جستجوی پیشرفته
بازدید
19717
آخرین بروزرسانی: 1391/02/03
 
کد سایت fa18650 کد بایگانی 18182 نمایه حفظ چهل (اربعین) حدیث در روایت پیامبر اسلام (ص)
طبقه بندی موضوعی درایه الحدیث
اصطلاحات حدیث ، روایت
خلاصه پرسش
آیا روایت حفظ چهل حدیث از پیامبر (ص) صحیح است؟ و مصادیق چهل حدیث را بیان کنید؟
پرسش
درباره اهمیت مطالعه و حفظ چهل حدیث از پیامبر (ص) بسیار شنیده ام، آیا صحیح است و مصادیق چهل حدیث را بیان کنید؟
پاسخ اجمالی

پیامبر گرامی اسلام (ص) در حدیث معروف «اربعین» - که در منابع شیعه [1] و برخی منابع سنّی [2] به عبارات مختلف ذکر شده است،- سفارش زیادی به حفظ چهل حدیث فرموده است، مانند این عبارت: « از میان امّت من هر کس چهل حدیث از احادیثى که مردم در دین خود بدان نیازمندند حفظ کند، خداوند او را در روز قیامت فقیه و عالِم محشور خواهد کرد». [3] این حدیث دارای تواتر معنوی [4] بوده و صحیح است.

 

این حدیث، محور اصلی «اربعین نگاری» و مهم‌ترین عامل و انگیزه دانشمندان در نگارش کتاب های اربعین بوده است. در این کتاب ها، چهل حدیث از احادیث معصومین (ع) در موضوعات مختلف اعتقادی و اخلاقی گردآوری شده و گاهی مورد شرح و توضیح قرار می ‌گرفته است. بنابراین، روایت مزبور، شامل مصداق مشخصی نیست، بلکه هر حدیثی را که یادگیری و عمل به معارف آن برای انسان در دنیا و آخرت سودمند است، شامل می شود.

 

علامه مجلسى «حفظ کردن حدیث» در روایت مزبور دارای مراتب و پایه هایی می داند که خلاصه آن چنین است:

 

یک. «حفظ کردن حدیث»، به معنای حفظ و نگهدارى لفظ آن حدیث است؛ مانند: حفظ و نگهداری در دل، در نوشته، تصحیح لفظ حدیث و...

 

دو. حفظ و نگهدارى حدیث به معنای توجّه به معانی حدیث، تفکّر با دقّت در آن، استنباط احکام و معارف اسلامی از آن

 

سه. حفظ و نگهدارى حدیث به معنای عمل و رفتار نمودن بر طبق آن [5]

 

این پرسش پاسخ تفصیلی ندارد.

 



[1] . مانند: شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 134، دارالشریف الرضی للنشر، قم، چاپ دوم، 1406ق؛ شیخ حرّ عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 27، ص 94، مؤسسه آل البیت (ع)، قم، چاپ اول، 1409ق.

[2] . مانند: سیوطی، جلال الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، ج 5، ص 343، ناشر کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی، قم، 1404 ق؛ عسقلانى، ابن حجر، ‏الإصابة فی تمییز الصحابة، ج 6، ص 381، دار الکتب العلمیة، بیروت، چاپ اول، 1415ق.

[3] . « مَنْ‏ حَفِظَ مِنْ‏ أُمَّتِی‏ أَرْبَعِینَ حَدِیثاً مِمَّا یَحْتَاجُونَ إِلَیْهِ مِنْ أَمْرِ دِینِهِمْ بَعَثَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَقِیهاً عَالِما»؛ ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص 134؛ محمد بن حسن، وسائل الشیعة، ج 27، ص 94.  

[4] . ر.ک: نمایه « ملاک حدیث متواتر لفظی، معنوی و اجمالی»، سؤال 2412 (سایت: 2529) .

[5] . ر.ک: مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج 2، ص 156 – 158، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404ق.

 

ترجمه پرسش در سایر زبانها
نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود