برای رسیدن به پاسخی جامع و متقن، این پرسش را در سه بخش بررسی نموده سپس به پاسخ آن می پردازیم.

1. بحث در ثبوت و امکان ذاتی

اساساً آیا ممکن است یک نفر که خودش مخلوق است و روزی مزه مرگ را می چشد، شخص مرده ای را زنده کند؟

2. بحث در اثبات و وقوع خارجی

بر فرض امکان ثبوتی آن آیا چنین چیزی در خارج اتفاق افتاده است؟

3. آیا علی (ع) می تواند مرده ای را زنده نماید؟

امکان زنده کردن مردگان در مقام ثبوت

این مطلب از دو جهت قابل بحث است

الف. این که کسی به صورت استقلال و بدون نیاز به خداوند بتواند چنین کاری را انجام دهد که این با توحید افعالی (توحید در خالقیت) خداوند منافات دارد.[1]

در باب توحید افعالى این دو صفت (زنده کردن و میراندن) از صفات ده‏گانه ای است که ویژه خداوند است که عبارت است از: خلق، رزق، احیاء، اماته، غنى، فقر، عزت، ذلت، صحت، مرض.[2]

بر این اساس مرگ و زندگی تنها به دست خداوند است.[3]

ب. اما اگر کسی با اذن الاهی و استفاضه از فیض ربوبی بخواهد چنین کاری را انجام دهد با توجه به این که قدرت خداوند بی انتها است تا زمانی که آن امر محال نباشد چنین کاری ممکن خواهد بود و هیچ گونه منع عقلی در این مورد وجود ندارد در این مورد هم، فاعل حقیقی خداوند است و این شخص تنها نقش واسطه را بازی می کند مثل نقش عزرائیل در گرفتن جان افراد که در حقیقت مرگ نیز مانند حیات به دست خدا است.

زنده کردن مردگان در مقام اثبات

بی گمان بهترین گواه بر این که امری قابل تحقق است این است که ببینیم آن شیء در بیرون وجود پیدا نموده است؛ چون گفته اند: "أدل الدلیل على إمکان شی‏ء وقوعه‏". در بحث ما نیز اگر ببینیم کسی از بندگان خداوند اقدام به این کارها نموده پس تردیدی برای کسی در این رابطه باقی نخواهد ماند.

خداوند در قرآن در مورد حضرت عیسی (ع) می فرماید:  و فرستاده‏اى به سوى بنى اسرائیل (قرار مى‏دهد که به آنان مى‏گوید) که من نشانه‏اى براى شما از جانب پروردگارتان آورده‏ام، من از گل براى شما چیزى به صورت پرنده مى‏سازم، پس در آن مى‏دمم که به اراده خداوند پرنده‏اى مى‏گردد، و کور مادرزاد و پیس را بهبود مى‏بخشم و مردگان را به اراده خداوند زنده مى‏کنم، و شما را از آن چه مى‏خورید و آن چه در خانه‏هایتان ذخیره مى‏کنید خبر مى‏دهم. حقاً که در این نشانه‏اى (از توحید و علم و قدرت خدا و نبوت من) است براى شما اگر مؤمن باشید.[4] بر این اساس هیج مسلمانی در اثبات و وقوع آن تردیدی ندارد.

اما این که آیا علی (ع) می تواند مرده ای را زنده نماید؟

بنابر آن چه که از قرآن در سوره آل عمران، 49 و مائده، 110 در بالا نقل کردیم، تحقیقاً حضرت عیسی (ع) چنین کاری را انجام داده است و از طرفی هم تردیدی نیست که مقام پیامبر خاتم (ص) از مقام پیامبران دیگر بالاتر است[5] و به نص قرآن علی (ع) نفس پیامبر است[6] از این رو اگر چیزی که حضرت عیسی (ع) می تواند انجام دهد چه استبعادی دارد که پیامبر اکرم (ص) و علی (ع) نیز بتوانند آن را انجام دهند؟!، البته باید توجه داشت که این صرف امکان است و معنایش این نیست که آن را انجام داده اند و انجام ندادن چیزی هم دلیل بر عدم توانایی نسبت به آن نیست؛ مثلاً اگر حضرت عیسی (ع) عصایی را به مار تبدیل نکرد معنایش این نیست که آن حضرت چنین توانایی را ندارد.

بنابراین؛ چه اشکالی دارد، ولیی از اولیاء خداوند مانند امام علی(ع) بتواند مردگان را زنده کند؟