گنجینه پاسخ‌ها (طبقه بندی موضوعی:عرفان عملی و اخلاق)
-
گناهان مختلفی در روایات به عنوان کلید دیگر گناهان اعلام شده است. به نظر شما کدام گناه، گناه کلیدی است؟
222 1397/02/30 حدیثهمان گونه که در پرسش امده ، در منابع اسلامی با روایات مختلفی روبرو می شویم که هر کدام گناهی را به عنوان کلید و سرچشمه دیگر گناهان معرفی می کنند: 1. غضب کردن ؛ امام صادق ع : غضب کردن ، کلید هر شری است ...
-
«زهد این نیست که تو مالک چیزی نباشی، بلکه زهد آن است که چیزی مالک تو نباشد».
آیا این سخن منتسب به امام علی(ع) در منبع معتبری وجود دارد؟
404 1397/02/20 حدیثدرباره معنا و حقیقت زهد چنین گفته شده است: لیس الزهد ان لا تملک شیئا ، بل الزهد ان لا یملکک شی ؛ [ 1 ] زهد این نیست که مالک چیزی نباشی ، بلکه زهد این است که چیزی تو را به ملک خود درنیاورد. حقیقه الزهد ...
-
با آنکه قواعد دانش منطق برای همگان شناخته شده است، پس چرا اندیشمندان اختلاف نظر دارند؟
390 1397/02/13 عملیاصل وجود اختلاف در میان جوامع بشری امری طبیعی بوده ، و حتی گاه وجود عقل و طبیعت بشری نیز چنین امری را اقتضا می کند ؛ زیرا عوامل محیطی و شرایط روحی نیز گاهی بر منابع ادراکی تاثیرگذارند. اما همان گونه که ...
-
اگر شاد کردن دل مؤمنان دارای پاداش است، آیا این پاداش، شامل حال کسانی نیز می‌شود که برنامه‌های طنزی را تولید کرده و مردم را شاد می‌کنند؟
320 1397/02/10 حدیثانسان ، موجودی چند بعدی است که یکی از ابعاد وجودی او بعد احساس و عاطفه است ، به همین جهت انسان ها گاهی شاد و خندان هستند و گاهی هم به سبب عواملی ، غم و اندوه انان را فرا می گیرد. شادی واقعی از دیدگاه اسلام ...
-
آیا هرکس که عملش بر اساس بدعت باشد، شیطان در مقابل عبادت او مانعی ایجاد نکرده، بلکه حتی او را به خشوع و گریه نیز وا می‌دارد؟
358 1397/01/29 درایه الحدیثروایتی از پیامبر خدا ص ، درباره بطلان عمل بدعت گذار چنین نقل شده است: من عمل فی بدعه خلاه الشیطان و العباده و القى علیه الخشوع و البکا ؛ [ 1 ] هرکس به بدعتى عمل کند ، شیطان ، او را با عبادت تنها می گذارد ...
-
چه دعاهایی برای خارج کردن محبت دنیا از قلب مفید است؟
440 1397/01/05 دستور العمل هانزدیک شدن به خدا و خارج کردن محبت غیر او از دل ، هدفی مقدس است که هر دعایی می تواند به ان کمک کند ، اما امامان و پیشوایان ما ، در برخی از دعاها و مناجات های خویش با پروردگار ، این موضوع را صریحا از خداوند ...
-
گاه انسان تنها در ذهن و قلبش و بدون آنکه چیزی بر زبان آورد، دست به دعا برداشته و چیزهایی را از خدا می‌خواهد. آیا پروردگار به این دعاها نیز توجه می‌کند؟
459 1397/01/04 تفسیراگرچه خدای تعالی از تمام اسرار و باطن انسان و نیازهای مورد نظر او اگاهی دارد ، اما با این وجود سفارش کرده تا او را بخوانند و وعده اجابتش را مقید به قید اذا دعان [ 1 ] وقتی او را بخوانند کرده است. از طرفی ...
-
آیا خواب زیاد در شب، موجب تهیدستی در آخرت می‌گردد؟
425 1396/12/28 درایه الحدیثگرچه خواب به عنوان یکی از نعمتهای الهی در ایات فراوانی از قران کریم به بشر گوشزد شده است ، اما در همان کتاب مقدس ، بارها توصیه به تهجد و شب زنده داری و نیز کار و کوشش شده است که پیامد طبیعی ان خودداری ...
-
آیا در روایات به شستن پاهای عروس توسط داماد در شب زفاف سفارش شده است؟!
702 1396/12/24 زمان و مکان همبستریاز رسول خدا ص در اداب شب زفاف امده است: اوصى رسول الله ص علی بن ابی طالب ع فقال یا علی اذا دخلت العروس بیتک فاخلع خفها حین تجلس و اغسل رجلیها و صب الما من باب دارک الى اقصى دارک فانک اذا فعلت ذلک اخرج ...
-
روایتی از امام علی(ع) وجود دارد که بر اساس آن، «حق» معیار شناخت افراد بوده و افراد نمی‌توانند معیار شناخت «حق» باشند. نظرتان در باره این حدیث چیست؟
491 1396/12/09 درایه الحدیثروایتی که در معیار شناخت حق در پرسش مطرح شده است ، سخنی است که در منابع حدیثی معتبر از امام علی ع - با تعابیر متفاوت و به مناسبت های مختلف - نقل شده است. انچه در این روایات امده با توجه به ایات قران ، ...
-
آیا مباحث سفرهای چهارگانه سلوکی «اسفار اربعه عرفانی»، قابل تطبیق با «سیر و سلوک فلسفی» هم می‌باشد؟
463 1396/12/05 عرفان عملی و اخلاقبرخی معتقدند که سفرهای چهارگانه سلوکی ابتدا بحثی عرفانی بود که در اندیشه های ملاصدرا ، رنگ و بوی فلسفی به خود گرفت ؛ اما با این وجود ، کاملا قابل انطباق بر مباحث مطرح شده در عرفان نظری نمی باشد.
-
«فعل طبیعی» و «فعل اخلاقی» دارای چه معیارهایی هستند؟ چگونه می‌توان «افعال طبیعی» را به «افعال اخلاقی» تبدیل کرد؟
664 1396/11/26 معیار شناسی (دین و اخلاق)یکى از بحث هاى فلسفه اخلاق ، تبیین فعل اخلاقى و فعل طبیعى و بیان تفاوت و ارتباط میان انها است. فعل طبیعى وقتى کسی گرسنه می شود ، غذا می خورد ، وقتى تشنه می شود ، اب می اشامد ، زمانى که خسته می شود ، ...
-
منبع اصلی ایمان چیست؟ شرع یا عقل؟
562 1396/11/15 حدیثمنبع اولیه ایمان ، عقل انسان است ؛ یعنی چون انسان دارای عقل است ، مکلف به ایمان می باشد. امام علی ع در این زمینه می فرماید: جبرئیل بر حضرت ادم نازل شد و گفت: ای ادم به من دستور داده شده است سه چیز را ...
-
آیا برای ریشه کن کردن امراض اخلاقی، امساک کردن نفسانی کافی است؟
465 1396/11/08 دستور العمل هاراه های ریشه کن کردن امراض اخلاقی به دو دسته تقسیم می شوند: راه های علمی ، و راه های عملی. در مورد راه های علمی باید گفت ؛ گذشته از تقویت بنیان های اعتقادی ، اساسی ترین مسئله توجه به اثار و عواقب امراض ...
-
آیا «خیر الأمور أوسطها» حدیث وارده از معصوم(ع) است؟
1542 1396/11/05 حدیثدین اسلام ، دین اعتدال ، میانه روی و دوری از افراط و تفریط است. اسلام تلاش می کند با برنامه های متعدد پیروان خویش را در راه راست و خط اعتدال نگهدارد و با افراط و تفریط در هر کاری مخالف است و ا ن را برای ...
-
از نگاه قرآن و احادیث، منافقان دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟ و آیا هر مسلمانی که منافق باشد، تا ابد در دوزخ خواهد ماند؟
742 1396/11/04 حدیثبر اساس سخن رسول خدا ص هرکس ظاهر پاک او مخالف باطن ناپاکش باشد ، منافق است ، در هر کجا ، هر زمان ، و در هر رتبه و مقامى که باشد ! البته ، نفاق مانند ایمان درجات و مراتب مختلفی دارد. و همان گونه که مؤمنان ...
-
آیا «اخلاق فضیلت» ارتباطی با «فضیلت‌مندی» به معنای دینی آن دارد؟
439 1396/11/03 انسان شناسیاخلاق فضیلت ، به عنوان شاخه ای از اخلاق هنجاری ، [ 1 ] بر رفتار فضیلت مندانه با دیدگاهی غایت اندیشانه و کمال طلبانه تاکید دارد و در ان تلاش می شود مبنایی عقلانی و کامل برای گزاره ها و کنش های رفتاری وضع ...
-
آیا این توصیه اخلاقی که «مرنج و مرنجان»، ریشه‌ای قرآنی و روایی دارد؟
506 1396/11/02 حدیثمرنج و مرنجان یک موضوع اخلاقی مهم است که به صورت مختصر و در قالب دو واژگان فارسی از سوی برخی علمای اخلاق توصیه شده است. این توصیه - علاوه بر ان که موافق با فطرت خداجوی انسانی می باشد ، در اموزه های اسلامی ...
-
معنای «قساوت قلب» و راه درمان آن چیست؟ آیا بی‌احساس و بی‌عاطفه بودن نشانه‌ای از قساوت قلب است؟
689 1396/11/01 حدیثقساوت قلب ، گاهی در رابطه بین انسان و خدا مشاهده می شود که در این صورت ، انسانی که متکبر است ، قلبش مانند سنگ شده و قلب انسان سنگ دل با یاد خدا نرم و ارام نمی شود ، و گاهی این قساوت در روابط اجتماعی میان ...
-
ترس و وحشت در علم اخلاق از ویژگی‌های ناپسند انسانی اعلام شده است. پس چرا در قرآن کریم، خداوند صدها بار با تهدید به عذاب و نیز گزارش عذاب پیشینیان، انسان‌ها را می‌ترساند؟!
603 1396/10/11 تفسیرترس و خوف حالتی نفسانی است که به جهت احتمال ضرر و تصور رسیدن ضرری برای انسان حاصل می گردد. در علم اخلاق ، ترس به دو دسته پسندیده و ناپسند تقسیم می گردد. ترس پسندیده ، ترس و وحشتی است که انسان را در رسیدن ...
-
«اى کاش درندگان مرا تکه تکه می‌کردند و اسم جهنم را نمی‌شنیدم». آیا دوزخی نشدن آن‌قدر دشوار است که امام علی(ع) نیز این‌گونه مناجات می‌کند؟!
489 1396/10/09 حدیثدر ارتباط با این پرسش ، ابتدا باید دید انچه که سبب بهشتی و دوزخی شدن انسان می شود دشوار است و یا اسان ؟ قبل از هر سخنی باید به این نکته توجه داشت که ذات و فطرت انسان ، گرایش به سوی توحید دارد و انسان ...
-
آیا مداومت بر زیارت عاشورا و یا برخی اذکار، نوعی سنگینی به وجود آورده و عوارض منفی به دنبال دارد؟
939 1396/10/04 حدیثیکی از دستوراتی که قران کریم برای هدایت و رستگاری انسان ها بیان کرده ، دوام عبادت و همیشه به یاد خدا بودن است: و اذکروا الله کثیرا لعلکم تفلحون . [ 1 ] در همین راستا ، مداومت بر عباداتی که در قران به ...
-
چه دعاهایی در زمینه جلوگیری از خطرات و آسیب‌های زلزله وجود دارد؟
796 1396/09/30 حدیثدر روایات دستور العمل هایی برای ایمنی از اثار ناشی از زلزله - و نیز خراب شدن منزل به هر دلیل - بیان شده است که برخی از انها را یاداور می شویم: 1. امام صادق ع در روایتی می فرمایند: فاذا خفت الهدم عند ...
-
با شخص حسود چگونه باید رفتار کرد؟ برای دفع آثار حسادت چه کارهایی توصیه شده است؟
947 1396/09/19 دستور العمل هااز نگاه قران و روایات برخی از شیوه های تعامل با حسودان و برخی راه کارهای دفع اثار حسادت عبارت اند از: مدارا با حسودان ، نیکی به انان ، پنهان کردن نعمت ها از دید انان ، استعاذه پناه بردن به خدا ، رو اوردن ...
-
خداوندی که مقلب القلوب است، آیا ممکن است که دل پاکی را تبدیل به دلی تاریک و ظلمانی کند؟
542 1396/09/18 تفسیرقلب انسان در طول زندگی دست خوش تحولات و دگرگونی هایی می شود. گاهی به حسنات و اعمال پسندیده روی می اورد و گاهی با توجه به مقدماتی که خود انسان برای قلبش فراهم کرده ، میل به عصیان و گناه دارد. بنابراین ، ...
-
آیاتی از قرآن بیانگر آن است که نباید به غیر خدا اعتماد کرده و تنها باید به او توکل کرد. لطفاً کمی در باره این موضوع توضیح دهید؟
732 1396/09/17 دستور العمل هادر تعالیم و اموزه های دین اسلام فراوان توصیه شده است که به غیر خدا تکیه نکنید ؛ چرا که همه خیرات و خوبی ها به دست او است: قل اللهم مالک الملک تؤتی الملک من تشا و تنزع الملک ممن تشا و تعز من تشا و تذل من ...
-
آیا احادیثی که رشد و تربیت انسان را در مرحله‌هایی - چون دوره‌های هفت ساله - طبقه‌بندی می‌کنند، قابل اعتماد بوده و لزوماً تمام دینداران باید این مراحل را بر اساس همان زمان تعیین شده در روایات بگذرانند؟!
630 1396/09/04 حدیثاینکه انسان در طول زندگی خود از لحاظ جسمی و روحی مراحل مختلفی را پشت سر می گذارد ، جای تردید نیست ، اما در ارتباط با گزارش های روایی که طبقه بندی های مشخصی را در این زمینه اعلام می کنند ، باید گفت: 1. ...
-
اگر رسیدن به مقامات عرفانی و شهود غیب، تنها با عمل به شریعت اسلام امکان‌پذیر است، چگونه برخی عارفان مسیحی، هندو، و ادیان دیگر به برخی از این مقامات دست می‌یابند؟!
600 1396/08/30 عرفان عملی و اخلاق1. یک قانون کلی را باید در نظر داشت که خداوند این جهان را بر اساس قانون اسباب و مسببات قرار داده است ؛ یعنی هر سبب و علتی موجب تحصیل مسبب و معلول خاص می شود و هر مسبب و معلولی نیز از اسباب و علل خاص به ...
-
تقسیم‌بندی چهارگانه دعا چیست و هر کدام از آنها چه حکمی دارد؟
773 1396/08/27 دعادعا و نیایش ، عبادتی است [ 1 ] که از سرمایه هاى بسیار ارزنده و از حقایق مسلم اسلام و قران است و استفاده صحیح از ان ، روح و جسم انسان ها را پرورش می دهد ، و کسانى که از عبادت او تکبر می ورزند و از مواهب ...
-
چگونه قرآن را معیار اعمالمان قرار دهیم؟
397 1396/08/07 قرآنمقدمه زینت دادن خود با اموزه های قرانی و عمل به دستورات ان ، انس گرفتن به این کتاب اسمانی است. اگر انس به قران ، همراه با ایمان به ایات الهی باشد و شخص تلاوت کننده ، خود را مورد خطاب قران ببیند ؛ یعنی ...
-
«خدا از شما توقع ندارد که کامل باشید، تنها تا می‌توانید تلاشتان را بکنید»؛ آیا عبارت فوق، برگرفته از آموزه‌های اسلامی است؟
453 1396/08/05 حدیثاز برخی ایات قران کریم و روایات چنین استفاده می شود که انسان باید به اندازه توان در راه سعادت و کمال خویش تلاش و کوشش کند. قران کریم در این باره می فرماید: فاتقوا الله ما استطعتم... ؛ [ 1 ] به اندازه استطاعتى ...
-
چرا سلمان فارسی هزینه یک سال خود را پس‌انداز می‌کرد، با آنکه امام علی(ع) فرموده بود غم سالانه‌ات را بر غم یک روزت تحمیل نکن؟!
456 1396/08/03 حدیثروایت اول را کلینی در بیان سبک صحیح زندگی ، رعایت اعتدال و دوری از افراط و تفریط نقل کرده است. [ 1 ] در این روایت ، امام صادق ع در برخورد با سفیان ثوری که مدعی زهد و تصوف بود ، به وی و هم فکرانش گوشزد ...
-
آیا عفو و گذشت در مقابل ستمکاری که به ظلم خود ادامه می‌دهد، رفتاری عاقلانه است؟!
456 1396/07/13 گناه و رذائل اخلاقیاگرچه قران کریم می فرماید: جزای بدی ؛ بدیی مانند ان است. پس هرکس در گذرد و اصلاح کند ، اجرش بر عهده خدا است. به یقین او ستم کاران را دوست نمی دارد . [ 1 ] عفو و گذشت از ویژگی های انسان های بزرگوار است. ...
-
در روایات بسیاری هوی و هوس، دشمن عقل اعلام شده است، اما سخنی از امام علی(ع) وجود دارد که عکس این مطلب را فرموده و عقل را دشمن هوی و هوس می‌داند. دلیل این تفاوت چیست؟
693 1396/07/11 حدیثروایتی از امام علی ع نقل شده است که ؛ العقل عدو الهوی ؛ [ 1 ] عقل ، دشمن هوی و هوس است. این روایت هیچ منافاتی با روایات دیگر ندارد که در انها هوی و هوس را دشمن عقل می دانند ؛ زیرا اگر هوی و هوس دشمن ...
-
اینکه سادات از کلاه، شال و دیگر پوشش‌های سبز استفاده می‌کنند، آیا مستند به منبعی در روایات است؟
1028 1396/07/06 دستور العمل هااین که رنگ سبز نشان علویان بوده سابقه تاریخی دارد ، تا جایی که مامون نیز بعد از اعلام ولایت عهدی امام رضا ع ، دستور داد که به جای لباس سیاه ، لباس سبز بپوشند. [ 1 ] البته این دستور منحصر به سادات نبوده ...
