جستجوی پیشرفته
بازدید
4306
آخرین بروزرسانی: 1399/04/21
خلاصه پرسش
تفاوت اجیر با وکیل با توجه به دیدگاه شهید اول و ثانی چیست؟
پرسش
سلام؛ فرق اجیر با وکیل با توجه به نظریات و توضیحات شهید اول و شهید ثانی در کتاب لمعه چیست؟
پاسخ اجمالی

شهید اول[1] و ثانی[2] در کتاب لمعه و شرح آن، «اجاره» را این‌گونه تعریف کردند: اجاره عقدی است برای تملک و به ملکیت در آوردن منفعت معین، در مقابل عوض مشخص.[3] برخی نیز متن عبارت آنها را چنین ترجمه کردند: اجاره یعنی واگذاری منفعت مِلک یا منفعت فعالیت‌های بدنی خود به دیگری در برابر اجرت و مُزد معیّن.[4]

شهید اول در تعریف «وکالت» گفت: وکالت نیابت نمودن، یا طلب نیابت نمودن در تصرف است، اما شهید ثانی قید بالذات را اضافه کرد.[5]

در تعبیرات این دو شهید، هر چند به تفاوت ماهیت این دو(اجاره و وکالت)[6] اشاره‌ای نشده، اما می‌توان از تعبیر شهید ثانی در اضافه نمودن قید بالذات به تعریف شهید اول، چنین استنباط نمود که تفاوت اجاره و وکالت این است که وکالت ماهیتاً و ذاتاً نیابت است؛ یعنی وکیل در اموری که موکل به او واگذار کرده نایب موکل است؛ ولی اجاره ماهیتاً و ذاتاً واگذاری منفعت فعالیت بدنی یا منفعت ملک به دیگری است؛ هر چند اجاره ممکن است مستلزم نیابت باشد؛ یعنی عمل اجیر به نوعی نیابت از مؤجر باشد؛و به همین جهت شهید ثانی در توضیح قید بالذات می‌گوید با این قید، مضاربه، مساقات و مزارعه خارج می‌شود و وکالت از مضاربه، مساقات و مزارعه تمایز می‌یابد،[7] ولی همان‌گونه که توضیح دادیم به نظر می‌رسد با این قید می‌توان گفت تفاوت اجاره و وکالت نیز روشن می‌شود.

 

 


[1]. «زندگی نامه شهید اول»، 15631.

[2]. «زندگی نامه شهید ثانی»، 15632.

[3]. «الإجارة و هی العقد على تملک المنفعة المعلومة بعوض معلوم». عاملى،(شهید ثانى)، زین الدین بن على، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، شارح، کلانتر، سید محمد، ج4، ص 327، قم، کتابفروشى داورى، چاپ اول، 1410ق. برای اطلاع بیشتر، ر. ک: «اجیر شدن و محدودیت روزی»، 57936؛ «تفاوت جعاله با اجاره»، 21090؛ «مشروعیت اجاره»، 21171.

[4]. ر.ک: عاملى(شهید اول)، محمد بن مکى، اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، محقق، مصحح، مروارید، محمد تقى، مروارید‌، على اصغر، ص 155، بیروت، دارالتراث، الدار الإسلامیة، چاپ اول، 1410ق؛ طباطبایى یزدی، سید محمد کاظم، العروة الوثقى(المحشّٰى)، محقق، مصحح، محسنى سبزوارى، احمد، ج 5، ص 7، قم، ‌دفتر انتشارات اسلامى، چاپ اول، 1419ق.

[5]. "الوکالة" بفتح الواو و کسرها و هی استنابة فی التصرف بالذات. الروضه البهیه، ج 4، ص 367. برای اطلاع بیشتر، ر. ک: «تعریف وکالت از نگاه شیعه و اهل سنت»، 55736؛ «عقد وکالت از نگاه فقه»، 21170.

[6]. البته به تفاوت این دو از نظر آثار مثلا لازم بودن اجاره و جایز بودن وکالت تصریح شده است.

[7]. شهید ثانی پس از اضافه نمودن قید بالذات می‌گوید: «لئلا یرد الاستنابة فی نحو القراض، و المزارعة، و المساقاة». الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة، ج 4، ص 367.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود