لطفا صبرکنید
بازدید
20503
20503
آخرین بروزرسانی:
1396/09/02
کد سایت
fa78879
کد بایگانی
96339
نمایه
اخبار در مقام انشاء در حدیث «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»
طبقه بندی موضوعی
غدیر خم
- اشتراک گذاری
خلاصه پرسش
«من کنت مولاه فهذا علی مولاه»، این سخن پیامبر خدا(ص) تنها یک جمله خبری است و هیچ توصیهای در آن وجود ندارد که ولایت علی(ع) را بپذیریم.
نظر شما در مورد این ادعا چیست؟
پرسش
جملهای که پیامبر خدا(ص) فرمود: «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»، صرفاً یک جمله خبری است نه جمله امری. پس چرا باید ولایت حضرت علی(ع) را بپذیریم، در حالیکه دستوری از طرف پیامبر(ص) صادر نشده است؟
پاسخ اجمالی
گاهی جملهای از جهت لفظ، «اِخبار» است، ولی از جهت معنا از آن اراده «انشاء» میشود؛ مانند: «تُؤْمِنُونَ باللهِ وَ رَسُولِهِ»،[1] که «تُؤْمِنُونَ» به معنای فعل امر «آمنوا» است، و پروردگار از این جمله اراده انشاء نموده است.[2] از اینرو، جمله «مَن کُنتُ مَولاه فهذا عَلِیٌّ مَولاه»، با اینکه خبری بوده، ولی بیانگر آن است که باید ولایت و امامت حضرت علی بن ابیطالب(ع) را پذیرفت و به مفاد آن پایبند بود؛ لذا بعد از این جمله، پیامبر(ص) چنین دعا میکند: «اللّهُمَّ والِ مَن والاهُ و عادِ مَن عاداهُ، وَ انصُر مَن نَصَرَهُ، وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَه»؛[3] بار خدایا! با دوست على دوست باش و با دشمن او دشمن؛ هر که او را دوست میدارد، دوستش بدار و هر که او را مبغوض میدارد، مبغوضش بدار و هر که او را یارى میکند، یاریاش کن و هر که او را وامیگذارَد، او را وا گذار!
اگر این تنها یک خبر بود و توصیهای در آن وجود نداشت، چه معنا داشت که پیامبر(ص) بعد از آن به دعا و نفرین بپردازد؟!
بهعلاوه؛ معنا ندارد که انسان عاقلی، مانند پیامبر اکرم(ص) آن جمعیت فراوان را در بیابان سوزان حجاز جمع کند و خبری را اعلام کند که تنها به خودش مرتبط بوده و ارتباطی با مخاطبان ندارد؟!
بنابراین، در درون این جمله خبری، توصیهای نهفته است که باید تحقق پیدا کند و آن تعیّن و پذیرش ولایت و امامت علی بن ابیطالب(ع) میباشد.
اگر این تنها یک خبر بود و توصیهای در آن وجود نداشت، چه معنا داشت که پیامبر(ص) بعد از آن به دعا و نفرین بپردازد؟!
بهعلاوه؛ معنا ندارد که انسان عاقلی، مانند پیامبر اکرم(ص) آن جمعیت فراوان را در بیابان سوزان حجاز جمع کند و خبری را اعلام کند که تنها به خودش مرتبط بوده و ارتباطی با مخاطبان ندارد؟!
بنابراین، در درون این جمله خبری، توصیهای نهفته است که باید تحقق پیدا کند و آن تعیّن و پذیرش ولایت و امامت علی بن ابیطالب(ع) میباشد.
[1]. صف، 11.
[2]. صفایى بوشهری، غلامعلى، ترجمه و شرح مغنی الأدیب، ج 4، ص 132، قم، قدس، چاپ هشتم، 1387ش.
[3]. کوفى، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، ص 451، تهران، مؤسسة الطبع و النشر فی وزارة الإرشاد الإسلامی، چاپ اول، 1410ق؛ ابن عساکر، ابو القاسم علی بن حسن، تاریخ مدینة دمشق، ج 42، ص 210، بیروت، دار الفکر، 1415ق؛ أبو الفرج حلبی، على بن ابراهیم، السیرة الحلبیة، ج 3، ص 384، بیروت، دار الکتب العلمیة، چاپ دوم، 1427ق.
نظرات