جستجوی پیشرفته
بازدید
2736
آخرین بروزرسانی: 1402/09/26
خلاصه پرسش
آیا حضرت ابراهیم(ع) تنها با یکبار خواب‌دیدن تصمیم به قربانی‌کردن فرزندش اسماعیل گرفت؟
پرسش
حضرت ابراهیم(ع) چند بار خواب دید که فرزندش اسماعیل را قربانی می‌کند؟
پاسخ اجمالی

«فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قالَ یا بُنَیَّ إِنِّی أَرى‏ فِی الْمَنامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ فَانْظُرْ ما ذا تَرى‏ قالَ یا أَبَتِ افْعَلْ ما تُؤْمَرُ سَتَجِدُنی‏ إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرینَ»؛[1]

پس از آن‌که بشارت الهی به فرزنددار شدن ابراهیم(ع) تحقق یافت و فرزندش اسماعیل(ع) به سن بلوغ و نوجوانی رسید، به او گفت: پسرم، من در خواب دیدم که تو را ذبح می‌‏کنم، نظر تو چیست؟ اسماعیل پاسخ داد: پدرم، هر چه دستور دارى اجرا کن، به خواست خدا مرا از صابران خواهى یافت.

فراز «فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ» در قرآن، معنایش آن است که اسماعیل به مرحله‌‏اى رسید که می‌توانست در مسائل مختلف زندگى همراه پدر تلاش و کوشش کند و او را یارى دهد.[2]

برخی گفته‌‏اند منظور از «سعی» سن سیزده سالگى است؛ یعنی موضوع قربانی زمانی رخ داد که اسماعیل(ع) به سن سیزده سالگی رسیده بود.[3]

 برخی هم گفته‌‏اند: مراد از سعى عمل و عبادت براى خداوند است.[4]

«قالَ یا بُنَیَّ إِنِّی أَرى‏ فِی الْمَنامِ أَنِّی أَذْبَحُکَ». ابراهیم(ع) به او گفت: اى پسرم، در خواب دیدم که تو را ذبح می‌کنم!

این جمله حکایت رؤیایى است که ابراهیم(ع) در خواب دید. اما این خواب یک‌بار بود یا بیشتر، برخی معتقدند؛ تعبیر به «إِنِّی أَرى» (با آوردن فعل مضارع) دلالت بر آن دارد که ابراهیم(ع) این صحنه را مکرر در خواب می‌دید. همان‌گونه که این تعبیر در آیه «وَ قالَ الْمَلِکُ إِنِّی أَرى...»،[5]‏ ..." نیز همین استمرار را می‌رساند.[6]

در همین راستا گزارش شده است که ابراهیم(ع) این خواب را دو بار دید. نخستین بار در شب «ترویه» (شب هشتم ماه ذی الحجه)، و یک‌بار هم در شبی دیگر![7]

برخی هم گفته‌اند؛ ابراهیم سه شب پیاپی این خواب را دید.[8] شب ترویه، شب عرفه و شب عید قربان.[9]

به هر حال، حتی اگر ابراهیم(ع) تنها یک‌بار هم این خواب را دیده بود، از آنجا که با نور نبوت مطمئن بود که خواب او به منزله وحی از جانب پروردگار است، خود را موظف به فرمانبرداری می‌دانست.


[1]. صافات، 102.

[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏19، ص 111، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.

[3]. ر. ک: قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج ‏16، ص 99، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، 1364ش؛ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، مقدمه، بلاغی‏، محمد جواد، تهران، ج ‏8، ص 706، تهران، ناصر خسرو، چاپ سوم، 1372ش.

[4]. ر. ک: مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج ‏8، ص 706.

[5]. یوسف، 43.

[6]. طباطبائی، سید محمد حسین‏، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‏17، ص 152، قم، دفتر انتشارات اسلامی‏، چاپ پنجم‏، 1417ق.

[7]. ر. ک: ابوالفتوح رازی، حسین بن علی، روض الجنان و روح الجنان فی تفسیرالقرآن، تحقیق، یاحقی، محمد جعفر، ناصح، محمد مهدی، ج ‏16، ص 210، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1408ق.

[8]. ر. ک: بلخی، مقاتل بن سلیمان، تفسیر مقاتل بن سلیمان، تحقیق، شحاته، عبدالله محمود، ج ‏3، ص 615، بیروت، دار إحیاء التراث، چاپ اول، 1423ق؛ نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تحقیق عمیرات، شیخ زکریا، ج ‏5، ص 572، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ اول، 1416ق.

[9]. ر. ک: ‏زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج ‏4، ص 54، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ سوم، 1407ق؛ فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج ‏26، ص 346، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1420ق.

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793911 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757585 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    681395 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659577 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649109 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    601155 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580287 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565114 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564405 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    562052 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود