ع) بوده است؟
پرسش
آیا ابن عباس شاگرد امام علی(ع) بوده است؟ با سند از شیعه و اهل سنت.
پاسخ اجمالی

عبد اللَّه بن عباس بن عبد المطلب بن هاشم، معروف به ابن عباس، یکی از اصحاب رسول خدا(ص) و از بنی هاشم است. و سه سال، پیش از هجرت، در مکه به دنیا آمد.[1] بنابر نظر مشهور وی در سال 68 هجری در طائف از دنیا رفت.[2]

ابن عباس، به جهت دارا بودن انواع علوم، به خصوص علوم قرآنی به، «حبر الامة»(عالم امت)، «بحر الامة»،[3] «رئیس المفسرین»[4] و «ترجمان القرآن»،[5] لقب گرفته است.

بسیاری از علما و اندیشمندان شیعه، می‌گویند ابن عباس یکی از شاگردان امام علی(ع) بوده و از محضر آن حضرت کسب علم و معارف نموده است.[6]  به ‌گونه‌ای که حتی خود ابن عباس به این شاگردی افتخار می‌کرد و می‌گفت: «آموخته‌ها و علم من از علی(ع) است و علم علی(ع) از رسول خدا است و معلم رسول خدا نیز خداوند متعال است. پس علم پیامبر(ص) از خدا است و علم علی(ع) از پیامبر است و علم من هم از علی(ع) است. علم اصحاب پیامبر(ص) در برابر علم علی(ع) مانند قطره در برابر هفت دریا است».[7]

از علمای اهل سنت، برخی، - همچون «ابن ابی الحدید»- تصریح نمودند که: «ابن عباس از شاگردان حضرت علی(ع) بوده و از آن حضرت کسب علم و معارف نموده است».[8] و برخی دیگر، مانند ابن اثیر، به لفظ شاگرد تصریح نکردند، ولی معترف‌اند که ابن عباس همراه امام علی(ع) بوده و از آن حضرت، نقل روایت می‌نمود.[9]

 


[1]. ابن عبدالبر، أبو عمر یوسف بن عبد الله بن محمد، الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، تحقیق: البجاوى، على محمد، ج 3، ص 933، دار الجیل، بیروت، چاپ اول، 1412ق؛ ابن اثیر الجزری، عز الدین بن الأثیر أبو الحسن على بن محمد، أسد الغابة فى معرفة الصحابة، ج 3، ص 187، دار الفکر، بیروت، 1409ق.

[2]. الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، ج 3، ص 934؛ أسد الغابة فى معرفة الصحابة، ج 3، ص 190.

[3]. أسد الغابة فى معرفة الصحابة، ج 3، ص 187. بحر الامة؛ یعنی دریای علم در بین امت.

[4]. شامی، یوسف بن حاتم، الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، ص 263،‏ جامعه مدرسین، قم، چاپ اوّل، 1420ق.  

[5]. الاستیعاب فى معرفة الأصحاب، ج 3، ص 935؛ ابن حجر عسقلانی، احمد بن على بن حجر، الإصابة فى تمییز الصحابة، تحقیق: عبد الموجود، عادل احمد، معوض، على محمد، ج 4، ص 126، دارالکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، 1415ق. «ترجمان القرآن»؛ یعنی معنا کننده و تفسیر کنندۀ قرآن از یک زبان به زبان دیگر. 

[6]. ابن طاووس، على بن موسى، سعد السعود للنفوس منضود، ص 296، دار الذخائر، قم، چاپ: اول، بى تا؛ علامه حلى، حسن بن یوسف بن مطهر، کشف الیقین فی فضائل أمیر المؤمنین(ع)،‏ محقق و مصحح: درگاهى، حسین،‏ ص 58، وزارت ارشاد، تهران، چاپ اول، 1411ق؛ الدر النظیم فی مناقب الأئمة اللهامیم، ص 263؛ عاملى نباطى، على من محمد، الصراط المستقیم إلى مستحقی التقدیم،‏ محقق و مصحح: رمضان، میخائیل، ج 1، ص 155،‏ المکتبة الحیدریة، نجف، چاپ اول، 1384ق؛ مظفر نجفى، محمد حسن، دلائل الصدق لنهج الحق،‏ محقق، مصحح، مؤسسة آل البیت(ع)، ج 6، ص 333،‏ موسسة آل البیت، قم، چاپ اول، 1422 ق؛ شیخ عباس قمی، منتهى الآمال فی تواریخ النبی و الآل‏، ج 1، ص 357، دلیل ما، قم، چاپ اول، 1379ش.

[7]. شیخ مفید، الأمالی، محقق و مصحح: استاد ولى، حسین، غفارى، على اکبر، ص 236، کنگره شیخ مفید، قم، چاپ اول، 1413ق؛ طوسى، محمد بن الحسن، الأمالی، ص 12، دار الثقافة، قم، چاپ اوّل، 1414ق.‏

[8]. ابن أبی الحدید، عبد الحمید‏، شرح نهج البلاغة، محقق و مصحح: ابراهیم، محمد ابوالفضل، ج 1، ص 18 و 19،‏ مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، قم، چاپ اوّل، 1404ق.

[9]. أسد الغابة فی معرفة الصحابة، ج 3، ص 188.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    752798 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    730668 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    643223 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    642837 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    638936 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    576570 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    576504 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    558756 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    558659 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    544545 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...