جستجوی پیشرفته
بازدید
9513
آخرین بروزرسانی: 1393/07/09
خلاصه پرسش
چگونه لطف بودن وجود امام (ع) با عدم دست یابی او به حکومت و خلافت، سازگار است؟
پرسش
شیعیان می‌گویند که امامت واجب است؛ چون امام جانشین پیامبر است که شریعت اسلامی را حفاظت می‌نماید و مسلمان‌ها را به راه درست سوق می‌دهد و احکام را از اضافه و کم شدن پاسداری می‌کند» ، و می‌گویند که: امام باید از سوی خدا تعیین و منصوب شود، و چون جهان به او نیاز دارد باید چنین شود بنابراین تعیین و نصب امام واجب است .....»، و می‌گویند: که امامت برای آن واجب است که لطفی است از الطاف الهی .... چون مردم وقتی رهبر و راهنمایی داشته باشند ستمگر را از ستم کردن منع می‌کند و آنها را به انجام کارهای خیر وادار می‌نماید، و از شرّ آنها را باز می‌دارد، و مردم به صلاح و درستکاری نزدیکتر می‌شوند و از فساد دورتر می‌گردند، و لطف همین است».
به آنها گفته می‌شود که ائمه دوازده گانه‌تان غیر از علی به ریاست و حکومت و فرمانروایی نرسیده‌اند، و این قدرت را نداشته‌اند که ظالم را از ظلمش باز دارند و مردم را به خیر وادار نمایند و از شرّ و بدی آنها را باز دارند! پس چگونه ادعاهای خیالی در مورد آنان که هرگز واقعیت نداشته است می‌کنید؟! و اگر فکر کنید طبق باور و عقیده خودتان آنها امام نیستند، چون لطفی که شما ادعا می‌کنید از آنها حاصل نشده است.
پاسخ اجمالی

حکمت باری تعالی اقتضا می کند که برای تحقق هدف خود از ارسال رسل و بعثت انبیاء و تکامل معنوی بشر، امامانی را برای بعد از زمان پیامبر اکرم (ص) که آخرین و خاتم پیامبران است تعیین کند تا وظایف پیامبر را بعد از او به انجام برسانند. به همین دلیل است که شیعه، معتقد است که امام از جانب خداوند تعیین می گردد و تمام مناصب و وظایف پیامبر (به جز دریافت وحی) بر عهده امام است که حکومت و خلافت ظاهری یکی از وظایف و شؤون می باشد. بنا بر این اصل وجود امام معصوم (ع) لطف است؛ اگر چه حکومت از دست وی گرفته شده باشد.

 

پاسخ تفصیلی

اهل سنت مناصب امام را در حد مسئولیت و رهبری امور دنیایی و او را در ردیف سلاطین و پادشاهان می­دانند؛ از این رو از نظر آنان نقش اصلی چنین امامی حکومت بر مردم و حل و عقد امور دنیایی آنان است که نیاز به حکومت ظاهری دارد و بر این اساس وجود چنین امامی، بدون در دست گرفتن حکومت لطف نیست، اما از دیدگاه شیعه تمام شؤون و مناصب پیامبر به غیر از دریافت وحی بر عهده امام معصوم  است چنانچه شیعه و سنی روایت کرده اند که رسول خدا (ص) خطاب به امام علی (ع) فرمود: "تو نسبت به من به منزله هارون نسبت به موسی هستی، تنها با این فرق که بعد از من دیگر نبی و پیامبری نخواهد آمد. " براین اساس امام علی(ع) به عنوان اولین امام و امامان بعدی به عنوان جانشینان او باید همه مناصب بر زمین مانده پیامبر(ص) را عهده دار باشند. و به همین دلیل است که امام نیز باید معصوم (از گناه و خطا و اشتباه) باشد و چون تشخیص انسان معصوم از توان بشر خارج است امام از جانب خدا تعیین و نصب می شود؛ زیرا اگر چه با ارتحال پیامبر اکرم (ص) نزول وحی و آیات قرآن به پایان رسیده است اما سایر وظایف و تکالیف خطیر و حیاتی آن حضرت نظیر حفظ دین، مرجعیت دینی مردم، تبیین احکام و دستورات دین، تفسیر آیات قرآن، رفع شبهات دینی، تعلیم و تربیت مردم، امر به معروف و نهی ازمنکر در حد اعلا و در موارد حیاتی حساس، مشاوره دادن به مردم (مسلمانان) ، پناه دادن به بی پناهان و گرفتاران ،رهبری مردم ، قضاوت بین آنان، اداره حکومت و...، نباید تعطیل شود. آری یکی از وظایف امام تشکیل حکومت و بدست گرفتن زمام رهبری جامعه اسلامی است، اما فلسفه وجودی امام نیست تا با منتفی شدن آن فلسفه وجودی امام نیز منتفی گردد. از این رهگذر است که شیعه امامت را جزو اصول دین می داند و وجود او را براساس لطف خداوند واجب می داند. حکومت از شاخه های خیلی کوچک امامت است. [1]

 

با توجه به این مناصب و وظیفه حیاتی است که وجود امام لطف است و دارای برکات بسیاری برای مردم و جامعه انسانی است، حتی اگر به ظاهر حکومت و قدرت نداشته باشد و منصب خلافت او غصب شده باشد.

 

علاوه بر این، امامی که در بین مردم باشد و با آنها زندگی کند و مشکلات علمی و غیر علمی آنها را برطرف سازد، نقش مؤثری در گرایش آنها به فضیلت و دوری از رذیلت و معصیت دارد. همین مقرٌب و مبعٌد بودن معنای لطف است. [2] چرا که ائمه (ع)معصوم هستند؛ ولی دیگران معصوم نیستند و چه بسا تحت تاثیر غرایز نفسانی قرار می گیرند و حریم انسانیت را می شکنند و مرتکب گناه می شوند و همواره نیازمند هستند که کسی آنان را از انحراف باز دارد.

 

برای آگاهی بیشتر رجوع کنید به نمایه: دلایل عقلی امامت، سؤال 614 (سایت: 671) .

 

 

[1] مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج4، ص841-945، چاپ نهم، صدرا، تهران، 1386ش.

[2] حلی، حسن بن یوسف، الالفین، ص202، چاپ اول، مکتبة الالفین، کویت، 1405ه.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • امیدبخش‌ترین آیه قرآن کدام است؟
    19920 تفسیر 1393/12/26
    قرآن کریم سرشار از آیات مژده و امید است. اما در این‌که کدام‌یک از آیاتش امید بیشتری به مؤمنان می‌دهد، سخن پیشوایان دین در این زمینه متفاوت است که شاید این تفاوت، ناظر به جنبه‌های مختلف امیدبخشی‌ باشد: ۱. ابوحمزه ثمالی می‌گوید؛ از امام باقر(ع) یا امام صادق(ع) ...
  • انصار چه کسانی بودند؟
    38930 تاريخ بزرگان 1388/12/03
    "انصار" جمع ناصر، از ریشه "نصر" به معنای یاوران است. در صدر اسلام به ساکنانمسلمانمدینهو اطرافآن، به ویژه افراد دو قبیلهاوسوخزرج،انصار گفته می‌شد؛ چرا که آنان به یاریپیامبر اسلام (ص)ومسلمانان مهاجر مکیو نقاط دیگر پرداختهبودند و در نشر ...
  • منظور از مباحات عامه، اباحه تملک و اباحه انتفاع چیست؟
    19535 General Terms 1393/04/17
    مباح بودن به معنای حلال بودن است. اموالى که متعلق حق هیچ‌کس نیست، در فقه از آنها با عنوان «مباحات عامّه» یا «مشترکات و منافع عامّه» تعبیر شده است. چیزهایى که شارع آنها را براى همه مشترک یا مباح قرار داده است، دو قسم است: 1. ...
  • هجوم‌آورندگان به خانه حضرت فاطمه(س) چند نفر بودند و چه افراد سرشناسی در میان آنان حضور داشتند؟
    31035 تاریخ 1394/07/14
    بنابر تحقیق و جست‌وجو در منابع حدیثی و تاریخی؛ به صورت پراکنده در نقل‌های مختلفی که درباره این بی‌حرمتی نقل شده است، نام تعدادی از افراد که به خانه حضرت فاطمه(س) هجوم آورده، یا دستور هجوم دادند وجود دارد. البته مشخص نیست که تعداد دقیق آنان چند نفر ...
  • گزارش‌های تاریخی موجود پیرامون شخصیت حر بن یزید ریاحی که در رکاب امام حسین(ع) به شهادت رسید، را ارائه کنید؟
    33792 تاريخ بزرگان 1394/07/21
    یکی از افرادی که نامش در میان شهدای کربلا و یاران امام حسین(ع) جاودانه ماند، و مُهر شهادت وی در درگاه الهی ثبت شد، «حُرّ بن یزید ریاحی» است.نسب حر بن یزیدنسب حر را چنین ذکر کرده‌اند: «حر بن یزید بن ناجیة بن قَعنَب،
  • حدیث حارث همدانی در مورد حاضر شدن امام علی(ع) بر بالین محتضر را چگونه ارزیابی می¬کنید؟
    26219 درایه الحدیث 1392/04/27
    حاضر شدن پیامبر اسلام(ص) و امامان معصوم(ع) از جمله حضرت علی(ع)، هنگام مرگ، نزد تمامی انسان‌ها حتی کسانی که بر دین‌های دیگر می‌باشند از اموری است که اخبار مستفیضه بر آن دلالت دارد.[1] البته در نحوه و چگونگی این حضور سخنانی بیان شده است ...
  • حروف مشبهة بالفعل چه ویژگی‌هایی دارند؟
    23986 لغت شناسی 1397/08/26
    بر اساس نظر مشهور ادباء، حروف مشبهة بالفعل پنج حرف بوده[1] که بر سر مبتدا و خبر وارد می‌شوند. این حروف عبارت‌اند از: إنَّ، أنَّ، لیت، لکنَّ، لعلَّ. عمل اصلی این حروف، منصوب نمودن مبتدا به عنوان «اسم» و مرفوع نمودن خبر به عنوان ...
  • فرق بین «صراحت» و «ظهور» چیست؟
    15284 مبانی فقهی و اصولی 1390/12/22
    دلالت یک عبارت بر مقصود گوینده، گاهی آن قدر صریح است که احتمال خلاف در آن منتفی است. در این جا می گویند عبارت نص و صریح است، اما گاهی دلالت یک عبارت بر قصد گوینده صریح نیست، بلکه معانی متعدد از آن محتمل است، ولی در ...
  • آیا کلمه «حضرت» در روایات نیز به کار برده شده است؟
    14525 لغت شناسی 1394/01/22
    کلمه «حضرت» در لغت به معنای «حضور» و «نزد» می‌باشد.[1] این کلمه در عربی به صورت «حضرة» نوشته می‌شود. مثلاً وقتی می‌گوییم: «حضرت امام صادق(ع)» در روایات نیز به کار برده شده است که فارسی زبانان به عنوان احترام و ادب قبل از اسامی ...
  • افطاری دادن در کدام روز برابر مهمان کردن صد هزار پیامبر، امام و شهید است؟
    23611 حدیث 1392/10/28
    اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی از کارهایی است که در اسلام مورد تأکید قرار گرفته و برای آن اجر و پاداش فراوانی قرار داده شده است. اما متن موجود در پرسش، تلفیق و خلط دو روایتی است که هر کدام دارای خاستگاه مخصوص به خود ...

پربازدیدترین ها