جستجوی پیشرفته
بازدید
21778
آخرین بروزرسانی: 1393/08/25
خلاصه پرسش
میزان مجازات و پاداش دوزخیان و بهشتیان چقدر خواهد بود؟ و بر چه اساسی محاسبه خواهد شد؟
پرسش
سلام؛ بعد از مرگ و بعد از قیامت وقتی که مشخص شد اهل جهنم چه کسانی‌اند و بهشتیان چه افرادی، میزان مجازات و پاداش دوزخیان و بهشتیان چقدر خواهد بود؟ یعنی به ازای هر سال ثواب یا گناه چند سال محاسبه خواهد شد؟ یکی از اصول مجازات این است که جرم و مجازات برای افراد مشخص و مبرهن باشد، اما از جمله مجهولات ذهنم در دینمان این قضیه است.
پاسخ اجمالی

آنچه مسلم است، این است که مجازات قیامت کاملاً متناسب با جرایمی است که انسان در دنیا مرتکب شده است؛ یعنی هر کس که کار بدى انجام دهد، تنها همانند آن کیفر می‌بیند. اما در مورد پاداش‌ها، مسئله‌ی فضل و عنایت الهی مطرح است. ممکن است پاداشی که به انسان داده می‌شود، به مراتب بیش از عمل انجام شده باشد، چنان‌که در قرآن کریم به آن تصریح شده است: هر کس کار نیکى انجام دهد ده برابر به او پاداش دهند، و هر کس کار بدى انجام دهد تنها همانند آن کیفر می‌بیند، تا ستمى بر آنها نرفته باشد.

پاسخ تفصیلی

1. اولین نکته‌ای را که در این ارتباط باید در نظر داشت؛ این است که عذاب و پاداش اخروی را نباید با مسائل حقوقی و جزایی دنیا قیاس کرد؛ چراکه ارزش معنوى کارها را  انسان نمی‌تواند درک کند؛ زیرا انسان معیار، مقیاس و اندازه‌‏اى در دست ندارد که آنها را با آن بسنجد، این خدا است که در مقابل اعمال انسان ارزش تعیین مى‌‏کند.

2. آنچه مسلم است، این است که مجازات قیامت کاملاً متناسب با جرایمی است که انسان در دنیا مرتکب شده است، اگر چه ممکن است آدمی چنین تناسبی را درک نکند، همان‌گونه که بیان شد. به عنوان نمونه جزای غیبت از زنا بیشتر است، یا خوردن یک درهم ربا گناهش نزد خداوند بزرگ‌تر از هفتاد بار زنا با محارم است.[1] این‌گونه عذاب‌هایی در برابر گناهانی؛ مانند غیبت و خوردن ربا ممکن است در نگاه نخست غیر قابل باور و بدون تناسب جلوه کند. اما وقتی انسان به فلسفه آن نگاه کند و به عواقب و پیامدهای ناگوار آنها در جامعه نظری بیاندازد، درخواهد یافت که عذاب برابر با گناه است. برای آگاهی بیشتر در این موضوع پاسخ‌ ۴۱۶۶ ، ۱۵۴۰۶را مطالعه کنید.

ممکن است برخی تصور کنند که واجب شدن «شصت روز» روزه به عنوان کفاره، در مقابل خوردن یک روز روزه ماه مبارک رمضان، و مجازات‌هاى دیگرى از این دست در دنیا و آخرت، با آیه «وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلا یُجْزى‏ إِلاَّ مِثْلَها»،[2] که مى‌‏گوید در برابر کار بد فقط به اندازه آن کیفر داده خواهد شد، سازگار نیست. اما با توجه به یک نکته، پاسخ این ایراد نیز روشن مى‌‏شود، و آن این‌که منظور از مساوات میان «گناه» و «کیفر». مساوات عددى نیست، بلکه کیفیت عمل را نیز باید در نظر گرفت، خوردن یک روز روزه ماه رمضان با آن همه اهمیتى که دارد، مجازاتش تنها یک روز کفاره نیست، بلکه باید آن قدر روزه گرفت که به اندازه احترام آن یک روز ماه مبارک شود؛[3] و این به جهت حرمتی است که فرد روزه‌خوار از ماه رمضان شکسته است.

3. اما در مورد پاداش‌ها، مسئله‌ی فضل و عنایت الهی مطرح است. ممکن است پاداشی که به انسان داده می‌شود، به مراتب بیش از عمل انجام شده باشد. چنان‌که در قرآن کریم به آن تصریح شده است: «مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثالِها وَ مَنْ جاءَ بِالسَّیِّئَةِ فَلا یُجْزى‏ إِلاَّ مِثْلَها وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ»؛[4] هر کس کار نیکى انجام دهد ده برابر به او پاداش دهند، و هر که کار بدى انجام دهد تنها همانند آن کیفر بیند، تا ستمى بر آنها نرفته باشد.

«مَنْ عَمِلَ سَیِّئَةً فَلا یُجْزى‏ إِلاَّ مِثْلَها وَ مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِکَ یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ یُرْزَقُونَ فیها بِغَیْرِ حِسابٍ»؛[5] هر کس کار بدى بکند جز همانند عملش کیفر نیابد. و هر کس از مرد و زن که مؤمن باشد و عمل صالحى به جاى آرد به بهشت داخل شود و بى‏حساب روزى‏اش دهند.

4. شایان توجه است که در مسئله گناه و مجازات، موضوع عدالت مطرح است و خداوند در آن‌جا به کسی ظلم و ستم روا نمی‌دارد. اگرچه در این مورد نیز بسیار گناهانی را که با توبه از بین می‌برد: «یَعْفُوا عَنْ کَثِیرٍ»؛[6] و از بسیارى درگذرد، و یا از آن برتر، زشتی را به نیکى تبدیل می‌کند: «یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ»؛[7] خداوند نیکى آنان را جانشین بدى‌‏هایشان مى‏‌گرداند.

 ولی در مسئله پاداش این‌گونه نیست که اگر خواست در برابر یک کار، ده برابر آن و یا بیشتر پاداش دهد، به کسی ستمی وارد آید.

 


[1]. کلینی، کافی، محقق مصحح، غفارى على اکبر و آخوندى، محمد، ج 5، ص 144، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407 ق‏.

[2]. انعام، 160.

[3]. ر. ک: مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ‏6، ص 57، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1374ش.

[4]. انعام 160.

[5]. غافر، 40.

[6]. مائده، 15.

[7]. فرقان، 70.

 

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    774249 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    747653 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    668729 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    653325 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    645419 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    592080 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    578767 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    562503 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    562418 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    556982 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...