جستجوی پیشرفته
بازدید
17800
آخرین بروزرسانی: 1391/10/26
خلاصه پرسش
رساله صفیر سیمرغ را چه کسی نوشته است؟ و چه چیزی را در بر دارد؟
پرسش
رساله صفیر سیمرغ را چه کسی نوشته است؟ و چه چیزی را در بر دارد؟
پاسخ اجمالی

نویسنده رسالۀ «صفیر سیمرغ»، شهاب الدین یحیی ابن حبش بن امیرک ابوالفتوح سهروردی معروف به «شیخ اشراق» است.

«صفیر»، به هر آواز و صوت ممتد، نرم و بدون ‏تلفّظ حروف‏ می گویند که از میان دو لب به صدا در می آید؛[i] و «سیمُرغ»، نام مرغی است که پادشاه افسانه ای پرندگان بود. و در عرفان کنایه از پیر یا انسان کامل است. داستان آن و پرندگان دیگر در ادبیات فارسی و کتب عرفانی به گونه های متعددی بیان شده است.

شیخ اشراق، در این رساله به سیر و سلوک عرفانی معنا بخشیده و حالات روحی سالک الی الله، موقعیّت های پیش آمده و خطرات و موانع موجود در راه را بیان می کند.

 


[i]. فرهنگ ابجدی عربی – فارسی، ص 555، واژۀ «صَفَرَ» و 556، واژۀ «الصَّفیر»؛ المفردات فی غریب القرآن، ص 487، واژۀ «الصّفیر»؛ لسان العرب، ج 4، ص 460، واژۀ «الصّفیر».

 

پاسخ تفصیلی

نویسنده رسالۀ «صفیر سیمرغ»، شهاب الدین یحیی ابن حبش بن امیرک ابوالفتوح سهروردی معروف به «شیخ اشراق» است. رسالۀ «صفیر سیمرغ»، به زبان فارسی نوشته شده است.

خلاصه ای از محتوای این رساله را می توان این گونه بیان کرد:

1. «صفیر»، به هر آواز و صوت ممتد، نرم و بدون ‏تلفّظ حروف‏ می گویند که از میان دو لب به صدا در می آید؛[1] و «سیمُرغ»، نام مرغی  است که پادشاه افسانه ای پرندگان است. داستان آن و پرندگان دیگر در ادبیات فارسی و کتب عرفانی به گونه های متعددی بیان شده است.[2]

2. سیمرغ، یک اصطلاح ذوقی در عرفان بوده که کنایه از پیر[3] یا انسان کامل است.[4]

3. نویسنده در این کتاب، به سیر و سلوک عرفانی معنا بخشیده شده و در آن حالات روحی سالک الی الله، موقعیّت های پیش آمده و خطرات و موانع موجود در راه را بیان کرده است. شیخ اشراق در بخشی از این رساله می نویسد: «در پیش مقدمه یاد کنم از احوال این مرغ بزرگوار [سیمرغ]. روشن ‏روانان چنین‏ نموده‏اند که هر آن [هدهدى[5] که در فصل بهار بترک آشیان خود بگوید و بمنقار خود پر و بال خود برکند و قصد کوه قاف کند] سایه کوه قاف بر او افتد بمقدار هزار سال این زمان که‏ «وَ إِنَّ یَوْماً عِنْدَ رَبِّکَ کَأَلْفِ سَنَةٍ مِمَّا تَعُدُّونَ»،[6] و این هزار سال‏ در تقویم اهل حقیقت یک صبح دم‏ است از مشرق لاهوت‏ اعظم‏. در این مدت سیمرغى شود که صفیر او خفتگان را بیدار کند و نشیمن او در کوه قاف است‏ صفیر او بهمه کس برسد و لکن‏ مستمع کمتر دارد، همه باویند و بیشتر بى‏ویند».[7]

این رساله از دو بخش که هر بخشی چند فصل دارد، تشکیل شده است:

بخش اول: مربوط به مبادی بحث است و در سه فصل پی ریزی شده است: 1. «تفضیل این علم»، 2. «آنچه اهل بدایا را ظاهر شود» و 3. «سکینه».[8]

به عنوان نمونه، فصل دوم آن مربوط به کسانی است که در ابتدای راه سیر و سلوک الاهی مشغول به ریاضت و ذکر هستند؛ بر این دسته از سالکان الی الله، انواری الاهی ظاهر می شود. شیخ اشراق این قسم را تعبیر به «در آنچه اهل بدایا را ظاهر شود» می کند.[9]

بخش دوم: دربارۀ مقاصد بحث است؛ و مشتمل بر سه فصل است: دربارۀ 1. «فنا»، 2. «هر که عالم تر عارف تر بود» و 3. «اثبات لذّت بنده مر حقّ را».[10]

 


[1]. فرهنگ ابجدی عربی – فارسی، ص 555، واژۀ «صَفَرَ» و 556، واژۀ «الصَّفیر»؛ المفردات فی غریب القرآن، ص 487، واژۀ «الصّفیر»؛ لسان العرب، ج 4، ص 460، واژۀ «الصّفیر».

[2]. دراین باره به سایت  www.noormags.com مقالات مربوط به پرنده سیمرغ مراجعه کنید؛ مانند: منزوی، علی نقی،«سی مرغ و سیمرغ»؛ شفیعی کدکنی، محمد رضا، «سیمرغ»؛ نجومی، مهتاج، «سیمرغ اسطوره ای سایه گستر بر فرهنگ ایرانی»؛ نوروزی پناه، علی، «سیمرغ».

[3] پیر در عرفان به معنای عارف کامل است و کنایه از احاطه او بر زمان دارد نه لزوما پیر بودن از لحاظ سنی.

[4]. سجادی، سید جعفر، فرهنگ معارف اسلامی، ج 2، ص 1030، انتشارات دانشگاه تهران‏، چاپ سوم، 1373ش.

[5]. رمزی برای سالک الی الله است.

[6]. «و یک روز نزد پروردگارت، همانند هزار سال از سالهایى است که شما مى‏شمرید»، (حج، 47).

[7]. شیخ اشراق، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، به تصحیح و مقدمه: هانرى کربن و نصر، سید حسین و حبیبى، نجفقلى، ‏ج 3، ص 314 و 315، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى‏، تهران، چاپ دوم، 1375ش.  

[8]. همان، ص 316.

[9]. همان، ص 319.

[10]. همان، ص 316.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود