جستجوی پیشرفته
بازدید
20656
آخرین بروزرسانی: 1397/05/14
خلاصه پرسش
فرق میان غصه، غم و حزن چیست؟
پرسش
حزن به چه معنا است؟ فرق غصه و غم و حزن چیست؟
پاسخ اجمالی
«حزن»، جمع آن «احزان»؛ در زبان فارسی به معنای «اندوه»، «غم»، و غصّه است و با هم مترادف می‌باشند.[1]
اگر چه سه واژه «غصه»، «غم» و «حزن» معنایی نزدیک به هم دارند، اما در مقام استعمال و کاربرد در لغت عرب تفاوت‌هایی با هم دارند؛ از این‌رو، معنای این سه واژه و ارتباط آنها با همدیگر در ادامه بیان می‌شود:
1. حزن، ضد و خلاف شادی است.[2]
2. «غم»، مخفّف «غمّ» (به تشدید «میم»)[3] از ریشه «غمم» به معنای پوشاندن است. ابر را از آن جهت «غمام» گویند که آفتاب و آسمان ‌را می‌پوشاند: «وَ ظَلَّلْنا عَلَیْکُمُ‏ الْغَمامَ‏ ...»؛[4] یعنی: «ابر را سایبان شما قرار دادیم». حزن و اندوه را از آن جهت غمّ گویند که سرور و شادی را می‌پوشاند و پنهان می‌کند.[5]
3. «غُصّه» به معنای چیز گلوگیرى است که حلق با آن گرفته و بسته شود.[6] به همین معنا است آن‌جا که قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ لَدَیْنا أَنْکالًا وَ جَحِیماً، وَ طَعاماً ذا غُصَّةٍ وَ عَذاباً أَلِیماً»؛[7] راستى در نزد ما عقوبت‌ها، آتش، طعام گلوگیر و عذاب دردناکى است.[8] از این‌رو، استعمال «غصّه» در اندوه به این جهت است که مانند اندوه راه گلو را می‌بندد.
بنابر این، حزن به معنای اندوه و غم است، و دو واژه غم و غصه نیز از آن‌جهت که  نتیجه‌اش به اندوه ختم می‌شود معنای حزن بر آنها صدق می‌کند.

[1]. ر. ک: فرهنگ فارسی معین، فرهنگ فارسی عمید، لغت‌نامه دهخدا، واژگان مترادف و متضاد، واژه‌های «حزن» و «غصّه».
[2]. «الحُزْنُ‏ و الحَزَنُ‏: نقیضُ الفرَح، و هو خلافُ السُّرو»؛ ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج 13، ص 111، بیروت، دار الفکر، دار صادر، چاپ سوم، 1414ق.
[3]. لغت‌نامه دهخدا، واژه «غم».
[4]. بقره، 57.
[5]. قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، ج 5، ص 121، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ ششم، 1371ش.
[6]. همان، ص 102؛ راغب اصفهانى حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص 607، دمشق، بیروت، دارالعلم، الدار الشامیة، چاپ اول، 1412ق.
[7]. مزمّل، 12 و 13.
[8]. المفردات فی غریب القرآن، ص 607.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود