جستجوی پیشرفته
بازدید
1012
آخرین بروزرسانی: 1402/12/13
خلاصه پرسش
در آیاتی از قرآن، از واژه «أو» استفاده شده است که نوعی تردید را می‌رساند. چنین تردیدی در مورد خداوند چه معنایی دارد؟!
پرسش
سلام؛ چرا در قرآن گفته شده است: یک‌صد هزار نفر یا بیشتر؟! مگر (نعوذ بالله) خداوند علم دقیق به هر چیز ندارد؟ آیا عبارت «یا بیشتر» نشانگر حالتی از شک و تردید در مورد خدا نیست؟!
پاسخ اجمالی

پرسش شما ناظر به این آیه است:

«وَ أَرْسَلْناهُ إِلى‏ مِائَةِ أَلْفٍ أَوْ یَزیدُونَ»؛ و او را به سوى یک‌صد هزار نفر، یا بیشتر فرستادیم.

نظیر این آیه، آیات دیگری هم در قرآن آمده است که در آنها از کلمه «او» استفاده شده است؛ مانند:

«عُذْراً أَوْ نُذْراً»؛ (که جاى عذر باقى گذارند یا بیم دهند). «فَکانَ قابَ قَوْسَیْنِ أَوْ أَدْنى»؛ (تا به اندازه دو کمان یا کمتر).

«وَ ما أَمْرُ السَّاعَةِ إِلَّا کَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ»؛ و امر قیامت مانند چشم برهم زدنی است و یا از آن هم نزدیک‌تر!

ظاهر کلمه «او» در این آیات، شک و تردید را می‌رساند که چنین چیزی در مورد خدای متعال محال است. بنابر این، احتمال دارد، کلمه «او» در این آیات به معناى ترقى باشد؛ یعنی ما او را به رسم پیامبرى به سوى مردمى فرستادیم که عددشان صد هزار نفر؛ بلکه بیشتر بود.[1]

به عبارت دیگر، شاید مخاطبان حضرتشان در ابتدا صدهزار نفر بوده؛ اما در ادامه تعدادشان افزایش یافت.

و ممکن است؛ منظور این باشد که در نظر بینندگان صدهزار نفر و یا زیادتر از آن به چشم می‌آمد، و هر گاه بیننده‌ای به آنها می‌نگریست، می‌گفت تعداد آنها صد هزار یا بیشتر است.

این‌گونه احتمالات در مورد تمام آیاتی که در آنها واژه «او» به کار رفته صدق می‌کند.[2]

به عنوان نمونه‌ای دیگر این‌که قرآن می‌فرماید: «برپاشدن قیامت مانند چشم برهم زدن است و یا کمتر از آن»، این آیه در صدد بیان این موضوع است که شما (مخاطبان زمان نزول قرآن) کمترین زمانی که می‌توانید تصور کنید، یک چشم برهم زدن است. بدانید که برپایی قیامت برای خدا تنها همین اندازه زمان لازم دارد و یا زمانی کمتر از آن که در تصورتان هم نمی‌گنجد.

بر این اساس، هر آیه را باید با توجه به شواهد پیرامونی مورد تحلیل قرار داد.


[1]. طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج ‏17، ص 164، قم، دفتر انتشارات اسلامی‏، چاپ پنجم‏، 1417ق.

[2]. فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج ‏26، ص 358، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، 1420ق ؛ ‏زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج ‏4، ص 62، بیروت، دار الکتاب العربی، چاپ سوم، 1407ق.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • آیا اگر در دهانم خونی ایجاد شود، روزه‌ام باطل می‌شود؟
    27908 خوردن و آشامیدن 1392/04/23
    چنانچه خون دهان عمداً از گلو پایین نرود، روزه باطل نمی‌شود.[1] ولی اگر خون را عمداً فرو دهد، روزه‌اش باطل است و فرقى نمی‌کند که در فرو بردن آن ضرورتی باشد یا خیر. بلى، در صورتی‌که ضرورت ایجاب کند، کفّاره ندارد.
  • دلیل روایی وحدت ولی فقیه چیست؟
    10333 System 1389/01/22
    در پاسخ باید گفت: وحدت ولی فقیه از ادله و روایات اثبات ولایت فقیه، استفاده نمی شود. این روایات تنها به ارائۀ معیارها بسنده می کند و به وحدت و یا تعدد ولی فقیه، اشاره ای ندارد، بلکه هر دو گزینۀ وحدت و تعدد ولی فقیه، می ...
  • لطفا تفسیر آیات ابتدایی سوره انشراح را بیان کنید؟
    612 تفسیر 1403/03/05
    آیات ابتدایی سوره انشراح شامل بیان برکاتی است که شامل حال پیامبر اسلام(ص) شد، و پایان آن نیز توصیه‌هایی به آن‌حضرت است.«أَ لَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ»؛آیا ما سینه‌ات را گشاده نساختیم؟منظور آیه از «شرح صدر» در این آیه، باز شدن و گستردگى سینه رسول خدا(ص) به نور ...
  • آیا نماز در کربلا مثل نماز در مکه به صورت کامل خوانده می شود؟
    84568 Laws and Jurisprudence 1390/02/19
    در ارتباط با تمام و یا شکسته ­بودن نماز در حرم امام حسین (ع) باید گفت:مسافر مى‏تواند در مسجد الحرام و مسجد پیغمبر (ص) و مسجد کوفه نمازش را تمام بخواند. ولى اگر بخواهد در جایى که اول جزء این مساجد نبوده و بعد به این مساجد اضافه ...
  • اعلام هفت تن از آیات عظام از طرف جامعه مدرسین به چه معنا است؟
    13937 Laws and Jurisprudence 1388/12/16
    از جمله شرایط مرجع تقلید این است که از نظر علمی از سایر مجتهدان زمان خود، بالاتر باشد و با وجود مجتهد اعلم، نمی­توان از مجتهد غیر اعلم تقلید کرد. و این در صورتی است که فاصله بین مجتهد اعلم و مجتهد غیر اعلم به قدری زیاد باشد که در ...
  • کلمه‌ی قلب در قرآن چند بار و در چه سوره‌هایی آمده، و معانی آن چیست؟
    82043 تفسیر 1391/11/01
    با بررسی تمام مواردی که در قرآن، مفهوم قلب و معانی مشابه آن به کار رفته است، چنین به دست می‌آید که بی‌گمان مفهوم «قلب»، در برخی آیات، در مورد قلب روحانی و معنوی، یعنی «روح و نفس» انسان استعمال شده است. اما در مورد آیات دیگری که گاه ...
  • حشر انسان هایی که خارج از زمین مثلا کره ماه فوت می کنند چگونه است؟
    15859 معاد و قیامت 1390/06/15
    در مورد حشرِ فردی که خارج از زمین بمیرد باید توجه داشت که ارض محشر تفاوتهای عمده ای با تصور ما از زمین دارد بلکه در آغاز قیامت زمین به غیر این زمین تبدیل شده و تغییر و ...
  • آیا دود کردن اسفند برای جلوگیری از چشم زخم، سند دینی دارد؟
    181331 Laws and Jurisprudence 1388/05/03
    برای درک برخی از حقایق و واقعیات، علم و عقل بشری ناتوان است. چشم زخم یکی از این پدیده­ها است که دست کم تا به امروز، عقل و علم بشری نتوانسته آن را اثبات کند هم چنان که دلیلی بر ردٌ و نفی آن ...
  • معنای اطاعت از ولی فقیه چیست؟
    12042 System 1389/06/28
    پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است:اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن صادر کند، بر همگان حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود شخص این فقیه، عمل به آن حکم لازم است و این امر همان اطاعت از ولی فقیه ...
  • در روایات؛ هنگام سحر و افطار قرائت کدام سوره سفارش شده است؟
    23953 حدیث 1393/04/26
    در روایتی از امام صادق(ع) به خواندن سوره قدر(انا انزلناه فی لیلة القدر) در وقت سحر و افطار سفارش شده است: «مؤمن روزه‌داری نیست که وقت سحر و افطار "انا انزلناه" را بخواند مگر آن‌که در بین آن دو وقت مانند کسی است که در راه خداوند، در ...

پربازدیدترین ها