آخرین پرسش ها و پاسخ ها
-
معنای «رواسی شامخات» در قرآن چیست؟ و اشاره به کدام نعمت الهی دارد؟
22 تفسیر«وَ جَعَلْنا فیها رَواسِیَ شامِخاتٍ وَ أَسْقَیْناکُمْ ماءً فُراتاً»؛[1] و در زمین کوههاى بلند برافراشتیم و به شما آب زلال گوارا نوشاندیم.واژه «رواسى» جمع «راسیه» از ریشه «ر س و»، به معنای ثابت و استوار است: «یقال: رَسَا الشیء یَرْسُو: ثبت».[2]«شامخات» نیز جمع «شامخ» از ...
-
آیا میتوان در پاسخ به سؤال نکیر و منکر که در مورد پروردگار انسان از او میپرسند، آیاتی از قرآن را تلاوت کرد؟ کدام آیات بهتر است؟
39 حدیثبا جستوجویی که در روایات داشتیم، چنین توصیهای را نیافتیم که بهتر است در پاسخ به این فرشتگان، آیاتی از قرآن تلاوت شود؛ اما آنچه از روایات برمیآید این است که انسان بتواند اعتقاد خود به خدای یگانه و دیگر اعتقادات زیربنایی را با خلاصهترین صورت ...
-
آیا مانند بهشت جاودان اخروی، در بهشت برزخی هم هرچه انسان بخواهد برایش فراهم میشود؟!
76 تفسیرآیاتی از قرآن کریم نشانگر آن است که انسانهای نیکفرجام هر آنچه در بهشت بخواهند، برایشان فراهم میشود.البته ظاهر این آیات آن است که چنین نعمت گستردهای بعد از قیام قیامت و در جهان آخرت خواهد بود، نه در جهان برزخ.به عنوان نمونه به بررسی چند آیه ...
-
آیا نشستن امام صادق(ع) به حالت متورک، مشابه با حالت «گوموخاسانا» در ورزش یوگا است؟
128 حدیثنخست باید گفت؛ در «یوگا»، توصیه به انواعی از ورزشهای جسمی و روانی شده است که تنها یکی از آنها، «گوموخاسانا» و یا همان موردی است که در پرسش مطرح شده است.«گوموخاسانا» نیز حرکتی ورزشی است که با دستها، پاها و ستون فقرات ارتباط دارد و تنها یک بخش از ...
-
معنای واژه «کفات» در آیه 25 سوره مرسلات چیست؟
65الکَفْتُ: القبض و الجمع.[1] واژه «کِفات» از ریشه «کفت» در لغت به معنای جمع و قبض است. این واژه و این ریشه تنها یکبار در قرآن و آن هم در آیه 25 سوره مرسلات آمده است:«أَ لَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ کِفاتاً، أَحْیاءً وَ أَمْواتاً »؛ آیا زمین را ...
-
واژه «جرم» و «مجرم» از دیدگاه قرآن و دانش حقوق به چه معنا است؟
56در دانش لغتشناسی، ریشه «جرم» را به معنای «قطع» دانستهاند.راغب اصفهانی میگوید: اصل «جَرم» بفتح اوّل به معناى قطع ثمره از درختان است. و به طور استعاره به گناهکردن نیز جرم گفتهاند.[1]به عبارت دیگر، «جرم»، یعنی «اقدام بر کار زشت» و «قطع چیزى که باید وصل شود».به
-
معنای واژههای پرکاربرد «آیه» و «آیات» در قرآن چیست؟
97 تفسیر«آیه» به معانی مختلفی؛ مانند نشانه، علامت، عبرت، دلیل، معجزه و ... است.این واژه به صورت «آیه»، «آیتین»، «آیات»، «الآیه» و ... 382 بار در قرآن مورد استفاده قرار گرفته[1] که شامل تمام معانى یاد شده است.البته همانگونه که لغتشناسان گفتهاند معناى اصلى و حقیقى ...
-
آیا روایتی در مورد ظهور امام زمان(عج) در روز «دحو الارض» داریم؟ و آیا این روایت معتبر است؟
119 حدیثدر ارتباط با پرسش مطرحشده باید گفت که «سید بن طاووس» در کتاب اقبال الأعمال خود مینویسد:«فی روایته من کتاب ثواب الأعمال الذی نسخته عندنا الآن أنّ فیه یقوم القائم(ع)».[1]در نسخهای از کتاب ثواب الأعمال که اکنون نزد ما است، شیخ صدوق روایتی ناظر به این مطلب ...
-
چرا قرآن در ارتباط با واژه «البینات» گاهی از فعل مذکر و گاهی از فعل مؤنث بهره میگیرد؟
90اگرچه اسمها در زبان عربی به دو نوع مذکر و مؤنث تقسیم میشوند؛ اما باید دانست که هرکدام از این دو نیز یا حقیقیاند و یا مجازی![1]مذکر و مؤنث حقیقی در مواردی هستند که جنسیت در آنها معنا و مفهومی واقعی داشته باشد؛ اما در موارد دیگری که ...
