جستجوی پیشرفته
بازدید
6515
آخرین بروزرسانی: 1396/06/15
خلاصه پرسش
آیا امامان(ع) کسانی که به ظاهر ادعای محبت اهل‌بیت(ع) و شیعه بودن را داشتند، مورد سرزنش قرار دادند؟!
پرسش
آیا حدیثی در نکوهش محبان و دوستان دروغین اهل‌بیت(ع) وجود دارد؟
پاسخ اجمالی
در منابع حدیثی و روایی، گزارش‌های متعددی وجود دارد که بیانگر آن است که امامان(ع) کسانی را که ادعای محبت و دوستی ائمه(ع) داشتند، اما در عمل بدان پایبند نبودند مورد سرزنش و نکوهش قرار دادند.
در خطبه 27 نهج البلاغه امام علی(ع) پیروان سست عنصر خویش را چنین سرزنش می‌کند: «اى نامردهایى که آثار مردانگى در شما نیست، و اى کسانی که عقل شما مانند عقل بچّه‌‏ها و زن‌هاى تازه به حجله رفته است، اى کاش من شما را نمی‌دیدم و نمی‌‏شناختم که سوگند به خدا نتیجه شناختن شما پشیمانى و غمّ و اندوه است. خدا شما را بکشد که دل مرا بسیار چرکین کرده، سینه‌‏ام را از خشم پر نمودید، و در هر نفس پى در پى غمّ و اندوه به من خوراندید، و به سبب نافرمانى و بی‌اعتنایى به من رأى و تدبیرم را فاسد و تباه ساختید».[1]
حضرتش در جایی دیگر می‌فرماید: «نفرین بر شما! که از سرزنشتان به ستوه آمدم. آیا در عوض حیات دائمى به زندگى دنیا راضى شده‌‌اید؟ و به جاى عزت به ذلت دل خوش کرده‌اید؟ چون شما را به جهاد دعوت می‌کنم دیدگانتان به گردش می‌افتد، گویى به سختى جان کندن دچار شده، و در بیهوشى غفلت فرو رفته‌اید، به طورى که راه گفت و شنودتان با من بسته می‌شود و در پاسخ من دچار سرگردانى می‌شوید. گویى دلتان گرفتار اختلال شده و عقلتان از کار افتاده است. هیچ‌گاه براى من نه مردم مطمئنّى بودید، و نه پشتوانه قابل توجهى! و یاران توان‌مندى نیستید که به شما نیازمند شوم.[2]
البته این نکوهش و سرزنش متوجه شیعیان خالص و باوفای اهل‌بیت(ع) نیست، بلکه خطاب به افرادی است که هرچند در دل خود رگه‌‌هایی از محبت اهل‌بیت را داشتند و حقانیت آنان برایشان مسلم بود، اما به عهد و میثاق خود در ارتباط با امام زمان خویش عمل نکردند. بسیاری از آنان بعد از قرار گرفتن در بوته آزمایش، در عمل شمشیر خود را علیه اهل‌بیت کشیدند. در همین راستا است که فرزدق شاعر در برابر امام حسین(ع) مردم کوفه را چنین توصیف می‌کند: «قلوب‏ الناس معک و سیوفهم‏ مع بنی امیّة».[3] دل‌هایشان با تو است، اما شمشیرهایشان را برای نبرد با تو آماده کرده‌اند!
روشن است که چنین مردمانی سزاوار سرزنش هستند. مردمی که به ابتدایی‌‌ترین اصول اخلاقی و دینی، یعنی تعهدات اجتماعی پایبند نیستند[4] و در قبال آن احساس مسئولیت نمی‌کنند؛ از امام خویش دعوت می‌نمایند؛ با او بیعت می‌کنند، اما او را در برابر دشمن تنها می‌گذارند، آیا چنین مردمی شایسته ملامت و سرزنش نیستند؟!
امام صادق(ع) در بیانی مدعیان تشیّع از شیعیان واقعی را این‌گونه توصیف می‌کند: «شیعیان سه گروه‌اند؛ گروهى که خود را با انتساب به ما آبرو و زینت می‌دهند؛ گروهى که از طریق منسوب کردن خویش به ما امرار معاش می‌نمایند؛ و گروهى از ما هستند و کارشان براى ما است، به امن ما در امان‌اند، و به ترس ما ترسان‌اند، زیاده‌‏گو و افشاکننده اسرار نبوده، و تهى و خودنما نیستند».[5]
امام موسای کاظم(ع) به موسى‏ بن بکر واسطی می‌فرماید: «اگر بخواهم شیعیانم را متمایز کنم آنها را جز اهل سخن نمی‌یابم؛ و اگر بخواهم امتحانشان کنم آنها را مرتد می‌یابم؛ و اگر سره آنها را از ناسره جدا کنم، از هر هزار نفر یک نفر باقی نمی‌ماند، و...». [6]
البته این سرزنش‌ها و تقسیم بندی‌ها بدان معنا نیست که افراد گناه‌کار به هیچ وجه از دوستان اهل‌بیت(ع) به شمار نمی‌آیند و امید نجاتی برای آنان نیست، بلکه تنها در مقام تفکیک شیعیان خالص از شیعیانی است که رگه‌هایی از ناخالصی در آنان وجود دارد.

[1]. سید رضی، محمد بن حسین، نهج البلاغة، محقق، صبحی صالح، ص 70، قم، هجرت، چاپ اول، 1414ق.
[2]. همان، ص 78.
[3]. ابو مخنف کوفى، لوط بن یحیى‏، وقعة الطف، محقق، مصحح، یوسفى غروى، محمد هادى،‏ ص 158، قم، جامعه مدرسین، چاپ سوم، 1417ق.‏
[4]. خداوند در باره مؤمنان می فرماید مؤمنان کسانی هستند که به عهد خود وفا دارند: «وَ الَّذینَ هُمْ لِأَماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ»؛ و آنها که امانت‌ها و عهد خود را رعایت می‌کنند. مؤمنون، 8.
[5]. طبرسى، على بن حسن، مشکاة الأنوار فی غرر الأخبار، النص، ص 63، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، 1385ق، 1965م، 1344ش.‏
[6]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 8، ص 228، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.                  
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود