اصطلاحات و مدخل ها (گروه اصطلاح:سرفصلهای قرآنی)
- آسیه ، همسر فرعون
-
اسطوره ، اساطیر
1621 سرفصلهای قرآنی
واژهی«اساطير» در لغت به معناى سخنان باطل و احاديث خرافى، و مفرد آن «اسطوره» است. اسطوره امّا در اصطلاح، به افسانههاى بدون حقيقت كه از گذشتگان نقل و در كتابها ثبت و ضبط شده است، گفته میشود. به
-
اطاعت
9324 سرفصلهای قرآنی
در فرهنگ قرآنی اطاعت به معنای پيروىنمودن از اوامر و نواهى خداوند است.
اطاعت ظاهری گاه حتی بدون قصد قربت نیز امکانپذیر است، اما مراد از «امتثال» که در اصول ف
-
انسان ، ناس ، بشر ، بنی آدم
31416 سرفصلهای قرآنی
از نگاه قرآن، انسان موجودى آفریدهشده از خاک است كه خلیفه خدا در زمین قرار گرفته و از يکسو فطرتى الهى و از سوى ديگر، طبيعتى مادى دارد. عامل تفسیر قرآن ، مفسران و دانش تفسیر
6032 سرفصلهای قرآنیواژهی «تفسير» در لغت عرب يا از «فسر» گرفته شده که برخی آن را اشتقاق و قلبی از ریشه «سفر» میدانند.
تفسیر با واژههایی مانند «ابانه، تبيين، تقلید ، پیروی
3762 سرفصلهای قرآنی«تقلید» در اصطلاح یعنی پیروی کردن از کسی بدون درخواست دلیل. تقلید از جمله موضوعات نسبی است که به حسب شرایط؛ گاه خوب و گاه بد به حساب میآید. قرآن كریم نیز به روشنی ا
- توسل ، وسیله
4297 سرفصلهای قرآنی«توسل» از نظر لغتشناسان عبارت است از: هر چیزی که انسان برای دستیابی به هدف خویش، با میل و رغبت به آن متوسل شود. برخی هم گفتهاند: توسّل عبارت است از: تین ، انجیر
1686 سرفصلهای قرآنی«تین» در لغت به معنای «انجیر»نوعی میوه است. این واژه در قرآن كریم نام نود و پنجمین سوره این کتاب مقدس نیز قرار گرفته است که در آن سوره، خد
- جمیل ، جمال ، زیبا ، زیبایی
- جنگ تبوک ، تبوک
3770 سرفصلهای قرآنیتبوک نام منطقهای در نوار مرزى حجاز و شام است. این منطقه دورترين نقطهاى بود كه پيامبر خدا(ص) در غزوات خود به آنجا گام نهاد. تبوک در اصل نام قلعهی محكم و بلندى بو
- جنگ حنین
1657 سرفصلهای قرآنیجنگ حنین، در شوال سال هشتم هجری، در منطقهای به نام «حنین» در نزدیکی مکه، برای مقابله با شورش قبایل «هوازن» و «ثقیف» رخ داد.پس از فتح مکه در سال هشتم هجری، به جهل ، نادانی
4282 سرفصلهای قرآنیبیشتر لغتشناسان«جهل» را به «نادانی» و در مقابل «علم و دانش» معنا کردهاند. همچنین آن را به معنای سفاهت(ضد حلم) و بیاعتنایی به حق نیز می
- حدیبیه ، صلح حدیبیه
1956 سرفصلهای قرآنیپیامبر اسلام(ص) در سال ششم هجری همراه پیروان خود برای انجام عمره، عازم مکه شد. ه
- حیاء ، شرم، خجالت
- دنیا
14611 سرفصلهای قرآنیواژهی «دنیا» مؤنث «ادنی»، که اگر از ریشهی «دنی» باشد به معنای پست، و اگر از ریشهی «دنو» باشد به معنای نزدیکتر است. این واژه در قرآن كریم در قالب صفت آمده است؛ ما
- زنا ، روابط نامشروع
- سعادت ، خوشبختی
3375 سرفصلهای قرآنیسعادت واقعی عبارت است از رسیدن همهجانبه به تمام كمالات و لذات حقیقی، بهطوری كه بیشترین كمالات و لذتهای فطرى و طبيعى به دست آید. از این رو خوشبخت و سعادتمند واقع
- شقاوت ، بدبختی
2928 سرفصلهای قرآنی«شقاوت» از ماده «شقو» به معناى فراهم بودن اسباب گرفتارى، مجازات و بلا است.شقاوت در مقابل سعادت بوده و عبارت است از نداشتن خیرات جسمانی و ر
- شیعه
6607 سرفصلهای قرآنیواژهی«شیعه» در لغت به معنای«پیرو»،«یاور» و «دین یکسان داشتن» آمده است.
این واژه در اصطلاح مسلمانان اما، وابستگی ویژهای به پیروان طلا، نقره، زیورآلات، فلزات و سنگهای قیمتی
7863 سرفصلهای قرآنیطلا و نقره از فلزات پر ارزشی هستند که هم جنبهی مالی و سرمایهای دارند، و هم جنبهی تزیینی به خصوص برای بانوان، زیرا استفاده از طلا برای مردان مجاز نیست. طلای خالص به رنگ زرد و آلیاژهای آن با رنگ
- عرف
1493 اصطلاحات فقهی - اصولیعُرف دارای معانی گوناگونی میباشد، مانند:
الف) امر پسندیده،
ب) معرفت و شناسایی.
ج) عادات موجود در یک جامعه.
عرف در اصطلاح فقها به "عادات رفتاری و دیدگاه ذهنی مردم" گ
- عفت ، عفیف
3661 سرفصلهای قرآنی«عفت» به معنای پاکدامنی و عفیف یعنی پاکدامن. عفت از ویژگیهای انسانهای مؤمن است.
- غفور ، غفار ، غفران ، بخشش
18063 سرفصلهای قرآنی«غفران» به معنای محو کردن و از بین بردن اثر چیزها و کارها است. «غفور» به کسی گفته میشود که آثار کارهای بد را از بین میبرد. به خدا نیز غفور گفته میشود؛ زیرا بر غیب و شهادت ، عالم غیب
10933 سرفصلهای قرآنی«غیب» به معنای پوشیدهبودن چیزی از حواس و ادراک، و «شهادت» به معنای آشکار بودن آن است. البته یک چیز ممکن است برای کسی غیب و برای کس دیگری مشهود و ظاهر باشد. این امر وابسته به حدود وجودی آن شخص و اح
- فساد ، فاسد ، مفسد ، مفسده
8876 اصطلاحات فقهی - اصولی«فساد» در مقابل «صلاح» است و به هر کار تخریبی فساد و مفسده میگویند. بنابراین، هر کاری که در جهت نقص و تخریب، و یا افراط و تفریط در مسائل فردی و اجتماعی باشد، عنوان فساد بر او صدق میکند و اشخاصی ک
- فسق ، فاسق
6174 سرفصلهای قرآنیواژهی «فاسق» از ریشهی «فسق» است که در اصل به معناى خارج شدن هسته از درون خرما میباشد. و در نگاهی تمثیلی به کسی که از محدودهی شرع خارج شود «فاسق» میگویند.
به عبارت دیگر، «فسق» سرپیچی از
- فطرت ، فاطر
- قدرت ، قوت ، طاقت ، توان ، وُسع
15864 سرفصلهای قرآنی«قدرت»، به معنای توانایی موجودات در انجام کارها است. خدای متعال نیز از اینرو که به انجام هر کاری توانا بوده و هیچگونه ناتوانی و عجز در او وجود ندارد، قادر خوانده میشود و در حقیقت، قادر مطلق تن
- گریه ، اشک ، بکاء ، دمع
- لطیف ، لطف ، قاعده لطف
3214 اصطلاحات فقهی - اصولیدر قرآن کریم صفت «لطیف» به عنوان یک ویژگی خداوند بارها مطرح شده است که با توجه به قرائن و شواهد پیرامونی، میتواند ناظر به چند معنا باشد که یکی از مهمترین آنها توجه
- لوم ، تعییر ، سرزنش
2228 سرفصلهای قرآنی«لوم» به معنای سرزنش و نکوهش، از واژههای مورد استفاده در قرآن کریم میباشد. این واژه درجایی صفت مسخ
- میهمانی و میزبانی ، اطعام و ضیافت ، ولیمه
4865 سرفصلهای قرآنیکاربر گرامی؛ برای دریافت اطلاعات مرتبط با این مدخل به آیات و پاسخهای ذیل مراجعه فرمایید.
به خواست خدا و در اولین فرصت، توصیف مختصری از مدخل بالا در همین بخش نگاشته خواهد شد.
- نفس ، روح
28206 سرفصلهای قرآنی«نفس» هم به معنای «خود» استفاده شده و هم به نوعی مترادف و یا مرتبط با «روح» در نظر گرفته میشود. حقیقت «روح» چیزی است که به تصریح قرآن کریم در آیه 85 سوره اسراء
- همجنسگرایی، لواط، مساحقه
7812 سرفصلهای قرآنیواژهی «لواط» از ماده «لوط» به معنای «لصوق» (اتصال و چسبيدن) است، و در اصطلاح فقهی، تحقّق آن، با داخل کردن تمام حشفه(سر آلت) مرد در دُبر (عقب) مرد دیگر صورت میگیرد.
طبقه بندی موضوعی
موضوعات جانبی
پرسش های اتفاقی
-
در یک حادثه رانندگی، کودکی از دنیا رفته و سپس مادرش نیز فوت میکند. تقسیم اموالی مانند دیه، مهریه، جهیزیه و هدایایی که زن گرفته، چگونه خواهد بود؟
7960 ارث 1394/06/231. دیه، مهریه، جهیزیه و هدایایی که زن از اقوام خویش دریافت نموده است، جزو اموال وی بوده و به ارث خواهد رسید.[1] 2. با توجه به فوت فرزند قبل از زن، فرزند از مادرش ارث نمیبرد، لذا در فرض سؤال که وارثین ...
-
مسافری پس از چند روز مجبور میشود سفرش را ادامه دهد، لذا تعداد روزها را حساب کرده و نماز را کامل میخواند، با این حال هنوز ده روزش تمام نشده سفرش تمام میشود. حکم این نمازها چیست؟
14843 قصد ده روز 1393/09/18در فرض سؤال که مسافر نیتش تغییر کرده و قصد ادامه سفر را دارد، (جهت انجام نماز و روزه) باید روزهای سفر خود را از همان روزی که نیتش تغییر کرده محاسبه کند، نه از ابتدای سفر. پس با توجه به اینکه وظیفه شخص مذکور شکسته خواندن نمازها ...
-
شیء متنجس در برخورد با شیء دیگر تا چند واسطه اشیای پاک را نجس می کند ؟
132205 Laws and Jurisprudence 1387/09/16نظر حضرت آیة الله العظمی خامنه ای در خصوص این که شیء متنجس تا چند واسطه نجس است، چنین است: "چیزی که با عین نجس تماس یافته و نجس شده است، اگر باز با چیزی که پاک است تماس پیدا کند و یکی از آنها تر باشد، آن ...
-
حکم انجام پروژه های دانشجویی را توسط دیگران بیان کنید؟
25793 Laws and Jurisprudence 1388/12/15نظرات مراجع عظام در خصوص سؤال مذکور به این شرح است: دفترحضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی(مد ظله العالی): چنانچه بر خلاف مقررات مربوطه باشد جایز نیست.
-
امام علی(ع) در نامه ای به معاویه، خلافت ابوبکر، عمر و عثمان را مورد رضایت پروردگار می داند! آیا این موضوع با تفکر شیعیان در تعارض نیست؟
36559 تاريخ بزرگان 1389/10/30در منطق مناظره و مجادله، شیوه ای وجود دارد که طی آن، تا حدودی فرض را بر صحت اعتقادات طرف مقابل گذاشته و با مبنا قرار دادن همان اعتقادی که نمی تواند از التزام بدان شانه خالی کند، حکم به محکومیت او صادر می شود. به صورت ...
-
آیا دختر رشیده بالغه را می توان بدون اذن پدر دختر،عقد کرد؟
29817 Laws and Jurisprudence 1388/11/11سلام و با تشکر از مکاتبه شما با این سایت. در تعاریف فقهی به دختری رشیده گفته می شود که منفعت و مصلحت زندگى خویش را به خوبى تشخیص دهد و در امر ازدواج تنها تحت تأثیر غریزه جنسى و عاطفه خود قرار نگیرد. این امر در ...
-
آیا در روز های آخر عادت می توان نزدیکی کرد؟
225093 Laws and Jurisprudence 1388/12/19کابر محترم؛در ایام عادت ماهانه نزدیکی و دخول در فرج زن حرام است، حتی در روزهایى هم که حیض زن قطعى نیست، ولى شرعاً باید براى خود حیض قرار دهد، حرام است. اما سایر استمتاعات و لذت ها اشکال ندارد، و یکی ...
-
چه آثار و برکاتی در نماز ادا و اول وقت وجود دارد که در نماز قضا نیست؟
28407 کلیات 1391/12/22انسان مسلمان و متعبد به اوقات عبادت، بویژه نماز اهمیت میدهد؛ چراکه نماز از مهمترین عبادات است؛ مؤمن باید تلاش کند نماز را در وقت فضیلتش انجام دهد و در آن اوقات خود را به کارهای دیگری مشغول نکند؛ آنگونه که برای کسب مال و ثروت، تحصیل علم ...
-
اگر وکیل، از روی اشتباه، مبلغی را از حساب سرمایهگذاری موکّل خود برداشت کند، آیا سودی را که به آن مبلغ تعلق میگرفت ضامن است؟
2379 ضمان 1399/06/05در فرض سؤال، گروهی از مراجع، وکیل را ضامن سود یا جبران کاهش ارزش پول دانسته،[1] ولی برخی،[2] وی را صرفا ضامن اصل پول میدانند.ضمائم:پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[3]حضرت آیت الله العظمی خامنهای (مد ظله العالی):ضامن سود نیست، ...
-
با توجه به اینکه پیامبر اسلام(ص)، بندهای مانند دیگر بندگان خدا بود، چگونه نور و روح حضرتشان قبل از خلقت حضرت آدم(ع) خلق شده بود؟!
5836 مناقب و ویژگی ها 1395/07/26اولا: آنچه در منابع دینی آمده، این است که نور وجود پیامبر اسلام(ص) بر تمام مخلوقات تقدم دارد، و مقصود از تقدم وجود نوری این است که همه موجودات این عالم دارای دو وجود هستند، یک وجود علمی در نزد خداوند که از آن به وجود نوری تعبیر ...
پربازدیدترین ها
-
پیامبران اولو العزم چه کسانی هستند؟ چرا اولو العزم نامیده شدند، و کتابهای آنها چه نام دارد؟ و چرا زرتشت و داوود(ع) اولو العزم نیستند؟
883536 پیامبران و کتابهای آسمانی 1387/02/31واژۀ «اولو العزم» در آیۀ 35 سورۀ احقاف آمده است. عزم به معنای حکم و شریعت است، و اولو العزم یعنی پیامبرانی که دارای شریعت و دین مستقل و جدیدی بودند. در روایات برای پیامبران اولو العزم شرایطی ذکر شده است:داشتن دعوت جهانشمول،داشتن شریعت و دین،داشتن ...
-
تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
750998 معصومین 1387/06/05شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عدهای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
-
معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
728765 حدیث 1396/06/14«لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
-
حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
641875 Laws and Jurisprudence 1387/05/23زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
-
آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
640729 Practical 1390/07/12نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
-
عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
637825 Practical 1391/02/11عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمیکند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه میشود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
-
فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده میشود؟
576237 نماز جمعه 1389/09/10در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سورهای از قرآن به نامش میباشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده میشود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع میشود و امام جمعه در این خطبهها باید مردم را به تقوای ...
-
آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
574854 Laws and Jurisprudence 1387/12/04در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
-
آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
558146 جن 1386/02/01قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگیهای زیر را برای او برمیشمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
-
اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
558107 Laws and Jurisprudence 1387/09/23دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
- توسل ، وسیله