-
آیا «ابن السبیل» هر فردی است که کاری خدایی انجام داده و برای ادامهاش دچار مشکل شده، و یا تنها به مسافران در راه مانده گفته میشود؟! آیا صرف نظر از نوع سفر، میتوان به هر در راه ماندهای کمک نمود؟!
112 تفسیرواژه «السبیل» با الف و لام معرفه، بارها در قرآن تکرار شده است که در بیشتر موارد به معنای «سبیل الله» و «راه خدا» است و در مواردی هم به «راه عبور و مرور»، «توجیه و بهانه» و ... معنا شد.در همین راستا، اصطلاح «ابن السبیل» نیز هشتبار در قرآن ...
-
«و لا تَثِقْ بمَوَدَّةِ مَلولٍ؛ ...». این حدیث توصیه میکند که به دوستی با افراد ملول دل نبندیم؟ مراد از افراد ملول در این توصیه چه افرادی هستند؟
139 حدیثدر یکی از سخنان امام صادق(ع) که برخى از شیعیان آنرا «نثر الدّرر»(سخنان گهربار و حکمتآموز) نامیدهاند، آمده است:«و لا تَثِقْ بمَوَدَّةِ مَلولٍ؛ ... و المَلولَ أوثَقَ ما کُنتَ بهِ خَذَلَکَ، وَ أَوْصَلَ مَا کُنْتَ لَهُ قَطَعَک»؛[1]به دوستی با شخص آزردهخاطر و افسرده دل نبند؛ ...
-
معنای ریشه «دکّ» و یا «دکک» در قرآن چیست؟ و آیا معنای متبادر از «دکّاً دکّاً» در زبان مردم که به معنای نابود شدن است، برگرفته از قرآن است؟
118 تفسیرریشه «دکّ» و یا «دکک» در ارتباط با نابودی کامل کوهها، دیوارها و مواردی از این دست است[1] که نتیجهاش جایگزینی زمین نرم و صاف به جای آنها است![2]«دکّة» و «دکّان» نیز به بنایى گفته میشد که سطح زمین آنرا براى نشستن هموار کرده باشند.
-
میل جنسی به دختران خردسال نشانی از بیماری پدوفیلی است، پس چرا اسلام ازدواج با کودکان را مجاز میداند؟
279نخست باید گفت؛ اجازه ازدواج با دختران خردسال از طرف اسلام، برای کمک به بیماران دچار انحراف جنسی و مشکلات روانی برای سوء استفاده جنسی از خردسالان نیست؛ چرا که از نظر شرع، یکی از شرایط عقد ازدواج آن است که اگر دو طرف عقد(مرد و
-
آیا امام باقر(ع) با بازکردن چشم برزخی ابوبصیر، باطن حاجیان را به او نشان داد که به صورت میمون و خوک بودند؟!
191 حدیثهمانگونه که در پرسش آمده، بر اساس گزارشی، ابوبصیر در یکی از سالها در مراسم حجّ همراه امام باقر(ع) طواف میکرد.او میگوید: از سر و صدای حاجیان و تکبیرهای آنان به شگفت آمدم و به امام عرضه داشتم:«ما اکثر الحجیج و أَعْظَم الضَجیج»؛ چقدر تعداد حاجیان زیاد شده ...
-
منظور از عبارت «لیس منا»؛(از ما نیست) که روایات آمده، چیست؟
153 حدیثخداوند مشرکان و گناهکارانی که به نوعی وابسته به یکی از اولیای خدا هستند را از آنان نمیداند، مانند آنچه قرآن کریم از نوح پیامبر(ع) نقل میکند، زمانی که آنحضرت از خداوند درخواست نمود که خدایا فرزندم از اهل من است و او را نجات ده، ...
-
آیا قرآن در نقل سخن دیگران، عین عبارات آنان را بیان نموده و یا تنها نقل معنا میکند؟ به عنوان نمونه، تفاوت آیات 112 و 114 سوره اعراف را با آیات 37 و 42 سوره شعراء در ارتباط با گفتگوی فرعون و اطرافیان ملاحظه نمایید.
156 تفسیربرخی از داستانها در قرآن کریم چندین بار و در سورههای مختلف تکرار شده است. اختلاف در الفاظ این داستانها نشان میدهد که خدای متعال این داستانها را نه به صورت نقل به لفظ؛ بلکه به صورت نقل به معنا بیان کرده است. در برخی آیات، گفتوگوها را خلاصه ...
-
نماز استغفار چگونه خوانده میشود؟
240بر اساس گزارش برخی منابع، در مورد نماز استغفار از رسول خدا(ص) نقل شده است:هنگامی که رزق و روزیت کم شد و در کارت گره افتاد، خواسته خود را به درگاه حق ببر و نماز استغفار را ترک نکن.گزارش یادشده نماز استغفار را اینگونه توصیف میکند:این نماز ...
-
آیا شهیدی به نام «هلال بن حجاج» در میان شهدای عاشورا وجود داشت؟
183 تاريخ بزرگاندر بعضی از منابع گزارش شده است، یکی از شهدای کربلا که در دفاع از امام حسین(ع) به شهادت رسید، هلال بن حجّاج بود. وی پس از وهب بن وهب نصرانى و قبل از عبدالله بن مسلم بن عقیل،[1] در حالی که این رجز ...
