لطفا صبرکنید
20893
این روایت در بسیاری از کتاب های تاریخی آمده و به نوعی از متواترات تاریخی است.[1] در منابع شیعی نیز وجود دارد؛ به عنوان نمونه شیخ صدوق (ره) آن را نقل کرده است.[2] البته این روایت از نظر سند ضعیف است؛ زیرا محمد بن القاسم الأستر آبادی که در سلسله سند این حدیث وجود دارد تضعیف شده[3] و یوسف بن زیاد هم مجهول بوده و شرح حالی برای او ذکر نشده است.
با این وجود و با صرف نظر از سند روایت، به دلیل این که اصل این موضوع از متواترات تاریخی است، نکاتی را یادآوری می نماییم:
1. برخی گفته اند: مقصود از نماز، معنای اصطلاحی آن نیست و رسول خدا (ص) برای نجاشی از راه دور دعا کرده است.[4] و استعمال لفظ "صلاة" به معنای "دعا" در معنای حقیقی در میان عرب رایج است و این معنا (استعمال حقیقی) در روایات اهل بیت (ع) نیز آمده است: محمد بن مسلم و زراره می گویند: به امام (ع) گفتم آیا رسول خدا (ص) بر جنازه نجاشی نماز میت خواند؟ حضرت فرمود: نه، بلکه برای او دعا کرد.[5]
2. ممکن است؛ این حکم مخصوص این واقعه بوده و پیامبر (ص) به اعجاز، جنازه نجاشی را دید و بر او نماز گذارد، بنابراین حضرت بر جنازه شخص حاضر نماز خواند، و این واقعه برای دیگران متصور نیست و عمومیت ندارد.[6]
گفتنی است، به اتفاق شیعیان و بسیاری از اهل سنت، از شرایط نماز میت حضور امام و نمازگزاران نزد جنازه است و خواندن نماز میت از راه دور جایز نیست.[7]
[1]مقریزى، إمتاع الأسماع، ج 2، ص 46، دار الکتب العلمیة، بیروت، 1420ق- 999 م؛ ابن اثیر، أسد الغابة، ج 1، ص 120،بیروت، دار الفکر، 1409 ق، 1989م .
[2] ابن بابویه، محمد بن على، خصال، ج 2، ص 360، جامعه مدرسین، قم، 1362 ش.
[3] حلی، ابن داود، رجال ابن داود، ص 510، انتشارات دانشگاه تهران، 1383 ق؛ ابن غضائری، أحمد بن الحسین، رجال ابن الغضائری، ج 6، ص 25، مؤسسه اسماعیلیان، قم، 1364 ق.
[4] آملى، میرزا محمد تقى، مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى، ج 6، ص 363، ناشر مؤلف، تهران، 1380 ق.
[5]مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 78، ص 346-347، دار إحیاء التراث العربی، بیروت، 1403 ق.
[6] همان.
[7] مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى، ج 6، ص 363.
