جستجوی پیشرفته
بازدید
36113
آخرین بروزرسانی: 1400/03/12
خلاصه پرسش
آیا اذانى که از صدا و سیما پخش مى‌شود، براى انجام تکالیف دینی، کافی و حجّت است؟
پرسش
آیا اذانى که از رادیو و تلویزیون جمهورى اسلامى پخش مى‌شود، براى اطمینان یافتن از حصول وقت نماز کفایت مى‌کند یا خیر؟ منظور از یقین در وقت نماز چیست؟ آیا این مطلب صحت دارد که در ماه مبارک رمضان، اذان صبح زودتر از موعد مقرر و اذان مغرب دیرتر از موعد مقرر از رادیو و یا تلویزیون پخش می‌شود؟ آیا اگر مثلا چند ثانیه‌ای از ابتدای اذان بگذرد و ما عمدا آب بنوشیم روزه ما باطل است و باید کفاره بدهیم؟
پاسخ اجمالی

به طور کلى، در مورد وقت اذان، ملاک، اطمینان خود مکلف است.[1] البته اذان مؤذنی که مورد اطمینان و وقت‌شناس باشد نیز براى هر محل و منطقه‌ای معتبر است.[2] لذا در استفتایی که در این زمینه از برخی مراجع تقلید به عمل آمده، ایشان اذان پخش شده از صدا و سیمای جمهوری اسلامی را برای انجام نماز و روزه، حجت و کافی دانسته‌اند.[3]

شایان ذکر است، محاسبۀ وقت اذان، در صدا و سیما بر اساس اطلاعات مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران است. اما برخی فقها محاسبۀ موسسۀ لواء قم در این زمینه را دقیق‌تر می‌دانند که بر اساس آن، اذان صبح اعلامی توسط صدا و سیما، کمی زودتر(حدود 12 دقیقه) از طلوع فجر می‌‌باشد.

در هر حال، با توجه به اینکه این موضوع قطعی نیست رعایت احتیاط، خصوصاً نسبت به نماز صبح، مناسب است.[4] ولی در فرض سؤال روزه صحیح است و کفاره ندارد. گرچه امساک از همان زمان اعلامی رسانه‌ها، امری پسندیده است.

 

ضمائم:

پاسخ دفاتر مراجع عظام تقلید نسبت به بخش دوم پرسش، چنین است:[5]

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی (مد ظله العالی):

ظاهرا اختصاصی به ماه رمضان ندارد و به صورت کلی اذان صبح رسانه قدری زودتر از وقت اطمینان به طلوع فجر، گفته می‌شود، لذا در فرض مذکور روزه صحیح است و کفاره ندارد. البته امساک از همان زمان اعلامی رسانه امری پسندیده است.

حضرت آیت الله العظمی علوی گرگانی (مد ظله العالی):

بنابر احتیاط واجب باید قبل از اذان صبح از خوردن و آشامیدن خودداری شود و احتیاطا نماز صبح را چند دقیقه بعد از اذان بخوانید و این مطلب که اذان صبح قبل از وقت گفته می‌شود قطعی نیست.

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی):

ملاک حصول اطمینان به طلوع فجر است بنابراین اگر هنگامى‏ که مشغول خوردن غذا یا نوشیدن آب است بفهمد صبح شده، باید آنچه را در دهان است بیرون آورد و اگر عمداً فرو برد روزه‏ اش باطل است و کفّاره نیز دارد.

حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته):

تا وقتی فرد یقین به طلوع فجر (اذان صبح) نکند، خواندن نماز صحیح نیست. بنابراین اگر اذان تلویزیون برای شما یقین آور است، می‌توانید بلافاصله بعد از شروع اذان نماز بخوانید.

محاسبۀ اذان در صدا و سیما بر اساس داده‌های مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران است که با داده‌های مراکز دیگر کمی تفاوت دارد و ظاهراً محاسبۀ دقیق‌تر، محاسبۀ موسسۀ لواء قم است. بر این اساس، اذان صبح تلویزیون کمی زودتر از طلوع فجر (حدود 12 دقیقه) و اذان مغرب تلویزیون کمی دیرتر از مغرب (حدود 3 دقیقه) است. در هر حال تفاوت فاحشی که در متن سؤال آمده است، ناصحیح به نظر می‌آید.

لینک به سایت استفتائات

 


[1]. ر.ک: خامنه‌اى، سید على، أجوبة الاستفتاءات، ص 72، دفتر معظم له، قم، اول، 1424 ه‍ ق.

[2]. ر.ک: صافى گلپایگانى، لطف الله، جامع الأحکام ، ج‌1، ص 64، انتشارات حضرت معصومه، قم، چهارم، 1417 ه‍ ق.

[3]. ر.ک: فاضل لنکرانى، محمد، جامع المسائل، ج‌1، ص 98، س 323  ، انتشارات امیر قلم، قم، یازدهم، ه‍ ق.

[4]. خامنه‌اى، سید على، أجوبة الاستفتاءات، ص 37، س 362.

[5]. استفتا از دفاتر آیات عظام: شبیری زنجانی، علوی گرگانی، مکارم شیرازی (مد ظلهم العالی) توسط سایت اسلام کوئست.

نظرات
تعداد نظر 0
لطفا مقدار را وارد نمایید
مثال : Yourname@YourDomane.ext
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید
لطفا مقدار را وارد نمایید

طبقه بندی موضوعی

پرسش های اتفاقی

پربازدیدترین ها

  • تعداد فرزندان حضرت علی (ع)، و نام ایشان و نام مادران آنان چه بوده است؟
    793397 معصومین 1387/06/05
    شیخ مفید در کتاب ارشاد تعداد آنها را 27 تن از دختر و پسر دانسته و پس از آن گفته است: عده‏ای از علمای شیعه گویند که فاطمه پس از وفات پیامبر (ص) جنینی که پیامبر او را محسن نامیده بود سقط کرد. بنابر قول این عده، فرزندان آن حضرت ...
  • معنای ذکر «لا حول ولا قوه الا بالله العلی العظیم» چیست و این ذکر چه آثار و برکاتی دارد؟
    757138 حدیث 1396/06/14
    «لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ»؛ یعنی هیچ نیرو و توانى جز از سوى خداوند بلندمرتبه و بزرگ نیست‏. واژه «حول» در لغت به معنای حرکت و جنبش،[1] و «قوّة» به معنای استطاعت و توانایی است.[2] بنابر ...
  • آیا خداوند به نفرینی که از دل شکسته باشد، توجه می کند؟ یا فقط دعاهای مثبت را اجابت می کند؟
    680935 Practical 1390/07/12
    نفرین در آموزه های دینی ما مسئله ای شناخته شده است، چنان که در آیات و روایات آمده است: "بریده باد هر دو دست ابو لهب"؛ "از نفرین مظلوم بترسید که نفرین مظلوم به آسمان می رود". و... . منتها همان گونه که دعا برای استجابت، نیازمند شرایط است، ...
  • حکم زنا با زن شوهردار چیست؟
    659345 Laws and Jurisprudence 1387/05/23
    زنا خصوصا با زن شوهر دار یکی از گناهان بسیار زشت و بزرگ به شمار می آید ولی بزرگی خداوند و وسعت مهربانی او به حدی است، که اگر گنهکاری که مرتکب چنین عمل زشت و شنیعی شده واقعا از کردۀ خود پشیمان باشد و ...
  • عقیقه و احکام و شرایط آن چیست؟
    648885 Practical 1391/02/11
    عقیقه عبارت است از: کشتن گوسفند یا هر حیوانی که صلاحیّت قربانی کردن داشته باشد، در روز هفتم ولادت فرزند، جهت حفظ فرزند از بلاها. پرداخت قیمت آن کفایت از عقیقه نمی‌کند. بهتر است عقیقه و فرزندی که برایش عقیقه می‌شود، از حیث جنسیت مساوی باشند، ولی ...
  • آیا کاشت ناخن مانع غسل و وضو است؟
    600828 Laws and Jurisprudence 1387/12/04
    در غسل و وضو، باید آب به اعضای بدن برسد و ایجاد مانعی در بدن که رفع آن مشکل یا غیر ممکن است، جایز نیست، مگر در صورتی که ضرورتی آن را اقتضا کند و یا غرض عقلائی مشروعی در این امر وجود داشته باشد.در هر حال، اگر مانعی ...
  • فضیلت و آداب و شرایط نماز جمعه چیست؟ و به چه صورت خوانده می‌شود؟
    580189 نماز جمعه 1389/09/10
    در مورد جایگاه و فضیلتش نماز جمعه همین بس که سوره‌ای از قرآن به نامش می‌باشد.نماز جمعه یک از عباداتی است که به جماعت خوانده می‌شود. این نماز دو خطبه دارد که با حمد و ثنای الهی شروع می‌شود و امام جمعه در این خطبه‌ها باید مردم را به تقوای ...
  • آیا ارتباط انسان با جن ممکن است؟
    565023 جن 1386/02/01
    قرآن مجید وجود جن را تصدیق کرده و ویژگی‌‏های زیر را برای او برمی‌شمارد:جن موجودی است که از آتش آفریده شد، بر خلاف انسان که از خاک آفریده شده است.[1]دارای علم، ادراک، تشخیص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال ...
  • اصول و فروع دین را نام برده و مختصراً توضیح دهید؟
    564300 Laws and Jurisprudence 1387/09/23
     دسته بندی اصول دین و فروع دین به این شکلی که در میان ما متداول است از احادیث و روایات ائمه (ع) اخذ نشده است؛ بلکه دانشمندان علوم دینی معارف دینی را به این صورت دسته بندی کردند. تاریخ بحث ها در باره به نیمه دوم قرن اول هجری باز ...
  • طبق فتوای رهبر، نماز مغرب و عشا چه زمانی قضا می شود؟
    559870 Laws and Jurisprudence 1385/10/20
    پاسخ دفتر مقام معظم رهبری: آخر وقت نماز مغرب و عشا نصف شب شرعى است (15/11 ساعت بعد از  ظهر شرعی) و احتیاط آن است که اگر تا آن موقع نماز را نخوانده است، تا طلوع فجر به قصد ما فى‌الذمّه[1] به­جا ­آورد و پس از آن نماز قضا مى‌شود