-
چه مشتقاتی از ریشه «درس» در قرآن وجود دارد و معنای آنها چیست؟
209 تفسیرواژه «درس» به معنای استمرار تلاوت(پیوسته خواندن) است.[1] به کهنهشدن یک اثر نیز «درس الاثر» گویند؛ زیرا با گذشت زمان کهنه شده است.[2] به آموختن علم و دانش نیز درس گفته میشود: «وَ دَرَسُوا ما فِیهِ»،[3] أی علموه.[4]در یک جمعبندی ...
-
کاربرد واژه «جحد» در قرآن چیست؟
186 تفسیرابتدا باید گفت؛ در قرآن کریم، دوازده بار از مشتقات ریشه (ج ح د) استفاده شده است.لغتشناسان در معنای «جحد» میگویند: «جحد» انکار چیزى است که در دل ثبوتش مسلم شده، و یا اثبات چیزی است که در قلب نفى آن به ثبوت رسیده است.[1]به عبارت ...
-
واژههای برگرفته از ریشههای «عسر» و «یسر» در قرآن به چه معنا است؟
241 تفسیرریشههای «عسر» و «یسر» در برابر یکدیگرند. به عنوان نمونه واژۀ «عُسر» در معناى صعب، تنگ، دشوار، بدخلق، مشکل، سخت و سختشدن روزگار به کار مىرود و در مقابلش «یُسر»، به معنای آسان و راحتی است.[1]ریشه «یسر» با 44 مرتبه تکرار و ریشه «عسر» با 12 مرتبه در ...
-
«کرامت» به چه معنا است و چه مشتقاتی از ریشه «کرم» در قرآن وجود دارد؟
261 تفسیرمشتقاتی از ریشه «ک ر م» 47 بار در قرآن کریم مورد استفاده قرار گرفته است.«کرامت» به معناى «دورى از پستى» و «فرومایگى» است، و فرد «کریم» در مقابل فرد «لئیم» قرار میگیرد.[1] «کرم» اگر وصف خدای متعال واقع شود، مراد از آن احسان و نعمت ...
-
چرا در میان 124000 پیامبر، حتی یک زن هم به این مقام برانگیخته نشد؟!
459 حدیثدر مورد این پرسش که چرا تمام پیامآوران الهی مرد بودند، و حتی بک زن هم به این مقام نرسید، باید گفت:نبوّت و رسالت علاوه بر ابلاغ پیام الهی به مردم، به کارهای اجرایی هم نیاز دارد. در این راستا خصوصیات بدنی و جسمی مردان به گونهای است ...
-
آیا دستورالعمل «فاتحه کبیره» معتبر است؟
382 حدیثدر فضای مجازی از فردی نقل میشود که وی از آیت الله بهجت(ره) دستورالعملی برای رفع گرفتاری دریافت کرده است. طبق این نقل، آیت الله بهجت به وی توصیه کرده است که برای اموات، فاتحه کبیره بخواند. بدین ترتیب که ابتدا سوره حمد، توحید، کافرون، فلق و ناس را یک ...
-
اگر زنی تنها یک لحظه از شوهر خود نافرمانی کند؛ اما در مقابل سینههای خود را طبخ نماید و در اختیار او قرار دهد، باز هم جایش دوزخ خواهد بود! آیا چنین روایتی داریم و معتبر است؟!
543همانگونه که در پرسش آمده در گزارشی منسوب به پیامبر(ص) در بیان حق شوهر بر زن آمده است:اگر زنی یکی از سینههایش را بپزد و دیگری را کباب کند، حق شوهرش را ادا نکرده است. اگر یک لحظه از شوهرش سرپیچی کند، به پایینترین نقطه جهنم ...
ولی با استفاده از آموزههای دینی مکتب اهل بیت صلوات الله علیهم که همانا اسلام ناب است این را میدانیم که؛ روزه رمضان، مناجاتهای شبهای قدر، دعای سحر، تحمل تشنگی و گرسنگی، افطاری دادن و ... بسیاری از حسنّاتی که خواسته یا ناخواسته، از روی توفیق اختیاری یا اجباری و به اقتضاءِ روزها و شبهای نورانی ماه رمضان انجام می دهیم، اگر در کسب و کار ما در تعهد به مسئولیتهای ما، در گفتار و رفتار ما،در چشم و دل ما در شنیدنیها و دیدنیهای ما، در فرهنگ ما، سیاست ما ، اقتصاد ما، در التزام به احکام ، عبادات ،معارف دینی ما و آخر الامر در بازگشتی به فطرت پاک انسانی و ایمانی ما، اثری رو به جلو و تعالی بخش داشته باشد ، به تعبیر قرآن «أُوْلَئكَ هُمُ الرَّاشِدُونَ» (حجرات آیه 7) و گرنه ... به امید آن روز و امید بهرمندی و تفکر بیشتر در باقی مانده فرصت ضیافت.
یا حق