جستجوی پیشرفته
بازدید
34616
آخرین بروزرسانی: 1394/01/22
خلاصه پرسش
مضاربه چیست؟
پرسش
مضاربه چیست؟
پاسخ اجمالی

مضاربه در اصطلاح فقه اسلامی؛ عقد قراردادی است که به موجب آن شخص مالک به شخص دیگر (عامل) سرمایه ای می‌سپارد تا با آن تجارت کند و هر دو در سود آن شریک باشند. به بیان روشن تر؛ مضاربه عبارت است از: عقد و قراردادى که بین دو نفر منعقد و بر قرار مى‏شود، به این صورت که شخصى مالى را به دیگرى بدهد تا با آن تجارت و معامله کند و سود حاصله بین هر دو به نسبتى که قرار مى‏گذارند تقسیم گردد، و کسى که سرمایه را مى‏دهد مالک نام دارد و دیگرى که تجارت و خرید و فروش را انجام مى‏دهد عامل نام دارد. لازم به یادآورى است که دین مقدس اسلام همان گونه که به عبادات و مسائل آن عنایت و توجّه دارد، به اقتصاد و معاش عباد نیز عنایت و توجّه دارد؛ بدیهى است که اساس سعادت فرد و جامعه عبادت و بندگى توأم با کسب و کار و اقتصاد است، اساس عزّت و عظمت مسلمین، ارتباط با خالق و در کنار آن، بلکه در معیّت آن، تجارت و کار و اقتصادی عاقلانه و سالم است که فرمود: "رِجالٌ لا تُلْهِیهِمْ تِجارَةٌ وَ لا بَیْعٌ عَنْ ذِکْرِ اللَّهِ وَ إِقامِ الصَّلاةِ ِ وَ إیتاءِ الزَّکاة یَخافُونَ یَوْماً تَتَقَلَّبُ فیهِ الْقُلُوبُ وَ الْأَبْصار"؛[1] مردانى که نه تجارت و نه معامله‏اى آنان را از یاد خدا و برپاداشتن نماز و اداى زکات غافل نمى‏کند آنها از روزى مى‏ترسند که در آن، دل ها و چشم ها زیر و رو مى‏شود". "فَإِذا قُضِیَتِ الصَّلاةُ فَانْتَشِرُوا فِی الْأَرْضِ وَ ابْتَغُوا مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَ اذْکُرُوا اللَّهَ کَثیراً لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُون‏ "؛[2]... و هنگامى که نماز پایان گرفت (شما آزادید) در زمین پراکنده شوید و از فضل خدا بطلبید، و خدا را بسیار یاد کنید شاید رستگار شوید". و در روایتی آمده است: هر کس به جستجو برخیزد و روزى حلالى تحصیل کند، چنان است که از خداوند- عزّ و جلّ- صدقه دریافت کرده باشد. [3] بدیهی است که هدف از مضاربه رونق بخشیدن به اقتصاد و به جریان انداختن ثروت ها و جلوگیرى‏از رکود کسب و کار و بازار مسلمانان است. هدف از مضاربه به کارگیرى نیروهاى فعال و کارآمد و جلوگیرى از عاطل و باطل ماندن انسان هاى شایسته و مسلمان است. هدف از مضاربه تحصیل سود و درآمد مشروع و حلال و جلوگیرى از ربا خوارى و اکل مال به باطل است.

 

در عقد مضاربه، خسارت مربوط به مالک است، ولى اگر سودى به دست آید جبران خسارت با آن مى‏شود، و چنانچه شرط کنند که "عامل" تمام خسارت یا مقدارى از آن را به عهده گیرد، أظهر صحّت شرط است. [4]

 

مضاربه ازعقود جایزه است و دارای شرایطی است:

 

1. صیغه مضاربه (ایجاب و قبول).

 

2. وجود شرایط تکلیف؛ نظیر عقل، بلوغ و اختیار در هر یک از مالک و عامل.

 

3. تعیین سود مالک و عامل به نسبت بر اساس توافق طرفین.

 

4. سرمایه در راه مشروع به کار رود.

 

5. سرمایه مورد مضاربه نقد و مقدار آن مشخص باشد.

 

6. "عامل" توانایی انجام کار را داشته باشد.

 

مضاربه تجارتی پاک و بابرکت است که در دین اسلام مورد تأیید قرار گرفت.

 

 

[1] نور، 37.

[2] جمعه، 10.

[3] کافی، ج 4، ص12، چاپ چهارم دار الکتب الإسلامیة، تهران، ‏1365 هـ ش.

[4] توضیح المسائل (المحشى للإمام الخمینی)، ج ‏2، ص  303.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها