جستجوی پیشرفته
بازدید
12483
آخرین بروزرسانی: 1401/03/01
 
کد سایت fa30998 کد بایگانی 37630 نمایه ارتباط وحی با قاعده حکم الامثال فی ما یجوز و فی ما لا یجوز واحد
طبقه بندی موضوعی ارتباط میان نبوت و معجزه|وحی
اصطلاحات وحی|اعجاز ، معجزه
گروه بندی اصطلاحات سرفصل‌های قرآنی
خلاصه پرسش
ارتباط وحی و معجزه با قاعده «حکم الامثال» چیست؟
پرسش
ارتباط وحی و معجزه را با قاعده حکم الامثال بنویسید.
پاسخ اجمالی

اشیای همانند، دارای حکمی همانند خواهند بود، اعم از این‌که آن حکم، حکمی مثبت باشد یا منفی. به عبارت دیگر، حکم هر شیء، حکم مانند آن نیز هست. بنابر این، اگر موجودی به حکمی از احکام محکوم شود، موجود دیگری که مانند موجود اول است به همان حکم محکوم خواهد شد؛ زیرا بین دو موجود همانند، آنچه موجب امتیاز و جدایی آنها از یکدیگر می‌شود به ذات و ماهیت آنها وابسته نیست، بلکه صرفا یک امر عارضی است؛ لذا دو موجود متماثل یا موجودات همانند، در ماهیت متحدند.

در این هنگام اگر این ماهیت به حکمی محکوم شود که در یک مورد به طور ایجاب بوده و در مورد دیگر به طور سلب باشد، مستلزم اجتماع نقیضین خواهد بود، و چون اجتماع نقیضین از نظر عقل محال است، آنچه موجب آن می‌گردد نیز محال است. به این ترتیب، نتیجه آن است که اشیای همانند دارای حکم واحد می‌باشند، اعم از این‌که آن حکم ایجابی باشد، یا سلبی.

این قاعده از جمله قواعدی است که در بسیاری از موارد به آن استناد شده و زیر بنای بسیاری از مسائل قرار گرفته است،[1] از جمله، متکلمان در بحث اثبات وحی و نبوت به این قاعده استدلال کرده‌اند. آنان می‌گویند:

 اگر شخصی ادعای نبوت و دریافت وحی دارد، برای اثبات ادعای خود باید معجزه داشته باشد و از قدرت اعجاز و خارق عادت برخوردار باشد؛ زیرا نبوت و دریافت وحی امری خارق العاده است؛ و کسی که قدرت بر آن دارد، طبیعتا می‌تواند امر «خارق العاده» دیگری را نیز انجام دهد؛ به دلیل این‌که بر اساس قاعده فلسفی «حکم الامثال فیما یجوز و ما لا یجوز واحد»؛[2] حکم چیزهایی که مانند هم هستند، در احکام فلسفی از نظر ثبوتی و سلبی یکسان‌اند.


[1]. ر. ک: ابراهیمی دینانی، غلامحسین، قواعد کلی فلسفی در فلسفه اسلامی، ج 1، ص 209- 213، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ دوم، 1365.

[2]. سبحانى، جعفر، الإلهیات على هدى الکتاب و السنة و العقل، ج 3، ص 102، قم، المرکز العالمی للدراسات الإسلامیة، چاپ سوم، 1412ق؛ ر. ک: طباطبائی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 86؛ ج 2، ص 155، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1417ق.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793911 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757585 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    681395 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659577 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    649109 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    601155 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580287 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565114 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564405 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    562052 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود