جستجوی پیشرفته
بازدید
28713
آخرین بروزرسانی: 1397/07/24
 
کد سایت fa53478 کد بایگانی 65821 نمایه نهی قرآن از قرار دادن نفس در معرض آسیب
طبقه بندی موضوعی تفسیر|قرآن
خلاصه پرسش
آیا قرآن انسان را از آسیب رساندن به خود نهی کرده است؟
پرسش
آیا آیه‌ای در قرآن وجود دارد که بگوید به خودتان لطمه نزنید؟
پاسخ اجمالی
تعالیم دین اسلام به گونه‌ای است که برای روح و جسم انسان ارزش فوق العاده‌ای قائل شده، و انسان را از هرگونه وارد کردن آسیب به جسم و جان خویش نهی می‌کند و برحذر می‌دارد. در این‌ نوشتار به چند آیه به عنوان نمونه اشاره می‌شود:
1. نهی از هلاکت و نابودی: «وَ لا تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَةِ»؛[1] با دست خویش خود را به هلاکت نیفکنید.
این آیه هر چند در مورد ترک انفاق براى جهاد اسلامى وارد شده، ولى مفهوم وسیع و گسترده‏اى دارد که موارد زیادی را شامل مى‏شود. در تمام این موارد، انسان نباید بدون جهت جان خود را به خطر اندازد.[2]
2. مسئول بودن اعضای بدن:[3] «...إِنَّ السَّمْعَ وَ الْبَصَرَ وَ الْفُؤادَ کُلُّ أُولئِکَ کانَ عَنْهُ مَسْؤُلًا»؛[4] چرا که گوش و چشم و دل‌ها همه مسئول‌اند.
این آیه مسئول بودن چشم و گوش و قلب و به طور کلی تمام اعضا و جوارح را در قبال عملکردشان بیان می‌کند. این‌گونه است که حتی مغزی که فرمان به آسیب‌رساندن نابجا به دیگر اعضا بوده و نیز اعضایی که در این آسیب‌رساندن، فرمان مغز را اجرا کرده‌اند همه باید پاسخ‌گو باشند. 
پیامبر اسلام(ص) نیز در این زمینه می‌فرمایند: «در روز قیامت از چهار چیز سؤال می‌شود: عمر خود را در چه راهی مصرف کردی، بدن خود را برای چه چیزی فرسودی ...».[5]
اگر فردی به جهت چگونه فرسوده کردن بدن خویش مورد پرسش قرار گیرد، طبیعی است که برای آسیب‌رساندن به آن نیز مؤاخذه خواهد شد.
3. پرسش از نعمت بدن در قیامت:[6] «ثُمَّ لَتُسْئَلُنَّ یَوْمَئِذٍ عَنِ النَّعِیم‏»؛[7] یکی از چیزهای که خداوند در روز قیامت از آن سؤال می‌کند، این است که نیرو و توان بدنی‌ات را در چه راهی مصرف کرده‌ای.[8] طبیعتاً هر کدام از اجزای بدن، یکی از نعمت‌های خداوند است و انسان برای چگونگی نگهداری از هر نعمتی باید پاسخ‌گو باشد و اگر بیهوده و بدون دلیل، آسیبی به بدن خود وارد کند، نوعی کفران نعمت به شمار خواهد آمد.
در همین راستا، صحت و سلامتی بدن در روایات به عنوان یکی از مصادیق نعمت‌های الهی بیان شده است.[9]
با توجه به آنچه بیان شد، از مجموع آیات و روایات استفاده می‌شود که وجود فیزیکی انسان یکی از نعمت‌های خدادادی است که انسان باید در جهت حفظ آن از آسیب و خطر کوشا باشد، و حق وارد کردن کوچک‌ترین آسیب به آن‌را ندارد، جز در راه خدا و جهاد.
 
 

[1]. بقره، 195.
[2]. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 2، ص 36، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ اول، 1374ش.
[4]. اسراء، 36.
[5]. کوفی اهوازی، حسین بن سعید، الزهد، محقق، مصحح، عرفانیان یزدی، غلامرضا، النص، ص 94، قم، المطبعة العلمیة، چاپ دوم، 1402ق.
[7]. تکاثر، 8.
[8]. ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج 10، ص 282، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ اول، 1422ق.
[9]. ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسی، تنبیه الخواطر و نزهة النواظر المعروف بمجموعة ورام، ج 1، ص 44، قم، مکتبة الفقیه، چاپ اول، 1410ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود