1. بیشتر مفسران قرآن کریم بر آنند که منظور از «کتاب مکنون»، «لوح محفوظ» است.[1] خداوند در آیه: «فِی کِتابٍ مَکْنُونٍ»،[2] در مقام فضیلت قرآن برآمده و یکی از فضایل آن‌را بیان می‌کند، و آن این است ‌که قرآن در کتاب مکنون، یعنی لوح محفوظ، پوشیده و مستور است؛ چراکه قرآن کریم پیش از فرود آمدن در این عالم طبیعت، در آن محل مخفى و از نظرها مستور بود. به عبارت دیگر، در این‌ آیه بعد از آیه: «إِنَّهُ لَقُرْآنٌ کَرِیمٌ»،[3] در مقام بیان صفت دوم قرآن است و مى‏فرماید قرآن، محفوظ و مصون از هر دگرگونى و تبدیل است؛ چون در کتابى است که آن کتاب این‌گونه است، و آن کتاب عبارت است از لوح محفوظ،[4] همچنان‌که در جاى دیگر فرمود: «بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِیدٌ فِی لَوْحٍ مَحْفُوظٍ»؛[5] بلى این قرآن مجید است، در لوح محفوظ.
2. در متون روایی ما از ائمه(ع) به کتاب مکنون تعبیر شده است: «حماد صائغ می‌گوید: شنیدم مفضل بن عمر، از امام صادق(ع) مى‌پرسید ممکن است خدا اطاعت شخصى را بر مردم واجب نماید ولى آن شخص را از اخبار آسمان محروم کند؟ امام(ع) فرمود: خداوند بزرگ‌تر، کریم‌‏تر، رئوف‌‏تر و مهربان‏‌تر از آن است که بندگان خود را به پیروى از شخصى ملزم نماید، ولى او را صبح و شام از اخبار آسمان محروم کند. در این هنگام  موسى بن جعفر(ع) وارد شد، امام صادق فرمود: خوشحالى از دیدار کسى که صاحب کتاب على(کتاب مکنون) است، آن کتابى که خداوند می‌فرماید: جز پاکیزگان نمى‌‏توانند به آن دست بزنند».[6]
3. نیز گفته شده است مقصود از کتاب‏ مکنون‏ دل‌هاى مؤمنان است، و یا این‌که اشاره‌‏ای است به این‌که قرآن در پیشگاه خداوند محفوظ است، چنان‌که فرمود: «وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ».[7]‏، [8]

---