همان‌گونه که در پرسش به درستی از آن یاد شده است، سیر نمودن گرسنگان، تهیه لباس برای فقرا و در رأس آنها سیراب کردن تشنگان، از اموری است که پیشوایان دینی، فراوان به آن توصیه فرموده‌اند که برخی از این سفارش‌ها را می‌توان در روایات متعددی که از آن‌حضرات باقی مانده ملاحظه کرد:

1. 1. پیامبر اسلام(ص): هر کس در جایی که دسترسی به آب وجود دارد، مؤمنی را سیراب کند، خداوند در برابر هر بار نوشیدن فرد تشنه، هفتاد هزار حسنه به او می‌‌دهد، و اگر در جایی که دسترسی به آب ممکن نیست،(با استفاده از ذخیره آبی خود) تشنه‌ای را سیراب کند، مانند آن است که ده برده که تمامشان از نوادگان اسماعیل(ع) هستند را آزاد کرده باشد.[1]
2. امام سجاد(ع): هر کس مؤمن تشنه‌اى را آب دهد، خداوند او را از رحیق مختوم(شراب سر به مُهر بهشتى) خواهد نوشاند.[2][3]
3. 3. امام باقر(ع): نخستین چیزی که پاداش آن در روز قیامت محاسبه خواهد شد، آب‌دادن به تشنگان است. ^[4]

گفتنی است؛ آنچه در روایات به آن پرداخته شد، اصل ارزشمند بودن سیراب کردن تشنگان است؛ اما چگونگی و روش‌های اجرای آن به خود افراد واگذار شده است که با توجه به توان مالی و شرایط زندگی و محل سکونت آنها متفاوت خواهد بود.

به عنوانه نمونه گاه یک یا چند فرد خیّر مشترکاً می‌توانند با لوله‌کشی و یا ساختن مخزن، آب آشامیدنی روستایی که مردم‌اش دسترسی به آب نوشیدنی بهداشتی ندارند را تأمین کنند.

گاهی یک نفر با گذاشتن یک شیر آب، یا یک منبع کوچک، در جلوی منزل و یا محل کارش می‌تواند تشنگانی را سیراب کند.

خرید یک آب‌سردکن و اهدای آن به مسجد، مدرسه، بیمارستان و هر مرکز دیگری که محل مراجعه عمومی است، می‌تواند از مصادیق سیراب کردن تشنگان باشد.

اما در مورد آنچه در پرسش آمده باید گفت؛ پاداش سیراب‌کردن تشنگان، تنها ویژه مواردی نیست که افراد تشنه به آب دسترسی نداشته باشند؛ بلکه بر اساس آنچه پیامبر اسلام(ص) در حدیث اول فرمود، اگر در جایی آب هم در دسترس باشد؛ اما فردی به سیراب کردن تشنه‌ای کمک کند، از ثواب بی‌بهره نخواهد بود، حتی اگر ثوابش از ثواب فردی که در بیابان به تشنگان آب می‌دهد، کمتر باشد.

به عنوان نمونه، اگر فردی در مکانی که افراد در معرض تشنگی هستند، به فروشگاهی در آن‌جا مراجعه کند و تعدادی آب بسته‌بندی بخرد و آن‌را به صورت رایگان در اختیار تشنگانی قرار دهد که شاید برخی از آنها از امکانات مالی بهتری از او نیز برخوردار باشند، باز هم از پاداش بی‌نصیب نخواهد بود.

به هرحال، راه خیر بسته نیست و این همه سفارش برای آن است که انجام کارهای نیک در میان مردم نهادینه شود.

در مورد روایاتی که به اطعام گرسنگان و هدیه لباس به دیگران توصیه می‌کند، نیز می‌توان با همین روش رفتار کرد، یعنی اگرچه فقیران گرسنه و برهنه در اولویت هستند و کمک به آنها از پاداش بیشتری برخوردار است؛ اما با فرض فقدان افراد نیازمند در یک جامعه، اصل غذا دادن و هدیه دادن نیز موضوعی ارزشمند و دارای پاداش خواهد بود.

ابوحمزه ثمالی از امام سجاد(ع) نقل می‌کند:

هرکس مؤمن گرسنه‌ای را سیر کند، خداوند میوه‌های بهشتی را خوراکش خواهد کرد و کسی که مؤمنی را از تشنگی برهاند، خداوند او را با رحیق مختوم سیراب خواهد کرد، و هرکس لباسی به مؤمنی هدیه دهد، خداوند لباس سبز بهشتی را به او خواهد پوشاند.[5]

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 201، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.

[2]. همان.

[3]. ر. ک: «رحیق مختوم».

[4]. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ‏93، ص 173، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ دوم، 1403ق.

[5]. شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الأعمال، ص 136، قم، دار الشریف الرضی للنشر، چاپ دوم، 1406ق.