جستجوی پیشرفته
بازدید
351423
آخرین بروزرسانی: 1399/01/25
خلاصه پرسش
نحوه خواندن نماز میت چگونه است؟
پرسش
حکم نماز میت در مذهب شیعه چیست؟ و نحوه انجام آن چگونه است؟
پاسخ اجمالی

خواندن نماز میت بر هر مسلمانی که از دنیا رفته و شش سال او تمام شده باشد واجب است و این نماز پنج تکبیر دارد که بین هر تکبیر ذکری به کیفیت زیر بیان می‌شود:

بعد از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: «اشْهَدُ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ وَ انَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّٰهِ صلى اللّٰه علیه و آله و سلم».

بعد از تکبیر دوم بگوید: «اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ».

بعد از تکبیر سوم بگوید: «اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤمِنینَ وَ الْمُؤمِناتِ» .

بعد از تکبیر چهارم اگر میّت مرد است بگوید: «اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِهٰذَا الْمَیِّتِ» و اگر زن است بگوید: «اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِهٰذِهِ الْمَیِّتِ» و بعد تکبیر پنجم را بگوید، که با گفتن آن نماز به پایان می‌رسد. 

پاسخ تفصیلی

فقهای شیعه درباره نماز میت و چگونگی اقامه آن می‌گویند:

  1. نماز خواندن بر میّت مسلمان یا بچه‌اى که حکم مسلمان را دارد[1] و شش سال او تمام شده باشد واجب است.[2]
  2. آنچه در پاسخ اجمالی ذکر شد، برای نماز میت کافی است، اما مستحب است در نماز میت اذکار و دعاهای بیشتری خوانده شود، که کیفیت آن به شرح ذیل است:

بعد از تکبیر اول بگوید: «اشْهَدُ انْ لٰا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ وَحْدَهُ لٰا شَرِیکَ لَهُ وَ اشْهَدُ انَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ ارْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشیراً وَ نذِیراً بَیْنَ یَدَىِ السَّاعَةِ».  

بعد از تکبیر دوم بگوید: «اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلىٰ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بارِکْ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ ارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ کَافْضَلِ ما صَلَّیْتَ وَ بٰارَکْتَ وَ تَرَحَّمْتَ عَلىٰ ابْراهِیمَ وَ آلِ إِبراهیمَ انَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ وَ صَلِّ عَلىٰ جَمیِع الأَنْبیٰاءِ وَ الْمُرسَلینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصِّدِّیقینَ وَ جَمیِع عِبٰادِ اللّٰهِ الصّٰالِحینَ». 

بعد از تکبیر سوم بگوید: «اللّٰهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤمِنینَ وَ الْمُؤمِنٰاتِ وَ الْمُسْلِمینَ وَ الْمُسلِمٰاتِ الْأَحْیٰاءِ مِنْهُمْ وَ الْأَمْوٰاتِ تابِعْ بَیْنَنٰا وَ بَیْنَهُمْ بِالخَیْراتِ انَّکَ مُجیبُ الدَّعَواتِ انَّکَ عَلىٰ کُلِّ شَیْ‌ءٍ قَدِیرٌ».

بعد از تکبیر چهارم اگر میّت مرد است بگوید: «اللّٰهُمَّ إِنَّ هَذٰا عَبْدُکَ وَ ابْنُ عَبْدِکَ وَ ابْنُ امَتِکَ نَزَلَ بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزولٍ بِهِ اللّٰهُمَّ إِنّا لٰا نَعْلَمُ مِنْهُ الّا خَیْراً وَ انْتَ اعْلَمُ بِهِ مِنّا اللّٰهُمَّ انْ کٰانَ مُحْسِناً فَزِدْ فِى احسٰانِهِ وَ انْ کٰان مُسِیئاً فَتَجٰاوَزْ عَنْهُ وَ اغْفِرْ لَهُ اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَکَ فى اعْلٰى عِلِّیّینَ وَ اخْلُفْ عَلىٰ اهْلِهِ فِى الْغابِرِینَ وَ ارْحَمْهُ بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ». و بعد تکبیر پنجم را گفته و در حالت قنوت هر دعایی را می‌تواند بخواند و نماز تمام می‌شود.

ولى اگر میّت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید: «اللّٰهُمَّ إِنَّ هٰذِهِ امَتُکَ و ابْنَةُ عَبْدِکَ وَ ابْنَةُ امَتِکَ نَزَلَتْ بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِهِ اللّٰهُمَّ انَّا لٰا نَعْلَمُ مِنهٰا الّٰا خَیْراً وَ انْتَ اعْلَمُ بِهَا مِنَّا اللّٰهُمَّ انْ کانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فِى احسٰانِهٰا و انْ کانَتْ مُسِیئةً فَتَجاوَزْ عَنْهٰا وَ اغْفِرْ لَهٰا اللّٰهُمَّ اجْعَلْهٰا عِنْدَکَ فِى اعْلىٰ عِلِّیِّینَ وَ اخْلُفْ عَلى اهْلِهٰا فى الْغٰابِرینَ وَ ارْحَمْهٰا بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ».[3]

نماز میت برای دو یا چند نفر

در جایی که چند میت وجود دارد -هر چند بهتر است برای هر کدام نماز میت جدایی خوانده شود- ولی اگر بخواهند نماز میت را برای آنها با هم اقامه کنند، باید آنها را در مقابل نمازگزاران قرار داده و بعد از تکبیر چهارم، در هنگام قرائت اذکار، تثنیه و جمع ضمیر و مذکر و مؤنث بودن آن‌را به ترتیب زیر رعایت نمایند:

الف) اگر اموات، چند مرد یا چند مرد و زن باشند، بعد از تکبیر چهارم چنین باید گفت:

«اللّٰهُمَّ انَّ هٰوُلٰاءِ عَبیٖدُکَ وَ ابْنٰاءُ عَبیٖدِکَ وَ ابْنٰاءُ امٰائِکَ نَزَلُوا بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِه، اللّٰهُمَّ إِنّا لٰا نَعْلَمُ مِنْهُم الّا خَیْراً وَ انْتَ اعْلَمُ بِهِم مِنّا، اللّٰهُمَّ انْ کٰانوا مُحْسِنین فَزِدْ فِى احسٰانِهِم وَ انْ کٰانوا مُسیئینَ فَتَجٰاوَزْ عَنْهُم وَ اغْفِرْ لَهُم، اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُم عِنْدَکَ فى اعْلٰى عِلِّیّینَ وَ اخْلُفْ عَلىٰ اهْلِهِم فِى الْغابِرِینَ وَ ارْحَمْهُم بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ».

ب) اگر اموات، چند زن باشند، بعد از تکبیر چهارم چنین باید گفت:

«اللّٰهُمَّ إنَّ هٰوُلٰاءِ امٰائُکَ وَ بَناتُ عَبیٖدِکَ وَ بَناتُ امٰائِکَ نَزَلنَ بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِه، اللّٰهُمَّ إِنّا لٰا نَعْلَمُ مِنْهُنَّ الّا خَیْراً وَ أنْتَ اعْلَمُ بِهِنَّ مِنّا، اللّٰهُمَّ إنْ کنَّ مُحسِناتٍ فَزِدْ فِى احسٰانِهِنَّ وَ إنْ کُنَّ مُسیئاتٍ فَتَجٰاوَزْ عَنْهُنَّ وَ اغْفِرْ لَهُنَّ، اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُنَّ عِنْدَکَ فی اعْلٰى عِلِّیّینَ وَ اخْلُفْ عَلىٰ اهْلِهِنَّ فِى الْغابِرِینَ وَ ارْحَمْهُنَّ بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ».

ج) اگر اموات، دو مرد باشند، بعد از تکبیر چهارم چنین باید گفت:

«اللّٰهُمَّ إنَّ هَذَینِ عَبداکَ وَ ابْنٰا عَبدَیکَ وَ ابْنٰا امَتَیکَ نَزَلا بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِه، اللّٰهُمَّ إِنّا لٰا نَعْلَمُ مِنْهُما الّا خَیْراً وَ انْتَ اعْلَمُ بِهِما مِنّا، اللّٰهُمَّ انْ کٰانا مُحْسِنَین فَزِدْ فِى احسٰانِهِما وَ إنْ کٰانا مُسیئَین فَتَجٰاوَزْ عَنْهُما وَ اغْفِرْ لَهُما، اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُما عِنْدَکَ فى اعْلٰى عِلِّیّینَ وَ اخْلُفْ عَلىٰ اهْلِهِما فِى الْغابِرِینَ وَ ارْحَمْهُما بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ».

د) اگر اموات، دو زن باشند، بعد از تکبیر چهارم چنین باید گفت:

«اللّٰهُمَّ إنَّ هَتَینِ أمَتاک وَ بِنتا عَبدَیکَ وَ بِنتا امَتَیکَ نَزَلَتا بِکَ وَ انْتَ خَیْرُ مَنْزُولٍ بِه، اللّٰهُمَّ إِنّا لٰا نَعْلَمُ مِنْهُما الّا خَیْراً وَ انْتَ اعْلَمُ بِهِما مِنّا، اللّٰهُمَّ انْ کٰانَتا مُحْسِنَتَین فَزِدْ فِى احسٰانِهِما وَ إنْ کٰانَتا مُسیئَتَین فَتَجٰاوَزْ عَنْهُما وَ اغْفِرْ لَهُما، اللّٰهُمَّ اجْعَلْهُما عِنْدَکَ فى اعْلٰى عِلِّیّینَ وَ اخْلُفْ عَلىٰ اهْلِهِما فِى الْغابِرِینَ وَ ارْحَمْهُما بِرَحْمَتِکَ یا ارْحَمَ الرَّاحِمینَ».

گفتنی است؛ چنانچه میّت از روی عمد یا فراموشى یا به جهت عذرى، بدون نماز دفن شود و یا بعد از دفن معلوم شود، نمازى که بر او خوانده شده باطل بوده، باید نماز بر قبرش خوانده شود و این وجوب تا زمانی است که جسد او از هم نپاشیده باشد. [4]

 


[1]. یعنی پدر و مادر آن بچه، یا یکى از آنان مسلمان باشند.

[2]. امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، گردآورنده، بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، ج‌1، ص 333، م 594، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، 1424ق.

[3]. همان، ص 337، م 608.

[4]. ر.ک: توضیح المسائل (محشى)، ج‌1، ص 336، م 607؛ آیت الله سیستانى: (تا وقتى جسد او از هم نپاشیده، مانعى ندارد به قصد رجاء بر قبرش نماز بخوانند)؛ آیت الله بهجت: (اگر خارج کردن میّت از قبر ممکن نیست یا موجب بى‌احترامى به او مى‌شود واجب است به قبر او نماز بخوانند.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود