جستجوی پیشرفته
بازدید
8381
آخرین بروزرسانی: 1391/08/21
خلاصه پرسش
شرط صحیح بهره گیری از طبیعت چگونه می تواند باشد؟
پرسش
شرط صحیح بهره گیری از طبیعت چگونه می تواند باشد؟
پاسخ اجمالی

بر خلاف بسیاری از مکاتب که یک سویه به نیازهای بشر نگاه کرده و فقط به نیازهای مادی یا معنوی توجه کرده اند، اسلام راه میانه را انتخاب نموده است. استفاده از نعمت های الاهی به صورت صحیح، نه تنها منافاتی با مسائل معنوی و جهان آخرت ندارد، بلکه مسیر رشد و سعادت انسان را هموارتر می کند.

پاسخ تفصیلی

ادیان و مذاهب و مکتب هاى فکرى حاکم بر جامعه بشرى، براى تأمین نیازهاى انسان و تضمین سعادت او دستور العمل‏هایى دارند و نسخه‏هایى تجویز مى‏کنند.

 

مکتب هاى مادى به طور کلى نیازهاى معنوى را نادیده مى‏گیرند و یا اساساً اعتقادى به آن ندارند، و سعادت بشر را در بهره جویى هر چه بیشتر از لذایذ مادى مى‏دانند. در مقابل آن بعضى از مکتب ها و مذاهب دیگر، اساس کار را بر تقویت و پرورش روح و جان انسان قرار داده‏اند و نه تنها توجهى به تأمین نیازهاى مادى ندارند، بلکه سعادت بشر را در پرهیز و دورى از لذایذ و مظاهر مادى مى‏دانند و انسان را همواره به ترک دنیا و رهایى از تعلق‏ها، تشخص‏ها و مادیات فرا مى خوانند. البته چنین برداشت هایى از مفهوم سعادت بشرى بستگى به جهان بینى مکتب و تفسیر او از جهان و انسان دارد.

 

در این باره، مى توان گفت که توجه بیش از حد به مظاهر مادى و استفاده بى‏قید و شرط از لذایذ گوناگون و بى‏بند و بارى در اعمال غرایز و شهوت ها که در جهان مادى امروز به خصوص در جوامع غربى متداول شده، واکنش تندى در برابر محدودیت‏هایى است که تاکنون به نام مذهب در استفاده از لذایذ مادى اعمال شده است.

 

اسلام توجه به مسائل معنوی را جدا از دنیا و استفاده از موهبت های الاهی نمی داند؛ از این رو در آموزه های دینی رهبانیت و استفاده نکردن از نعمت های خدا منع شده است، امام صادق (ع) می فرماید: "خداى متعال به محمد (ص)، شریعت هاى نوح و ابراهیم و موسى و عیسى (ع) را بخشید... آیین فطرى آسانگیر، که نه رهبانیّت است و نه سیاحت (بیابانگردى صوفیانه)، بلکه در این دین پاکیزه‏ها را حلال کرد و پلیدها را حرام، و بار و زنجیرهایى که بر دوش مردمان بود برداشت"‏. [1]

 

رسول گرامی (ص) و پیشوایان دین، دوری از رهبانیت را به امت خود گوشزد می کردند از جمله:

 

یکی از یاران امیر مومنان (ع) خدمت آن حضرت رسید و از برادرش که از دنیا گریزان شده بود -و از نعمت های خداوند از قبیل گوشت، لباس مناسب، مسائل زناشویی، ... استفاده نمی کرد- شکایت کرد؛ امام فرمود: او را حاضر کنید. هنگامى که عاصم آمد حضرت با چهره عبوس و ناراحت با او مواجه شد و فرمود: واى بر تو اى عاصم چنین تصور می کنى که خداوند لذایذ و نعمت ها را بر تو مباح کرده، ولى دوست ندارد که تو از آنها بهره‏مند شوى؟ تو در نظر خدا کوچک تر از این هستى (که از خود چنین رأى دهى)، آیا به زن و فرزندت رحم نمى‏کنى؟ آیا مى ‏پندارى خدایى که چیزهاى پاکیزه را بر تو حلال کرده، بیزار است که تو از آن بهره‏مند گردى"؟ [2]

 

البته نکته ای که نباید از آن غفلت کرد، آنچه از دنیا مذمت شده است دلبستگی شدید به آن است، به گونه ای که انسان را غافل از وظایفی که نسبت به مخلوقات و خداوند دارد کند و سبب غرور، فراموشی آخرت، تفاخر به دیگران، اسراف، ناسپاسی و... شود. در غیر این صورت اگر دنیا را پلی برای سرای آخرت و رسیدن به قرب الاهی بدانیم مذموم نیست و روایات زیادی در این زمینه از پیشوایان دین رسیده است، از باب نمونه به دو روایت که با بحث مرتبط است اشاره می کنیم:

 

1. در محضر امیر مؤمنان (ع) شخصی دنیا را نکوهش مى‏ کرد، حضرت در توبیخ او  فرمود: دنیا سراى راستى براى راست‏گویان، خانه تندرستى براى دنیا شناسان و خانه بى‏نیازى براى توشه‏گیران و خانه پند براى پند آموزان است. دنیا سجده‏گاه دوستان خدا، مصلّاى فرشتگان الاهى، فرودگاه وحى و جایگاه تجارت دوستان خداست که در آن رحمت خدا را به دست آورند و بهشت را سود برند. [3]

 

2. ابن ابى یعفور گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم ما دنیا را دوست مى‏داریم، به من فرمودند هدفت از دنیا چیست؟، گفتم: مى‏خواهم ازدواج کنم و حج به جا بیاورم و به خانواده‏ام کمک کنم و به برادران خود بخشش کنم و صدقه بدهم، امام فرمودند: اینها از مسائل دنیا نیستند، این گونه اعمال مربوط به آخرت مى‏باشند.

 

نمایه های مرتبط:

 

رفاه و آسایش در دنیا و آخرت، 2902 (سایت: 3112).

 

تلاش برای دنیا یا آخرت، 1821 (سایت: 2130) .

 



[1] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 8، ص 22، ح1، دار الکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.

[2] همان، ج1، ص410.

[3] نهج البلاغة، ص492، حکمت 131، دار الهجرة، قم.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

  • منصوب به نزع خافض، معتل، مثال، اجوف، ناقص و لفیف یعنی چه؟
    24757 بیشتر بدانید 1393/07/22
    1. منصوبٌ بِنَزعِ الخافِض یعنی اسمی که نصب داده شده به سبب کنده شدن حرف جر، بنابراین «منصوب به اسقاط حرف جر» با «منصوب بنزع الخافض» فرقی ندارد. مانند قوم در آیه: «وَ اخْتَارَ مُوسىَ‏ قَوْمَهُ سَبْعِینَ رَجُلًا.»[1] در این‌جا «قوم» منصوب بنزع الخافض ...
  • تفاوت «تأویل معرفت‌شناسانه» با «تأویل وجودشناسانه» در چیست؟
    5042 معرفت شناسی 1396/09/11
    «معرفت‌‌شناسی» یا «شناخت‌‌شناسی» شاخه‌‌ای از فلسفه است که به چیستی و امکان معرفت(شناخت) و راه‌‌های حصول آن می‌‌پردازد. بنیادی‌ترین سؤال‌های فلسفی، سؤال‌های معرفت‌شناسی هستند. سؤالاتی؛ مانند: شناخت یعنی چه؟ آیا اساساً ما می‌توانیم چیزی را بشناسیم؟ اگر چیزی را می‌شناسیم، از کجا می‌دانیم که آن‌را می‌شناسیم؟ و از ...
  • پیامبرگرامی اسلام چند دختر داشتند؟
    32137 تاريخ بزرگان 1387/04/11
    پژوهشگران در این مسئله با هم اختلاف کردند، از جمله علامه جعفر مرتضی عاملی که در کتابش "الصحیح من السیرة"به این بحث پرداخته است و کتابی مستقل به نام "بنات النبی أم ربائبه" در این زمینه نوشته است که می توانید به آن مراجعه کنید. در هر صورت ایشان معتقد ...
  • اعمال منافى عفت چه حکمی دارد و آیا اگر این اعمال به حد زنا نرسد باز گناهی دارد؟
    32715 تفسیر 1387/04/22
    ارتکاب عمل زنا از نظر قرآن گناه بزرگى است که خداوند در بارۀ آن می‌‏فرماید:" نزدیک زنا نشوید چرا که عمل بسیار زشتى است و راه و روش بدى است."[1] در این بیان کوتاه به سه نکته اشاره شده است: الف- ...
  • فعل تَمَنَّوا چه صیغه‌ای است؟ ماضی، مضارع و امر آن چیست؟
    15480 تفسیر 1393/03/20
    فعل «تَمَنَّوا» از ریشه «م‌ن‌ی» به معنای تقدیر و اندازه‌گیری کردن است. ماده «منی» هنگامی که به باب تفعّل برود به معنای درخواست و آرزوی قلبی نسبت به تحقق یا عدم تحقق چیزی می‌باشد که هنوز در خارج تحقق پیدا نکرده است.[1] این فعل، ...
  • اگر پدری دارای سه همسر بوده و از دو همسر که مرده اند، فرزندانی داشته باشد، تقسیم ارث چگونه است؟
    14925 Laws and Jurisprudence 1389/06/18
    اموال مادر شما بین فرزندان مادرتان و شوهرش تقسیم می شود و برادرانی که از همسر دیگر هستند در این اموال سهمی ندارند. شما می توانید ارث مادر خود را در اختیار گرفته و بین وارثین او تقسیم کنید و می توانید به خاطر احسان و نیکی در حق ...
  • معنای یوم التغابن چیست؟
    36683 تفسیر 1391/03/10
    منظور از «یوم التغابن» که در قرآن کریم آمده، روز قیامت است؛ چون در آن روز براى همه مردم کشف مى ‏شود که در معامله ‏اى که کرده اند، مغبون شده‏اند، آن کس که با خدا معامله نکرده مى ‏فهمد که از معامله نکردن مغبون شده، ...
  • آیا علاوه بر نکوهش زیاده‌روی در خوردن، افراد چاق نیز مورد نکوهش قرار گرفته‌اند؟!
    4357 حدیث 1398/11/01
    در منابع دینی، کم‌خوردنی که موجب ناتوانی جسمی شده و هم‌چنین پرخوری افراطی و بیش از اندازۀ مورد نیاز بدن، مورد نکوهش واقع شده است:[1]امام علی(ع) فرمود: «اگر گرسنگی انسان را بیازارد، ناتوانی، وی را از پای درآورد و اگر پرخوری‏ نماید، پری شکم ...
  • چگونه امکان دارد که دوشیزه باکره(حضرت مریم) حامله شود؟
    85927 تاريخ بزرگان 1391/09/28
    1. در حالت طبیعی و بدون این‌که بحث معجزه یا خارق العاده بودن مطرح باشد باید گفت، وجود پرده بکارت و باکره بودن منافاتی با حامله شدن ندارد. همان‌گونه که پرده بکارت مانع بیرون آمدن خون حیض نمی‌شود همچنین مانع داخل شدن منی و نطفه در رحم ...
  • منظور روایاتی که دانش پژوهان را مانند مجاهدان در راه خدا معرفی می‌کند چیست؟
    8061 حدیث 1392/11/20
    در بخشی از روایات برخی فعالیت‌های فردی و اجتماعی، همسان با جهاد شمرده شده‌اند؛ مانند: 1. امام علی(ع) فرمود: و آن‌کس که به جست‌وجوى روزی حلال برخیزد، مانند مجاهد در راه خدا است.[1] 2. حضرتش در جایی دیگر(ع) می‌فرماید: و آن‌کس که به جست‌وجوى ...

پربازدیدترین ها