جستجوی پیشرفته
بازدید
25974
آخرین بروزرسانی: 1397/06/28
خلاصه پرسش
آیا نداشتن ریش(کوسه بودن) نشانه ذات بد و ضعف اخلاقی است؟
پرسش
آیا نداشتن ریش(کوسه بودن) نشانه ذات بد و ضعف اخلاقی است؟
پاسخ اجمالی
روایتی در برخی منابع وجود دارد و نشانگر آن است که ایمان و عمل صالح در افراد کوسه کمتر یافت می‌شود:
از امام على(ع) نقل شده است: «در میان چهل مرد اصلع(کسی ‌که موهاى جلوى سر او ریخته شده باشد[1])، یک نفر آدم بد نمی‌یابى، و در میان چهل مرد کوسه یک انسان صالح نمی‌یابى، و مرد اصلع بد نزد من از کوسه صالح محبوب‌تر است».[2]
اما این روایت نه از لحاظ سند مورد تأیید است؛ زیرا در سندش آمده است: «وَ بِهَذَا الْإِسْنَادِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِب‏» که بر اساس این عبارت، راویان حدیث عبارتند از: أبو الحسن محمد بن علی بن الشاه الفقیه المروزی، أبوبکر بن عبدالله النیسابوری‏، أبو القاسم عبد الله بن أحمد بن عامر بن سلیمان الطائی‏، که همه این افراد در منابع رجالی شیعه افراد مجهول و ناشناخته‌ای هستند  و نه این روایت را از حیث محتوا می‌توان پذیرفت؛ زیرا در این صورت باید جوامع بزرگی از بشریت را تنها به خاطر نداشتن طبیعی موی ریش به صورت جبری از انسان‌های بدنهاد دانست.
به علاوه؛ در طرف مقابل، روایاتی نیز وجود دارند که افراد پاکی، مانند «شعیب بن صالح» که مقدّمات حضور را فراهم می‌کند، شخصی کوسه اعلام شده است: «شعیب بن صالح که مرد کوسه گندم‌گون و قامتی متوسط دارد، ... مقدمه [ظهور] حضرت مهدى(ع) است».[3]
البته شاید روایتی که از علی(ع) نقل شده، ناظر به زمان و مکان خاصی بوده است؛ همان‌گونه که امام صادق(ع) در توصیف افراد کوسه به سدیر فرمود: «قومى که گوش‌هاى آنان مانند گوش‌هاى موش کوچک است، لباس آنها از آهن است، و سخنشان مثل سخن شیاطین، حدقه چشم‌هایشان کوچک است، و همگى کم‌مو هستند...»،[4] و لذا برخی از محققان، این مشخصات را به زمان حمله هلاکوخان مغول به عراق و انقراض دولت عباسی دانسته‌اند.[5]
روایت دیگری نیز در این زمینه وجود دارد که مناقب ابن شهرآشوب آن‌را از محاسن برقی نقل کرده، اما در کتاب محاسنی که در دسترس ما است آن‌را نیافتیم:
... عمرو بن عاص از امام حسین(ع) پرسید: چگونه است که ریش‌های شما پرپشت‌تر از ریش‌های ما است و حضرت در پاسخ، این آیه از قرآن را خواند:
«وَ الْبَلَدُ الطَّیِّبُ یَخْرُجُ نَباتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَ الَّذِی خَبُثَ لا یَخْرُجُ إِلَّا نَکِدا»؛[6] و محصولات سرزمین پاکیزه با اجازه پروردگارش می‌روید، اما سرزمین آلوده تنها گیاهان اندک و بی‌فایده‌ای را می‌رویاند.[7]
این روایت نیز با فرض پذیرش، نوعی جواب اقناعی از سوی امام حسین(ع) به عمرو عاص است که در صدد شیطنت و هوچی‌گری بوده، وگرنه اگر بخواهیم چنین استدلالی را به صورت یک اصل بپذیریم، افرادی مانند امام علی(ع) که در سرشان موی اندکی داشته‌اند نیز مصداق آیه خواهند بود.

[1]. فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، ج 1، ص 302، قم، هجرت، چاپ دوم، 1410ق.
[2]. صدوق، محمد بن على‏، عیون اخبار الرضا(ع)، محقق، لاجوردی، مهدی، ج 2، ص 45، تهران، نشر جهان، چاپ اول، 1378ق.
[3]. ابن طاووس، علی بن موسی، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن المعروف بالملاحم و الفتن، ص 119، قم، مؤسسة صاحب الأمر(عج)، چاپ اول، 1416ق؛ نیز ر. ک: «هویت سفیانی، یمانی، خراسانی، شعیب ابن صالح و زرقاوی»، 7229؛ «خروج سید خراسانی از مشرق»، 65403.
[4]. شیخ مفید، الامالی، محقق، استاد ولی، حسین، غفاری، علی اکبر، ص 65، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1413ق.
[5]. همان، پاورقی.
[6]. اعراف، 58.
[7]. ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی طالب، ج 4، ص 167، قم، نشر علامه، چاپ اول، 1379 ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود