جستجوی پیشرفته
بازدید
1158
آخرین بروزرسانی: 1401/06/19
خلاصه پرسش
زمین موقوفه‌ای از متصرفان غیر قانونی آن، پس گرفته شد، اکنون امکانات غیر منقولی مانند چاه آب که متصرفان ایجاد کرده بودند، آیا متعلق به خود آنها است یا متعلق به کسانی که زمین برای آنها وقف شده است؟
پرسش
صد سال قبل مزرعه‌ای برای سادات روستا و فرزندان آنها وقف شد. در زمان اصلاحات ارضی، ملک موقوفه به 20 نفر از زارعین واگذار گردیده و آنها با هزینه خود اقدام به حفر چاه عمیق و لوله گذاری و اخذ پروانه نمودند‌ و بیش از چهل سال است در آن اراضی زراعت میکردند، تا اینکه طبق قانون ابطال اسناد اصلاحات ارضی، زارعین ملزم به خلع ید شده و اراضی به موقوف علیهم بازگشت. حال سؤال این است: با عنایت به ابهام قانون مربوطه، آیا آب چاه و امتیاز آن، به موقوف علیهم تعلق دارد یا به زارعین؟
پاسخ اجمالی

در فرض سؤال، چاه و امکانات مربوط به آن، متعلق به زارعان است و آنها باید اجاره مدتی که زمین در اختیار آنان بود را پرداخت نمایند. البته برخی از مراجع معتقدند اگر زارعین با اطلاع از این‌که زمین، موقوفه بوده و شرعاً حق تصرف نداشتند، تصرفاتی کرده باشند، بابت سازه‌‌‌های جدید، چیزی مستحق‌ نیستند.

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است:[1]

حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله العالی):

در فرض سؤال، آب چاه و امتیاز آن مربوط به زارعین است. البته اگر نزاعی در بین است باید از طریق مراجع قانونی پیگیری شود.

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

از جزئیات قضیه اطلاعی نداریم. اگر زارعین با علم و اطلاع از این که زمین، موقوفه است - و شرعاً حق تصرف ندارند - تصرفاتی کرده باشند بابت مستحدثات و زحماتشان، چیزی را مستحق‌ نمی‌شوند.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (رحمة الله علیه):

چاه و هزینه‌های مربوطه که توسط زارعین انجام گرفته است برای خود زارعینی است که آن هزینه را کرده‌اند و صرفا زمین موقوفه خواهد بود.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

متعلق به زارعین می‌باشد، اما باید اجاره این مدت را بدهند؛ در مورد ادامه استفاده با موقوف علیهم توافق نمایند.

حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی(مد ظله العالی):

بر اساس قوانین موضوعه در این زمینه عمل شود.


[1]. استفتا از دفاتر آیات عظام: خامنه‌ای، شبیری زنجانی، علوی گرگانی، مکارم شیرازی، نوری همدانی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • آیا فضیلتی که درباره نماز غفیله و بخشیده شدن یزید به سبب انجام آن آمده است، صحیح می‌باشد؟
    34092 درایه الحدیث 1390/03/31
    چنین روایتی در کتاب‌های حدیثی معتبر وجود ندارد و حتی شبیه به این مضمون را نیز در کتب روایی نیافتیم علاوه بر این‌که محتوای این روایت نیز از چند جهت قابل نقد است: 1. عدم تناسب بین جرم و کیفیت توبه از آن. 2. در نظر نگرفتن موضوع ...
  • حقیقت «ان‌شاءالله» چیست؟
    13029 خداشناسی 1394/04/24
    1. معنای واژه‌‌های این جمله عبارت است از: اگر خداوند بخواهد. 2. کسی که این جمله مبارک را بر زبان جای می‌کند باور دارد ‌که بالاتر از اراده ما اراده‌ای وجود دارد که اگر او اراده نکند چیزی محقق نمی‌شود. 3. در برخی از موارد، جمله «ان‌شاءالله» از ...
  • ام‌کلثوم دختر امام علی(ع) که بود؟ آیا ایشان در کربلا حضور داشته‌اند؟
    17010 تاريخ بزرگان 1394/06/14
    ام‌کلثوم یکی از دختران امام على(ع) و حضرت زهرا(س) بود. البته ظاهراً دو فرزند به این نام در میان دختران امام بود که به معروف‌ترین آنها (ام‌کلثوم کبری) می‌گفتند. با‌ آن‌که ایشان در زمان حیات پیامبر(ص) متولد شد، اما در مورد سال تولد ایشان، تاریخ دقیقی در دسترس ...
  • زندگی‌نامه عمرو بن خلف را بیان نمایید؟
    1945 تاريخ بزرگان 1400/03/08
    گفته می‌شود یکی از افرادی که توانست روز عاشورا در راه مکتب امام حسین(ع) به فیض شهادت برسد، و نام خود را در میان شهدای کربلا ثبت نماید، فردی به نام عمرو بن خلف است. با جستجویی که داشتیم، اطلاعاتی از زندگی و مبارزه و ...
  • حضرت محمد (ص) در کجا به خاک سپرده شدند؟
    48594 تاريخ بزرگان 1388/03/20
    پیامبر اسلام در سالی که ابرهه با لشکریانش[1]به خانه خدا حمله کردند متولد شد، در 40 سالگی از طرف خداوند متعال در حالی که در غار حراء مشغول عبادت بود، به پیامبری مبعوث شد. آن حضرت نخست دعوتش را به طور مخفیانه آغاز نموده و دعوت آشکارش را به ...
  • راجع به سند و متن زیارت عاشورا توضیح دهید.
    54391 درایه الحدیث 1389/08/17
    مصدر اصلی این زیارتنامه، دو کتاب معتبر؛ یعنی کامل الزیارات تألیف جعفر بن محمد بن قولویه قمی (متوفی 348 هـ. ق) و مصباح المتهجد شیخ طوسی (385 – 460 هـ. ق) است. طبق برخی از مبانی سند ابن قولویه معتبر است، اما در باره اسناد روایتی که در کتاب مصباح ...
  • فلسفه قربانی کردن چیست؟ و آیا قربانی از اتفاقات ناگوار و بد جلوگیری می‌کند؟
    39523 گوناگون 1397/07/05
    موضوع قربانی که در آیاتی از قرآن کریم مطرح شده است،[1] از زمان حضرت آدم(ع) شروع شد،[2] و در زمان پیامبران دیگر نیز صورت می‌گرفت.[3] حتی در برخی کتب حدیثی، درباره برخورد فرعون و انکار براهین حضرت موسی(ص) نقل شده است: خداوند فرشتگان عذاب ...
  • معنای اطاعت از ولی فقیه چیست؟
    11527 System 1389/06/28
    پاسخ آیت الله هادوی تهرانی به این شرح است:اگر فقیه عادل دارای کفایت، حکمی را با شرایط آن صادر کند، بر همگان حتی سایر فقهای عادل با کفایت و حتی خود شخص این فقیه، عمل به آن حکم لازم است و این امر همان اطاعت از ولی فقیه ...
  • با توجه به این‌که تا خداوند خلق نکند و روزی ندهد، خالق و رازق نمی‌شود، چگونه می‌گوییم خداوند از بندگانش بی‌نیاز است؟
    8130 صفات فعلیه 1395/02/08
    صفاتى که به خداى متعال نسبت داده می‌شود، یا مفاهیمى است که از ذات الهى با توجه به نوعى از کمال وجودى انتزاع می‌شود؛ مانند علم، قدرت و حیات، یا مفاهیمى است که عقل از مقایسه بین ذات الهى و مخلوقاتش با توجه به نوعى رابطه وجودى انتزاع می‌کند؛ مانند ...
  • چرا موسیقی حرام است، در صورتی که فطرت انسان به آن تمایل دارد؟
    132189 موسیقی، غنا و لهویات 1386/04/23
    اکثر فقها به حرمت موسیقی لهوی فتوی داده و تمام انواع موسیقی را مشمول این حکم ندانسته‌اند؛ لذا نمی‌توان به طور مطلق گفت که هرگونه موسیقی حرام است.دلایل اصلی حرمت موسیقی لهوی، آیات قرآن و روایات پیامبر اکرم(ص) و اهل‌بیت(ع) است. علاوه بر این؛ گسترش فساد ...

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    752797 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    730667 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    643222 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و تصمیم جدی ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    642832 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    638936 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    576568 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    576504 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    558756 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    558659 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • می خواهم دعا کنم همسرم در زندگی مطیع من باشد آیا در این زمینه دعایی از اهل بیت (ع) به ما رسیده است؟
    544544 Practical 1389/02/22
    دعاها، لازم نیست حتماً به زبان عربى خوانده شوند؛ هرچند به عربی بهتر است، حتى دعا در نماز به زبان فارسى جایز است.نکته مهم تر این که انسان باید شرایط دیگر تأثیر گذاری دعا ...