جستجوی پیشرفته
بازدید
13688
آخرین بروزرسانی: 1392/02/19
خلاصه پرسش
استصحاب عدم ازلی چیست؟
پرسش
استصحاب عدم ازلی چیست؟
پاسخ اجمالی
استصحاب عدم ازلی یعنی بنا را بر آن بگذاریم تا چیزی را که از ازل وجود نداشته، همچنان غیر موجود فرض کنیم.
استصحاب عدم ازلی از اقسام استصحاب عدمى است که در زیر توضیح داده می‌شود:
حکم به استمرار عدم سابق، استصحاب عدمى است، این استصحاب در مقابل استصحاب وجودى و به معناى حکم به عدم وجود مستصحبى است که نبود آن در گذشته یقینى بوده، ولى اکنون در وجود آن تردید شده است.
توضیح: مستصحب گاهى از امور وجودى است؛ مانند عدالت زید، و طهارت مایعى معیّن، و گاهى از امور عدمى است که این دو صورت دارد:
1. گاهى این امر عدمى؛ عدم اصلى و ازلى است که از آن به عناوین گوناگون یاد مى‏شود، از جمله: استصحاب عدم ازلى و استصحاب برائت اصلى.
به این معنا که، از ازل و قبل از خلقت عالم و آدم چنین تکلیفى نبوده، پس از خلقت و قبل از شریعت اسلام نیز این حکم موجود نبوده، همچنین پس از شریعت نیز تا دوران قبل از بلوغ چنین حکمى وجود نداشته است، حال پس از بلوغ، مکلف شک می‌کند که چنین تکلیفى شرعاً بر عهده او قرار گرفته یا نه؛ در این‌جا استصحاب عدم جارى می‏شود.
2. گاهى این امر عدمى؛ از عدم‏هاى مضاف و غیر اصلى است؛ مانند: عدم کُرّ بودن آب و عدم موت.  
نسبت به جریان استصحاب در امور وجودى و عدم‌های مضاف، اشکالى وجود ندارد، اما در مورد جریان استصحاب در امور عدمى این بحث وجود دارد که آیا این نوع استصحاب حجت است یا خیر؟
بنابراین، استصحاب عدم ازلى که از اقسام استصحاب عدمى است به معناى استصحابى است که مستصحب آن، عدم ازلى مى‏باشد؛ یعنى مُستصحب از ازل تا زمان شک، تحقق پیدا نکرده است؛ مثل این‌که شک شود آیا فلان شى‏ء اکنون موجود شده یا خیر، آن‌گاه استصحاب عدم ازلى در مورد آن جارى شود، و یا آن‌که شک شود ذمّه مکلف به تکالیف شرعى یا دینى مشغول شده یا نه، آن‏گاه چنین حکم شود که از ازل این تکلیف نبود، اکنون نیز همان عدم ازلى استصحاب مى‏شود.[1]
 

[1]. جمعی از مؤلفین، فرهنگ نامه اصول فقه، ص 171، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی‏، قم، 1389 ش.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود