جستجوی پیشرفته
بازدید
8046
آخرین بروزرسانی: 1395/12/13
خلاصه پرسش
در روایتی می‌خوانیم که حرمت شراب تنها به خاطر پیامدهای منفی آن است وگرنه ویژگی خاصی در شراب نبوده و هرآنچه چنین تأثیری داشته باشد حرام است. بر این اساس، آیا کامپیوتر، موبایل و ... که برخی پیامدهای مشابه با مضرات شراب دارند نیز نباید حرام باشند؟!
پرسش
در حدیثی از امام موسی کاظم(ع) - در کتاب مفاتیح الحیاه- فرموده‌اند: «خدای متعال شراب را به سبب نام آن حرام نکرده است بلکه به سبب پیامد آن حرام کرد پس هر چیزی که همان اثر و پیامد را داشته باشد شراب است». در اینترنت تحقیق کردم و متوجه شدم شراب به قرنیه آسیب‌هایی را می‌رساند (علاوه بر بسیاری آسیب‌های دیگر). از آن‌جا که کامپیوتر و تلفن همراه و تلویزیون و بازی‌های رایانه‌ای نیز چنین آسیب‌هایی را دارند (آسیب‌هایی بر چشم و ذهن و...) آیا با توجه به این حدیث حکم شراب را دارند؟
پاسخ اجمالی
امام کاظم(ع) در این‌باره می‌فرماید: «خدای تبارک و تعالی، شراب را به سبب نام آن حرام نکرده است بلکه به سبب عاقبت و پیامد آن حرام کرد پس هر چیزی که همان عاقبت و پیامد را داشته باشد در حکم شراب است».[1]
همان‌طوری که در روایت آمده؛ علّت حرمت شراب، به دلیل آسیب‌هایی است که می‌رساند، امّا در این حدیث، تمام  آسیب‌هایی که موجب حرمت شراب شده، بیان نشده است. بله اگر بدانیم که چیزی، بیشتر پیامدها و آثار منفی شراب – و در رأس آن مستی و بیهوشی[2] - را داشته باشد، آن چیز نیز مانند شراب حرام خواهد بود.
به دیگر سخن؛ اگر علت تامه حکمی را بدست آوریم در این ‌صورت اگر همان علت در یک موردی دیگر یافت شود آن حکم به آن سرایت خواهد نمود، امّا اگر علت تامه نباشد بلکه ناقصه و یا بعض العلة باشد در این صورت حکم سرایت نمی‌کند.
در مورد سؤال؛ اگر شراب برای قرنیه ضرر داشته باشد، امّا مشخص نیست که آیا این ضرر شراب نیز در حرمت آن نقش داشته یا نه؟ که چون چنین قطعیتی وجود ندارد، نمی‌توان حکم آن را به اموری چون کامپیوتر و موبایل سرایت داد.
 

[1]. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج ‏6، ص 412، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، 1407ق.
[2]. ر. ک: علامه حلّی، حسن بن یوسف، منتهی المطلب فی تحقیق المذهب، ج ‌3، ص 219، مشهد، مجمع البحوث الإسلامیة، چاپ اول، 1412ق؛ شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، ج ‌12، ص 72، قم، مؤسسة المعارف الإسلامیة، چاپ اول، 1413ق؛ طباطبایی حائری، سید علی، ریاض المسائل، ج ‌13، ص 438، قم، مؤسسه آل البیت(ع)، چاپ اول، 1418ق.
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود