گنجینه پاسخ ها (طبقه بندی موضوعی:عرفان عملی و اخلاق)
-
آیا صفات اخلاقی درونی افراد؛ مانند طمع، حرص، دنیا طلبی، بخل، و ... ذیل احکام فقهی قرار می‌گیرند؟
85 1399/01/11 صفات اخلاقیفقه به معنای عام ان شامل هر موضوعی میشود که دین در مورد ان دیدگاهی را ارائه کرده است. با این نگاه ، حتی صفات اندرونی انسان نیز می‌توانند در محدوده ان قرار گیرند ، اما از ان‌جا که احکام فقه مصطلح ، مربوط ...
-
معنای «نور سیاه» در ادبیات عرفانی چیست؟ و آیا به موضوع نور سیاه در آیات قرآن و احادیث اهلبیت(ع) اشاره شده است؟
177 1398/12/25 مقام شناسیدر نظر اهل عرفان هنگامی که اسرار توحیدی بر قلب سالک وارد گردد ؛ نوری را در قلب خود مشاهده می‌کند که از عرش تا لایه‌های زیرین زمین را احاطه کرده است. و این نور چون رنگ ندارد او را نور سیاه می‌نامند. [ 1 ...
-
گناهان چشم چیست؟ و چه راه‌کاری برای ترک این گناهان پیشنهاد می‌کنید؟
176 1398/12/21 گناهدر میان اعضای بدن ، چشم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و بیشترین رابطه انسان با محیط پیرامونی با استفاده از این عضو صورت می‌گیرد ، با این وجود در روایات بیان شده است که چشم کمترین شکرگزاری را در میان ...
-
«بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید *** در این عشق چو مردید همه روح پذیرید».
معنای این شعر مولوی چیست و آیا با آموزه‌های اهلبیت(ع) همخوان است؟!
297 1398/12/04 حدیثمولوی در مورد مرگ شعر زیبایی دارد که برخی از ابیات ان چنین است: بمیرید بمیرید در این عشق بمیرید در این عشق چو مردید همه روح پذیرید بمیرید بمیرید و زین مرگ مترسید کز این خاک برایید سماوات بگیرید بمیرید ...
-
«ذکر جَلی» و «ذکر خَفی» بدعتی از بدعت‌های صوفیان است، یا در منابع دینی نیز به آن اشاره شده است؟
193 1398/11/30 ذکرابتدا باید گفت که بر اساس صریح انچه در قران کریم امده است ، خداوند به هر کار خیری چه اشکار باشد و چه پنهان ، پاداش خواهد داد. [ 1 ] از طرفی ذکر و یاد خدا دارای اثار مهم و فروانی است. [ 2 ] ذکر خداوند ...
-
حقایق بزرگی را از زبان برخی عارفان برجسته می‌شنویم، چگونه است که آنان به حقانیّت تشیع پی نبرده بودند؟!
226 1398/11/28 مقام شناسیطبیعی است هر کس برای رسیدن به هر مطلبی تلاش کند ، خداوند او را در رسیدن به ان کمک می‌کند. [ 1 ] غالبا هدف اصلی عرفا رسیدن به مقام شهود و شناخت قلبی خداوند است ، و خداوند نیز به میزان تلاش و ظرفیت انها ...
-
فتوت و جوان‌مردی از نگاه آموزه‌های اسلام به چه معنا است؟
248 1398/11/17 صفات اخلاقیواژه فتوت از ریشه فتی [ 1 ] به معنای جوان ، [ 2 ] و جوان قوی [ 3 ] است که معادل ان در زبان فارسی کلمه جوان‌مردی است. [ 4 ] این واژه و مشتقات ان در قران به صورت فتی ، [ 5 ] فتیه ، [ 6 ] الفتیه ، [ 7 ] ...
-
کسی که متصف به صفت یا غنی باشد چگونه است؟ چه حالات و روحیاتی را تجربه می‌کند و افعالش چه تغییری می‌کند؟ و در مسیر بندگی او چه اتفاقاتی می‌افتد؟
279 1398/11/07 فضایل اخلاقیغنی در لغت به معنای توانگر شدن مصدری و توانگری و بی‌نیازی وصفی است. [ 1 ] داشتن صفت غنا و بی‌نیازی گاهی مثبت و مطلوب است و گاهی منفی و نامطلوب ؛ بر این اساس باید احتمالات مختلف را بررسی کنیم تا مشخص شود ...
-
«انسان، مدنی بالطبع است». این عبارت را توضیح دهید؟
274 1398/11/01 انسان شناسیاجتماعیبودن انسان بدیهی و روشن است ؛ انچه مورد گفت‌وگوی اندیشمندان است ، دلیل و تحلیل ان است که ایا این ویژگی انسان ، اقتضای سرشت او است که از ان به مدنی بالطبع بودنش تعبیر می‌اورند ، یا ان‌که انسان از ...
-
آیا این عادلانه است که فردی بعد از چشیدن لذت گناه، توبه کرده باشد، سپس جایگاه او برابر با کسی شود که آن گناه را مرتکب نشده است؟!
542 1398/10/05 استغفار و توبههمانگونه که در پرسش امده ، روایاتی مبنی بر این وجود دارد که گناه‌کار توبه‌کار ، مانند کسی است که اصلا گناه انجام نداده است: امام باقر ع : توبهکننده از گناه مانند کسى است که گناه ندارد . [ 1 ] اما باید ...
-
«گر بدیدی حس حیوان، شاه را / پس بدیدی گاو و خر الله را»!
آیا این شعر مولوی کفرآلود نیست؟!
912 1398/09/24 انسان شناسیگر بدیدی حس حیوان ، شاه را / پس بدیدی گاو و خر ، الله را این بیت از مجموعه اشعار مثنوی مولوی بوده ؛ [ 1 ] و مقصود از ان تبیین محدوده‌ی قوای ادراکی انسان است ؛ که با حواس ظاهری نمی‌توان امور غیر محسوس ...
-
«اذکار سبعه» که سفارش به خواندن آن شده است، چیست و چه اثراتی دارد؟
1539 1398/09/23 ذکرگفته میشود که برخی از بزرگان معاصر ، به خواندن اذکاری به نام اذکار سبعه و یا ذکرهای هفت‌گانه توصیه کرده‌اند: 1. بسمله ، یعنی گفتن بسم الله الرحمن الرحیم ، [ 1 ] 2. حوقله ، یعنی گفتن: لا حول و لا قوه ...
-
آیا در آموزه‌های اسلامی به عبادتی با نام «چله کلیمیه» توصیه شده است؟
1534 1398/09/20 چله نشینیواژه چله برگرفته از عدد چهل است که در اموزه‌های ادیان مختلف ، بسیار به چشم می‌خورد. در این راستا می‌توان به اهمیت چهل سالگی ، [ 1 ] و مبعوث شدن پیامبر ص در همین سن ، اهمیت حفظ چهل حدیث ، [ 2 ] مدت وعده ...
-
چه افرادی به عنوان کاتبان وحی هنگام نزول آیات قرآن در کنار پیامبر اسلام(ص) حضور داشته و آن‌را می‌نگاشتند؟
944 1398/09/12 قرآنپس از نزول ایات قران بر پیامبر اسلام ص ، حضرتشان انها را تلاوت فرموده و افراد مخصوصی که در کنار ایشان بودند ، ان ایات را می‌نوشتند. البته دلیلی وجود ندارد که غیر از انان ، افراد دیگر حق نگارش ایات را نداشتند. ...
-
اسلام نسبت به «اپرتونیزم» یا اصل «فرصت طلبی» چه دیدگاهی دارد؟
940 1398/09/11 گناه و رذائل اخلاقیاگر اپورتونیزم را این‌گونه معنا کنیم که باید فرصت طلب و ابن الوقت بود و به هیچ اصولی پایبند نباشیم و هرگاه لازم باشد تغییر جهت داده و منافع خود را همواره بر منافع دیگران و جامعه ترجیح دهیم ، و از هر ...
-
چه کنیم تا مرگ آسانی داشته باشیم؟
927 1398/08/11 دستور العمل هاابتدا باید گفت که برای انسان مؤمن ، گاه مرگ دشوار نیز نعمتی است که او را از گناهان دنیایی پاک کرده و با روحی پاک روانه اخرت می‌کند. با این وجود دعاهایی وجود دارد که انسان مرگ راحتی را از خدا بخواهد. [ ...
-
آیا عبارت مشهور «دروغ‌گو دشمن خدا است» ریشه قرآنی و روایی دارد؟
4098 1398/05/28 دروغ بر خدا و پیامبرامروزه ، عبارت دروغ‌گو دشمن خدا است به صورت یک ضرب‌المثل مورد استفاده مردم قرار می‌گیرد و با جست‌و‌جویی که در منابع داشتیم ، ایه‌ای از قران کریم و یا روایتی از معصومان ع را نیافتیم که این عبارت مشهور را ...
-
برای جلوگیری از حوادثی که هنگام سفر رخ می‌دهد، خواندن چه سوره‌ها و آیاتی مناسب است؟
3034 1398/05/27 قرآنابتدا باید گفت ؛ حوادثی که برای انسان‌ها رخ می‌دهد ، یا بر اساس تدبیر خداوند در عالم وجود ، وقوع انان قطعی و حتمی بوده که چاره‌ای از رخ‌دادن ان نیست ، و یا ان‌که چیزی است که با عواملی ؛ مانند صدقه ، دعا ...
-
آیا داشتن روحیه‌ای احساسی و دلسوزی بیش از حد برای دیگران، ویژگی اخلاقی مثبتی است؟!
1486 1398/05/22 فضایل اخلاقیاصل دلسوز بودن برای مردم ، کاری پسندیده و مورد سفارش تعالیم دینی است. و پیشوایان دین هم چنین روحیه‌ای داشتند: لقد جاکم رسول من انفسکم عزیز علیه ما عنتم حریص علیکم بالمؤمنین رؤف رحیم ؛ [ 1 ] به یقین ، ...
-
کسانی که دیگران را جهت رفتار اشتباهی سرزنش میکنند، آیا خود در آینده دچار همان اشتباه خواهند شد؟ و آیا این بازخورد نشانه آن است که آنان در همین دنیا عقوبت کار خود را دیده و در آخرت مجازات نخواهند شد؟!
1141 1398/05/16 حدیثابتدا باید گفت ؛ روایاتی که در این زمینه وجود دارد ، شامل مواردی مانند نهی از منکر نخواهد شد که گویا نوعی سرزنش در تذکر ناهی از منکر نهفته است. انچه سزاوار نیست ان است که در رفتار افراد باایمان دقت نموده ...
-
تربیت فرزند شامل چه مواردی میشود و این تربیت تنها بر عهده پدر است؟ یا مادر هم باید در این موضوع سهیم باشد؟
1430 1398/05/14 گوناگونتربیت فرزند ، وظیفه مشترک والدین است و شامل موارد مختلفی از جمله اموزش مسائل دینی ، اداب معاشرت ، برنامه‌ریزی اموزشی و اقتصادی و ... میشود. البته در مواردی که اختلاف سلیقه در سبک تربیتی پیش می‌اید ، نظر ...
-
آیا توصیه شده که قبل از آغاز وضو، ذکر «لا اله الا الله» بگوییم؟
3333 1398/04/25 ثواب و عقاببر اساس گزارشی ، پیامبر اسلام ص در مورد فضیلت گفتن ذکر لا اله الا الله [ 1 ] قبل از وضو ، فرمود: من قال سبع مرات لا اله الا الله قبل ان یتوضا یعطى فی الجنه مقدار الدنیا کلها عشر مرات ؛ [ 2 ] هر کس قبل ...
-
برای عید مبعث چه اعمالی ذکر شده است؟
1001 1398/04/23 مستحببرای شب و روز بیست و هفتم ماه رجب که مصادف با روز مبعث است ، اعمالی ؛ مانند نماز ، زیارت امام علی ع ، شب زنده داری ، دعا ، روزه ، فرستادن صلوات ، غسل کردن ، صدقه دادن ، شاد کردن مسلمانان ، دادن خیرات ذکر ...
-
امام زمان(عج) به خواندن نمازی توصیه فرمود که به «نماز فَرَج» شهرت دارد، نحوه خواندن این نماز چگونه است؟
1825 1398/04/22 مستحبدر برخی از کتاب های معتبر نحوه خواندن نماز فرج بیان شده است. [ 1 ] و در مورد سند ان نیز باید گفت که برای روایاتی از این دست ، اعتبار کتاب مهم تر از وجود و یا اعتبار سند است: ابوالحسین بن ابى بغل کاتب ...
-
«ادب قلبی» چیست و چه ارتباطی با «قلب سلیم» دارد؟!
904 1398/04/18 عرفان عملی و اخلاققلب انسان مخزن حب ، و حرم الهی است که نباید امری غیر خدایی را در ان جایگزین کرد: القلب حرم الله فلا تسکن حرم الله غیر الله ؛ [ 1 ] قلب جایگاه ایمان است و از همین‌رو است که خدای متعال در قران می‌فرماید: ...
-
آیا خرید منزل، ماشین و دیگر وسایل زندگی بسیار لوکس و گرانقیمت و فراتر از سطح زندگی عموم جامعه حرام است؟ اگر آری، پس به چه انگیزهای باید تلاش و کسب ثروت کرد؟!
1175 1398/03/29 خرید و فروشدر ارتباط با این پرسش باید گفت: 1. اگر از نظر عرف ، چنین خریدهایی اسراف ، تکبر ، فخرفروشی و ... به شمار نیاید ، به خودی خود ایرادی ندارد. 2. اختلاف سطح زندگی افرادی با تخصص های متفاوت تا اندازه ای قابل ...
-
فسق به چه معنا است؟ و به چه افرادی فاسق گفته میشود؟
1218 1398/03/26 تفسیرمعنای فسق واژه فاسق از ریشه فسق است که در اصل به معناى خارج شدن هسته از درون رطب خرما است. [ 1 ] و در نگاهی تمثیلی به کسی که از محدوده شرع خارج شود فاسق می گویند. [ 2 ] به عبارت دیگر ، فسق سرپیچی از ...
-
آیا این رفتار برخی از رزمندگان که در اوج گرمای تابستان، به یاد تشنگی شهدای کربلا، آب قمقمه را دور ریخته و پا به عملیات گذاشته‌اند، قابل توجیه و دفاع است؟
974 1398/02/08 بیشتر بدانیمبه موضوعی که در پرسش مطرح شده و رفتارهایی از این دست ، از دو منظر می توان نگریست: 1. از دیدگاه عرفانی و فرا فقهی ، شاید بتوان ادعا کرد فردی که به عنوان نمونه ، قمقمه اب خود را دور ریخته بود ، به نحوی ...
-
در مسیر تهذیب نفس و سلوک اخلاقی، آیا انسان میتواند بعد از محاسبه و مشاهده لغزش، خود را تنبیه بدنی کند؟!
950 1398/02/05 عرفان و اخلاقبرای دست یابی به تهذیب اخلاق و اراسته شدن به فضیلت ها و دوری جستن از پستی ها ، راه حل های متعددی وجود دارد ، که به برخی از انها اشاره می کنیم: 1. تحکیم اعتقادات: انجام صحیح عبادات با مراعات شرایط و اداب ...
-
عبادت ما برای خود ما است، یعنی چه؟ این مسئله با عبادت برای خدا چگونه قابل جمع است؟
14220 1387/01/27 دستور العمل هااز ان‌جا که خداوند ، حکیم است و به کار عبث و بیهوده امر نمی‌کند ، قطعا عبادت‌هایی که ما را به انجام انها امر نموده ، دارای اثار و فوایدی است ، و چون خداوند غنی بالذات است و به این عبادت‌های ما نیازی ندارد ...
-
برای خودسازی و تزکیۀ نفس از کجا باید شروع کرد؟
72704 1386/12/26 عرفان و اخلاقتزکیه ؛ یعنی پاککردن نفس از ناپاکی‌ها. در قران مجید نیز ایاتی دربارۀ اهمیت تزکیۀ نفس امده است ، اما باید دانست که نقطۀ شروع در تزکیۀ نفس و خودسازی ، برای افراد مختلف ، متفاوت است. برای کسی که اسلام نیاوررده ...
-
چگونه از دیدن فیلم‌های مبتذل، توبه کنم؟
58353 1386/11/29 استغفار و توبهگناه و معصیت ، مانند لجن‌زار متعفنی است که انسان ، هر چه بیشتر در ان فرو می‌رود ، کمتر بوی تعفن ان‌را حس می‌کند ؛ زیرا حس بویایی او از کار می‌افتد و متوجه غرق شدن بیشتر خود نمی‌شود. از طرف دیگر ، تصمیم ...
-
دین برای انسان است یا انسان برای دین؟
9993 1386/11/18 دینهرچند دین چون باز نمود سرشت و فطرت انسان است ؛ یعنی انسان و دین دو روی یک سکه هستند ، در نتیجه تعیین این که کدامیک برای دیگری است سهل و اسان نیست ، ولی از ان‌جا که انسان محور همۀ معارف و حقایق علمی و عملی ...
-
خداوند انسان را با چه هدفی خلق کرد؟
27630 1386/08/23 کلام قدیمدلایل زیر را می‌توان هدف خلقت و افرینش انسان بر شمرد: الف خالقیت پروردگار متعال اقتضا می‌کرد که او خلق کند و دست به افرینش بزند. ب نظام افرینش نظامی حکیمانه و هدف‌مند است. ج علت غایی و هدف نهایی خلقت کائنات ...
-
ولایت تکوینی به چه معنا است؟ و منظور از آن در ارتباط با امامان(ع) چیست؟
28698 1386/08/03 مقام شناسیولایت به معنای امدن چیزی است در پی چیزی دیگر ، بدون ان‌که فاصله‌ای میان ان دو باشد. لازمۀ چنین ترتبی ، قرب و نزدیکی ان دو به یکدیگر است ؛ از این‌رو ، در معنای حب و دوستی ، نصرت و یاری ، متابعت و پیروی ...
