جستجوی پیشرفته
بازدید
205994
آخرین بروزرسانی: 1399/07/13
خلاصه پرسش
چرا مردان متأهل بدون اجازه همسر خود می‌توانند ازدواج موقت داشته باشند؟!
پرسش
علت جواز ازدواج موقت(صیغه) برای مرد متأهل بدون اجازۀ همسر خود چیست؟
پاسخ اجمالی

غریزۀ جنسی یکی از نیرومندترین غرایز انسانی است که باید مانند دیگر غرایز طبیعی انسان به صورت درست بدان پاسخ داده شود؛ زیرا غرایز طبیعی را نمی‌توان از بین برد. اگر هم بتوانیم آنها را سرکوب کنیم، چنین اقدامی عاقلانه نیست، بلکه مبارزه با قانون آفرینش است. بنابراین، راه صحیح آن است که غرایز را از طریق معقول اشباع کرد .

از سوی دیگر، در بسیاری از محیط‌ها افرادی در سنین خاصی قادر به ازدواج دائم نیستند، یا افراد متأهل در مسافرت‌‏های طولانی و یا در مأموریت‌‏ها و یا به علل دیگری با مشکل عدم ارضای غریزه جنسی رو برو می‌شوند. اسلام برای پاسخ‌گویی صحیح و حل مشکلاتی که از ناحیه‌ی عدم ارضای صحیح این غریزۀ طبیعی دامن‌گیر جامعه می‌شود، علاوه بر ازدواج دائم با یک زن، ازدواج مجدد دائم یا ازدواج موقت را در چارچوب مشخصی تجویز کرده است.

حال با توجه به این‌که:

  1. ما به خدایی اعتقاد داریم که مهربان و دلسوز بندگانش است و هیچ قانونی را بی‌جهت وضع نمی‌کند و در یک کلام قوانین او بر اساس مصالح و مفاسد است.
  2. از ناحیۀ منع ازدواج موقت و چند همسری، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جامعه و فرد وارد می‌آید. در اسلام که قوانینش الاهی است، ازدواج موقت و چند همسری تجویز شد و این حق به مرد واگذار شد و مشروط به اجازۀ همسر اول نشده است که اگر این حق مشروط واگذار می‌شد با توجه به حساسیت زنان بر این موضوع و عواطف زنانگی، که غالبا با ازدواج مجدد شوهرانشان مخالف‌اند، آن مصلحتی که در نظر خداوند متعال بود، حاصل نمی‌شد.

البته، بعضی از فقها فرمودند: اگر مرد مسلمان بخواهد با زنی از اهل کتاب ازدواج موقت انجام دهد، و همسر دائم مسلمان داشته باشد، اجازه آن زن مسلمان از شرایط این ازدواج است.

پاسخ تفصیلی

غریزۀ جنسی یکی از غرایزی است که خدای متعال به انسان موهبت فرموده است. پاسخ‌گویی به این غریزه هم یک امر طبیعی و ضروری است و بر خلاف نظر افراد یا مکاتبی که رهبانیت را ترویج می‌کنند، سرکوب کردن این غرایز امری ناصحیح و موجب عقده‌های روحی می‌شود. چنان‌که هرج و مرج و بی‌قانونی و افراط در ارضای آن و کمونیسم جنسی نیز خلاف هدف آفرینش انسان است؛ از این‌رو بهترین و طبیعی‌ترین شکل ارتباط زن و مرد دارای ویژگی‌های؛ مانند:

  1. پیوند زناشویی مبتنی بر قانون، 2. تک همسری، 3. ازدواج دائم، است.

اما اگر به دلایل خاصی ازدواج دایم ممکن نشد و زمینه‌ی آن موجود نبود یا تک همسری، انسان یا جامعه را با مشکلات خاصی مواجه کرد، آیا در این‌جا باید کمونیسم جنسی و ارتباط غیر قانونی را ترویج کرد، یا با ساز و کارهایی که مانع سوء استفاده و هوسرانی عده‌ای از زنان یا مردان می‌گردد، پیوند زناشویی را به شکل مجدد و یا ازدواج موقت، قانونی کرد. در این‌جا دو رویکرد وجود دارد:

  1. رویکرد اسلام ناب که از طریق رسول اکرم(ص) و ائمه‌ی اطهار(ع) بیان شده است که بر مبنای آن هم تعدد زوجات مجاز است و هم ازدواج موقت. (توجه داشته باشید ترغیب و تشویق به تشکیل خانواده، ازدواج دائم و تک همسری است، اما به خاطر اضطرار و خروج از بن بست - نه در عرض و همسان با ازدواج دائم و تک همسری- این راه‌های قانونی، یعنی ازدواج مجدد و موقت، باز شده است).
  2. رویکردی که ارتباط مرد با بیش از یک زن دائم را به شکل قانونی دنبال نمی‌کند.

گونه‌های مختلف کمونیسم یا آزادی و بی‌بند و باری جنسی، در غرب گویای این رویکرد است، با این‌که دانشمندان و دلسوزان غربی معترف‌اند که ازدواجی شبیه ازدواج موقت یک ضرورت اجتماعی است و از ناحیۀ منع ازدواج موقت و چند همسری، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به جامعه و فرد وارد می‌آید.

در جامعۀ بشری بویژه در شرایط امروز، آمیزش جنسی را نمی‌توان به ازدواج دائمی محدود ساخت و هیچ حکومتی و جامعه‌ای نمی‌تواند مانع ارضای این نیاز طبیعی گردد. اما ارضای این نیاز از راه نامشروع و ترویج زنا و فحشا که اغلب جوامع بشری به آن تن داده‌اند و حتی مراکز رسمی برای تن فروشی و بهره‌کشی جنسی از دختران و زنان دارند، مورد تأیید اسلام نیست و با آن به شدت مخالف است و آن‌را توهین به زن و تجاوز به حقوق و کرامت او و منافی با اخلاق و عفت اجتماعی و موجب نابودی خانواده می‌داند. پس می‌ماند تنها راه باقیمانده و مشروع که همانا راه ازدواج موقت یا ازدواج مجدد است؛ یعنی مردان و زنان با قرارداد مشخص شرعی و رعایت حقوق طرفین و نیز جوانب اخلاقی و انسانی و شرعی با پیمان دو جانبه ازدواج می‌کنند. پس باید توجه داشت که تفاوت ازدواج موقت با ازدواج دائم در زمان‌بندی آن است که مهم‌ترین راه حل برای مواردی است که ازدواج دائم امکان ندارد، یا مشکلات متعددی را باعث می‌شود.

حال با توجه به این نکته که خداوند بر بندگانش مهربان و دلسوز است، و هیچ قانونی را بدون مصلحت وضع نمی‌کند، اسلام که بیانگر قوانین الاهی است، بر اساس مصالحی که در چند همسری و واگذاری این حق به شوهر، وجود داشته و در جای خود نیز بیان شده است، حق ازدواج موقت و چند همسری را به شوهر داده است.[1] و برای استفادۀ او از این حق، اجازه دادن همسر را لحاظ نکرده است؛[2] زیرا اگر این حق مشروط واگذار می‌شد، با توجه به حساسیت زنان بر این موضوع و عواطف زنانگی، که غالبا با ازدواج مجدد شوهرانشان مخالف‌اند، آن مصلحتی که در نظر خداوند متعال بود، حاصل نمی‌شد.

البته بعضی از فقها فرموده‌اند: اگر مرد مسلمان بخواهد با زنی از اهل کتاب ازدواج موقت انجام دهد، و همسر دائم مسلمان داشته باشد، اجازه آن زن مسلمان از شرایط این ازدواج است.[3]

 


  1. برای آگاهی بیشتر، نک: نمایه: «اسلام و تعدد زوجات (چند همسری)»، 633؛ «چند همسری و احساسات زنان»، 4146؛ «معنای عدالت در چند همسری»، 33440؛ «چند همسر داشتن امامان»، 2663.
  2. از این جهت فقها فرموده‌اند: زن نمی‌تواند همسر خود را از این حق منع کند. امام خمینی، استفتائات، ج 3، ص 100، سؤال 55.

[3]. نک: تبریزی، شیخ جواد، صراط النجاة، ج 2، ص 270. «ازدواج موقت با زنان اهل کتاب»، 1209؛ «ازدواج با زنان غیر مسلمان»، 842؛ «ازدواج با مسیحیان، ازدواج،‌ اهل کتاب کفار کافر»، 826؛ «ازدواج دائم مرد مسلمان با زنان اهل کتاب»، 27848.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود