جستجوی پیشرفته
بازدید
10311
آخرین بروزرسانی: 1391/02/16
خلاصه پرسش
منظور از کلمه "حُجزَة" در روایت محمد بن حنفیه چیست؟
پرسش
محمد بن حنفیه در روایتی از امام علی (ع) نقل می کند که ایشان فرمودند: "إن رسول الله (ص) یوم القیامة أخذ بحجزة الله و نحن آخذون بحجزة نبینا و شیعتنا آخذون بحجزتنا". معنای الحجزه چیست؟
پاسخ اجمالی

منظور از «حُجزَة» در روایات، یعنی تمسّک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان (ع) قرار داده شده است. آن اسباب عبارت اند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می کند.

پاسخ تفصیلی

این حدیث در منابع مختلف شیعی به نقل از محمد بن حنفیه آمده است. محمد بن حنفیه می گوید امام علی (ع) فرموده اند: «رسول خدا (ص) در روز قیامت، حُجزَة خدا را می گیرد، ما حجزه پیغمبر خود را و شیعیان ما حجزه ما را می گیرند. عرض کردم یا امیر المؤمنین حجزه چیست؟ فرمودند که خدا بزرگ تر از آن است که به حجزه و غیر آن وصف شود، اما رسول خدا (ص) امر خدا را می گیرد و ما آل محمد امر پیامبر خود را و شیعیان ما امر ما را می گیرند».[1]

در برخی از روایات از حُجزَة تعبیر به «دین» نیز شده است.[2]

امام رضا (ع) معنای آن را چنین بیان می کند: «رسول خدا (ص) در روز قیامت به حجزه خداوند چنگ مى‏زند، ما نیز به حجزه پیامبرمان و شیعیان ما نیز چنگ به حجزه ما مى ‏زنند، سپس فرمود: مراد از حجزه، نور است».[3]

حجزه در روایات، یعنی، تمسّک به اسبابی که در دنیا بین ما و خدا و پیامبر او و امامان (ع) قرار داده شده است. آن اسباب عبارت اند از: دین، اخلاق و اعمال نیکو. اگر انسان ها پیرو دین اسلام باشند و اخلاق نیکو و کارهای پسندیده انجام دهند، اعمالشان در آخرت به صورت انوار الاهی ظاهر شده و تمثّل پیدا می کند. بنابراین، در روایت اول، تمسّک به حُجزَة در روز قیامت، توسط پیامبر اکرم (ص)، به معنای آن است که آن حضرت احتجاج می فرماید به این که دستورات الاهی عمل شده است؛ و مقصود از نور در روایت دوم، این است که دین، اعمال و اخلاق نیکو دارای انوار معنوی اند که در روز قیامت برای مردم ظاهر می شود.[4]

نتیجه این که به طور کلّی، مقصود از «حُجزَة» در روایات، دین و دستورات الاهی بوده که به پیامبر اکرم (ص) از راه وحی ابلاغ شده و ایشان به مردم رساندند؛ سپس از راه امامان معصوم (ع) به انسان های دیگر رسید که اگر کسی آنان را الگوی خود قرار داده، از آنان پیروی نمایند و در محدوده کتاب خدا و اهل بیت عصمت و طهارت حرکت نمایند، هم در دنیا و هم در آخرت خوشبخت و سعادت مند می شوند و این تمسّک، موجب منع از آتش جهنّم می شود.[5]



[1]. مجلسى، محمد باقر، بحار الأنوار، ج 4، ص 24، مؤسسة الوفاء، بیروت - لبنان، 1404 ق.

[2]. ر.ک: شیخ صدوق، التوحید، ص 166، جامعه مدرسین، قم، چاپ اول، 1398 ق.

[3]. بحار الانوار، ج 4، ص 25.

[4]. همان.

[5]. زیرا اصل کلمه «حُجزَة» از «حَجز» به معنای «منع» و «جدا کننده میان دو چیز» است و حجزة در لغت به معنای جای بند شلوار را گویند؛ (ر.ک: العین، ج 3، ص 71، واژه «الحُجزة»؛ لسان العرب، ج 5، ص 331، واژه «حجز» و ص 332، واژه «الحُجزة»؛ فرهنگ ابجدی عربی – فارسی، ص 320، واژه «الحُجزَة»). از این رو، در روایات تعبیر به «حجزة» شده است.

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

پرسش های اتفاقی

  • آیا بر اساس قرآن، تعیین جنسیت فرزندانی که در شکم مادران می باشند، امکان پذیر نیست؟
    39523 تفسیر 1389/02/20
    جواب بخش اوّل پرسش شما با شماره 3261 (سایت: 3816) در سایت موجود است (پیش تر به آن پاسخ داده شد)، اما در ارتباط با بخش دوم آن، باید گفت: در این آیه، ادعا نشده که هر قسمت از آن، اثبات کننده قسمت های دیگر نیز ...
  • تنهایی خداوند به چه معنا است؟
    10309 صفات الهی 1394/05/05
    این که خداوند متعال تنها است، معنایش آن است که کسی در مقام ذات با خداوند نیست؛ و او یگانه و یکتا است و کسی همتایش نیست. و این منافات ندارد که خداوند در مقام ظهور و بروز با همه باشد؛ چنان‌که خداوند می‌فرماید: «مشرق و مغرب، از ...
  • آیا اگر مرد با زنش نزدیکی نکند حق طلاق برای زن ثابت می شود؟
    287190 Laws and Jurisprudence 1388/09/09
    طبق موازین اسلامی، هر مردی موظف است؛ در حد امکان؛ نیازهای جنسی همسر خود را برآورده نماید و حتی نباید به امور مباحی بپردازد که او را از چنین وظیفه­ای باز می­دارد. مسلماً خود ارضایی و در نتیجه عدم توجه به همسر، از گناهان بزرگی ...
  • ارکان اقرار چیست؟ آیا میان «اقرار» و «اعتراف» فرق است؟
    31005 گواهی و اقرار 1393/04/12
    اقرار در لغت به معنای اعتراف کردن و اثبات چیزی است.[1] در اصطلاح فقه؛ عبارت است از: خبر دادن از حقّى ثابت بر ضرر خود یا نفى حقّى از ذمّه دیگرى براى خود.[2] بنابراین، اعتراف نیز به معنای اقرار است، ...
  • از چه زمانی گناهان انسان محاسبه می شود؟
    40860 Laws and Jurisprudence 1388/06/02
    گناه و معصیت مشروط به داشتن تکلیف است و تا انسان نسبت به انجام واجبات و ترک محرمات تکلیفی نداشته باشد، گناهی بر او نوشته نخواهد شد. داشتن تکلیف نیز مشروط به داشتتن شرایطی است که از جمله آنها بلوغ و عقل ...
  • تعداد موجودات در هر گروه مانند انسان بر چه اساسی است؟
    7588 کثرت موجودات 1392/02/17
    شناخت دقیق و جزئی تعداد موجودات در حیطه فهم انسان نیست؛ زیرا ابزار ادراک و راه‌های شناخت انسان عبارت است از: حس، خیال، عقل و وحی؛ این مطلب از امور حسی و خیالی نیست که انسان بتواند با حواس ظاهری و باطنی یا با نیروی خیال خود ...
  • آیا به نظر جامعه مدرسین درباره مراجع تقلید می توان عمل کرد؟
    11937 Laws and Jurisprudence 1389/08/20
    پاسخ حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته) به این شرح است:مراجع مزبور همگی در حکم مساوی هستند و تقلید از هر یک از ایشان، صحیح می باشد. ...
  • اولین پیامبری که با زن بیوه ازدواج کرد، که بود؟
    8261 تاریخ 1395/06/04
    براساس روایتی از امام رضا(ع)؛ اولین کسى که خداوند به او اجازه داد تا با زنى بیوه ازدواج نماید، حضرت داود پیامبر(ع) بوده است: ‏«ابو صلت هروى» از امام رضا(ع) پرسید: داستان واقعى داود و اوریا چه بوده است؟ آن‌حضرت پاسخ دادند: «در روزگار داود هنگامى که زنى ...
  • تفسیر مختصری از آیه 33 سوره نساء «وَ لِکلٍّ جَعَلْنا مَوالِی ...» می‌خواستم؟
    6540 تفسیر 1398/09/14
    قرآن و دیگر منابع دینی بارها به موضوع ارث[1] پرداخته‌ و در همین راستا، از هم‌پیمانان انسان نیز نام برده‌اند:«وَ لِکلٍّ جَعَلْنا مَوالِی مِمَّا تَرَک الْوالِدانِ وَ الْأَقْرَبُونَ وَ الَّذِینَ عَقَدَتْ أَیمانُکمْ فَآتُوهُمْ نَصِیبَهُمْ...»؛[2] براى هر کس وارثانى قرار دادیم که از ...
  • مراحل سه‌گانه‌ی نگاه و شهود عارف نسبت به وجود کدام است؟
    2903 چینش وجود 1399/11/23
    مقصود از تقسیم وجود مطلق به سه مرحله: مرحله‌ی ذات خدا، مرحله‌ی عالم و مرحله‌ی تجلی است؛[1] یعنی در واقع تقسیم نگاه و شهود عارف است که سه‌گونه است. بنابراین، وجود عالم هم می‌تواند از نوع دوم باشد و هم از نوع سوم؛ زیرا ...

پربازدیدترین ها